چرخش از شرق به غرب در موضوع VAR/ دروغ، فریب و پنهانکاری در فدراسیون مهدی تاج!

پس از حضور شرکت چینی در ایران برای نصب، راه‌اندازی و پشتیبانی از سیستم کمک داور ویدئویی (VAR) تحت نظر فدراسیون فوتبال، حالا یک شرکت بلژیکی وارد ماجرا شده است.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، فدراسیون فوتبال در ماجرای سیستم کمک داور ویدئویی در چالشی افتاده که انگار هنوز راه خروج را پیدا نکرده است. از انتخاب شرکت تأمین کننده و مورد تأیید فیفا برای نصب و راه‌اندازی VAR گرفته تا پرداخت هزینه‌های آن که گویا با چالش‌های جدی مواجه شده است. تابناک در گزارشی با عنوان «سردرگمی، گرانفروشی و شبیخون به جیب باشگاه‌ها» به برخی حواشی پیرامون VAR اشاره کرده، اما در خصوص این ابهامات پاسخی از سوی فدراسیون فوتبال دریافت نشد.

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و ابهامات تغییر ناگهانی شرکت تأمین کننده کمک داور ویدئویی بود. فدراسیون فوتبالی که از سال ۲۰۱۸ در تلاش برای وارد کردن VAR به فوتبال کشور بود و در زمان غیاب مهدی تاج در فدراسیون فوتبال نیز برخی سنگ‌اندازی‌ها صورت گرفت تا VAR وارد نشود، در نهایت دو سال پس از بازگشت دوباره تاج به فوتبال و وعده‌های زیاد، سیستمی نیم‌بند برای کمک به قضاوت داوران وارد فوتبال کشور شد که در هفته‌های نخست لیگ بسیار مورد نقد قرار گرفت. سیستمی که با نواقصی بسیار حواشی داوری را هم بیشتر کرد، آن هم در شرایطی که فدراسیون فوتبال در دو سالی که از بازگشت تاج گذشته بود، تمام شرکت‌های تأمین کننده و مورد تأیید فیفا را مورد بررسی قرار داد و در نهایت با یک شرکت چینی به نام «Rigour Tech» (ریگور تک) به توافق رسید.

اینکه شرکت تأمین کننده VAR چینی چگونه از سوی فدراسیون فوتبال انتخاب شد، در گزارش تابناک مورد بررسی قرار گرفت و در این گزارش به اسنادی استناد شد که بوی گران‌فروشی یا دلالی می‌داد؛ چراکه فدراسیون فوتبال در استعلام قیمت دستگاه‌های VAR از شرکت‌های مختلف، بی خیال دستگاه ۳۰ هزار یورویی شده و در نهایت سیستم چینی را با تمام تجهیزات با قیمت ۴۵۰ هزار دلار خریداری کرد. قیمتی اعجاب‌انگیز که به نظر نمی‌رسید مورد تأیید دستگاه‌های نظارتی باشد که با فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش و جوانان در جلسات شرکت کردند یا اگر مورد تأیید بود، نظارت این دستگاه‌ها را هم زیر سؤال می‌برد.

در جلسات VAR قرار بر این بود که خرید دستگاه‌ها منوط به تأیید دستگاه‌های نظارتی و صداوسیما باشد. عدم تأیید VAR فدراسیون فوتبال از سوی صداوسیما در هفته‌های نخست لیگ برتر بیست‌وچهارم با عدم پوشش صحیح صحنه‌های حساس نمود بیشتری پیدا کرد. این اتفاق نشان می‌داد که VAR چینی با مشکلات فنی روبه‌رو است یا اینکه صداوسیما در تضاد با این دستگاه‌ها نمی‌تواند همکاری لازم را برای پوشش تصاویر داشته باشد. نکته جالب توجه اینجاست که پس از اختلافات فدراسیون فوتبال با صداوسیما در پوشش صحنه‌های حساس داوری در مسابقات، مهم‌ترین دیدار فصل میان پرسپولیس و استقلال در هفته ششم لیگ برتر با دستگاهی جدید برگزار شد.

فدراسیون فوتبال در دربی ۱۰۴ بدون اینکه شفافیتی در این زمینه ارائه کند، دستگاه‌های چینی شرکت «Rigour Tech» را کنار گذاشت و ناگهان از دستگاه‌های شرکت «EVS» بلژیک رونمایی کرد. اتفاقی که باتوجه به اختلاف قیمت میان دستگاه‌های چینی و بلژیکی، ناخودآگاه ذهن را به این سمت برد که شاید به دلیل اختلاف قیمت فاحش میان دو شرکت شرقی و غربی، شرکت مورد تأیید فدراسیون فوتبال و قیمت فضایی آن مورد تأیید دستگاه‌های نظارتی هم قرار نگرفته است. به همین دلیل فدراسیون مجبور شده تا دستگاه‌های گران قیمت چینی کنار بگذارد و سراغ دستگاه‌های بلژیکی برود که قیمت معقول‌تری دارد.

