کیوسک بین الملل تابناک: افشای جزئیات جدیدی از عملیات بازداشت صدام، ارائه طرح کودتای ترامپ به کمیته تحقیقات مجلس نمایندگان آمریکا، تحریمهای جدید آمریکا علیه چین، رفع ممنوعیت صادرات و واردات محمولههای ایران در بندر موندرا هند و آزادی ۲۸۰ میلیون دلار از ذخایر ارزی افغانستان، از مهمترین خبرها و رویدادهای بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
افشای جزئیات جدیدی از عملیات بازداشت صدام
حاکم غیرنظامی سابق آمریکایی در عراق، جزئیات خیانت یکی از افسران ارتش صدام را که به کشته شدن چهار افسر آمریکایی و آویزان شدن اجساد آنها بر روی پلی در فلوجه ختم شد، افشا کرد.
پول برمر، حاکم غیرنظامی سابق آمریکا در بخش تازهای از گفتوگو با شبکه امبیسی درباره نبردهای فلوجه گفت: ابتدا باید بدانیم که فلوجه تا اواسط دوره حاکمیت صدام تحت کنترل دولت نبود و من این را بارها از عراقیها و آمریکاییها شنیدهام. در واقع فلوجه همواره مرکز فعالیتهای مجرمانه متعددی بوده و ما آن را به دلیل شباهت به شهرهای پرآشوب و دردسر غرب آمریکا، غرب وحشی مینامیم.
برمر اظهار کرد: صدام در این شهر با دو مشکل روبه رو بود؛ ما نیز همینطور، پیشگامان گروه اشغالگر از تیپ ۸۲ هوابرد با مشکلات بسیاری در کنترل یافتن بر این شهر مواجه بودند و در اواخر مارس سال ۲۰۰۴ تفنگداران دریایی عملیات را در شهر فلوجه اجرا کردند که در نتیجه آن، چهار تن از کارشناسان امنیتی آمریکا کشته شدند و اجساد آنها بر روی پلی در فلوجه آویزان شدند؛ اقدامی که به نوعی اهانت به نیروهای آمریکایی و عراقی بود، زیرا تفنگداران دریایی میخواستند عملیات برقراری امنیت در داخل شهر فلوجه را اجرا کنند؛ اما با مقاومت سرسختانهای مواجه شدند.
حاکم غیرنظامی سابق آمریکا در عراق افزود: در روز سوم عملیات، نیروهای آمریکایی از یک افسر سابق ارتش عراق کمک گرفتند و این اولین اقدام آنها برای کمک گرفتن از ارتش سابق بود. نظامیان این کار را بدون مشورت با من یا هر فرد دیگری انجام دادند و به محض ورود این افسر به شهر به سرعت به صفوف دشمن ملحق شد و علیه ما اقدام کرد. من همواره این موضوع را برای شرایطی که ممکن است در صورت اقدام ما برای بازگرداندن ارتش صدام رخ دهد، مثال میزنم.
او در ادامه گفت: این مشکل تا قبل از انتقال قدرت به عراقیها در اواخر ماه ژوئیه از راههای مسالمت آمیز قابل حل نبود و ما میدانستیم این مشکل بزرگ را برای دولت آتی عراق رها میکنیم؛ اما آنها را آزاد گذاشتیم تا تصمیم مناسب را بگیرند؛ با اینکه میدانستیم آنها به زور متوسل خواهند شد و این اتفاق اواخر نوامبر رخ داد.
برمر در مصاحبه دیگری با برنامه خط میانه درباره شرایط پس از سقوط دولت صدام و جزئیات شب بازداشت او گفت: من در اتاق خوابم در یک مجموعه مجتمع مسکونی بودم که معاونم با من تماس گرفت و به من اطلاع داد که باید به سرعت خودم را به دفترم برسانم و در آنجا تماس تلفنی داشته باشم؛ اما به من گفته نشد که من با چه کسی باید گفتوگو کنم. فقط به من گفته شد که این کار نمیتواند به تأخیر بیفتد؛ بنابراین من ساعت ۱ و ۴۵ دقیقه بامداد به دفترم بازگشتم.
