کیوسک بین الملل تابناک: نشست روسیه و تروئیکای عربی درباره امنیت خلیج فارس، اعلام ادامه تحریم علیه ایران و ونزوئلا ازسوی وزارت خرانه داری آمریکا، نشست آمریکا-هند-استرالیا-ژاپن علیه چین، پرواز ۲۴ فروند جنگنده چین به سمت تایوان و رویارویی ترامپ و بایدن بر سر انتشار اسناد حمله به کنگره، از مهمترین خبرها و رویدادهای بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
نشست روسیه و تروئیکای عربی درباره امنیت خلیج فارس
هیأت تروئیکای شورای همکاری خلیج فارس به ریاست «عبداللطیف بن راشد الزیانی» وزیر خارجه بحرین در حاشیه نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، نشستی را با «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه بحرین برگزار کرد.
در این دیدار، مسائل مربوط به توسعه روابط روسیه با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از جمله برگزاری نشست جدید گفتوگوی راهبردی روسیه و شورا در سطح وزیران خارجه بررسی شد.
طبق گزارش وبگاه «الخلیج اونلاین»، لاوروف پس از این نشست گفت که روابط چندجانبه روسیه با اعضای این شورا ادامه خواهد داشت و این به نفع ملتهای این کشورهاست.
وزارت خارجه روسیه نیز در بیانیهای اعلام کرد که طرفین در این دیدار به تبادل دیدگاه درباره مسائل منطقهای به ویژه طرح ابتکاری مسکو درباره تضمین امنیت مشترک در منطقه خلیج فارس، پرداختند.
در این دیدار همچنین اهمیت تقویت هماهنگی بین روسیه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به منظور تثبیت وضعیت و ممانعت از تنش در این منطقه دارای اهمیت استراتژیک مورد تأکید قرار گرفت.
لاوروف اکتبر ۲۰۲۰ در جریان نشست شورای امنیت سازمان ملل، طرحی را به منظور تأمین امنیت جمعی در خلیج فارس و جلوگیری از تنشها ارائه کرد که این طرح با مشارکت کشورهای عضو دائم شورای امنیت (روسیه، آمریکا، چین، فرانسه و انگلیس) به اضافه اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی و دیگر کشورهای ذینفع قابل اجراست.
اعلام ادامه تحریم علیه ایران و ونزوئلا از سوی وزارت خرانه داری آمریکا
مقامهای آمریکایی از روابط ایران و ونزوئلا به ویژه در حوزه نفتی ابراز نگرانی کردهاند.
به گزارش «رویترز» برخی منابع آگاه مدعی شده اند که ونزوئلا با یک قرارداد مهم مبادله نفت سنگین خود با میعانات ایرانی موافقت کرده است و میتواند از آن برای بهبود کیفیت نفت خام خود مانند قیر استفاده کند.
به گفته منابع، در حالی ونزوئلا به دنبال افزایش صادرات نفت خود برابر تحریم های آمریکاست، توافق بین شرکتهای دولتی ونزوئلا و شرکت ملی نفت ایران همکاری بین دو کشور را تقویت میکند.
گفته میشود که قرارداد مبادله بین تهران و کاراکاس در مرحله اول برای شش ماه برنامه ریزی شده است، اما می تواند تمدید شود.
آمریکا مدعی است، این توافق میتواند نقض تحریمها علیه هر دو کشور باشد. یک منبع مطلع در واشنگتن گفت که توافق نفتی بین ونزوئلا و ایران در ماه های اخیر به عنوان نقض احتمالی تحریمها از سوی مقامهای دولت آمریکا قرار گرفته و آنها میخواهند ببینند که این توافق از نظر عملی تا کجا پیش خواهد رفت!
وزرای خارجه ونزوئلا و ایران چهارشنبه گذشته در نشستی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، علیرغم تلاشهای آمریکا برای جلوگیری از آن، تعهد خود را به تقویت تجارت دو جانبه اعلام کردند.
به گزارش رویترز، سخنگوی وزارت خزانه داری آمریکا گفت که این وزارتخانه نسبت به گزارشهای مربوط به قراردادهای نفتی بین ونزوئلا و ایران نگران است.
این سخنگو گفت: «ما به اعمال تحریمهای مرتبط با ایران و ونزوئلا ادامه خواهیم داد.»
