قیمت ناچیز گلُی که عطرش تا فرانسه رسیده است

به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، نرگس خراسان جنوبی به دلیل ویژگی‌های خاصش از جمله عطر و مرغوبیتش طرفداران بسیاری دارد، اما آن گونه که باید بر روی معرفی و فرآوری آن کار نشده است؛ گلی که اگر در هر جای دنیا بود بیشتر از این از آن سودآوری داشتند.

در طول سال‌های اخیر در شهرستان خوسف که مرکز گل نرگس خراسان جنوبی است، فعالیت‌های بسیاری انجام شده است تا کمی از مشکلات نرگس‌کاران مرتفع شود، از راه‌اندازی اولین مرکز خرید توافقی گل نرگس در شهرستان خوسف به منظور کوتاه کردن دست دلالان تا امضای تفاهم‌نامه‌ها و ارائه تسهیلات به کشاورزان و جهاد کشاورزی که در سال‌های اخیر دست به کار شده و سعی کرده حداقل مشکل فروش را از دوش کشاورزان بردارد.

نبود صنایع فرآوری از مشکلاتی است که سال‌ها بر دوش نرگس سنگینی می‌کند که در این راستا، تعاون روستایی در حال پیگیری و رایزنی با چند شرکت دانش‌بنیان برای فرآوری گل نرگس است که باعث خواهد شد این گل بازارهای هدف بیشتری را از آن خود کند.

کودکی ۱۰ ساله که در یکی از میدان‌های بیرجند ‌بر روی صندلی پلاستیکی نشسته و گل‌های نرگس را در سطلی جلوی خود گذاشته و در حال فریاد زدن برای فروش بیشتر است. از او می‌پرسم چقدر برایت سودآوری دارد این نرگس‌های خوشبو؛ سرش را پایین می‌اندازد و می‌گوید شاگرد یک مغازه هستم و صبح‌ها برای اینکه خرجم درآورم به اینجا می‌آیم، او از سود ناچیزی می‌گوید که گیرش می‌آید از اینکه دو تا سه هزار تومان بیشتر به فروش می‌رساند، از اینکه از کشاورزان خوسف می‌گیرد و خود می‌فروشد.

آن طرف تر عطر گل‌های نرگس در پیاده‌روهای خیابان جلوی گل فروشی‌ها به مشام می‌رسد، گل‌هایی که به گفته گل فروش‌ها گاهی پلاسیده می‌شود و به فروش نمی‌رسد، گل‌هایی که برای گل فروش‌ها نیز عایدی بسیاری ندارد و آن چنان که باید خرید نمی‌کنند چراکه به آن اندازه فروش ندارند. در هر مغازه تنها چند دسته گل نرگس می‌بینی در حالی که نرگس این روزها باید بیشتر از این در گل‌فروشی‌های شهر طنازی می‌کرد.

به خوسف می‌رویم، جایی که خاستگاه گل‌های نرگس است، نرگس کاران مشغول برداشتند و گل‌های خود را پس از برداشت به شرکت تعاونی آورده و می‌فروشند، گل‌هایی که قرار است راه استان‌های مجاور و حتی کشورهای عربی را طی کنند، ظرفیتی که در این سال‌ها از آن دور مانده بودیم و اکنون تازه به آن پی برده‌ایم.

تعریفی از فرآوری گل نرگس نداریم

رفیعی، یکی از نرگس کاران خوسفی که ۱۰ سال است نرگس می‌کارد، به ایسنا می‌گوید: سال دوم است که به شرکت تعاونی و در سال‌های قبل به بهای بسیار کم در بیرجند می‌فروختم.

وی با بیان اینکه از شهرهای دیگر نیز نرگس را به بیرجند برای فروش می‌آورند، افزود: اگر کارخانه فرآوری فرآوری گل نرگس در خوسف راه‌اندازی شود خواهیم توانست عطر و ادکلن منحصر به فردی از آن تولید کنیم که این امر سودآوری فراوانی خواهد داشت.

