رضا حیمی: روزانه عبارت و مفاهیم متعدد و صد البته متفاوتی از سوی کاربران فضای مجازی در شبکه‌های اجتماعی و موتور‌های جستجوگر جست و جو می‌شود؛ مفاهیمی که بعضاً با تحولات خبری در جریان ارتباط تنگاتنگی دارند و کاربران به دنبال اطلاعات بیشتری در مورد آن‌ها هستند. در بسته خبری پیش روی به مهمترین مفاهیم جست و جو شده و بیان دیگر ترندهای گوگل در چهل و هشت ساعت اخیر اشاره شده است.
به گزارش «تابناک»؛ در بازه زمانی مورد اشاره، مفاهیم و عباراتی چون «لیلةالرغائب»، «اعمال ماه رجب»، «واکسن اسپایکوژن»، «علائم امیکرون»، «معافیت مشمولان متأهل» و... از مهمترین موضوعاتی بود که کاربران ایرانی در اینترنت به دنبال اطلاعاتی در مورد آن‌ها بودند.
لیلة الرغائب
لَیلَةُ الرَّغائِب یا شب آرزوها نخستین شب جمعهٔ ماه رجب است که در آن امید به بخشش‌های فراوان از سوی خداوند است.
بر اساس روایتی از پیامبر(ص) در این شب، فرشتگان به کعبه می‌آیند و از خدا درخواست می‌کنند روزه‌دار در ماه رجب را ببخشد. در این روایت، همچنین خواندن دوازده رکعت نماز با کیفیتی خاص پس از عشا تا قبل از نیمه شب توصیه شده است. جمعی از عالمان شیعه و سنی، روایت مذکور را جعلی دانسته‌اند. گروهی از فقها، انجام اعمال لیلة الرغائب را به امید مطلوبیت (رجاءً) جایز می‌دانند.
همزمان با نزدیک شدن به نخستین شب جمعه ماه رجب در سال جاری، حالا این شب معنوی نیز به یکی از ترندهای مهم گوگل تبدیل شده است و بسیاری از کاربران در پی یافتن اطلاعات بیشتری پیرامون آن هستند.
در باب فضیلت این شب، سخنان بسیاری بیان شده است. آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی، صاحب کتاب المراقبات در باب لیلة الرغائب مطالبی بیان کرده است که در ادامه می‌خوانید: «چنانچه شب اول ماه مصادف با شب جمعه بود، سزاوار است عمل لیلة الرغائب را نیز انجام دهد. از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده است که فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید، زیرا شبی است که فرشتگان آن را لیلة الرغائب می‌نامند.
این نامگذاری به این جهت است که هنگامی که یک سوم از شب گذشت، هیچ فرشته‌ای در آسمان‌ها و زمین نمی‌ماند مگر اینکه در کعبه و اطراف آن جمع می‌شوند. آنگاه خداوند غیرمنتظره بر آنان وارد شده و می‌فرماید: ای فرشتگانم! هر چه می‌خواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرض می‌کنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذری. خداوند می‌فرماید: این کار را انجام دادم.
بهتر است کسی که این حدیث را می‌شنود، در این شب، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفی را که آیه ۱۲ تحیت به عهده ما گذاشته به اندازه توانایی انجام داده باشد. سپس رسول خدا (ص) فرمودند: کسی که روز پنجشنبه اول رجب را روزه گرفته و سپس بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز بجا آورده، هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعتی سوره فاتحه یک بار، انا انزلناه فی لیلةالقدر سه بار و قل هو الله احد را دوازده بار خوانده و هنگامی که نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با این الفاظ) صلوات بفرستد: اللهم صل علی محمد النبی الأمی و علی آله، سپس سجده کرده و در سجده هفتاد بار بگوید: سبوح قدوس رب الملائکة و الروح؛ سپس سر خود را بلند کرده و بگوید: رب اغفر و ارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الأعظم آنگاه بار دیگر به سجده رفته و در سجده همان چیزی را بگوید که در سجده اول گفت، سپس حاجت خود را از خدا بخواهد، ان شاءالله تعالی برآورده می‌شود.
سپس رسول خدا فرمودند: قسم به کسی که جانم در دست اوست؛ هیچ بنده یا کنیزی از بندگان و کنیزان خدا این نماز را به جا نمی‌آورد، مگر اینکه خداوند گناهان او را می بخشد؛ هرچند گناهان او مثل کف دریا و به عدد شن و به وزن کوه‌ها و به عدد برگهای درختان باشد و روز قیامت هفتصد تن از خویشاوندان خود را که همگی سزاوار آتش باشند شفاعت می‌کند. و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترین صورت، با روی گشاده و خندان و زبان فصیح برای او می‌فرستد که می‌گوید: ای محبوب من! مژده بده؛ از هر سختی نجات پیدا کردی. می پرسد: تو کیستی؟ رویی بهتر از روی تو ندیده و بویی به خوشبویی تو مشامم نرسیده. جواب می‌دهد: ای محبوب من! من ثواب آن نمازی هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردی؛ امشب آمده ام تا حقت را ادا کرده، مونس تنهایی تو بوده و وحشتت را از بین ببرم؛ و زمانی که در شیپور دمیده شود، در عرصه قیامت بر سرت سایه افکنم و تو هرگز هیچ خیری را از جانب مولایت از دست نخواهی داد.
