به گزارش تابناک به نقل از همشهری آنلاین، با وجود اینکه در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون شاخص باسوادی از حدود ۴۲درصد به بالای ۹۶درصد در سطح کشور رسیده، اما در آذربایجان شرقی وضعیت با متوسط کشوری متفاوت است و بر اساس سرشماری سال۱۳۹۰ بیش از ۴ درصد پایین‌تر از میانگین کشوری بود. البته به گفته مسئولان آموزش و پرورش، این رقم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از سال۹۲ بهبود یافته، اما همچنان طبق آخرین ارزیابی وزارت آموزش و پرورش استان، با میانگین کشوری فاصله دارد و پایین‌تر است. این در حالی است که این استان یکی از بیشترین اقدامات برای رصد بیسوادی را در کشور انجام داده.
کودکان کار و مشکلات اقتصادی
معاون سوادآموزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه حدود ۱۰۰ هزار نفر بی سواد در استان وجود دارد، می‌گوید: در ۵ سال گذشته اقدامات زیادی انجام شد تا ۴۰ هزار نفر از جمعیت ۱۴۲ هزارنفری بی‌سوادان در استان کاسته شود.
اسفندیار صادقی یکی از مشکلات جدی برای ریشه‌کنی کامل بیسوادی در استان را مراجعه نکردن افراد باقی مانده به مراکز آموزشی و جابه‌جایی و مهاجرت بخش قابل توجهی از این افراد می‌داند که شناسایی و ارائه خدمات آموزشی به آنها را دشوار کرده است. وی می‌افزاید: تلاش می‌کنیم از آمار بی‌سوادان قبلی بکاهیم، اما بی‌سوادان جدید به آمار اضافه می‌شوند. به همین دلیل باید عامل رشد بیسوادی را پیدا کنیم، زیرا این عامل اجازه ریشه‌کن شدن بیسوادی را نمی‌دهد.
این مسئول آموزش و پرورش با بیان اینکه برخی از بی‌سوادان از میان کودکان واجب‌التعلیم هستند، اظهار می‌کند: مسائل اقتصادی، فرهنگی و پدیده کودکان کار موجب می‌شوند تا درصد پایینی از دانش‌آموزان از آموزش رسمی دور بمانند.
وی با بیان اینکه تبریز دومین شهرستان با درصد ۹۸ باسوادی در استان است، می‌گوید: با وجود این، حدود ۳۰ هزار نفر بی‌سواد در شهرستان تبریز ثبت شده که تقریبا عددی بالاست و به همین دلیل باید با برنامه‌های مختلف برای ریشه‌کن کردن بیسوادی در این کلانشهر اجرا شود.
اقدامات زیربنایی
مدیرکل آموزش و پرورش آذربایجان‌شرقی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ برنامه‌های بیشتری برای رفع بیسوادی در استان انجام خواهد شد، می‌گوید: در ۵ سال گذشته و با وجود اقدامات زیربنایی طی سال‌های اخیر، هنوز میزان باسوادی در این استان از متوسط کشوری پایین‌تر است. به همین دلیل شورای پشتیبانی نهضت سوادآموزی استان چند بار جلسه برگزار کرد که طی این جلسه‌ها اولویت‌های کارشناسی برای سال جاری تعیین شده است.
جعفر پاشایی با بیان اینکه امسال ۲ هدف عمده برای رسیدن به عددی بالاتر از میانگین کشوری در شاخص باسوادی و کیفیت بخشی به فرآیند آموزش در دستور کار اداره کل آموزش و پرورش استان قرار گرفته است، می‌گوید: با توجه به ترکیب شورای پشتیبانی از نهضت سوادآموزی و حضور دستگاه‌های مختلف با همدلی و هماهنگی مطلوب اعضا و همکاری‌های بین‌بخشی می‌توان به این مهم دست پیدا کرد، زیرا رفع بیسوادی تلاش دسته‌جمعی نیاز دارد.
استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان شرقی هم با بیان اینکه فعال کردن ظرفیت‌ها برای ریشه‌کن کردن بیسوادی در استان ضروری است، تاکید می‌کند: نباید خدمات انجام شده را از یاد برد و توجه ویژه به سوادآموزی و افزایش دسترسی به خدمات آموزشی از دستاوردهای دهه‌های گذشته است.
علی بدر شکوهی با اشاره به توسعه استان در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی خاطرنشان می‌کند: از نقش کانونی و محوری تعلیم و تربیت در دستیابی به توسعه پایدار نباید غافل بود، زیرا توسعه پایدار در استان بدون آموزش ممکن نیست.
وی با اشاره به خلاهای رفع بیسوادی تصریح می‌کند: متاسفانه بانک اطلاعتی لازم در این زمینه نداریم و تهیه بانک اطلاعاتی از افراد لازم‌التعلیم استان باید در دستور کار نهضت سوادآموزی استان قرار بگیرد.
وی ادامه می‌دهد: بنا به گفته کارشناسان جابه‌جایی از مشکلات دسترسی به این افراد است ولی با تشکیل بانک اطلاعاتی حتی در صورت مهاجرت و جابه‌جایی آدرس، آموزشیاران نهضت می‌توانند به آنان خدمات آموزشی ارائه دهند.
این مسئول تصریح می‌کند: استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد و کنشگران مدنی در موضوع شناسایی افراد بی‌سواد و هدایت آنها به مراکز آموزشی بسیار مهم است و خوشبختانه سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه‌ها در این زمینه فعال شده‌اند.
خدمات خیریه آموزشی در تبریز
یکی از خیران تبریزی که با همکاری جمعی از خیران استان آموزشگاهی برای کودکان بی‌سواد تشکیل داده و به حاشیه تبریز خدمات آموزشی رایگان ارائه می‌دهد به همشهری می‌گوید: در حال حاضر بیش از ۵۰ کودک بالای ۷ سال تحت پوشش آموزشگاه هستند. این کودکان به علت مشکلات مالی یا بدسرپرستی در حاشیه تبریز در مدارس ثبت نام نکرده‌اند و بخشی از آنها برای تامین معاش مجبور به کار کردن هستند و در نتیجه از درس خواندن بازمانده بودند. حسین جلال‌پور می‌افزاید: با همکاری خیران برای تعدادی از این کودکان زمینه درآمدی تعیین شد تا مجبور به کار کردن نباشند و بتوانند به تحصیل ادامه دهند.
