کیوسک بین الملل تابناک: رایزنی روسیه و آمریکا برجام، هشدار وزیرخارجه آمریکا به ترکیه درباره خرید تسلیحات از روسیه، درخواست نمایندگان کنگره آمریکا برای بررسی فایل صوتی ظریف، تشدید پرواز پهپادهای جاسوسی آمریکا نزدیک مرزهای روسیه در کریمه و ابراز آمادگی اتحادیه اروپا برای بهبود روابط با روسیه، از مهمترین خبرها و رویدادهای بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
رایزنی روسیه و آمریکا درباره برجام
رئیس هیات روسیه در مذاکرات برجام اعلام کرد، امروز (پنجشنبه) با هیات آمریکا به ریاست "رابرت مالی" فرستاده ویژه کاخ سفید در امور ایران درخصوص برجام رایزنی کرده است.
"میخائیل اولیانوف" سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین با انتشار پیامی در توئیتر افزود: دو طرف بحثهای مفصل و مفیدی درباره موضوعات مهمی که در جریان مذاکرات جاری وین در خصوص احیای کامل برجام در دست بررسی است، داشتند.
نمایندگان کشورهای عضو برجام طی سه هفته گذشته در وین گرد هم آمده تا در خصوص فعال کردن این توافق و بازگشت احتمالی آمریکا به آن رایزنی کنند. کاخ سفید هم رابرت مالی را به وین اعزام کرده تا از طریق رایزنی با اعضای برجام ترتیباتی را برای بازگشت آمریکا به این توافق مسیریابی کند. جمهوری اسلامی ایران با توجه به خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق هستهای هیچ ملاقاتی با طرف آمریکایی در وین نداشته است.
اعضای برجام تاکنون چندین نشست در قالب کمیسیون مشترک برجام در وین تشکیل داده و در زمینه احیای توافق هستهای پیشرفتهایی را به دست آوردند. دور تازه نشست کمیسیون مشترک برجام سهشنبه گذشته با حضور هیأتهای ایران و گروه ۱+۴ در گراندهتل وین برگزار شد. در این جلسه حاضرین تصمیم به تسریع روند گفت وگوها گرفته و توافق شد فعالیت گروههای کارشناسی در دو حوزه لغو تحریمها و هستهای به صورت فشرده و سریع ادامه یابد.
همچنین تصمیم گرفته شد که گروه سوم با نام «گروه کارشناسی ترتیبات اجرایی» با هدف گفت وگو در خصوص ترتیبات عملی مورد نیاز برای اجرایی شدن لغو تحریمها و سپس بازگشت آمریکا به برجام تشکیل شود.
روز گذشته دو کارگروه هستهای و تحریم کار روی متون را ادامه داده و کارگروه کارشناسی ترتیبات اجرایی نیز برای نخستین بار تشکیل جلسه داد. همچنین نشستهایی دو و چندجانبه میان روسای هیأتهای مختلف ایران و ۱+۴ برگزار شد.
قرار است گزارش کارگروههای کارشناسی به کمیسیون مشترک ارائه و در صورت نیاز کمیسیون بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
هشدار وزیر خارجه آمریکا به ترکیه درباره خرید تسلیحات از روسیه
وزیر امور خارجه آمریکا ضمن هشدار به ترکیه و دیگر متحدان آمریکایی نسبت به خرید سیستمهای تسلیحاتی از روسیه، تاکید کرد، چنین خریدهایی هدف تحریم و خدشهدار شدن روابط با واشنگتن قرار میگیرند.
به گزارش پایگاه خبری هیل، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در یک رویداد مجازی به ترکیه که مشغول مذاکره با روسیه درباره دومین خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ است، اشاره کرد و گفت: این اقدام ممکن است براساس قانون "مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریمها" با مجازاتهایی رو به رو شود.
وی افزود: ترکیه و به طور کلی همه شرکا و متحدان آمریکا باید از خرید آتی تسلیحات روسی از جمله سامانههای دفاع موشکی اس-۴۰۰ اجتناب کنند.
بلینکن تصریح کرد: هرگونه معامله قابل توجه با شرکتهای دفاعی روسیه نیز هدف قانون "مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریمها" قرار میگیرد و این جدا از تحریمهایی است که در حال حاضر اعمال شدهاند.
آمریکا برای نخستین بار در دسامبر سال گذشته تحریمهایی علیه ترکیه به خاطر خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ در سال ۲۰۱۹ میلادی اعمال کرد. این تحریمها سازمان صنایع دفاعی ترکیه، "اسماعیل دمیر" رئیس آن و دیگر مقامات این سازمان را هدف گرفتند. کلیه مجوزهای صادراتی آمریکا برای این سازمان لغو شدند، صدور ویزا برای مقامات مذکور ممنوع شد و اموال این سازمان و مقامات آن مسدود شدند.
به رغم این تحریمها، ترکیه تاکید کرده که مشغول مذاکره با روسیه برای خرید یک سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ دیگر است.
