بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: درخواست عربستان از انصارالله یمن برای پذیرش آتش بس، دیدار مقامات قطری و سعودی برای تبادل سفرا، سنگ اندازی امارات در مسیر آشتی مصر و ترکیه، مذاکره وزیر خارجه عربستان با دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و حمله جنگندههای ائتلاف سعودی به فرودگاه صنعاء از مهمترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
درخواست عربستان از انصارالله یمن برای پذیرش آتش بس
«خالد بن سلمان بن عبدالعزیز»، پسر پادشاه سعودی و معاون وزیر دفاع عربستان سعودی ابراز امیدواری کرد که ارتش و دولت نجات ملی یمن با پیشنهاد آتش بس ریاض موافقت کند.
او امروز دوشنبه در چند توییت مدعی شد که کشورش به دنبال تحقق صلح در یمن بوده و طرحهای این کشور در راستای پایان دادن به بحران یمن و رسیدن به راه حل سیاسی است.
خالد بن سلمان در ادامه نوشت: «امیدوارم حوثیها [انصارلله] سریع با ابتکار عمل پیشنهادی موافقت کنند تا مذاکرات صلح بین طرفهای یمنی به منظور رسیدن به راه حل سیاسی گسترده و پایدار آغاز شود.»
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی دوشنبه شب از ابتکار عمل ریاض برای آتش بس در یمن خبر داد و گفت که این آتش بس با نظارت سازمان ملل و موافقت انصارالله اجرایی شد. دولت نجات ملی یمن، این طرح را رد کرده و گفته است عربستان بخشی از بحران یمن بوده و باید به محاصره و جنگ علیه این کشور پایان دهد.
دیدار مقامات قطری و سعودی برای تبادل سفرا
«احمد بن حسن الحمادی» دبیرکل وزارت خارجه قطر، روز دوشنبه با «علی سعد القحطانی» کاردار عربستان سعودی در دوحه دیدار کرد.
خبرگزاری قطر (قنا) با اعلام این خبر گزارش کرد، در این دیدار روابط و همکاری دوجانبه در راستای بهبودی روابط بین دوحه و ریاض پس از آشتی دو کشور در ژانویه گذشته، مورد بررسی قرار گرفت.
ماه گذشته نیز «سلطان بن سعد المریخی» وزیر مشاور در امور خارجه قطر با القحطانی در راستای اجرای ترتیبات مربوط به احیای روابط دیپلماتیک بین دو کشور دیدار کرد.
برگزاری این دیدارها مقدمهای برای تبادل سفرا بین دوحه و ریاض پس از قطع روابط دو کشور به مدت بیش از سه سال است.
ژانویه گذشته نشست شورای همکاری خلیج فارس در شهر العُلا عربستان سعودی برگزار شد؛ نشستی که به آشتی قطر با چهار کشور عربی معروف شد.
چهار کشور عربی (عربستان، بحرین، امارات و مصر) پس از گذشت سه سال و نیم قطع رابطه با قطر، سرانجام در نشست العُلا با قطر توافقنامه آشتی امضا کردند.
سنگ اندازی امارات در مسیر آشتی مصر و ترکیه
منابع از تلاشهای امارات برای به تعویق انداختن همگرایی مصر و ترکیه که گامهای اولیه آن اخیراً برداشته شده است، خبر دادند.
به گزارش سایت العربی الجدید، منابع آگاه تصریح کردند که تلاشهای نوپا برای همگرایی میان ترکیه و مصر که نخستین گامهای خود را برمیدارد، با سنگاندازیهایی از جانب امارات مواجه است.
منابع مصری تصریح کردند، ابوظبی از این اقدام مصر در حال حاضر استقبال نمیکند و عنصر زمان در این گام، علت اصلی مخالفت محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی با آن است.
منابع خاطرنشان کردند که در عین حال، امارات بر این باور است، إعمال فشار بیشتر بر ترکیه، باعث خواهد شد تا شرطهای مربوط به حمایتش از اخوان المسلمین و جریان اسلام سیاسی در منطقه عربی و نیز شرطهایی درخصوص پروندههای دیگر را بپذیرد. امارات بر این باور است که باید حضور ترکیه در پروندههایی همچون بحران سوریه به کمترین سطح برسد، همچنین آنکارا به صورت کامل اندیشیدن درخصوص حضور در بحران یمن و خاک عراق را کنار بگذارد.
منابع تصریح کردند که ابوظبی در ناکام گذاشتن حرکت عربستان به سمت ترکیه و دستیابی به تفاهمهای اولیه با ترکیه به دور از امارات شکست خورد، به همین دلیل، امارات به صورت گسترده بر به تعویق انداختن آن گام از جانب مصر حساب باز کرده و میکند تا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را وادار به پذیرش خواستههای امارات کند.
منابع عنوان کردند، تماسهایی اخیراً میان مصر و امارات انجام شد که با محوریت تماسهای اخیر مصر و ترکیه و درخواستهای آنکارا برای تسریع در روند برقراری آرامش میان دو طرف بود؛ اینها تماسهایی است که قاهره کاملا به دور از ابوظبی اقدام به آنها میکند، چون تفاوتهایی در دیدگاهها میان دو طرف از چند ماه قبل شکل گرفته است.
منابع فاش کردند که ابوظبی آشکارا خواهان به تعویق انداختن گام همگرایی مصر و ترکیه شده است تا نفع بیشتری به مصر و امارات برساند؛ نه اینکه فقط به اصلاح سیاستهای تریبونهای رسانهای مصری که از ترکیه پخش میشود، بسنده شود.
