به گزارش «تابناک»، صادق ضیائیان در گفتگو با ایسنا با تاکید بر اینکه شاخص‌های دور پیوند متفاوتی بر میزان بارندگی‌های کشور تاثیرگذار هستند، اظهار کرد: شاخص‌های دورپیوند، پدیده‌ای هستند که در نقاط مختلف دنیا اتفاق می‌افتند و تاثیرات متفاوتی بر نقاط مختلف جهان می‌گذارند. شاخص‌های دور پیوند بسیار زیادی وجود دارند که از جمله آن‌ها که برای ما بسیار مهم هستند و بر کشور ما تاثیر گذارند می‌توان به شاخص‌های «ال‌نینو»، «لانینا»، «نائو یا نوسان اقیانوس اطلس شمالی»، شاخص دورپیوند «MJO»،« QBO»، «AO»،« شاخص دوقطبی هند» و ... اشاره کرد.
وی افزود: «QBO» شاخصی است که تقریباً دوره بازگشت دو ساله یعنی ۲۸ تا ۲۹ ماه دارد. بدین گونه که هر گردش کامل آن شامل دو فاز مثبت و منفی، دو سال طول می‌کشد. این شاخص از نوسان دوره‌ای بادهای غربی و شرقی در استراتوسفر و در مناطق حاره و در ارتفاع ۳۰ کیلومتری زمین ایجاد می‌شود که این دو جهت وزش باد به دو فاز منفی و مثبت «QBO» تقسیم می‌شوند. فاز منفی معرف بادهای شرقی و فاز مثبت معرف بادهای غربی است. سرعت باد در آن تراز و در آن ارتفاع زمین معمولاً حدود ۲۰ متر بر ثانیه و به‌صورت دائمی است.
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا افزود: این شاخص بر میزان بارندگی‌های ایران تاثیر می‌گذارد. در فاز منفی معمولاً کاهش بارش فصل زمستان را به همراه دارد و در فاز مثبت آن می‌تواند موجب افزایش بارش‌ها شود.
شکل‌گیری جریان دور پیوند «نائو» بر فراز اقیانوس اطلس شمالی و تاثیر آن بر بارش‌های ایران
ضیاییان درباره شاخص دورپیوند «نائو» نیز اظهارکرد: این شاخص دور پیوند یک پدیده طبیعی است که بر فراز اقیانوس اطلس شمالی شکل می‌گیرد و ناشی از نوسانات و اختلاف فشار جو در سطح دریا بین منطقه کم‌فشار ایسلند و منطقه پرفشار «آزورز» ( Azores) است که این دو منطقه روی اقیانوس اطلس با نوسان و اختلافی که دارند، موجب شکل‌گیری فازهای مختلف نائو شکل می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه شاخص‌های فرعی دیگری نیز وجود دارند که بر بارش‌های کشور ما تاثیر می‌گذارند، ادامه داد: شاخص نائو موجب تشکیل سیستم‌هایی می‌شود که به سمت کشور ما می‌آیند و می‌تواند بر بارش‌های ایران تاثیر بگذارد. هنگامی که فاز نائو منفی باشد می‌تواند در ایران چرخندزایی کند و موجب بارندگی و ترسالی در کشور شود. در شاخص‌های مثبت نیز معمولاً با کم‌بارشی و خشکسالی همراه است.
تاثیر جریان دورپیوند دوقطبی هند بر جنوب شرق ایران
رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره شاخص دو قطبی هند اظهارکرد: این شاخص روی اقیانوس هند تشکیل می‌شود و هنگامی که دمای جهت غرب نسبت به جهت شرق این اقیانوس تغییر می‌کند، شکل می‌گیرد و می‌تواند تغییراتی را در بارش‌های کشور ما ایجاد کند. هنگامی که دمای سطح آب در بخش جنوب شرقی اقیانوس هند در منطقه استوا سردتر از حد معمول شود و دمای غرب اقیانوس هند گرمتر باشد، فرایند همرفتی دما به‌ویژه در غرب اقیانوس هند افزایش می‌یابد در نتیجه بر بارش‌های کشور ما تاثیر می‌گذارد. از جمله تاثیرات این پدیده می‌توان به بارش‌های سنگین در شرق آفریقا و بخش‌هایی از جنوب شرق ایران اشاره کرد.
وی تاکید کرد: تمام این شاخص‌ها به نوبه خود بر میزان بارش‌های کشور تاثیرات خاصی می‌گذارند. برخی از آن‌ها موجب کم‌بارشی و برخی دیگر نیز موجب پربارشی می‌شوند.
ضیاییان در پایان ضمن تاکید بر اینکه عوامل بسیار زیادی بر شرایط جوی کشور و حتی جهان تاثیر می‌گذارند، گفت: اگر تمام این موارد و شاخص‌ها در شرایط مناسب قرار گیرند موجب بارش‌های مناسب و پربارشی می‌شوند اما اگر هر یک از این شاخص‌ها در فازهای متفاوت باشند، نتایج مختلفی به همراه دارند و می‌توانند موجب خشکسالی، کم بارشی و ... شوند. جو یک سیال بسیار پیچیده است و عوامل بسیار متفاوتی در آن دخیل هستند.
منظور این عزیز عوامل بوده، شاخص یک مفهوم انتزاعی برای بیان چیزی به منظور مقایسه است مثلا درجه بنزین خودرو شاخصی از میزان پرشدگی باک است یا چراغ قرمز راهنمایی شاخصی برای نشان دادن اجازه حرکت به راکبین یا پیادگان است. مرکز پرفشار روی اقیانوس هند عاملی است که بر بارندگی ایران موثر است. شاخص نیست.