در ۲۹ بهمن ماه سال گذشته بود که ویروس ناشناخته کرونا وارد ایران شد و شاید کمتر کسی تصور این را داشت که این ویروس تا این حد برای سلامتی و اقتصاد یک جامعه خطرناک باشد و ضررها و زیانهای زیادی را به اقتصاد خانوارها وارد کند.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ با مشخص شدن ابعاد پیچیده این ویروس ناشناخته، رفته رفته همه به این نتیجه رسیدند که کرونا ماندگاری بالایی در کشور خواهد داشت و باید برای جلوگیری از شیوع آن ارتباط انسانها با یکدیگر تا حد امکان محدود شود.
محدودیت ارتباطات موجب شد که کسب و کارها از رونق بیفتند و قدرت خرید خانوارها کاهش یابد. حالا اقتصاد دچار تحریم به یک ویروس و خسارات ناشی از آن نیز دچار شده بود.
برای جبران کاهش قدرت خرید خانوارها طرحهای مختلفی در نظر گرفته شد که از آن جمله میتوان به پرداخت وام یک میلیون تومانی به خانوارها و پرداخت یارانههای معیشتی کرونایی اشاره کرد.
اولین مرحله از یارانه معیشتی کرونایی در ۲۷ آذرماه به حساب خانوارهای مشمول این طرح واریز شد؛ یارانهای که ارقام پرداختی آن بر مبنای فاکتورهای موجود متفاوت بود. مجلس و دولت دو طرح جداگانه داشتند که طبق تفاهمهای صورت گرفته قرار شد دو طرح به یک طرح تبدیل شود و افراد به شرح زیر یارانه معیشتی کرونایی دریافت کنند؛
١- به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی هر نفر ماهیانه ١٢٠ هزار تومان پرداخت شود.
٢ - به سایر افراد با مشخصات زیر نیز ماهیانه ١٠٠ هزار تومان پرداخت خواهد شد.
- افرادی که هیچ یک از اعضای خانواده آنها حقوق ماهانه دریافت نمیکنند،
- افرادی که هیچ یک از اعضای خانواده آنها بیمه پرداز نباشند،
- افرادی که اعضای خانوارشان طبق شاخصهای بانکی از درآمد حداقلی برخوردار نباشند،
- افرادی که در گروه یارانه معیشت بگیر باشند.
طبق اطلاعیه سازمان برنامه و بودجه، این وجوه از آذرماه به مدت چهار ماه پرداخت خواهد شد. اولین نکته بااهمیت در این بین مدت زمان پرداخت وجوه میباشد! دولت از ابتدا اعلام کرد که اجرای طرحش دارای مدت زمان چهار ماهه میباشد، اما طرح مجلس قرار بود، شش ماه و با شروع از مهرماه ۹۹ باشد و اگر شرایط مساعد نشد، برای ادامه اجرای طرح تصمیم گیری شود. دومین نکته به جمعیت مشمول طرح بازمیگشت. آن گونه که از طرح مجلس برداشت میشد، این بود که قرار است این طرح مجلس ۶۰ میلیون نفر را تحت پوشش قرار دهد، اما هم اکنون این طرح مشترک دولت و مجلس تنها ۴۰ میلیون نفر را تحت پوشش قرار میدهد.
برای نمونه، در این باره حمیدرضا حاجی بابایی، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس طی مصاحبه ای اعلام کرد: در این طرح پیش بینی شده که ۳۰ هزار میلیارد تومان برای تامین کالاهای اساسی در اختیار مردم قرار گیرد. بدین شکل که به ۶۰ میلیون کارت طرح معیشت داده شود که ۲۰ میلیون نفر از آنها تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند. همچنین ماهانه برای هر نفر ۱۲۰ هزار تومان پرداخت می شود. وی افزود: نخست این طرح را از مهر تا اسفند سال جاری اجرا میکنیم، اگر وضعیت این گونه بود ادامه خواهیم داد، در غیر این صورت حذف میشود.
حالا مجلسی ها می توانند به این ابهامات پاسخ دهند که چرا صف افراد مشمول کاهش یافت و طرحی که قرار بود مدت زمان آن شش ماه باشد چرا به چهارماه تقلیل یافت؟
پرسش بعدی از مسئولین کشور این است که چرا نحوه مدیریت کشور در این سالها به گونهای بوده که هم اکنون ۴۰ میلیون جمعیت ایران (به عبارت بهتر حدود نیمی از جمعیت کشور) دارای شرایطی میباشند که هم اکنون مشمول دریافت یارانه معیشتی کرونایی هستند؟ مشمولینی که تعدادی از آنها تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند و تعداد دیگر نه حقوق ماهانه دریافت میکنند، نه بیمه هستند، نه درآمد حداقلی دارند و یارانه معیشتی بنزینی هم دریافت میکنند!
فارغ از این پرسش ها، در زمان رونمایی از طرح تامین کالاهای اساسی مجلس، تابناک نیز در طرحی پیشنهادی اعلام کرد که برای این طرح پول نقد پرداخت نشود، چون این پول نقد اولاً احتمالا به افزایش تورم در چند ماه آینده دامن خواهد زد و ثانیا با افزایش نرخ تورم قدرت خرید خود را از دست میدهد و ثالثا ممکن است برای تامین کالاهای اساسی خرج نشود؛ لذا پیشنهاد این بود، تضمین شود که هر فرد فارغ از افزایش یا کاهش قیمت ها، مقدار مشخصی از برنج، گوشت و کالاهای اساسی را در این مدت شش ماهه میتواند خریداری کند؛ مثلا اگر در ماه اول خانوار میتواند شش کیلو گوشت با این پول خریداری کند، در ماه ششم هم بتواند فارغ از افزایش و کاهش قیمت گوشت همین میزان گوشت را خریداری کند.