به گزارش سرویس بین الملل تابناک، ترامپ بار ها در طول مبارزات انتخاتی خود به مخاطبانش به صورت عام و به جامعه مسلمانان و اعراب امریکا به صورت خاص قول داده است که صلح را به منطقه باز میگرداند. این در حالی است که در سخنرانی های دیگری بارها از محدودیت های دولت بایدن علیه اسراییل به منظور یکسره کردند کار در غزه و لبنان شکایت کرده بود و تیم امنیت ملی انتخای وی نیز نظرات صریحی در مورد نبرد جاری در منطقه دارند. از سوی دیگر اما به نظر میرسد که خود ترامپ علاقه زیادی دارد که درگیری های دوره بایدن چه در اوکراین و چه در خاورمیانه را بایگانی نماید . به همین دلیل علیرغم قول مساعد به دولت اسراییل به منظور برداشتن تمام محدودیت های تسلیحاتی به محض ورود به کاخ سفید اما به نظر میرسد که فشار زیادی را نیز به تیم بی بی وارد میکند که سطح درگیری ها را کاهش دهد . در این زمینه به نظر میرسد که خبر ملاقات ماسک و ایروانی سفیر ایران در سازمان ملل متحد را باید در همین راستا در نظر گرفت .
در همین حین خبرهای مختلفی در مورد تلاش های تلاویو در لبنان به گوش میرسد . از سویی فرمانده ستاد مشترک ارتش اسراییل ضمن تایید برنامه های ارتش جهت گسترش جهت حملات به داخل مناطق داخلی تر تا حد فاصل رودخانه لیتانی دستور گسترش نیرو ها را داده است. در عین حال در جدید ترین تحول گفته میشود که ران درمر مرد شماره دو دولت نتانیاهو و دست راست وی در دولت که سابقه هشت سال سفارت واشنگتن را نیز در کارنامه خود دارد طرح صلح نتانیاهو در لبنان را به تایید ترامپ رسانده است .
واقعیت این است که از ابتدای حمله غافلگیرانه نیرو های مقاومت حماس و جهاد اسلامی به شهرک های یهودی نشین رژیم صهیونیستی در امتداد مرز غزه حزب الله لبنان با اعلام حمایت تمام قد از ابتکار نیرو های مقاومت دست به مداخله به منظور کاهش فشار ارتش رژیم به روی غزه زد . در واقع حملات حزب الله به پست های دیده بانی ارتش در شمال رژیم صهیونیستی تنها چند روزی پس از حملات زمینی و هوایی رژیم صهیونیستی به داخل غزه آغاز شد و تا امروز نیز این حملات علیرغم تمام هزینه های پرداخت شده از جمله از دست دادن بیش از 200 فرمانده میانی و ارشد حزب الله و نیز از دست دادن مهم ترین چهره های رهبری ارشد سیاسی و نظامی این نیرو مهم مقاومت از جمله سید حسن نصرالله ادامه داشته است .
در حالی که از ابتدای نبرد غزه بنیامین نتانیاهو ضمن تبدیل کردن این جنگ به سلاحی علیه مخالفان داخلی و خارجی خود تمام پیشنهاد های صلح را به گونه ای رد و نتایج آن را به دوش مقاومت انداخته است . در این زمینه نیز حزب الله لبنان گرچه اعلام نموده بود که به محض پایان حملات ارتش رژیم صهیونیستی به غزه راکت باران شهرک های شمالی رژیم را که تاکنون منجر به آوارگی بیش از 300 هزار نفر از شهرک نشینان صهیونیست به مناطق مرکزی تر و جنوبی تر شده است پایان خواهد داد اما ارتش اسراییل و در راس آن نتانیاهو تصمیم گرفته است که راه سخت را انتخاب نموده با استفاده از فرصت پیش امده به خیال خود کار مقاومت حزب الله در لبنان را یک سره نماید .
از این رو از فردای ترور اسماعیل هنیه در تهران عملیات اصلی اسراییل در جنوب لبنان با هدف اعلامی خروج حزب الله از جنوب رودخانه لیتانی آغاز کرده است . در حالی که ارتش اسراییل در فاصله شروع حملات حزب الله تا شروع رسمی نبرد در جبهه شمالی برخی از مهم ترین رهبران ارشد و میانی امنیتی و نظامی حزب الله را ترور نمود با عملیات تروریستی پیجر ها توانست شوکی را به جامعه لبنان وارد نماید . در واقع پیام این حملات این بود که هر نیرو حزب الله یا در ارتباط با حزب الله که در کنار شهروندان لبنانی زندگی میکنند در واقع بمب متحرکی است که میتواند زندگی اطرافیان را به خطر بیندازد .
