این روزها مسکن و افزایش سرسام آور قیمت آن برای بسیاری از خانوادههای ایرانی به یک مشکل بزرگ و تقریباً لاینحل تبدیل شده است؛ نیازی ضروری و غیر قابل چشم پوشی که با قدرت خرید مردم فاصله زیادی گرفته و عملاً کشور را با یک چالش جدی رو به رو کرده است.
به گزارش «تابناک»؛ موضوع افزایش قیمت مسکن و ناتوانی جمع زیادی از خانوادههای ایرانی برای تهیه مسکن مناسب، آن هم در شرایطی که شاهد تورمی لجام گسیخته در جامعه هستیم، چند سالی هست که مسئولان وزارت راه و شهرسازی را به تکاپو انداخته تا با برنامه ریزیهای خود نسبت به حل بخشی از این مشکلات اقدام کنند.
هر چند بررسیها نشان میدهد، مسئولان وزارت راه و شهرسازی به ویژه در دوره مدیریت جدید با برنامه ریزیهای مدون و حساب شدهای به موضوع ساخت و ساز مسکن ورود کرده اند،گویا حجم زیاد مشکلات اجازه نمیدهد این تلاشها به چشم آمده و در رفع نیاز خانوادهها اثر چندانی داشته باشد؛ به ویژه به این دلیل که از سویی هزینههای ساخت و ساز مسکن در کشور افزایش یافته و از سوی دیگر در سایه تورم قدرت خرید شهروندان به شدت کاهش یافته است.
در این میان از جمله پروژههای مهمی که وزارت راه و شهرسازی برای حل بخشی از نیازهای حوزه مسکن خانوار مورد توجه قرار داد، آغاز عملیات ساخت و ساز صدها هزار پروژه مسکن ملی در مناطق مختلف کشور بود؛ پروژههایی که جز مواردی معدود هنوز با سرانجام مشخصی رو به رو نشده اند و اصطلاحاً کلید آنها به متقاضیان تحویل داده نشده است.
دکتر محمود محمود زاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در رابطه با اقداماتی که این وزارت خانه برای حل مشکل تأمین مسکن در جامعه انجام داده است، به «تابناک» گفت: اکنون در شرایطی هستیم که قیمت تمام شده مسکن به شدت افزایش یافته است و قدرت خرید بسیاری از مردم نیز برای تهیه مسکن کافی نیست. به همین منظور از آذر ماه سال ۱۳۹۷ تصمیم گرفتیم تا در قالب طرح اقدام ملی مسکن ساخت مسکن ارزان قیمت را در دستور کار قرار دهیم.
در بیش از ۷۷۰ شهر پروژه مسکن ملی در حال احداث داریم
محمودزاده افزود: در همین رابطه پس از ماهها مطالعه و ارزیابی، وارد فاز اجرایی شدیم و اکنون در همه استانهای کشور و در بیش از ۷۷۰ شهر پروژه مسکن ملی در حال احداث داریم که بیش ۸۲۰۰ پروژه متوسط و بزرگ مقیاس را شامل میشود و ۳۰ هزار پروژه نیز کوچک مقیاس هستند.
معاون مسکن و ساختمان وزارت شهرسازی ادامه داد: استعداد پروژههای بزرگ مقیاس ما ۳۶۰ هزار واحد است که به آن ۱۰۰ هزار واحد پروژه در بافت فرسوده را باید اضافه کرد. علاوه بر اینها، ۴۵ هزار واحد در بافت فرسوده در حال اضافه شدن است.
این مقام مسئول در ادامه سخنان خود افزود: از بخش اول پروژههای مسکن ملی در آبان ماه سال جاری به استعداد ۱۱۵۶۰ واحد بهره برداری شد که عمدتاً مربوط به پروژههای کوچک مقیاس و بافت فرسوده بود. البته پروژههای متوسط را نیز در شهر سیرجان شامل میشد که موفق شدیم سریعتر آنها نهایی کنیم.
تا پایان دولت افتتاحهای خوبی در مسکن ملی خواهیم داشت
وی ادامه داد: این خبر خوب را نیز باید به متقاضیان مسکن ملی بدهیم که تا نیمه سال آینده و تا پایان دولت افتتاحهای خوبی در حوزه طرح اقدام ملی خواهیم داشت.
محمودزاده با اشاره به اینکه بخشی از طرحهای اقدام ملی هم شامل تفاهم نامه با نهادهای دیگر است، افزود: جدا از ۴۰۰ هزار واحدی که مستقل پیش میبریم، حدود ۸۰۰ هزار واحد را نیز در تفاهم با سایر نهادها در دستور کار داریم که به طور مثال ۱۷۰ هزار واحد آن در قالب تفاهم نامه با آموزش و پرورش، ۱۲۰ هزار واحد آن آن در قالب تفاهم نامه با نیروهای مسلح، ۲۰۰ هزار واحد آن در قالب تفاهم نامه با وزارت تعاون و ۱۰۰ هزار واحد آن آن در قالب تفاهم نامه با با بنیاد شهید در جریان است. همچنین با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز تفاهم نامهای برای تهیه مسکن خبرنگاران و هنرمندان در دستور کار داریم.