ژنرال ابوزید، فرمانده نیروهای مرکزی عراق پشت تلفن بود و به من اطلاع داد که فردی را بازداشت کردند که فکر میکنند صدام است و او را داخل حفرهای در نزدیکی تکریت در یک مزرعه پیدا کردهاند. از ژنرال ابوزید درباره بهترین و سریعترین راه برای شناسایی هویت این فرد سوال کردم، زیرا صدام به استفاده از بدلهای خود در مواقع لزوم و در شرایط امنیتی مشهور بود. او گفت در حال حاضر این فرد را با یک فروند بالگرد آزاد خواهیم کرد و او را به دیگر زندانیان از جمله طارق عزیز نشان خواهیم داد تا ببینیم آیا آنها را میشناسند یا نه و اینکه آیا آنها نمونه دیانای او را دارند که به ما در شناسایی دقیق هویت او کمک کند. پس از چهار ساعت این فرد آورده شد و ما پس از انجام آزمایش دیانای از هویت او اطمینان پیدا کردیم.
برمر افزود: من مستقیم با رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا تماس گرفتم و به او گفتم که ما صدام را بازداشت کردیم، آن زمان نیروهای نظامی طرح خود را این گونه تدوین کرده بودند که صدام داخل کشتی در ناوگان آمریکا بر آبهای خلیج فارس مستقر شود؛ اما من به ژنرال ابوزید گفتم این کار امکان پذیر نیست. صدام یک زندانی عراقی است و ما نمیتوانیم او را از عراق خارج کنیم و اگر این کار را انجام دهیم کسی باور نمیکند، ما او را بازداشت کردهایم؛ ما باید او را به جهان نشان دهیم.
حاکم مدنی آمریکایی در عراق در پاسخ به این که چرا صدام را به این شکل به دشمنانش تحویل دادند و آیا آمریکا به حقوق بشر و برخورد عادلانه با صدام و یا هر کس دیگری پایبند است، گفت: ایجاد ائتلافی که بتواند عملیات بازداشت او را انجام دهد، دشوار بود، بنابراین ما او را به دولت مستقل و دارای حاکمیت و برخوردار از حاکمیت عراق تحویل دادیم و فکر میکنم دولت عراق صدام را عادلانه محاکمه کرد؛ اما از جهت دیگر، آنها او را به شکل فجیعی اعدام کردند و در اعدام او اجازه بردن تلفن و دوربین را دادند که این به منزله نقض حقوق بشر است.
او در پاسخ به سوالی درباره عملکرد آمریکا در نشان دادن صدام و عکسهایی که نقض آشکار توافقنامه ژنو در برخورد با اسرا بودند و اینکه چرا با صدام به این شیوه غیرقانونی برخورد شد، گفت: ما درباره اینکه چگونه مردم عراق را قانع کنیم که کسی که بازداشت کردیم خود صدام است، گفتوگو کردیم و به دو احتمال رسیدیم؛ نخست اینکه ما باید تصویر او را نشان دهیم و این کافی نیست و احتمال دوم آنکه چهرههای سیاسی عراق در مقابل مردم عراق شهادت دهند که صدام را در بازداشت دیدهاند و با او صحبت کردهاند؛ هرچند آنچه ما انجام دادیم برخلاف نقض توافقنامه ژنو بود، تصمیم ما در واقع برای توجیه مردم عراق بود که صدام در اسارت ماست حتی اگر این مساله به منزله نقض توافقنامه ژنو باشد.
برمر درباره چگونگی برخورد با صدام و ظاهرش در اولین دیدار با او پس از بازداشت گفت: ابتدا با عدنان پاچهچی، نخست وزیر دولت موقت عراق صحبت کردم و از او خواستم هر تعداد عضو از شورای انتقالی که تمایل به دیدار با صدام دارند، بیاورد تا با او که در آن زمان در فرودگاه بغداد بازداشت بود، دیدار کنند، این کار با سرعت انجام شد و چهار تن دیگر انتخاب شدند. ما تاکید داشتیم که خبر بازداشت صدام را در همان روز منتشر کنیم. همگی به فرودگاه رفتیم، افسر آمریکایی از آنها سوال کرد که آیا تمایل دارند صدام را از دور ملاقات کنند تا از هویت او اطمینان پیدا کنند یا اینکه دوست دارند شخصاً با او صحبت کند و آنها مصاحبه شخصی با او را انتخاب کردند.