این خریدهای تسلیحاتی تنها یکی از منابع تنش در روابط میان واشنگتن و آنکارا محسوب میشود. این دو کشور بر سر تصمیم آمریکا برای مسلح کردن یگانهای مدافع خلق کرد در سوریه به شدت اختلاف دارند و آمریکا نیز ترکیه را به خاطر سوابق حقوق بشریاش تحت فشار گذاشته است.
هنگامی که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا کشتار ارامنه در سال ۱۹۱۵ میلادی توسط امپراتوری عثمانی را به عنوان "نسلکشی" به رسمیت شناخت، این تنشها بالا گرفت.
ترکیه که این موضوع را رد کرده، تاکید دارد که این اطلاعیه بایدن به روابط دو جانبه خدشه وارد میکند.
اما به رغم تمامی این موضوعات، بلینکن گفت: بایدن و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه هفته گذشته "گفتوگوی خوبی" داشتند و بایدن منتظر دیدارشان در جریان نشست ماه ژوئن ناتو است.
وزیر خارجه آمریکا گفت، به رسمیت شناختن نسلکشی ارامنه توسط بایدن با هدف سرزنش کردن ترکیه نیست. بایدن دیدگاهی که از مدتها قبل داشت را مطرح کرد.
او اضافه کرد: مثل بیشتر کشورها ما نیز اختلافاتی داریم؛ اما باید احترام به ترکیه را از طریق تعبیر صریح و شفاف و مستقیم و صادقانه خود از اختلافاتمان نشان دهیم. همین صراحت را از ترکیه انتظار داریم.
او ابراز امیدواری کرد، دو طرف روابطشان بهبود یابد و به نتیجه مثبتی برسند و عمیق با هم همکاری کنند.
درخواست نمایندگان کنگره آمریکا برای بررسی فایل صوتی ظریف
در پی جنجالهای مصاحبه جنجالی «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با «سعید لیلاز» در خصوص گفتوگوی «جان کری» وزیر خارجه دولت اوباما با ظریف درباره حملات محرمانه رژیم صهیونیستی به منافع ایران در سوریه، سه تن از نمایندگان جمهوریخواه کنگره با ارسال نامهای از بازرس کل موقت وزارت خارجه آمریکا درخواست کردند در خصوص این اقدام کری تحقیقات انجام دهد.
بنا بر گزارش شبکه فاکسنیوز، «آن واگنر»، «اندی بار» و «لی زلدین» روز گذشته (چهارشنبه) طی نامهای از «دیانا شاو» بازرس موقت وزارت خارجه آمریکا، خواستار تحقیق درباره اتهام افشاگری اسرار رژیم صهیونیستی برای ایران به دست جان کری شدند.
طبق این گزارش، در این نامه این گونه نوشته شده است: «روابط کری با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران مورد تحقیق قرار گیرد و تعیین کنید که مجوز امنیتی وی باید لغو شود یا خیر.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در فایل صوتی گفتوگوی خود با «سعید لیلاز» که در روزهای اخیر در شبکه سعودی «ایران اینترنشنال» انتشار یافته است، مدعی شد که جان کری به وی اطلاع داده رژیم صهیونستی، منافع ایران در سوریه را دستکم ۲۰۰ باره مورد حمله قرار داده است.
اظهارات ظریف موجی از انتقادات جمهوریخواهان علیه جان کری را به دلیل آنچه افشای اسرار رژیم صهیونیستی خوانده شده، برانگیخته و کار تا جایی پیش رفته است که نمایندگان جمهوریخواه، خواستار استعفای کری از دولت بایدن شدند.
نمایندگان جمهوریخواه کنگره در نامه خود به بازرس کل وزارت خارجه با اتهامزنی به جمهوری اسلامی ایران گفتهاند: «ایران تهدید جدی برای اسرائیل و مانعی برای دموکراسی و ثبات در خاورمیانه (غرب آسیا) محسوب میشود و در راستای منافع امنیت ملی ماست تا از همپیمان راهبردی خود دفاع کنیم نه این که آن را به دشمنان خود بفروشیم.»
این نمایندگان جمهوریخواه همچنین از بازرس کل وزارت خارجه پرسیدهاند که آیا وزارت خارجه آمریکا قبل از آن که فایل صوتی گفتوگوی ظریف انتشار یابد، از دیدار ظریف و کری مطلع بودهاند یا خیر؟!
طبق این گزارش، قانونگذاران کنگره از بازرس کل وزارت خارجه آمریکا درخواست کردهاند که تا ۱۲ می (۲۲ اردیبهشت ماه) به این نامه پاسخ دهد.
تشدید پرواز پهپادهای جاسوسی آمریکا نزدیک مرزهای روسیه در «کریمه»
رسانهها عصر چهارشنبه از پرواز هواپیماهای جاسوسی آمریکا نزدیک مرزهای روسیه در دریای سیاه و کریمه خبر دادند.
به نوشته وبگاه «پراودا» به نقل از حساب توییتری «فلایت ریدار» یک فروند هواپیمای جاسوسی نیروی دریایی آمریکا از نوع «ای پی ۳ اریون» ویژه جنگال حوالی مرزهای روسیه در کریمه پرواز کرد.
