بررسی صورتهای مالی بانک آینده نشان میدهد، در مجموع طی سه سال این بانک حدود ۳۴.۵ هزار میلیارد تومان از سپردههای بانکی را صرف ساخت پروژه لوکس ایران مال کرده است. رقمی که بسیار قابل توجه است و پیامدهای این سوق منابع به سمت یک پروژه را میتوان در صورتهای مالی سال ۹۷ دید. زیان انباشته بانک آینده در سال ۹۷ به ۱۱.۷ هزار میلیارد تومان افزایش یافته و همین باعث شده است تا حسابرس آن خطر انحلال را در یادداشتهای صورتهای مالی گوشزد کند!
در تعاریفی که برای بانک ها ارائه می شود از آن ها به عنوان نهادهای اقتصادی نام برده می شود که دارای وظایفی چون تجهیز و تخصیص منابع، عملیات اعتباری، عملیات مالی، خرید و فروش ارز، نقل و انتقال وجوه، قبول امانات، نگهداری سهام و اوراق بهادار و اشیای قیمتی مشتریان هستند.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ در چند سال اخیر، اما بعضاً مشاهده شده که بانکها وظیفه دیگری نیز بر عهده گرفته اند! بررسیها نشان میدهد، بانکها سپردههای مردم را به سمت خرید و فروش ملک و مسکن و یا ساخت و ساز مجتمعهای بزرگ سوق داده اند. مسالهای که میتواند برای بانکها بسیار خطرناک باشد، چون تعریف و مشارکت در پروژههای بزرگ ساخت و ساز منابع بسیاری را نیاز دارد و هدایت سپردههای مردم به سمت این گونه پروژهها باعث میشود تا در صورت عدم موفقیت پروژه، بانک نیز با تهدید جدی ورشکستگی رو به رو شود.
از جمله نمونههای بارز آنچه گفته شد، میتوان به مشارکت بانک آینده در پروژه ایران مال اشاره کرد. بررسی صورتهای مالی بانک آینده در چند سال اخیر نشان میدهد که این بانک، یکی از نمونههای بارز تمرکز داراییها در یک پروژه خاص است. بانک آینده طی سالهای ۹۳ تا ۹۵ تمرکز ویژهای بر ساخت پروژه "ایران مال" داشته است.
شایان ذکر است که بازار بزرگ ایران به نام «ایران مال» به عنوان یکی از پنج مال برتر جهان، جزو عظیمترین پروژههای تجاری، فرهنگی و اجتماعی است که بین دو کلان شهر تهران و کرج واقع شده است. این مجموعه در میان سه فرودگاه مهرآباد، پیام و امام خمینی (ره) احاطه و در شمال غربی تهران بزرگ و حاشیه پارک چیتگر در زمینی به مساحت ۳۱۷ هزار مترمربع ساخته شده است. ساخت این پروژه از سال ۱۳۹۰ آغاز شد و گفته میشود علی انصاری، مؤسس بازار فرش و بازار موبایل کارفرمای اصلی این پروژه بوده است.
هر چند بانک آینده رقم دقیقی در مورد هزینه کرد خود در پروژه ایران مال منتشر نکرده است، بررسی صورتهای مالی این بانک نشان میدهد در سالهای ۹۳، ۹۴ و ۹۵ بانک آینده مبالغی را برای ساخت این پروژه پرداخت کرده است.
همان گونه که از تصویر زیر ملاحظه میگردد، صورتهای مالی سال ۱۳۹۳ بانک آینده نشان میدهد که این بانک رقم ۸.۴ هزار میلیارد تومان را در این سال برای پروژه ایران مال پرداخت کرده است.
همچنین صورتهای مالی بانک آینده در سال ۹۵ نیز نشان میدهد، این بانک مبلغ ۱۳.۹ هزار میلیارد تومان دیگر در سال ۹۴ در این پروژه سرمایه گذاری کرده است.
صورتهای مالی سال ۱۳۹۶ بانک آینده نشان میدهد، این بانک در سال ۱۳۹۵ مبلغ ۱۴.۲ هزار میلیارد تومان به شرکت توسعه بین الملل ایران مال تسهیلات اعطا کرده است.
بنابراین در مجموع طی سه سال، بانک آینده حدود ۳۴.۵ هزار میلیارد تومان از سپردههای بانکی را صرف ساخت پروژه لوکس ایران مال کرده است.
بررسی صورتهای مالی حسابرسی شده بانک آینده، منتهی به ۲۹ اسفندماه ۱۳۹۷ که به تازگی بر روی سایت کدال قرار گرفته است، نشان میدهد که زیان انباشته این شرکت در سال ۱۳۹۷ به ۱۱.۷ هزار میلیارد تومان رسیده است، حال آنکه صورتهای مالی سال ۱۳۹۶ نشان میدهد که زیان انباشته در این سال حدود ۲.۴ هزار میلیارد تومان بوده است. مقایسه ارقام زیان انباشته در سال ۱۳۹۷ با سال ۱۳۹۶ بیانگر آن است که زیان انباشته بانک آینده طی یک سال حدوداً پنج برابر شده است!
این رشد ۵ برابری زیان انباشته و عدم تغییر میزان سرمایه (۱.۶ هزار میلیارد تومان) باعث شد تا حسابرس در یادداشتهای صورتهای مالی ۱۳۹۷ در این مورد هشدار دهد. حسابرس در این باره عنوان نمود: با توجه به مانده زیان انباشته بانک که بیش از سرمایه ثبت شده میباشد و همچنین نسبت کفایت سرمایه بانک، توجه مجمع عمومی صاحبان سهام را به مفاد ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت و ماده ۱۱۶ اساسنامه بانک مبنی بر تشکیل مجمع عمومی فوق العاده جهت تصمیم گیری در خصوص تسلیم تقاضای انحلال بانک به بانک مرکزی یا افزایش سرمایه بانک جلب مینماید.