برمر در ادامه گفت: پس از آن ما وارد یک دالان طولانی شدیم که محلی تاریک بود و در آخر آن گذرگاه یک اتاق روشن وجود داشت که احتمالا حمام بود. به آنجا رسیدیم و در داخل آنجا یک تخت کوچک را دیدیم که صدام با سر و وضعی آشفته بر روی آن نشسته و مشخص بود که مدتهاست صورت خود را اصلاح نکرده و یک لباس فرم آمریکایی به تنش بود. اعضای شورای حاکم در مقابل صدام نشستند و با او صحبت کردند، آنها متوجه خشم صدام نسبت به خود شدند، چون هر یک از آنها پیش از این نیز با صدام آشنایی داشتند.
او افزود: صدام اصلا به من مستقیم نگاه نکرد و من کنار درب ورود ایستاده بودم و آنها در مقابل ما بودند. در کنار من نیز ژنرال سانچز و یک مترجم ایستاده بود که من را در جریان گفتوگوهای صدام با آن پنج نفر قرار میدادند. وضعیت عجیبی بود؛ آن پنج نفر به شدت از صدام عصبانی بودند و صدام نیز از آنها خشمگین بود و اصلاً خود را شکست خورده نشان نمیداد و برعکس به شدت خشونت و وحشیگری خود را نمایش میداد و زمانی که اعضای شورا از او انتقاد کردند، او با جزئیات دقیقی به آنها پاسخ میداد و آنها را خائن خواند؛ هرچند این را به صراحت نگفت، نگاههایش به آنها چنین چیزی را القا میکردند و با آنها به گونهای رفتار میکرد که گویی او هنوز رئیس جمهوری عراق است.
ارائه طرح کودتای ترامپ به کمیته تحقیقات مجلس نمایندگان آمریکا
پس از ناکامی دونالد ترامپ در محرمانه نگه داشتن اسناد مربوط به حمله مرگبار ششم ژانویه به کنگره، «مارک میدوز» رئیس سابق کارکنان کاخ سفید مجبور شد پاورپوینتی را که طرح کودتای ترامپ در آن ذکر شده، به کمیته منتخب مجلس نمایندگان آمریکا که در مورد این حادثه تحقیق میکند، ارائه کند.
پیشتر، یک دادگاه فدرال شامگاه پنجشنبه درخواست ترامپ برای جلوگیری از انتشار اسناد کاخ سفید درباره حمله به ساختمان کنگره در روز ششم ژانویه سال جاری میلادی را رد کرد.
کمیته تحقیقات معتقد است، دست کم میزانی هماهنگی بین کاخ سفید ترامپ و سازماندهندگان حمله مرگبار شش ژانویه به کنگره وجود داشته است.
به گزارش روزنامه «گاردین»، این واقعیت که میدوز یک روز قبل از حمله به ساختمان کنگره، پاورپوینتی داشت که در آن راههای انجام کودتا را به تفصیل بیان میکرد، نشان میدهد که او حداقل از تلاشهای ترامپ و متحدانش برای جلوگیری از تایید پیروزی جو بایدن در روز ششم ژانویه توسط کنگره آگاه بوده است.
این فایل با نام «تقلب در انتخابات، مداخله خارجی و گزینهها برای ۶ ژانویه»، توصیههای متعددی را به ترامپ به منظور حفظ ریاستجمهوری برای دوره دوم بر اساس دروغها و توطئههای رد شده درباره تقلب گسترده در انتخابات ارائه میکند.
به گفته یک منبع آگاه، میدوز نسخهای از پاورپوینت را که در یک ایمیل دریافت کرده بود، در ۳۸ صفحه ارائه کرد. گاردین نسخه دوم ۳۶ صفحهای از آن را بررسی کرد که تفاوتهایی با آنچه کمیته تحقیقات مجلس نمایندگان دریافت کرد داشت، اما به گفته این منبع، عنوان و توصیههای آن یکسان بوده است.
در این فایل پاورپوینت آمده است که سناتورها و اعضای کنگره ابتدا باید در مورد مداخله خارجی مطلع شوند. در این مرحله ترامپ میتواند وضعیت اضطراری ملی و همه رایگیریهای الکترونیکی را نامعتبر اعلام کند و از کنگره بخواهد که با راهحل قابل قبول از منظر قانون اساسی موافقت کند.
