کمتر از دو ماه دیگر به ایام عید نوروز باقی مانده است و این روزها باز هم زمزمه هایی مبنی بر پرداخت عیدی به شاغلین و بازنشستگان جامعه شنیده می شود.
به گزارش تابناک اقتصادی، پرسش هایی که این روزها بسیار پرسیده می شود این است که میزان عیدی آخر سال برای کارگران، کارمندان و بازنشستگان چقدر است؟ چرا عیدی های پرداختی با یکدیگر متفاوت است؟ این عیدی ها در سال های گذشته برای کارگران و کارمندان و در این سال ها نیز رشد تورم و رشد عیدی چقدر بوده است؟
در ادامه این مطلب سعی می شود که به پرسش های فوق پاسخ داده شود.
عیدی آخر سال کارمندان معمولا در لایحه بودجه توسط دولت اعلام میشود و تقریباً کارمندان دولت میتوانند از یک سال قبل از حدود عیدی که قرار است به آنها پرداخت شود آگاه شوند. البته اشاره به این نکته ضروری است، هر چند دولت میزان عیدی کارمندان را در لایحه بودجه لحاظ میکند، باز هم در سال بعد و به هنگام پرداخت عیدی کارمندان، دولت تصمیم نهایی را در این رابطه میگیرد که به همان میزان تعیین شده در قانون بودجه به کارمندان خود عیدی پرداخت کند و یا اینکه آن را تغییر دهد. معمولاً تصمیم بر آن است که به میزان تعیین شده در قانون بودجه عیدی پرداخت شود، البته در برخی سالها به مانند عیدی سال ۹۹ استثناهایی هم وجود داشته است.
بر اساس ماده (۷۵) قانون مدیریت خدمات کشوری امتیاز میزان عیدی پایان سال کارمندان و بازنشستگان معادل ۵۰۰۰ است. این امتیاز در ضریب سالانه حقوق در نهایت تعیین کننده میزان عیدی کارکنان است.
مطابق با آنچه در بودجه ۹۹ تعیین شده بود، عیدی در نظر گرفته شده برای کارکنان یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود. همان گونه که گفته شد، بعید نیست که مبلغ عیدی کارکنان دولت با تصمیم هیات دولت افزایش یابد، چون سال گذشته در حالی که عیدی کارکنان در بودجه یک میلیون و ۸۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود، هیات دولت این عیدی را به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش داد که البته دلیل این رشد ۱۲۰ هزار تومانی این بود که با توجه به افزایشی که در حقوق رخ داده بود، میزان عیدی هم رشد کرد.
معمولا پایان بهمن ماه زمانی است که دولت همراه با پرداخت حقوق، عیدی کارکنان را نیز پرداخت میکند؛ بنابراین، رقم نهایی عیدی باید در هیات دولت بررسی و تصویب و بعد از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین و پرداخت شود.
عیدی کارمندان در سال های گذشته چقدر بوده است؟
در جدول زیر، میزان عیدی کارمندان و رشد آن نسبت به سال قبل، از سال ۱۳۹۳ تا سال ۱۳۹۹ را ملاحظه میکنید. بیشترین میزان رشد عیدی کارمندان مربوط به سال ۱۳۹۴ با ۷۱ درصد افزایش نسبت به سال قبل است.
نکته قابل توجه این که رقم عیدی برای عید ۱۴۰۰ همان یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بودجه لحاظ و نرخ تورم نیز نرخ تورم اعلامی در دی ماه قید شده است.
عیدی آخر سال کارگران چقدر است و کی پرداخت می شود؟
در تعیین عیدی کارگران، قانون کار است که تصمیم میگیرد و کارفرما را مکلف میکند که دو تا سه برابر میزان پایه حقوق تعیین شده عیدی پرداخت کند. امسال نیز به موجب ماده واحده قانون تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار مصوب سال ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی، حداقل عیدی کارگران دو برابر حداقل حقوق پایه و حداکثر عیدی به شرطی که از مصوبه قانون کار بیشتر نشود، سه برابر پایه حقوق خواهد بود.
پایه حقوق امسال یک میلیون و ۹۱۱ هزار تومان بوده است بنابراین مبنای پرداخت عیدی کارگران در صورتی که یک سال کامل در محل کار خود سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند حداقل سه میلیون و ۸۲۰ هزار تومان تا حداکثر ۵ میلیون و ۷۳۱ هزار تومان میباشد.