به دهکهای اول تا سوم متقاضی مسکن ملی وام ۴ درصد داده میشود
معاون مسکن و ساختمان وزیر در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر اینکه ۲۰۰ هزار واحد مسکن ملی نیز برای دهکهای اول تا سوم برنامه ریزی شده است، اضافه کرد: هفته گذشته، تفاهم نامهای با بانک رسالت برای پرداخت وام ۱۵۰ میلیون تومان با نرخ سود ۴ درصد را نهایی کردیم که به مشمولان مسکن ملی در دهکهای یک تا سه تعلق خواهد گرفت.
محمود زاده با اشاره به اینکه ریل گذاری انجام شده در حوزه تولید مسکن بدون توجه به پایان دولت انجام شده و در این رابطه اصلاً مصلحت اندیشیهای سیاسی دخیل نبوده است، افزود: ما برنامههای اقدام ملی و دیگر طرحهای ساخت مسکن را به شکلی برنامه ریزی کردیم که تیمهای بعدی نیز که میآیند میتوانند همین مسیر را ادامه دهند.
تلاش ما این است که پروژههای کنونی مسکن در دولت بعدی استمرار داشته باشد
او در همین رابطه تصریح کرد: مطالعات و نیازسنجیهای دقیقی برای پنج سال آینده در حوزه مسکن انجام و به همه استانها ابلاغ شده است تا در سالهای آتی با تأمین زمین مناسب، آمادگی کافی برای ساخت مسکن را داشته باشند و در این رابطه اصطلاحاً غافلگیر نشوند. چرا که یکی از آسیبهای حوزه مسکن همواره همین بوده که هر دولت به یک پروژه تازه روی میآورده است و از صفر کار را شروع میکرد؛ حال اینکه ما تلاش کردیم این گونه نشود و امیدواریم به یک پروژه مستمر رسیده باشیم.
محمودزاده با بیان اینکه در دو سال گذشته ۴۸۰ هزار واحد پروژه مسکن مهر مانده بود، امروز کمتر از ۴۰ هزار واحد آن باقی مانده است، ادامه داد: پروژههایی که در بخش مسکن مهر در دو سال اخیر شروع شده بود، بعضاً مشکلات حقوقی مثل معارض زمین داشتند و این گونه نبود که این پروژهها از ۱۰ سال پیش شروع شده باشد و اکنون به بهره برداری برسند. همچنین پروژههای باقی مانده نیز دارای مشکلات حقوقی و... هستند که امیدواریم با حل این مشکلات نهایی شوند.
تلاش کردیم بازار سرمایه گذاری را از بازار مسکن جدا کنیم
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه سخنان خود و در رابطه با مشکلات مرتبط با حوزه مسکن گفت: یکی از استرتژیهای ما این بوده است که بازار سرمایه گذاری را از بازار مسکن جدا کنیم، چرا که از جمله معدود کشورهایی هستیم که در آن مسکن به بازار سرمایه گذاری تبدیل شده است. به طور مثال یک واحد مسکونی اگر قیمت تمام شده اش ۵ میلیون تومان باشد، ما میبینیم که قیمت آن در بازار تا ده برابر افزایش یافته که این ما به التفاوت ارزش سرمایه است و ربطی به هزینههای تمام شده ساخت مسکن ندارد.
آغاز اخذ مالیات از خانههای خالی از نیمه فروردین ۱۴۰۰
محمودزاده در این راستا تأکید کرد: به این منظور ابتدا سامانه ملی املاک و اسکان را راه انداختیم که خروجی آن نشان داد یک میلیون ۳۰۰ هزار واحد خالی داریم که به سازمان امور مالیاتی برای اخذ مالیات معرفی شدند. همچنین مجلس هم ماده ۵۴ الحاقی را تصویب کرد که این سامانه را قدرتمندتر کرد و از ۱۵ فروردین سال آتی پروژه اخذ مالیات از خانههای خالی به صورت رسمی آغاز میشود و امیدواریم که تأثیرهای مثبت خود را در تنظیم بازار مسکن بگذارد.
تا پایان دولت کلید بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد مسکنهای ملی تحویل داده میشود
معاون وزیر شهرسازی در پاسخ به سئوال خبرنگار «تابناک»، مبنی بر اینکه بالاخره کلید واحدهای مسکن ملی چه زمانی به متقاضیان تحویل داده خواهد شد، گفت: بنای ما این است که تا پایان دولت بخش قابل توجهی از این واحدها را تحویل بدهیم. البته این توضیح ضروری است که سرعت پروژه بستگی به آورده متقاضیان دارد. متقاضیانی که زودتر آورده خود را پرداخت کنند، طبیعتاً پروژههای آنها زودتر تحویل داده خواهد شد. ما فکر میکنیم در مجموع تا پایان دولت بالای ۳۰ تا ۴۰ درصد پروژهها را تحویل بدهیم.