به هر صورت با شروع درگیری ها و حملات زمینی اسراییل به داخل مرزهای لبنان پس از ترور شهید سید حسن نصرالله در بیروت در تاریخ 27 سپتامبر سال جاری تنش ها میان دو طرف اوج جدیدی گرفته است . در حالی که تا قبل از این حملات اسراییل تنها راه جلوگیری از جنگ را بازگشت نیرو های حزب الله به پشت ساحل شمالی رودخانه لیتانی مطابق قطعنامه 1701 شورای امنیت اعلام کرده بود به نظر میرسد که در حال حاضر نتانیاهو شروط جدیدی را نیز مطرح کرده است .
مطابق اخرین خبرهای رسیده به نظر میرسد که اسراییل طرح صلح پیشنهادی خود را توسط ران درمر سفیر سابق اسراییل در واشنگتن و وزیر امور استراتژیک دولت فعلی نتانیاهو به اطلاع و سمع ترامپ رسانده است . آن طور که سایت خبری هیل به نقل از گادی عزرا مدیر سابق مرکز دیپلماسی عمومی تلاویو مطرح کرده است این نقشه حتی میتواند شامل بخش های مهمی از قطعنامه 1559 شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر خلع سلاح حزب الله و جلوگیری از حضرو نیرو های نظامی و شبه نظامی خارجی در لبنان نیز بشود و صرفا به عقب نشینی حزب الله از جنوب رودخانه لیتانی محدود نشود .
این در حالی است که نجیب میقاتی نخست وزیر موقت دولت انتقالی لبنان اعلام کرده است هر طرح صلحی باید بر مبنای تمامیت قطع نامه 1701 شورای امنیت باشد که این مسئله میتواند به معنی عقب نشینی اسراییل از مزارع شعبا واقع در جنوب شرق لبنان در طور مرز با سوریه و در امتداد بلندی های جولان نیز بشود .مسئله ای که بعید به نظر میرسد تلاویو با آن موافقت نماید . در واقع طبق اخبار رسیده ارتش اسراییل ضمن درخواست جهت حضور ارتش رسمی لبنان در جنوب رودخانه لیتانی خواهان حق ازادی عمل بر ضد حزب الله و سایر نیرو های شبه نظامی منطقه ای در صورت صلاحدید به منظور جلوگیری از تسلیح مجدد نیرو ها شده است . مسئله ای که نه تنها می تواند ارتش لبنان را در وضعیت دشورای قرار دهد بلکه دولت فعلی لبنان را نیز با چالش های بی سابقه ای مواجه خواهد کرد . بنابراین به نظر میرسد که هر گونه طرح صلحی باید با تحولات سیاسی در امریکا و مباحث راهبردی منطقه ای تطابق داشته باشد .
حقیقت این است که وضعیت سیاسی و اقتصادی لبنان در وضعیت فعلی نیز رو به نزول قرار دارد . این کشور از سال 2022 فاقد رئیس جمهور و یک دولت منتخب می باشد و نجیب میقاتی به عنوان متحد نزدیک حزب الله نیز نتوانسته است به وضعیت سرو سامان بدهد . مطابق گزارش های بانک جهانی اقتصاد کشور ظرف یک دهه گشته به اندازه یک سوم کوچکتر شده است و از درامد سرانه در این کشور به اندازه 44 درصد در طول دو دهه گذشته کاهش یافته است این در حالی است که فقر در این کشور سه برابر شده است .
در این شرایط نبود دولت وضعیت را بدتر نیز کرده است و جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی و حملات به زیر ساخت های فرسوده این کشور اقتصاد لبنان را برای دهه های اینده وابسته به کمک های بین المللی خواهد کرد . این در حالی است که تنوع سیاسی و فرهنگی و اجتماعی لبنان مانع از وفاق داخلی در لبنان بر سر مباره با اسراییل و یا حمایت از مقاومت میشود . در این شرایط سمیر جعجع رهبر حزب قوات لبنانی نیز از لزوم خلع سلاح حزب الله و قطع دخالت های منطقه ای در لبنان صحبت میکند .
بنابراین هر گونه تحولی در زمینه برقراری صلح باید با توجه به واقعیت های میدانی و واقعیت های سیاسی در نظر گرفته شود و در این شرایط به نظر نمیرسد که دولت لبنان در شرایطی باشد که پیشنهادات اسراییل را یک سره پذیرا باشد . این در حالی است که هر گونه درخواست مذاکرات بیشتر به معنی تشدید تنش ها و گسترش تخریب زیر ساخت های لبنان در جنوب و مرکز این کشور خواهد شد . معمایی که پاسخ آسانی برای دولتمردانی لبنانی نخواهد داشت .
علی رضا مکی
لبنان کشوری کوچک است که مساحت آن معادل قطر و نصف مساحت اسراییل است. جای سوال است که چرا لبنان فاقد ارتش کارآمد به ویژه نیروی هوایی و تجهیرات سنگین است.