در چند روز اخیر خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شده است که صادرات نفت ایران روزانه به 1.5 میلیون بشکه رسیده است، در حالیکه رئیس جمهور آمریکا با خروج از برجام، تصمیم بر به صفر رساندن صادرات نفت ایران داشت.
به گزاش تابناک اقتصادی، در روزهای پایانی شهریور، وزیر نفت در نطق خود به «صادرات مویرگی نفت» اشاره کرد، اما در ادامه از شرح این موضوع امتناع کرد زیرا که معتقد است امکان دارد راه های دور زدن تحریم بسته شود.
قابل ذکر است، زنگنه در جلسات مختلفی پیش از این که به بهارستان بیاید، از همه ی ارگان ها، سازمان ها، نهاد ها و شرکت های دانش بنیان در خصوص دور زدن تحریم ها کمک خواسته است.
خبرگزاری رویترز طی گزارشی از سایت تانکرترکرز مدعی صادرات 5/1 میلیون بشکه ای صادرات نفت ایران شد. در حالیکه اسم دو منبع خود را فاش نکرده است و به سایت تانکر ترکرز تکیه کرده است. تانکر ترکرز، شرکتی خدمت رسان در زمینه ردیابی ماهواره ای محموله ها و ذخیره سازی نفت خام در مکان های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی است و شعار آن ها این است که می توانند فعالیت های پنهانی در این زمینه را کشف کنند.
با توجه به این که همواره میتوانند ماهواره ها درصدی خطا داشته باشند و از سوی دیگر همه ی جابه جایی ها نفتکش ها مبنی بر صادرات نمی باشد، بلکه می توانند ذخایر نفتی خود را در کشور دیگر ذخیره کنند، رصد های ماهواره ای فقط می توانند بارگیری ها را رصد کنند و آمار تانکر ترکرز می تواند بیانگر سقف صادراتی باشد، اما به نظر می رسد تا حدودی این آمار با واقعیت فاصله داشته باشد.
نقش احتمالی ونزوئلا بر افزایش صادرات نفت ایران
علی‌اصغر زرگر، استاد دانشگاه و تحلیلگر ارشد روابط بین‌الملل در گفتگو با رسانه ها مطرح کرد: عدد موجود در این گزارش به هیچ‌عنوان تعجب‌برانگیز نیست و شاید بتواند آماری نزدیک به واقعیت باشد، اما به هیچ‌عنوان نباید در شرایط تحریمی انتظار تایید یا عدم‌تایید آن از سوی مقامات دولتی را داشته باشیم.
او با اشاره به نقش احتمالی ونزوئلا در رشد صادرات نفتی ایران گفت: «از شنیده‌هایی که به‌صورت پراکنده در چند وقت اخیر به گوش رسیده، اینکه شرکت‌های ایرانی که پالایشگاه نفتی ونزوئلا را تعمیر کردند و توان فرآورش این پالایشگاه‌ها را با نفت خام تولیدی ایران مطابقت داده‌اند، موردی مهم است. به همین دلیل می‌توان بخش عمده‌ای از این افزایش فروش را ناشی از تقاضای ونزوئلا برای نفت ایران دانست.» ایران طی ماه‌‌های اخیر چندین محموله سوخت به ونزوئلا صادر کرده است که حاشیه های فراوانی به همراه داشته است.
این کارشناس درباره روش‌های متفاوت فروش نفت نیز افزود: «طبیعی است که وقتی تحریم هستیم وزارت نفت روش‌های فروش نفت خود را علنا اعلام نکند! اما ما از طریق سوآپ (SWAP)، کشتی‌هایی که از پرچم کشورهای خارجی استفاده می‌کنند، کشتی‌هایی که سیستم‌های مکان‌یابی خود را خاموش یا دستکاری می‌کنند نفت خود را صادر می‌کنیم. البته بخش بسیار بزرگی از صادرات نفت ما در روی دریا و از طریق روش کشتی به کشتی انجام می‌پذیرد و در کنار آن از روش‌های دیگری چون کشتی‌های کوچک و دستکاری بارنامه کشتی‌ها و اطلاعات آنها استفاده میشود.» او در ادامه با اشاره به وجود راه‌های متنوع برای فروش نفت ایران عنوان کرد: «ما با کمک همسایگان از طریق SWAP و حتی از طریق راه‌های ریلی نیز می‌توانیم نفت بفروشیم.»
با توجه به گفته ی کارشناسان ممکن است از طریق راه های ریلی نفت به فروش برسد که قابل ردیابی نیست، بنابراین در حوزه صادرات نفت اطلاعات دقیق و کاملی موجود نیست و تا حدودی عدد و رقم گمانه زنی محسوب میشود.
شایان ذکر است، در بودجه سال 99 صادرات روزانه 1 میلیون بشکه نفت با قیمت 50 دلار لحاظ شده است که قیمت نفت در حال حاضر درنزدیکی 40 دلار است و از سویی دیگر با توجه به شرایط کرونایی جامعه جهانی، در همه ی زمینه های صادراتی جز غذایی با کمبود تقاضا رو به رو هستیم.
صادرات نفت ایران؛ انتخابات آمریکا
در حال حاضر خبر صادرات نفت ایران بر انتخابات آمریکا موثر است زیرا دونالد ترامپ با خروج از برجام و تحقیرو منزوی کردن کشور آمریکا، تمام فشار خود را بر جمهوری اسلامی ایران آورد تا به گفته ی خودش صادرات نفت ایران را به صفر برساند، در صورتیکه جو بایدن تمام تمرکز خود را بر پیدا کردن نقطه ضعف ها و نقد سیاست های ترامپ گذاشته است. باید منتظر ماند تا کی حزب دموکرات به این خبر واکنش نشان می دهد.