خبرنگار تابناک برای اینکه علت را جویا شود، تلاش کرد تا با افراد مختلفی در فدراسیون فوتبال ارتباط برقرار کند. تماس با علی تارقلی‌زاده، رئیس کمیته بین‌الملل فدراسیون فوتبال نافرجام بود و هدایت ممبینی، دبیرکل فدراسیون فوتبال هم پاسخی به تماس نداد. تنها فردی که به تماس خبرنگار تابناک پاسخ داد، محسن حکیم، مسئول پروژه VAR فدراسیون فوتبال بود که تغییر شرکت تأمین کننده این دستگاه‌ها را تأیید کرد و اینکه شرکت «EVS» جایگزین شرکت «Rigour Tech» شده است. با این حال حکیم اعلام کرد که با دستور مهدی تاج ارائه هرگونه اطلاعات تکمیلی درباره چرایی تغییر دستگاه‌ها باید به تأیید روابط عمومی فدراسیون فوتبال برسد که در این زمینه تماس خبرنگار تابناک با روابط عمومی فدراسیون هم منجر به هماهنگی نشد و مسئول پروژه VAR فدراسیون فوتبال تماس بعدی را پاسخ نداد.

با این حال ابهامات درباره پروژه VAR فدراسیون فوتبال هنوز به قوت خود باقی است. صحبت‌های مسئولان فدراسیون فوتبال نیز آنقدر ضد و نقیض بوده که شاید در صورت پاسخگویی هم نمی‌توان به آنها استناد کرد. جایی که مهدی تاج، رئیس فدراسیون روز ۲۳ بهمن ۱۴۰۲ در مصاحبه‌ای که روی سایت فدراسیون فوتبال قرار گرفت درباره زمان بهره‌برداری از کمک داور ویدیویی گفت: «۶ دستگاه VAR را وارد کشور کرده و یک مرتبه نیز با داوران خودمان در دربی آن را امتحان کرده‌ایم.» اینکه آیا صحبت‌های مهدی تاج در زمستان یک سال قبل صحت داشت یا فریب بود، شاید بتوان با دیگر نقل و قول‌های اهالی فدراسیون فوتبال به آن دست یافت. جایی که مهدی محمدنبی، نایب رئیس اول مهدی تاج ۲۳ تیرماه ۱۴۰۳ در یک نشست خبری گفت: «اولین دستگاه VAR حداکثر تا ۱۲ روز دیگر وارد ایران می‌شود و فکر کنم آن ۵ دستگاه دیگر ۴۵ روز پس از ۱۰ روز آینده طول بکشد که وارد ایران شود.» در نهایت هم مهدی تاج ۱۵ مردادماه و ۲۱ روز پس از وعده ۱۲ روزه مهدی محمدنبی در مراسم تجلیل از داوران استان تهران اعلام کرد: «یک دستگاه VAR بامداد فردا وارد ایران می‌شود و بقیه دستگاه‌ها هم وارد خواهند شد.»

اینکه میان صحبت‌های رئیس فدراسیون فوتبال و نایب رئیس اول او چرا اینگونه اختلاف وجود داشت که یکی بهمن‌ماه ۱۴۰۲ از وارد شدن ۶ دستگاه VAR گفته بود و دیگری درست ۵ ماه بعد صحبت از ورود اولین دستگاه کرد، یا نشان دهنده فریب است یا دروغ. اگر فدراسیون بهمن‌ماه ۶ دستگاه را وارد کرده بود، چگونه نایب رئیس اول این فدراسیون در تیرماه اعلام کرد اولین دستگاه به زودی وارد می‌شود و در نهایت مهدی تاج ۱۵ مردادماه اعلام کرد که اولین دستگاه بامداد فردا (۱۶ مرداد) وارد ایران خواهد شد؟ چالش‌های فدراسیون با شرکت توسعه و نگهداری فدراسیون فوتبال در خصوص دریافت بودجه ۱۱۰ میلیاردی مصوب دولت در تمام این ماه‌ها، شاید بخشی از این ابهامات را نشان دهد، اما فضای فدراسیون فوتبال در این زمینه همچنان غبارآلود است.