مقامات دولت آمریکا همچنین تأکید کرده اند که قصد ندارند تحریمها علیه ونزوئلا را کاهش دهند.
نشست آمریکا-هند-استرالیا-ژاپن علیه چین
در ادامه تحرکات ضد چینی واشنگتن، جو بایدن رئیسجمهور آمریکا در کاخ سفید با نخستوزیران هند، ژاپن و استرالیا یک نشست چهارجانبه مشترک برگزار کرد.
طبق گزارشها، نشست مشترک روز جمعه (دیروز) رئیسجمهور آمریکا با نخستوزیران هند، استرالیا و ژاپن در کاخ سفید با صدور یک بیانیه مشترک به کار خود پایان داد. نشست این چهار کشور به کواد (Quad) موسوم شده است.
هر چند در بیانیه مشترک جو بایدن، نارندرا مودی، اسکات موریسون و یوشیهیده سوگا اشاره صریحی به چین نشده است، از نظر کارشناسان مسائل بینالمللی و رسانههای معتبر این نشست چهارجانبه، نشستی سراسر ضد چینی است.
در بخشی از بیانیه مشترک سران آمریکا، هند، استرالیا و ژاپن آمده است: «ما تصدیق میکنیم که آینده مشترک ما در هند و اقیانوس آرام نوشته میشود و تلاشهای خود را مضاعف میکنیم تا اطمینان حاصل شود که کواد (Quad) نیروی صلح، ثبات، امنیت و رفاه منطقهای است.»
آنها با اشاره به تنشها و اختلافات در دریاهای چین جنوبی و شرقی میان چین و برخی کشورهای منطقه اعلام کردند: «در این راستا، ما همچنان به پایبندی به قوانین بینالمللی به ویژه آنچه در کنوانسیون سازمان ملل در حقوق دریا منعکس شده است، میپردازیم تا به چالشهای مربوط به نظم مبتنی بر قوانین دریایی از جمله در دریاهای چین شرقی و جنوبی بپردازیم. ما حمایت خود را از کشورهای کوچک جزیرهای به ویژه آنهایی که در اقیانوس آرام هستند، تقویت میکنیم».
سران کشورهای آمریکا، هند، استرالیا و ژاپن در بخش دیگری از این بیانیه به تنشها در شبه جزیره کُره اشاره و خواستههای خودشان را از کره شمالی مطرح کردند.
پرواز ۲۴ فروند جنگنده چین به سمت تایوان
منابع خبری غربی مدعی شدند که چین ۲۴ فروند جنگنده و بمب افکن خود را در نمایش قدرت به سمت تایوان اعزام کرد.
«آسوشیتدپرس» مدعی شد که ارتش چین روز پنجشنبه در دو نوبت با هواپیماهای جنگنده به سمت جزیره تایوان پرواز کرد. این ماموریت یک نوبت صبح پنجشنبه با ۱۹ هواپیما و بعد از ظهر با پنج فروند دیگر رخ داد.
وزارت دفاع تایوان در بیانیهای اعلام کرد که جتهای گشت هوایی را در پاسخ به جنگندههای چینی به پرواز درآورده و سامانههای پدافند هوایی این جزیره نیز درحالت آماده باش هستند.
نوع این جنگندهها «جی-۱۶»، «جی-۱۱» و همچنین چند بمب افکن و یک فروند هواپیمای ضد زیر دریایی اعلام شد. ارتش چین هیچ گونه واکنشی به ادعای تایوان نشان نداده است.
پکن، تایوان را بخشی از سرزمین چین میداند و تحرکات آمریکا و فروش سلاح به تایوان را نقض حاکمیت خود و مغایر با سیاست «چین واحد» ارزیابی میکند. با این حال آمریکا با اعزام ناو به تنگه تایوان و کمک نظامی به تایوان عملا در مسیر حمایت از این جزیره است و پکن بارها به این مساله اعتراض کرده است، در حالی که کشورهای عضو سازمان ملل متحد از جمله آمریکا، تایوان را به عنوان کشور مستقل به رسمیت نمیشناسند.
چندی قبل نیز تایوان مدعی شد چهار فروند هواپیمای نظامی چینی وارد منطقه شناسایی پدافند هوایی جزیره شدند.
