بسته ویدیویی «تابناک» مجموعهای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارشها و تحلیلها و ویدیوییهایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست دادهاید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر میتوان فرا گرفت.
اعترافات فردیناند دمارا، مرد هزار چهره واقعی
«فردیناند والدو دمارا / Ferdinand Waldo Demara» یک شیاد آمریکایی بود که موفق شد، خود را به عنوان سی شخص مختلف جا بزند و به عنوان مهندس، مدیر کالج، معاون کلانتر، وکیل و غیره فعالیت کند؛ اما شاید مهمترین شیادی او حضور در جنگ کره به عنوان یک ستوان جراح بود. او در جنگ کره به عنوان یک جراح چندین عمل جراحی کرد و حتی دولت کره از او به خاطر تلاشهایش تقدیر کرد. وقتی خبر این واقعه در مطبوعات انعکاس پیدا کرد، با پیگیریهای پزشکی که دمارا هویت او را جعل کرده بود معلوم شد که در واقع دمارا یک پزشک نیست. اعترافات او که در برنامهای با مجریگری گروچو مارکس کمدین معروف مطرح شده است با زیر نویس فارسی در ویدیو تابناک ببینید.
تظاهرات تاسوعا و عاشورا 1357 به روایت تصاویر بکر
محرم در سال ۱۳۵۷ به فاصله کمی از تاریخ پیروزی انقلاب بود و ماه خونینی به شمار میرفت. در نخستین روز محرم، تظاهرات به شدت سرکوب شد، اما با توجه به تداوم تظاهرات، عوامل حکومت پهلوی عقب نشینی کردند و در نهایت بزرگترین تظاهرات تا آن زمان روز ۱۹ و ۲۰ آذر ۱۳۵۷ مصادف با روزهای تاسوعا و عاشورا برگزار شد. اکنون تصاویر ویژهای از این تظاهرات را با توضیحات سران حکومت پهلوی و واکنش امام خمینی به این اتفاقات در تابناک میبینید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ و سقوط حکومت پهلوی، گروهی از کردهای تجزیه طلب که در زمان پهلوی نیز شورشهایی کرده بودند، اقدام به تحرکات مشابهی کردند. سیاست این گروه در بیش از نیم قرن اخیر در ایران، ترکیه، سوریه و عراق، بیان سیاسی «خودمختاری» در راستای هدف بلندمدت تجزیه بوده است. به همین دلیل، حاکمیت هیچکدام از این کشورها با کردهای دارای این رویکرد همراهی نکرده است؛ به ویژه آنکه این گروه از کردها در نیم قرن اخیر، همواره با سلاح به ناامنی و اقدامات تروریستی دست زدهاند. این تحرکات در اسفند ۱۳۵۷ در ایران آغاز شد و عناصر مسلح حزب دموکرات کردستان ایران عمدتاً در شهرهایی چون مهاباد و کردستان مسلط شدند. در ابتدا هیاتهایی از شورای انقلاب برای مذاکره با این گروهها به کردستان رفتند، اما این گروهها به کمتر از تجزیه کردستان قائل نبودند. در نهایت در بهار ۱۳۵۸، نیروهای سپاه پاسداران در کردستان حضور پررنگی یافتند و وضعیت تغییر کرد. گروههای تجزیه طلب کرد اقدامات تروریستی گستردهای را در مسیر استقرار حاکمیت در کردستان انجام دادند، اما در نهایت حاکمیت ایران کامل در سال ۱۳۶۲ برقرار و تحرکات گروههای تروریستی به صورت موردی شد. تصاویر پراکندهای که آسوشتیدپرس از تحرکات گروههای تجزیه طلب کرد در کردستان ایران در سال ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ ثبت کرده را در تابناک میبینید.
شلاق زدن گران فروشها در ملأ عام
در ابتدای انقلاب اسلامی ایران، حتی در مقام جرایم خرد نیز برخوردهای انقلابی صورت میپذیرد. برخورد شدید با احتکار و گرانفروشی از جمله این برخوردهای انقلابی بود که توسط دادگاه انقلاب نیز صورت میپذیرد. آسوشتیدپرس در روز پنجشنبه هشتم شهریور ۱۳۵۸، تصاویری از اجرای حکم دو تن از کسبه گران فروش را در ملأ عام ثبت کرد. در این تصاویر صامت ابتدا حکم این دو مجرم خوانده و سپس حکم با حضور قاضی دادگاه انقلاب اجرا میشود. این تصاویر را در تابناک میبینید.