فایل مذکور همچنین سه گزینه را برای مایک پنس، معاون وقت رئیسجمهور معرفی کرده که در همه آنها از او خواسته شده از نقش عمدتا تشریفاتی خود در جلسه مشترک کنگره در تاریخ ششم ژانویه سوءاستفاده کند تا مانع پیروزی بایدن و در نهایت ماندن ترامپ در کاخ سفید شود.
سوء استفاده از اختیارات پنس شامل تعدادی از گزینهها بود که جایگزینی الکتورها (گزینندگان) و رد الکتورهای بایدن یا تأخیر در صدور تایید پیروزی بایدن برای امکان بررسی و شمارش آرایی بود که آنها قانونی میدانستند.
گزینه آخر برای پنس مشابه گزینهای است که همزمان در چهارم و پنجم ژانویه دستیاران ترامپ به رهبری وکلای وی رودی جولیانی و جان ایستمن و همچنین استیو بنن استراتژیست او پیش میبردند. وقتی مشخص شد که پنس برای همراهی با برنامهها آماده نیست، ترامپ از تیم خود خواسته بود تا بررسی کنند که چگونه میتوان کل روند را متوقف کرد.
تا زمانی که پاورپوینت تهیه شد، تمام تئوریها توسط دو تن از منتصبان ترامپ یعنی «جف روزن» سرپرست دادستانی کل و «بیل بار» سلف او رد شده بود.
این فایل تنها یکی از بیش از ۶۰۰۰ سندی است که توسط میدوز به کمیته تحقیقات ارائه شده و سایر مدارک به طور مثال شامل پیامهای متنی است که در آن طرح کودتا مورد بحث قرار گرفته بود.
طبق گزارشها، وجود این سند که طرحی برای کودتای ترامپ در آن مشخص شده، به درک آنچه در آن روز گذشت و چگونگی وقوع حمله مرگبار به کنگره آمریکا کمک میکند.
ششم ژانویه (۱۷ دی سال گذشته) کنگره آمریکا در حال شمارش آرای مجمع گزینندگان (الکترال کالج) برای تایید نتیجه انتخابات ریاستجمهوری سوم نوامبر بود که بعد از اعتراض چند قانونگذار آمریکایی به نتیجه رأیگیری در ایالت آریزونا، ترامپ از هوادارانش خواست تظاهرات به اصطلاح مسالمتآمیز برگزار کنند.
حامیان ترامپ اما در جمعیت بسیار گسترده به کنگره حمله کرده و بعد از درگیر شدن با نیروهای امنیتی، راه خود را به درون ساختمان و اتاقهای مختلف آن باز کردند. در جریان این حمله، پنج تن از جمله یک نیروی پلیس کشته شدند.
حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره آمریکا استیضاح دوم او در کنگره را رقم زد. با این حال محاکمه ترامپ در مجلس سنای آمریکا با مخالفت جمهوریخواهان مواجه شد و شکست خورد.
تحریمهای جدید آمریکا علیه چین
وزارت خزانه داری آمریکا روز جمعه تحریمهایی را علیه 25 فرد و نهاد چینی، میانماری و کرهشمالی به بهانههای نقض حقوق بشر اعمال کرد.
«والی ادیمو» معاون وزیر خزانه داری آمریکا در بیانیهای اعلام کرد: «در روز حقوق بشر بینالمللی، وزارت خزانهداری با استفاده از ابزار خود، عاملان نقض جدی حقوق بشر را بازخواست میکند.»
وزارت خزانه داری آمریکا گروه «سنستایم» چین را که در زمینه هوش مصنوعی فعال است، به لیست شرکتهای تحریم شده اضافه کرد.
وزارت خزانه داری آمریکا مدعی شد که این شرکت چینی برنامه تشخیص چهرهای را ایجاد کرده که میتواند قومیتهای مختلف به ویژه ایغورها را تشخیص دهد.
در تحریمهای جدید آمریکا، نام دو مقام چینی نیز مشاهده میشود. وزارت خزانه داری آمریکا مدعی شده که این دو مقام در زمانی که مسئولیت داشتهاند، اقداماتی علیه اقلیت اویغورها انجام دادهاند.
تنشها میان آمریکا و چین طی ماههای گذشته مسیری فزاینده به همراه داشته و عمده تنش میان واشنگتن و پکن درباره تایوان است.