بنابر ادعای وزارت دفاع تایوان، دو فروند جنگنده «سوخو-۳۰» و دو فروند جنگنده «جی-۱۶» نیروی هوایی ارتش چین به بخش جنوب غربی پدافند هوایی تایوان نفوذ کردند و تایوان نیز در واکنش به این حادثه، جنگندههای خود را به پرواز درآورده، هشدارهای رادیویی ارسال و سامانههای دفاع موشکی را برای ردیابی هواپیماها فعال کرد.
بنا بر ادعای تایوان، نفوذ هواپیمای جنگی چین به تایوان در این ماه تاکنون ترکیبی از هواپیماهای شناسایی، بمبافکن و جنگنده بوده است. این منطقه فراتر از حریم هوایی یک کشور و مکانی است که کنترل کنندههای تردد هوایی از هواپیماهای ورودی میخواهند تا هویت خود را اعلام کنند.
رویارویی ترامپ و بایدن بر سر انتشار اسناد حمله به کنگره
دولت «جو بایدن» روز جمعه (به وقت محلی) اعلام کرد، تلاش خواهد کرد هر سند و مدرکی که کنگره آمریکا برای تحقیق درباره حوادث ششم ژانویه نیاز دارد، در اختیار آن قرار دهد.
به نوشته «رویترز»، «جنیفر ساکی» سخنگوی کاخ سفید در نشستی خبری گفت: «رئیس جمهور به این جمعبندی رسیده است که استفاده از اختیارات اجرایی اقدام مناسبی نیست.»
طبق اختیارات اجرایی که در قانون اساسی آمریکا درج شده است، رئیس جمهور میتواند بنا به صلاحدید خود، از انتشار اسناد و مدارک دولت و دستیابی قانونگذاران و مقامات قضایی به آنها جلوگیری کند.
ساکی در این باره گفت، درخواست کمیته ویژه تحقیق درباره حوادث ششم ژانویه در مجلس نمایندگان آمریکا، بر اساس «در نظر گرفتن عدم استفاده از اختیارات اجرایی» بررسی خواهد شد و «هنگامی که این درخواستها مطرح شوند به آنها پاسخ خواهیم داد.»
یکی از مقامات دولت آمریکا نیز به رویترز گفت، «همانطور که جن گفت، اختیارات اجرایی میتواند مورد به مورد، ارزیابی شود.»
با این حال یک سخنگوی کمیته «نجات آمریکا» وابسته به «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا مدعی است که درخواست کمیته تحقیق مجلس نمایندگان برای دسترسی به این اسناد و مدارک، فاقد سابقه قانونی است و «از اختیارات اجرایی دفاع خواهد شد.»
به نوشته روزنامه «واشنگتن پست» شخص ترامپ نیز اعلام کرده با استفاده از اختیارات اجرایی، مانع از دسترسی کنگره به اسناد و مدارک مربوط به حوادث حمله به کنگره خواهد شد و بر یک فرضیه قانونی اتکا کرده که بر اساس آن روسای جمهور و دستیارانش میتوانند مانع از انجام تحقیقات کنگره حتی به مدت چند دهه شوند.
ترامپ روز جمعه در بیانیهای نوشت: «ما با استفاده از امتیازات اجرایی و دیگر ابزارها، به صلاح کشور خود میجنگیم و در عین حال منتظریم که ببینیم آیا احضاریه برای گروههای "آنتیفا" و "جان سیاهپوستان اهمیت دارد و با مرگ و ویرانی موجب از هم پاشیدن شهرهای تحت کنترل دموکراتها در سرتاسر آمریکا شدند».
با این حال، «جیمی بی. راسکین» عضو دموکرات این کمیته کنگره و مدرس قانون اساسی به واشنگتن پست گفت: «چیزی به اسم اختیارات اجرایی برای رئیس جمهور سابق وجود ندارد. چنین چیزی کاملاً بیاساس و نامربوط است.»
روز پنجشنبه کمیته مذکور با فرستادن نامهای «دان اسکاوینو»، معاون رئیس دفتر کارکنان ترامپ، «کاشیاپ پاتل»، رئیس دفتر کارکنان وزیر دفاع سابق آمریکا، «استیو بَنون»، استراتژیست سابق کاخ سفید و «مارک میدوز»، رئیس سابق کارکنان کاخ سفید را به کنگره احضار کرده است.