او معتقد است عطر نرگس خوسف بسیار منحصر به فرد بوده و آن گونه که باید به آن توجه نشده است و ادامه می‌دهد: واقعا کجای دنیا می‌توان این عطر و این زیبایی را دید. همزمان با کاشت گل نرگس کار کشاورزی دیگری نیز دارم، در غیر این صورت تنها از کاشت گل نرگس سودی که چرخ زندگی را بچرخاند به دست نمی‌آید.

جدا از تمام رنج‌های نرگس، با وجود محققان توانمندی در خراسان جنوبی، آن چنان که باید بر روی آن تحقیق و پژوهش نشده است و دلیلش نبود حمایت است؛ در حالی که این تحقیقات به منزله چراغ سبز نرگس برای ورود به بازارهای جهانی و همچنین کارخانجات دنیاست.

ماده اولیه کارخانه‌های عطرسازی را فراهم کنیم

محسن پویان، مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی نیز به ایسنا گفت: باید بر روی ظرفیت‌هایی کار کرد که اشتغالزایی و ارزآوری برای منطقه داشته باشد.

وی با بیان اینکه گیاهان دارویی و محصولات استراتژیک و از جمله گل نرگس خوسف دارای پتانسیل‌های اقتصادی بسیاری هستند که باید بارورسازی شود، اظهار کرد: اگر بتوانیم کارخانه داروسازی را راه‌اندازی کنیم ارزآوری موثری برای منطقه خواهد داشت.

این پژوهشگر گیاهان دارویی با بیان اینکه متأسفانه به علت نبود یک مدیریت هوشمند و برنامه‌ریزی دقیق نتوانسته‌ایم به خوبی از ظرفیت گل نرگس استفاده کنیم، تصریح کرد: ساخت کارخانه عطرسازی نیاز به سرمایه‌های کلان دارد، اما از طرفی می‌توانیم ماده اولیه برای تولید عطر و ادکلن(روغن گل نرگس) را تأمین و در اختیار کارخانه‌های عطرسازی قرار دهیم.

پویان ادامه داد: بسیاری از کارخانه‌های کشورهای اروپایی چون فرانسه که در زمینه عطرسازی نام آشنا است، خواهان ماده اولیه ساخت عطر از گل نرگس یا همان روغن گل نرگس هستند و ما این ظرفیت را نادیده گرفته‌ایم.

وی با بیان اینکه در خراسان‌جنوبی میزان کشت گل نرگس نسبت به سال‌های گذشته افزایش چندانی ندارد و این امر به واسطه عدم حمایت‌های لازم از نرگس‌کاران است، بیان کرد: تیم تحقیقاتی جهاددانشگاهی اعلام آمادگی می‌کند که به صورت دقیق‌تر و جدی‌تر بر روی پتانسیل‌های منقطه خوسف کار کند و این امر مستلزم تخصیص بودجه‌ای مناسب است.

مطالبات نرگس کاران پرداخت شده است

اکبری، مدیرعامل شرکت تعاونی سبزآفرینان خوسف نیز به ایسنا می‌گوید: در راستای افزایش درآمد نرگس کاران سال گذشته اقدام به خرید توافقی گل نرگس کرده است.

وی با بیان اینکه در سال گذشته حدود ۱۳۰ هزار شاخه گل نرگس خریدیم و مطالبات نرگس کاران به طور کامل پرداخت شده است، افزود: مدیر شعب صندوق کارآفرینی امید استان قول مساعد داده تا ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات قرض الحسنه به این واحد برای خرید تجهیزات نگهداری گل پرداخت شود.

مدیرعامل شرکت تعاونی سبز آفرینان خوسف بیان کرد: در دو هفته، بیش از ۴۰ هزار شاخه گل از کشاورزان تحویل گرفته و به بازارهای هدف در استان‌ های مختلف ارسال شده است.

اکبری تصریح کرد: قیمت خرید بستگی به نوع و کیفیت گل‌های نرگس‌ متفاوت بوده اما میانگین و متوسط قیمت مصوب خرید گل‌های مرغوب بین ۸۰۰ تا ۸۵۰ تومان بوده است.