بیشتر بخوانید
اعمال ماه رجب
با فرا رسیدن ماه رجب، بسیاری از کاربران در شبکه های اجتماعی و به ویژه گوگل به دنبال یافتن اطلاعاتی بیشتر در مورد این ماه و نیز اعمال مذهبی ماه رجب هستند و همین به ترند شدن اعمال ماه رجب منجر شده است.
در مورد اعمال ماه رجب، توضیح اینکه رسول خدا (ص) ماه رجب را «ماه أصَبّ» نام نهاده، چون در این ماه درهای رحمت خداوند بر روی بندگان شایسته وی باز می‌شود.
در مورد روزهای ماه رجب که چقدر بافضیلت است؛ هرچه اشاره کنیم بازهم کم است از این ماه به‌عنوان ماه عبادت و خودسازی یاد می‌شود که در این قسمت به چند مورد از آن می‌پردازیم.
در احادیث آمده که نهری در بهشت برین جاری است که آبش از شیر سفیدتر و مزه‌اش از عسل شیرین‌تر است هر کس فقط یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد از آن خواهد نوشید اسم این نهر «رجب» است.
ماه رجب ماه پر خیروبرکتی است ماهی است که با انجام چند عمل مجوز ورود به بهشت برای هرکسی صادر می‌شود و درهای رحمت و بخشش الهی به روی هرکسی باز می‌شود، هر کسی سه روز از این ماه (روزهای پنجشنبه، جمعه و شنبه) را روزه بگیرد ثواب بیشتری برایش دارد.
رسول خدا (ص) می‌فرمایند: اگر کسی به هر علتی نتوانست در این ماه روزه بگیرد با خواندن روزانه این تسبیحات می‌تواند ثواب روزه گرفتن را کسب کند هرروز صد بار خوانده شود: «سُبْحانَ اللهِ الْجَلیلِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبیحُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ الاْعَزِّ الاْکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّةَ وَهُوَ لَهُ اَهْلٌ» پاک و منزه است خدای بزرگ، پاک و منزه است آن که تنزیه و تسبیح جز برای او شایسته نیست، پاک و منزه است خدای برتر و کریم‌تر، پاک و منزه است آنکه لباس عزت در بر دارد و شایسته آن است.
اعمال ماه رجب
اعمال ماه رجب به دو صورت است که یک بخش از اعمال مشترک بین همه روزهاست و می‌توان در طول ماه رجب آن را انجام داد و از ثواب آن بهره‌مند شد، ولی برخی از اعمال مخصوص شب‌های خاصی از این ماه شریف است که باید در همان موقع انجام شود.
اعمال مشترک ماه رجب
اعمالی که در اینجا نوشته‌شده مختص روز خاصی نیست بلکه در تمامی روزهای ماه رجب از اهمیت بالایی برخوردار است ازجمله:
در تمام ماه رجب، این دعا را بخوانید: یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلینَ، ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتیدٌ اللّهُمَّ وَمَواعیدُکَ الصّادِقَةُ واَیادیکَ الفاضِلَةُ؛ وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ واَنْ تَقْضِیَ حَوائِجی لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْء قَدیرٌ.
همچنین پیامبر (ص) فرمودند: هر شخصی در ماه رجب ۱۰۰ بار بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» و در آخر صدقه‌ای کنار بگذارد، خداوند مغفرت و رحمت و مغفرت در کارش نصیب می‌کند و هر کسی ۴۰۰ مرتبه آن را بگوید فضیلت شهیدان را دارد و نیز فرموده اند: هر شخصی هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» در ماه رجب بگوید، حسنات و ثواب فراوانی از سوی خداوند بر او نوشته می‌شود.
در یکی از روایات نقل شده است: هر کسی در ماه رجب، در زمان صبح، ۷۰ مرتبه و شب ۷۰ مرتبه بگوید اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَیْهِ و بعد از آن دستان خود را بلند کرده و بگوید أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَ تُبْ عَلَیَّ چنانچه در همان ماه رجب بمیرد، رضایت و خشنودی خداوند از آن او خواهد بود.
در روایت دیگر نقل شده است که در طول این ماه هزار مرتبه بگویید «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان و رحیم آمرزشش را برایتان نشان دهد.