شایان ذکر است که نسبت کفایت سرمایه بانک آینده در سال ۱۳۹۷، ۰.۹ درصد گزارش شده است، در حالی که طبق ماده ۳ آیین نامه کفایت سرمایه مصوب یکهزار و چهاردهمین جلسه شورای محترم پول و اعتبار، حداقل نسبت کفایت سرمایه برای کلیه بانکها و موسسات اعتباری (اعم از دولتی و غیردولتی) ۸ درصد تعیین شده است.
همچنین بررسی صورتهای مالی بانک آینده در سال ۱۳۹۸ نیز نشان میدهد، نه تنها زیان انباشته این بانک کاهش نیافته است بلکه در این سال، زیان انباشته با رشدی ۱.۵ هزار میلیارد تومانی به ۱۳.۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این میزان زیان انباشته با توجه به ثبات سرمایه این بانک (۱.۶ هزار میلیارد تومان) باز هم بانک آینده را یک قدم به انحلال نزدیکتر کرده است.
این روزها دوباره موضوع ایران مال در رسانههای مطرح و خبرهایی پیرامون آن منتشر شد. به تازگی گزارش هیات کارشناسان رسمی دادگستری منتشر شد که نشان میداد، ایران مال حدود ۱۱۸ هزار میلیارد تومان ارزش گذاری شده که رقم بسیار قابل توجهی بود.
همزمان با انتشار میزان ارزش ایران مال، خبرهایی مبنی بر وضعیت مالکیت این پروژه مطرح شد که در نهایت این خبرها منجر به واکنش روابط عمومی بانک آینده شد.
در اطلاعیه روابط عمومی بانک آینده آمده بود:
بازار بزرگ ایران (ایرانمال) به صورت کامل، متعلق به بانک اینده است و هیچ فرد حقیقی و حقوقی دیگری در آن سهیم نیست؛ «انتقال مالکیت ایرانمال به بانک آینده برای تسویه بدهی آقای علی انصاری با تصویب شورای پول و اعتبار» کاملاً تکذیب میشود؛ این خبر از اساس، جعلی است و جعل و نشر آن، موجب پیگرد است؛ احداث پروژه بازار بزرگ ایران (ایرانمال)، از شروع به کار بانک تات در پایان سال ١٣٨٨ و در سال ١٣٨٩ آغاز شده، پس از آن، طی فرایند ادغام و در زمان تأسیس این بانک در قالب انتقال داراییها و نیز بدهیها، به بانک آینده منتقل شده است.
همچنین در ۱۵ شهریورماه ۱۳۹۹ همزمان با انتشار گزارش هیات کارشناسان رسمی دادگستری، اطلاعیه افشای اطلاعات با اهمیت بر روی سایت کدال قرار گرفت. در متن این اطلاعیه آمده بود:
"سرکار خانم زهرا زارع مدیر محترم نظارت بر ناشران بازار پایه شرکت فرابورس ایران با سلام احتراماً، پیرو دریافت گزارش هیأت کارشناسی رسمی دادگستری، طی نامه شماره ۱۰۹۷۲ مورخ ۱۳۹۹/۰۶/۱۱، در خصوص ارزیابی "پروژه بازار بزرگ ایران" (ایران مال)، که در یوم جاری واصل شده است، به استحضار میرساند؛ اصلاح ساختار مالی و نسبتهای نظارتی، به ویژه، نسبت کفایت سرمایه و عنداللزوم افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی و سایر روشها و ثبت شرکت توسعه بین الملل ایران مال (سهامی عام) نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، در دستور کار هیأت مدیره بانک بوده؛ که نتیجه آن پس از تایید مراجع نظارتی در زمان تحقق، از طریق سامانه"کدال" اطلاع رسانی خواهد شد. لذا، خواهشمند است، دستور فرمایید؛ به منظور رعایت حقوق سهامداران، مراتب به نحو مقتضی، اطلاع رسانی شود.
این اطلاعیه بیانگر آن بود که گویا قرار است با انتشار گزارش میزان ارزش ایران مال، بانک آینده دست به تجدید ارزیابی داراییها بزند تا از این طریق، وضعیت نسبت کفایت سرمایه خود و همچنین میزان سرمایه خود را برای فرار از خطر انحلال بهبود ببخشد.
به هر صورت آنچه مسلم است این که بانک آینده در این سالها بیشتر سرمایه خود را به سمت پروژه ایران مال سوق داد که این مساله بر افزایش زیان انباشته این بانک تاثیر بسزایی گذاشت و آن را تا یک قدمی انحلال پیش برد. به هر حال، باید حالا منتظر ماند و دید که سرانجام ایران مال و بانک آینده به کجا خواهد رسید.
گفتنی است از سال ۱۳۹۷ زمزمههای عرضه اولیه سهام ایران مال در فرابورس مطرح بوده است.
طبق نامه مرداد ماه ۹۹ بانک آینده به فرابورس ایران ـ که تصویر آن را در زیر مشاهده میکنید ـ شرکت توسعه بین المللی ایران مال (سهامی عام) بر اساس مفاد بازار اوراق بهادار، متقاضی ثبت سهام نزد سازمان بورس است.
شایان ذکر است که اگر ایران مال بخواهد در بورس حضور پیدا کند، باید اول شاهد ثبت نماد ایران مال در فرابورس و پس از آن، باید منتظر اطلاعیه عرضه اولیه سهام ایران مال در فرابورس باشیم.