افزایش ۶۰ درصدی خرید گل از نرگس کاران

وحید ضیائیان احمدی، مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: خرید گل از نرگس کاران خراسان جنوبی از آغاز فصل برداشت تا کنون ۶۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه پارسال افزایش دارد.

وی با بیان اینکه در شرایط کرونا، نرگس کاران این استان بسیاری از بازارهای سال گذشته خود را از دست دادند و امکان فروش گل برایشان میسر نبود، افزود: تعاون روستایی با عاملیت یکی از تشکل‌های خود در شهرستان خوسف، اقدام به اجرای طرح خرید توافقی گل نرگس کرد که تاکنون ۳۵ هزار شاخه گل نرگس توسط این شرکت خریداری شده است.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی با بیان اینکه به دلیل کاهش شدید تقاضا در اثر شیوع بیماری کرونا، شاهد افت قیمت این محصولات بود که این موضوع در بازار گل‌های زینتی و گل نرگس خراسان جنوبی بسیار قابل توجه‌تر بود، تصریح کرد: قیمت خریداری شده گل نرگس بر اساس کیفیت و اندازه بین ۶۰۰ تا ۸۵۰ تومان برای هر شاخه است.

ضیائیان احمدی با بیان اینکه خرید حمایتی این محصول از نیمه آبان آغاز شده است و تا اوایل اسفند امسال ادامه دارد، ادامه داد: امسال قیمت بسیاری از تولیدات گیاهی به‌ دلیل کاهش شدید تقاضا در اثر شیوع ویروس کرونا کاهش قابل توجهی داشته که گل ‌های زینتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

این نرگس سفر امارات در پیش دارد

وی افزود: برای حمایت از نرگس کاران خراسان جنوبی، هماهنگی‌هایی با استان‌های تهران و خراسان رضوی صورت گرفته و در حال رایزنی با چند شرکت دانش بنیان برای فرآوری این گل هستیم.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی با بیان اینکه گل‌های خریداری شده در بازارهای سیستان ‌و بلوچستان، تهران، خراسان ‌رضوی و کرمان و سایر نقاط به فروش می‌رسد، بیان کرد: در راستای حمایت از نرگس‌کاران، شرکت تعاونی سبز آفرینان خوسف، اقدام به اجرای طرح خرید توافقی گل نرگس کرده است.

ضیائیان احمدی با اشاره به تعریف بازارهای جدید برای نرگس خوسف، افزود: میزان ۱۰ هزار شاخه گل نرگس از خراسان‌جنوبی به کشور امارات صادر می‌شود که متأسفانه با کاهش میزان تولید گل نرگس طی چند روز اخیر تا این لحظه امکان خرید و ارسال این مقدار طی یک روز فراهم نشده است.

دلیل مرغوبیت گل نرگس

محمدرضا اکبری، معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز گفت: هم اکنون 42 هکتار از اراضی کشاورزی استان زیر کشت گل نرگس است که ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار شاخه گل نرگس با کیفیت بالا در خراسان جنوبی برداشت شود.

وی با بیان اینکه ۷۵۰ نفر در استان بهره بردار پرورش گل نرگس در استان هستند، تصریح کرد: شهرستان‌های خوسف و طبس، بیشترین سطح زیرکست گل نرگس در استان و خراسان جنوبی رتبه پنجم کشور در تولید گل نرگس را دارند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه گل نرگس استان به دلیل شرایط اقلیمی خاص دارای ماندگاری بیشتر و عطر مرغوبتری است، افزود: برداشت گل نرگس در خراسان جنوبی تا اسفندماه ادامه دارد.

این گل خوش عطر برای رسیدن به سرمنزل مقصود و دیده شدن راه درازی در پیش دارد، راهی که باید در آن رقابت بسیار کند با محصولاتی دیگر. اما آنچه که هست این است که نرگس و یا حداقل عطرش حق جهانی شدن دارد آن هم با برند خراسان جنوبی.