پشت صحنه سخنرانی لئونید برژنف رهبر شوروی
اواخر دسامبر سال ۱۹۷۹ برژنف دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست شوروی در برابر دوربین قرار میگیرد که سخنرانی سال نو خود را خطاب به جوانان شوروی انجام دهد. در این زمان او حدود ۱۵ سال است که رهبر دومین قدرت بزرگ دنیاست. با ۷۳ سال سن، به شدت اضافه وزن دارد و معتاد به الکل و قرصهای خواب آور است و از تعداد زیادی مشکلات سلامتی از جمله اختلالات شریانی و آثار باقی مانده از چندین سکته قلبی رنج میبرد. رهبر شوروی نماد خرابی است که بر شوروی حاکم است، ولی علی رغم چالشهایی که در نتیجه فشارهای جسمی و روحی دارد، نمیتواند تاثیرات منفی زوال جسمی و ذهنی خود را که در نحوه حرف زدن و حتی حرکت کردن او به آشکار است مخفی کند، اما میتواند در این پیام ویدیویی که سال ۱۹۷۹ ضبط شده است نه یک برداشت بلکه دو برداشت از سخنرانی را ضبط کند. سخنرانی تکرار سخنرانیهای استاندارد اواخر دوران شوروی است، محکوم کردن جنگ و گرسنگی و نشان دادن اهمیتی که شوروی به سلامت و رفاه کودکان میدهد و اظهار امیدواری برای آیندهای پر از شادی و خوشبختی. اما تنها چند روز پیش از ضبط این سخنرانی رئیس حزب کمونیست دستور حمله به افغانستان را صادر کرد، اشغال نظامی ناشی از آن منجر به یک تراژدی شد که اثرات آن نه تنها پس از رفتن برژنف بلکه حتی پس از رفتن خود شوروی نیز باقی است. میتوانید پشت صحنه این سخنرانی را که نشان دهنده وضعیت بد ذهنی و جسمی برژنف و نحوه هدایت یک رهبر شوروی در حین سخنرانی است، در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.
تحلیف سالوادور آلنده اولین مارکسیست دموکرات
«سالوادور آلنده / Salvador Allende» پزشک و سیاستمدار اهل شیلی و بنیانگذار حزب سوسیالیست این کشور بود و از سال ۱۹۷۰ تا خودکشی وی در پی کودتای ۱۹۷۳ در شیلی به عنوان رئیسجمهور قدرت را به دست داشت. اهمیت دوره ریاستجمهوری او در این بود که او اولین مارکسیستی بود که با رایگیری و دموکراسی به قدرت رسیده بود. نهایتا ملیسازی صنایع و کشاورزی در کنار عوامل دیگری باعث ایجاد اختلاف بین آلنده و قوای مقننه و قضاییه شد. یک کودتای نظامی به رهبری ژنرال پینوشه که فرمانده ارتش بود حکومت آلنده را سرنگون کرد، ولی حاضر به پس دادن قدرت به دولت غیرنظامی نشد. این باعث شد که تا سال ۱۹۹۰ دیکتاتوری نظامی بر شیلی حاکم باشد. تصاویری از مراسم تحلیف اولین مارکسیستی که با رایگیری دموکراسی به قدرت رسید در ویدیو تابناک ببینید.
نبرد دریای فیلیپین به روایت تصاویر واقعی
«نبرد دریای فیلیپین / Battle of the Philippine Sea» بزرگترین نبرد دریایی بین دو نیروی دریایی و ناوهای هواپیمابر در تاریخ است. در این نبرد که در نوزدهم و بیستم ژوئن ۱۹۴۴ بین ژاپن و آمریکا صورت گرفت ناوگان قدرتمند دریایی این دو کشور و صدها هواپیما روی دریا با هم درگیر شدند و بعد از شکست سنگین ژاپن این کشور ناوهای هواپیمابر خود را از دست داد و هیچ گاه به قدرت سابق بازنگشت. در این نبرد هواپیماها، کشتیها و زیردریاییها شرکت داشتند و آمریکاییها از بالا و پایین به ناوگان ژاپنی حمله کردند. تصاویر واقعی و رنگی شده این نبرد را در ویدیو تابناک با زیرنویس فارسی ببینید.