منابع افزودند، ابوظبی تمایل دارد، به تفاهمهای اخیر مصر و عربستان با ترکیه بپیوندد. سستی و تردیدی نیز دست کم در حال حاضر از جانب مسئولان ترکیهای در داشتن همان تمایل یا رویکرد با امارات وجود دارد.
منابع در عین حال تاکید کردند، اگر منفعت مشترکی برای قاهره و ابوظبی باشد، بدون آنکه به منافع مصر ضرر وارد شود، در این صورت رهبری مصر در لحاظ کردن این امر تاخیر نخواهد کرد.
منابع افزودند، مصر اخیراً پیامهایی به ابوظبی فرستاده که بر تمایل آن برای ادامه روابط متمایز میان دو طرف تاکید میکند؛ اما در عین حال از ابوظبی خواسته است تا به منافع مصر احترام بگذارد.
منابع تاکید کردند که مشکل اصلی دو طرف ترکیهای و اماراتی با مساله زمان و شرایط داخلی کنونی است و چه بسا هر طرفی تلاش کند تا بر طرف دیگر برای رسیدن به بیشترین میزان از دستاوردها فشار وارد کند.
منابع عنوان کردند، رویکرد قاهره در حال حاضر همان چیزی است که اجرا و به طرف ترکیهای ابراز و بیان شده است و ترکیه نیز همپایی خود را با آن ابراز کرده است. تمامی طرفها طی سالهای گذشته درک کردهاند، زمانی که منافع در یک مسیر باشد، همگان با یکدیگر تماس برقرار میکنند؛ اما در حال حاضر ترکیه نسبت به همپایی با خواستههای امارات، تردید دارد به ویژه که آنکارا ابوظبی را به دست داشتن در تلاش برای کودتا علیه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در سال ۲۰۱۵ متهم میکند و این مسالهای مهمی برای ترکیه است.
مذاکره وزیر خارجه عربستان با دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی
وزیر امور خارجه عربستان سعودی در تماسی تلفنی با «رافائل گروسی» دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت وگو کرد.
به گزارش میدل ایست نیوز، «فیصل بن فرحان»، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، در تماسی تلفنی با «رافائل گروسی»، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفتوگو کرد.
بن فرحان در پیامی توئیتری تأکید کرد، در این تماس تلفنی بر اهمیت نقش این آژانس در تشویق به استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرده است.
او برنامههای منع انتشار سلاح هستهای مطرح در این آژانس و همکاریهای عربستان و آژانس را بررسی کرده است.
پیش از این رسانههای غربی از فعالیتهای محرمانه عربستان سعودی با همکاری چین برای ساخت نیروگاه اتمی خبر و نسبت به آن هشدار داده بودند.
حمله جنگندههای ائتلاف سعودی به فرودگاه صنعاء
رسانههای انصارالله یمن میگویند، جنگندههای ائتلاف سعودی به چند نقطه در صنعا از جمله فرودگاه بینالمللی صنعا حمله کردهاند.
این خبر ساعاتی بعد از آن گزارش شده که عربستان سعودی گفت، ریاض ابتکارعملی برای پایان دادن به جنگ یمن آماده کرده است. حمله به فرودگاه صنعا در حالی صورت میگیرد که وزیر خارجه سعودی گفته بود، ائتلاف سعودی حاضر است در چارچوب این ابتکار، محاصره اعمالشده علیه فرودگاه صنعا را کاهش دهد.
وزیر امور خارجه عربستان سعودی شامگاه دوشنبه گفت، بنا بر ابتکار عمل ادعایی ریاض، فرودگاه صنعاء بازگشایی محدود و فشار از بندر الحُدیده کاسته خواهد شد.
خبرگزاری رسمی سعودی به نقل از «فیصل بن فرحان» گزارش داد که عربستان سعودی در این ابتکار عمل به دنبال آتشبس در یمن است،؛ مشروط بر این که دولت نجات ملی این کشور که انصارلله نیز بخشی از این دولت است، با آن موافقت کند.
محمد عبدالسلام، سخنگوی انصار الله و رئیس هیأت مذاکره کننده دولت نجات ملی در مذاکرات به این طرح عربستان واکنش نشان داد و گفت که طرح سعودیها جدید نیست.
او در توییتی نوشت: «عربستان، خود بخشی از تجاوز به یمن است. هر طرحی که این نکته را در نظر نگیرد که یمن در معرض تجاوز و محاصره قرار گرفته، غیرجدی است و چیز جدیدی ندارد.»
وزیر خارجه سعودی همچنین گفت که ائتلاف سعودی به یمن اجازه خواهد داد، فرودگاه بینالمللی صنعاء به شمار محدودی از مقاصد بینالمللی و منطقهای پرواز مستقیم داشته باشد.
جنگ عربستان سعودی علیه یمن در حالی وارد هفتمین سال میشود که ریاض به اذعان سازمان ملل متحد، در برابر بیش از پنج دور مذاکرات طرفهای یمنی در کویت و عمان و اردن سنگاندازی کرده است.
فرودگاه صنعاء طی شش سال گذشته بمباران شد و در محاصره شدید ائتلاف قرار گرفت. ائتلاف سعودی هرگونه ورود و خروج به این فرودگاه بدون اجازه ائتلاف سعودی را ممنوع کرده است. این اقدام در حالی انجام میشود که ائتلاف در توافق استکهلم (۲۰۱۸) متعهد شده محاصره فرودگاه را برای پروازهای انساندوستانه کاهش دهد. این وعده ائتلاف سعودی تا کنون محقق نشده است.