به گزارش تابناک به نقل از شفقنا، نشست علمی با موضوع «تبیین و بررسی مطالبات مراجع عظام تقلید از حوزه های علمیه در مورد بایسته های آموزشی» در مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه های علمیه با حضور و مشارکت نمایندگان شش مرجع تقلید، آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی و سبحانی برگزار شد در این جلسه نمایندگان مراجع تقلید، حضرات آیات مکارم و سبحانی به صورت حضوری و جوادی آملی به صورت آنلاین مباحث شان را ارائه نمودند و نمایندگان دفتر آیات عظام صافی گلپایگانی و مظاهری به صورت مکتوب مباحث شان را ارائه خواهند داد.
نظام آموزشی مدرک گرا خطر جدی برای حوزه های علمیه
حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی نیز به صورت آنلاین به بررسی دیدگاه های آیت الله العظمی جوادی آملی در باره نقش نظام آموزشی حوزه های علمیه در بحث آزاد اندیشی، تولید علم، نظریه پردازی و احیای تمدن اسلامی پرداخت و گفت: دو ماموریت اساسی را برای حوزه می توان تعریف کرد که یکی از آن ها نظام اموزشی و علمی حوزه است و جا دارد که این نظام آموزشی به صورت کامل مدوّن شود تا ابتدا و انتهای آن مشخص باشد مانند آنچه در دانشگاه ها است. و این نظام آموزشی باید به گونه ای باشد که قابل عرضه به نظام جهانی باشد.
وی در ادامه افزود: البته مباحثی که در سوال مطرح کردید فراتر از نظام آموزشی حوزه است. در موضوع روحیه آزاد اندیشی باید گفت که متاسفانه دیوان سالاری موجود در حوزه باعث می شود که جلوی این روحیه گرفته شود و مضافا بر اینکه حوزه باید این آزادی را درک و لمس کند.
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء خاطر نشان کرد: نکته دیگر در این زمینه وجود دارد این است که حوزه علمیه فعلی ما دو محدودیت دارد یکی از درون حوزه است و دیگری تحمیلی بر حوزه است .اما در مورد محدودیت درونی حوزه، ایت الله جوادی می فرمودند این حوزه ما محدود به فقه و اصول شده است. این محدودیت باعث می شود که جلوی آزاد اندیشی گرفته شود. حوزه علمیه آمده است بحث های غیر فقه و اصول را در گوشه و بیرون حوزه در انجمن ها و موسسات مختلف قرار داده است ولی باید اینها در متن حوزه علمیه باشد.
وی اظهار داشت: اما محدودیت بیرونی و عارضی این است که نظام سیاسی این حوزه را در مشت خودش گرفته است. حوزه باید به نظام اسلامی خدمت کند و در این هیچ تردیدی نیست. حوزه باید به نظام اسلامی راه را نشان دهد اما متاسفانه الان برعکس شده است و این نظام است که به حوزه می گوید که چه بگویید و بنویسید. این حوزه علمیه هرگز به روحیه آزاد اندیشی نمی رسد .
جوادی آملی افزود: در باب تولید علم باید گفت که مراد از علم کدام است. در علوم انسانی ما باید به اندیشه جهانی توجه کنیم. در مجلات باید بگذاریم که بحث های مختلفی مطرح شود و آن ها را تبدیل به طرح های عملیاتی کنیم و باید از استانداردهای جهانی در این باب استفاده کنیم و باید کار آمدی دین را نشان بدهیم.
وی خاطر نشان کرد: درباب تمدن سازی باید گفت که اینکه یکی بیاید یا عده ای بیایند یک تمدن بسازند اینطور نیست و این یک پندار باطل است . تمدن یک برایند است ده ها جنبه مختلف باید اتفاق بیفتد تا این اتفاق بیفتد و حوزه نمی تواند به تنهایی این کار را کند.
در ادامه، رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء در جواب سوالی در باره تفاوت اصلی نظام آموزشی گذشته حوزه با حوزه کنونی از نظر آیت الله جوادی، بیان داشتند:نظام کنونی حوزه ، نظام دیوان سالاری است و مدرک گرایی تبدیل به اصل در حوزه شده است. بخلاف گذشته که هدف علم آموزی ، اخلاق آموزی بود و در پروش طلاب خیلی موفق بود. به نظر باید نظام مدرکی کنار بگذریم.
تفاوت دیگر استقلال حوزه است به گفته آیت الله جوادی اگر حوزه مستقل نباشد رهبر مستقل تولید نمی شود، مرجع مستقل تولید نمی شود، عالم مستقل تولید نمی شود. نکته دیگر که باید به آن توجه کرد این است که ماباید به پلورلاریزم علمی در حوزه معتقد باشیم و آن را گسترش دهیم .
جوادی آملی درباره شیوه آموزشی عالمان حوزه در مقایسه با علمای گذشته گفت: آیت الله جوادی می فرمودند ما در سه سطح با اساتید مان ارتباط داشتیم یک سطح شاگردی بود در سطح دوم هم بحثی با استاد بود و سطح سوم ما ناقد نظر استاد بودیم. اما متاسفانه امروز اینگونه نیست و طلاب معمولا به سطح سوم حتی دوم هم نمی رسند.
وی با اشاره به اینکه حوزه و حوزویان داعیه دار هدایت کاروان بشریت به سوی کمال و سعادت است، افزود: آیت الله جوادی در این باره می فرمودند: ما حرفمان و گفتارمان جهانی است ولی اندیشه و فکر ما محلی است . ما زمانی می توانیم داعیه هدایت بشر را داشته باشیم که تعامل با جامعه جهانی داشته باشیم که متاسفانه اکنون اینگونه نیست.
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با توجه به اهمیت مساله حریت و آزاد اندیشی در حوزه های علمیه بیان داشت: حریت و ازاد اندیشی بسیار مهم است. در حوزه این حریت به دو نحو محدود شده است یکی سخت افزاری است که از زشت ترین نوع محدودیت هایی است که ما می بینیم . یکی دیگر نرم افزاری است که گاهی فشار ها به افراد به قدری زیاد است که افراد آزاد اندیش جرعت حرف زدن را ندارند. ما باید از درون حوزه نه بیرون از آن، به نقد اندیشه ها بپردازیم.
وی ضمن اشاره به مهم ترین خطراتی که نظام آموزشی حوزه را تهدید می کند گفت: به نظر آیت الله جوادی آملی محور اصلی در حوزه باید اخلاق و علم باشد نه گرایش به مدرک. و باید در باره این مدرک گرایی تجدید نظر شود، چون نظام آموزشی مدرک گرا خطر و تهدید جدی برای حوزه های علمیه است.