عیدیهای فوق الذکر برای کارگرانی است که یک سال کامل در مکانی مشغول به کار بوده اند. کارگرانی که به هر دلیل، کمتر از یک سال در یک مکان مشغول به کار بوده اند، به میزان کارکردشان عیدی دریافت خواهند کرد. به عنوان نمونه کارگری که تنها شش ماه از سال را در یک مکان مشغول به کار بوده است، حداقل نصف کمترین عیدی پرداختی یعنی یک میلیون و ۹۱۱ هزار تومان دریافت خواهد کرد.
جدول زیر عیدی و پاداش کارگران در پایان سال ۹۹ با کارکردهای متفاوت را نشان میدهد.
عیدی کارگران دیرتر از عیدی کارمندان پرداخت می شود و کارگران در اسفندماه و معمولا نیمه اسفندماه به بعد عیدی خود را دریافت می کنند.
عیدی کارگران در سال های گذشته چقدر بوده است؟
در جدول زیر حداکثر و حداقل عیدی کارگران در سالهای گذشته را ملاحظه میکنید. حداکثر و حداقل عیدی کارگران در سال جاری در مقایسه با سال گذشته ۲۶ درصد رشد داشته است و نرخ تورم بر مبنای آخرین نرخ اعلام که مربوط به دی ماه و ۳۲.۲ درصد بوده است.
بیشترین افزایش عیدی مربوط به سال گذشته بوده که حداکثر و حداقل عیدی ۳۶.۵ درصد رشد داشته است.
عیدیهای فوق الذکر برای کارگرانی است که یک سال کامل در مکانی مشغول به کار بوده اند؛ کارگرانی که به هر دلیلی کمتر از یک سال در یک مکان مشغول به کار بوده اند، به میزان کارکردشان عیدی دریافت خواهند کرد. به عنوان نمونه کارگری که تنها شش ماه از سال را در یک مکان مشغول به کار بوده است، حداقل نصف کمترین عیدی پرداختی یعنی یک میلیون و ۹۱۱ هزار تومان دریافت خواهد کرد.
جدول زیر عیدی و پاداش کارگران در پایان سال ۹۹ با کارکردهای متفاوت را نشان میدهد.
چرا عیدی کارگران بیشتر از کارمندان است؟
دلیل اختلاف های زیاد بین عیدی کارگران و کارمندان به تفاوت های موجود در قانون کار و قانون استخدامی بازمی گردد. هر چند عیدی کارگران بیشتر از کارمندان است، کارمندان در عوض دارای ثبات شغلی بیشتری نسبت به کارگران می باشند و معمولا وقتی به استخدام دولت در می آیند سی سال در همان شغل مشغول به فعالیت هستند؛ اما خطر اخراج همواره بیخ گوش کارگران است. هر چند قانون کار در راستای حمایت از کارگران در برابر کارفرمایان تدوین شده،تسهیلاتی که در دوران خدمت کارمندان به آن ها پرداخت می شود، قابل قیاس با کارگران نیست. همچنین حقوق کارمندان همه ساله در بودجه دولت در نظر گرفته و با فرمول خاصی و بنا به امتیازاتی که کارمند در طول دوره خدمت به دست می آورد محاسبه می شود، حال آنکه حقوق کارگر بر اساس نماینده کارگر، کارفرما و دولت محاسبه می شود.
تنها زمان واریز عیدی بازنشستگان اعلام شد
علی دهقانکیا، رئیس کانون بازنشستگی شهر تهران روز گذشته ۷ بهمن ۹۹طی مصاحبه ای گفت: بنا بر پیگیریها و وعده داده شده از سوی مسئولان سازمان تأمین اجتماعی، قرار است تا پایان بهمن ماه عیدی بازنشستگان واریز شود.
دهقانکیا افزود: بازنشستگان تأمین اجتماعی در بهمن ماه در دو مرحله دریافتی خواهند داشت؛ یک مراحله مربوط به حقوق مستمری و دیگری مربوط به عیدی خواهد بود.
رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی شهر تهران درباره میزان عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی خاطرنشان کرد: رقم عیدی فعلاً شخص نیست و به زودی از سوی دولت اعلام خواهد شد.