محمودزاده در پاسخ به سوالی دیگر پیرامون سرعت پروژهها در شهر و استانهای مختلف گفت: در استانهای مختلف سرعت ساخت پروژهها متفاوت است و حتی در شهرهای یک استان هم سرعت یکسان نیست که آن هم به دلیل تقدم و تأخرها در تهیه زمین و پس از آن ثبت نام از متقاضیان است. به صورت کلی تقریباً ۲۵ تا ۲۶ استان روند خوبی دارند و پروژه آنها در مرحله اسکلت، تیغه چینی و یا سفت کاری است.
به لحاظ سرعت ساخت مسکن ملی، وضعیت تهران متوسط است
وی در مورد وضعیت پروژههای مسکن ملی در شهر تهران هم توضیح داد: در استان تهران هم در شهرهای جدید روند ساخت مناسب است و در سایر شهرهای استان هم عملیات اجرایی آغاز شده و در مراحل اولیه است. اگر بخواهم درجه بندی داشته باشم به طور کلی استان تهران در وضعیت متوسط به لحاظ سرعت ساخت قرار دارد.
وام متقاضیان مسکن ملی به صورت مرحلهای به پروژه تزریق میشود
این مقام مسئول در رابطه با اینکه تسهیلات پرداختی به پروژههای مسکن ملی به چه شکل و در چه مرحلهای پرداخت میشود نیز گفت: پس از گذشت ۲۰ درصد از آغاز پیشرفت پروژه بانک شروع به دادن وام میکند. بخشی از وام را پس از فونداسیون میدهد. بخشی را پس از ساخت اسکلت و در مراحل بعدی یعنی سفت کاری و نیز انتهای نازک کاری به صورت درصدی به پروژهها اعتبار تزریق میکند.
محمودزاده همچنین در مورد متقاضیان مسکن ملی که از تسهیلات صندوق یکم برخوردار هستند، تأکید کرد: کسانی که در طرح مسکن یکم ثبت نام کرده بودند در ثبت نام در پروژههای مسکن ملی نیز بودند و بدون طی مراحل وارد پروژه شدند. آنها میتوانند کل وام مسکن یکم خود را به مسکن ملی منتقل کنند. ما در این باره تفاهم نامهای با بانک داریم که بانک باید متقاضیان را به پروژهها وصل کرده و تسهیلات تعیین شده آنها را به پروژهها تزریق کند.
معان مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در بخش دیگری از سخنان خود نیز در رابطه با آن دسته از متقاضیان مسکن ملی که نسبت به پرداخت آوردههای خود اقدام نمیکنند، گفت: این افراد پس از دو دوره اطلاع رسانی ۱۵ روزه اگر نسبت به پرداخت آوردههای اولیه خود اقدام نکنند، از پروژه حذف میشوند و افرادی که در لیست ذخیره قرار دارند جایگزین آنها میشوند.
وی همچنین ضمن بیان اینکه بسیاری از پروژهها لیست ذخیره جدی دارند که میخواهند جایگزین افراد حذف شده شوند، افزود: متقاضیان مسکن ملی باید بتوانند چیزی حدود ۳۰۰ میلیون تومان بدون وام احتساب وام برای این پروژهها آورده تأمین کنند.
محمودزاده در ادامه تأکید کرد: سازمانهایی که در این طرح مشارکت دارند مثل آموزش و پرورش، وزارت تعاون و... در تلاش هستند برای جامعه مخاطب خود تسهیلاتی جهت پروژههای مسکن ملی تأمین کنند. علاوه بر این ما خودمان نیز در تفاهم نامهای با بانک رسالت برای دهکهای اول تا سوم وام ۱۵۰ میلیونی با سود چهار درصد تدارک دیده ایم که به آنها در تکمیل آورده کمک خواهد کرد.
مسکن ملی تهرانسر مشارکتی است و فعلا ثبت نامی ندارد
معاون مسکن وزارت راه در بخش دیگری از سخنان خود در رابطه با وضعیت مسکن ملی تهرانسر و اینکه چرا برای این پروژه ثبت نام صورت نگرفته است، گفت: مسکن ملی تهرانسر از جمله پروژههای مشارکتی ما در بحث مسکن ملی است. یکی از بخشهای اقدام ملی ۷۰ هزار پروژه مشارکتی با بخش خصوصی است که وقتی به ۷۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت رسید، تقسیم سهم صورت میگیرد. به این دلیل که تا به این سطح از پیشرفت نرسد، اصلاً قابلیت تقسیم سهم ندارد. به همین دلیل برای این پروژهها هیچ گونه تعهدی ایجاد نشد، وقتی به سطح نهایی رسید با توجه به صلاحدید مسئولان وقت در مورد آن تصمیم گیری خواهد شد.