این وبگاه به نقل از منابع خود نوشته است که یک فروند پهپاد «آر کیو-۴ گلوبال هاوک» و هواپیمای ضد زیر دریایی «پوسیدان» ارتش آمریکا نیز در عملیات آتی مشارکت خواهند داشت.
بر اساس این گزارش، در روزهای گذشته دو فروند پهپاد جاسوسی«آر کیو-۴ گلوبال هاوک» نیروی هوایی آمریکا حوالی کریمه و جنوب روسیه رویت شدند. این در حالی است که هواپیماهای جاسوسی «آر سی ۱۳۵» نیروی هوایی انگلیس نیز در این منطقه مشاهده شد.
ناوگان اقیانوس آرام روسیه جمعه گذشته اعلام کرد که برای دور کردن یک فروند هواپیمای جاسوسی نیروی هوایی آمریکا، مجبور به اعزام جنگنده شده است. در بیانیه نیروی دریایی روسیه آمده است که یک فروند جنگنده «میگ-۳۱»، هواپیمای جاسوسی استراتژیک «آرسی-۱۳۵» متعلق به آمریکا را بر فراز اقیانوس آرام و نزدیک سواحل کامچاتکا رهگیری کرده است.
هواپیماهای ناتو از اواخر سال ۲۰۲۰ پروازهای شناسایی خود را نزدیک مرز روسیه تشدید کرده اند. مسکو بارها هشدار داده که چنین پروازهایی توسط هواپیماهای ایالات متحده و ناتو نزدیک مرز این کشور، خطر تشدید تنش را به همراه دارد.
ابراز آمادگی اتحادیه اروپا برای بهبود روابط با روسیه
«جوسپ بورل» روز چهارشنبه در پارلمان اروپا گفت: روابط ما با روسیه بار دیگر به پایینترین سطح رسیده و نمیتوانیم نسبت به این روند منفی که به سمت خطرناکی منحرف شده، بی تفاوت باشیم.
وی با بیان اینکه اتحادیه اروپا خواستار تنش با روسیه نیست اما هشدار داد به هر اقدام تهدیدآمیز این کشور پاسخ داده خواهد شد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این زمینه به استقرار نیروهای نظامی روسیه در مرزهای اوکراین اشاره کرد و گفت که این مساله اوضاع امنیتی منطقه را تشدید کرده است. وی بر همین اساس از روسیه خواست تا از اقدامات تحریک آمیز در منطقه پرهیز و در زمینه کاهش تنشها همکاری کند.
او در بخش دیگری از سخنانش نسبت به وضعیت جسمانی الکسی ناوالنی منتقد سرشناس دولت ولادیمیر پوتین هم ابراز نگرانی و ضمن تاکید بر ضرورت آزادی وی تصریح کرد که مسکو مسئول سلامتی نامبرده است. وی با این حال عنوان کرد که امیدی به بهبود این وضعیت تا پیش از برگزاری انتخابات دوما (پارلمان روسیه) ـ که قرار است پنج ماه دیگر برگزار شود ـ ندارد.
ناوالنی یکی از اصلیترین منتقدان پوتین و از داوطلبان شرکت برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۸ میلادی روسیه بود که به دلیل محکومیت قبلی از نامزدی در انتخابات منع شد.
ماه مارس (اواسط فرودین) گذشته، وکلای ناوالنی از درد شدید کمر و مشکلات جدی در پای راست او خبر دادند. در تاریخ ۳۱ مارس(۱۱ فروردین)، معلوم شد که وی اعتصاب غذا کرده و خواستار اجازه ملاقات پزشکان غیرنظامی شده است.
در ۱۶ آوریل (۲۷ فروردین)، پزشکان مسکو در نامهای سرگشاده وضعیت بحرانی ناوالنی که در ۳۱ مارس به دلیل امتناع از پذیرش یک پزشک اعتصاب غذا کرده بود، منتشر کردند.
بورل عنوان کرد که اتحادیه اروپا آمادگی دارد تا در زمینه منافع مشترک با روسیه تعامل کند. او در رابطه با سیاست مهار و تعامل در قبال روسیه اشاره کرد و گفت که توافق هستهای ایران و تغییرات اقلیمی از جمله چالشهای مشترک دو طرف به شمار میروند که میتوان در این زمینه با یکدیگر همکاری کرد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصریح کرد: باید کانالهای ارتباطی با مسکو را حفظ کنیم. من آمادهام تا این اقدام را انجام دهم و اگر لازم باشد و آنها تمایل نشان دهند، در هماهنگی با ارزشها و اصول و منافع اتحادیه اروپا، روابط را بهبود بخشم. این در حالی است که او مدعی شد، روسیه از طریق «فعالیتهای منفی و شایعه پراکنی» مسیر تقابل با غرب را در پیش گرفته است.
بورل در پایان خواستار یک توافق موقت شد که از «تقابل با یک همسایهای که گویا تصمیم گرفته رفتارهای خصمانه داشته باشد» جلوگیری کند.