پکن، تایوان را بخشی از سرزمین چین میداند و تحرکات آمریکا و فروش سلاح به تایوان را نقض حاکمیت خود و مغایر با سیاست «چین واحد» ارزیابی میکند. با این حال آمریکا با اعزام ناو به تنگه تایوان و کمک نظامی به تایوان، عملا در مسیر حمایت از این جزیره است و پکن بارها به این مساله اعتراض کرده است، در حالی که کشورهای عضو سازمان ملل متحد از جمله خود آمریکا، تایوان را کشور مستقل به رسمیت نمیشناسند.
رفع ممنوعیت صادرات و واردات محمولههای ایران در بندر موندرا هند
مقامات گروه «آدانی» (شرکت بنادر و منطقه ویژه اقتصادی) بندر « موندرا » در هند که پیش از این در روز ۸ دسامبر ( ۱۷ آذر ) طی تصمیمی، ورود و خروج محموله ها از سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان را ممنوع کرده بودند، با درخواست های مکرر دولت و گروه های بازرگانی و تجاری در تصمیم خود تجدیدنظر کرد.
بر پایه این گزارش، شرکت بنادر و منطقه ویژه اقتصادی آدانی بزرگترین اپراتور بندری در هند اعلام کردند، پس از گفت و گو و بررسی های دقیق در کنار ضمانت هایی از جانب سهامداران تصمیم قبلی منتفی شد.
طبق آخرین گزارش سالانه این شرکت هندی، موندرا بزرگترین بندر تجاری هند است و به عنوان بزرگترین بندر حمل و نقل کانتینری در سال مالی ۲۰۲۰-۲۰۲۱ بیش از ۳۲ درصد از سهم بازار را از آن خود کرده است.
بر اساس داده های دولتی، ارزش واردات از این کشورها در ماه های آوریل تا ژوئیه به این ترتیب بوده است: از افغانستان ۱۰۷.۳۳ میلیون دلار، از ایران ۱۵۳.۶۳ میلیون دلار و از پاکستان ۰.۴۵ میلیون دلار.
آزادی ۲۸۰ میلیون دلار از ذخایر ارزی افغانستان
بر اساس اعلام بانک جهانی، ۲۸۰ میلیون دلار از ذخایر ارزی مسدود شده افغانستان آزاد میشود.
رویترز گزارش کرده است که بانک جهانی اعلام کرده، کشورهای حامی مالی صندوق بازسازی افغانستان توافق کردند ۲۸۰ میلیون دلار از پولهای بلوکه شده به برنامه جهانی غذا و صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) برای حمایت از برنامههای غذایی و بهداشتی در افغانستان انتقال یابد.
بانک جهانی همچنین افزوده که ۱۸۰ میلیون دلار این پول به برنامه جهانی غذا برای تامین خدمات غذایی و ۱۰۰ میلیون دلار آن به یونیسف برای ارائه خدمات بهداشتی منتقل خواهد شد.
این اعلامیه تاکید کرد: این تصمیم اولین گام برای استفاده مجدد از وجوه صندوق بازسازی افغانستان برای ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان در این زمان حساس است.
بانک جهانی همچنین افزوده که با این پول یونیسف میتواند برای ۱۲.۵ میلیون تن خدمات بهداشتی اولیه را فراهم آورده و افزون بر آن، زمینه واکسیناسیون یک میلیون تن را نیز فراهم کند. علاوه بر آن، سازمان جهانی غذا با این پول برای ۲.۷ میلیون تن کمک غذایی تهیه کرده و برای نزدیک به ۸۴۰ هزار مادر و کودک مواد غذایی فراهم خواهد کرد.
این در حالی است که بر اساس آمار سازمان ملل متحد حدود ۲۳ میلیون تن مردم افغانستان با مشکلات اقتصادی روبه رو هستند.
صندوق بازسازی افغانستان از سوی ۳۴ نهاد و کشور کمک کننده حمایت و توسط بانک جهانی مدیریت میشود، بزرگترین منبع مالی برای بودجه غیرنظامی افغانستان است که در سال ۲۰۰۲ ایجاد شده است.
بانک جهانی اعلام کرد، با تامینکنندگان صندوق بازسازی افغانستان کار خود را برای باز کردن وجوه اضافی این صندوق جهت حمایت از مردم افغانستان ادامه خواهد داد.