«سیّد بن طاووس» در «اقبال» فضیلت زیادی برای خواندن سوره «قل هو الله احد» در ماه رجب نقل کرده است.
از رسول خدا (ص) در روایتی آمده است که آن حضرت فرمود: هر که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت با یک سلام) و در رکعت اول ۱۰۰ مرتبه «آیة الکرسی» بخواند و در رکعت دوم ۲۰۰ مرتبه «قل هو الله احد»، قبل از اینکه بمیرد خود را در بهشت نظاره می‌کند و یا حتی کسی دیگر جای او را در بهشت می‌بیند و برای او تعریف می‌کند.
بیشتر بخوانید
واکسن اسپایکوژن
همزمان با آغاز تزریق دوز یادآور واکسن کرونا، بسیاری از شهروندان در مورد وضعیت و کیفیت واکسن اسپایکوژن که یکی از واکسن های پروتئینی است، در گوگل جست و جو می کنند و همین به ترند شدن این واکسن کمک کرده است.
در مورد واکسن اسپایکوژن توضیح اینکه اسپایکوژن، واکسن استرالیایی-ایرانی کرونا، حاصل همکاری مشترک شرکت سیناژن و شرکت Vaxine استرالی است. سیناژن پیشگام در تولید محصولات بیوتکنولوژی پزشکی در منطقه و تنها مجموعه در ایران با استاندارد کیفی اتحادیه اروپا (EuGMP) است.
واکسن اسپایکوژن به عنوان دوز بوستر باعث پاسخ ایمنی مجدد و افزایش در میانگینِ غلظت آنتی‌بادی‌ها شد. این افزایش در سطح ایمنی برای دریافت‌کنندگان واکسن ویروس غیرفعال مانند سینوفارم قابل‌توجه و تا بیش از ۲۵ برابر بود.
به همراه واکسن، افزودنی استانداردی به نام ادجوانت استفاده می‌شود که ایمنی پرقدرت‌تر و با دوام‌تر در مقابل ویروس را ایجاد می‌کند.
ادجوانت‌ها در بیشتر واکسن‌ها از نوع نمک‌های آلومینیومی هستند، اما در واکسن استرالیایی-ایرانی اسپایکوژن از ادجوانت‌های غیرآلومینیومی استفاده شده است، چون هم ایمنی مطلوبی ایجاد می‌کنند و هم عوارض کمتری نسبت به ادجوانت‌های آلومینیومی دارند.
واکسن استرالیایی-ایرانی اسپایکوژن یک واکسن Subunit است؛ به این معنی که برای تهیه واکسن، تنها از بخشی از ساختمان ویروس به‌جای خود ویروس کرونا (به‌صورت کشته‌شده یا ضعیف‌شده) استفاده شده است که باعث میزان بالایی از تحریک سیستم ایمنی می‌شود. این نوع طراحی می‌تواند احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از واکسن را کاهش دهد و بسیار ایمن تلقی می‌شود.
واکسن کرونا اسپایکوژن با استفاده از روش‌های مهندسی ژنتیک تهیه و تولید شده است. شرکت داروسازی سیناژن تجربه طولانی و چندین ساله در تولید انواع پروتئین‌های نوترکیب برای درمان بیماری‌های مختلف مانند ام‌اس، آرتریت مفصلی، انواع سرطان، دیابت و … دارد و تولید پروتئین نوترکیب برای واکسن کرونا را نیز بر پایه همین تجربه دنبال کرده است.
پس از تزریق واکسن اسپایکوژن، پروتئین نوترکیب Spike در بدن توسط انواعی از سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های عرضه‌کننده آنتی‌ژن (antigen-presenting cells) جمع‌آوری می‌شود. در قدم بعدی، این سلول‌ها بخش‌هایی از پروتئین Spike را در سطح خود نمایان می‌کنند. با قرارگرفتن بخش‌هایی از پروتئین Spike در سطح سلول‌های عرضه‌کننده آنتی‌ژن، این پروتئین توسط سلول‌های دیگری از سیستم ایمنی به نام سلول‌های T کمک‌کننده (helper T cells) شناسایی می‌شود.
فعال‌شدن سلول‌های T کمک‌کننده باعث فراخوانی بخش‌های مختلف سیستم ایمنی برای مقابله می‌شود. در ادامه، سلول‌های T کمک‌کننده، سلول‌های دیگری را در سیستم ایمنی به نام سلول‌های B و T فعال می‌کنند. سلول‌های B توانایی تولید پادتن (آنتی‌بادی) علیه پروتئین Spike را خواهند داشت و همچنین سلول‌های T از مکانیزم‌های دیگری باعث ایجاد ایمنی در برابر ویروس خواهند شد.
بعد از تزریق واکسن کرونا اگر ویروس به بدن فرد واکسینه وارد شود، سیستم ایمنی بدن به سرعت فعال شده و با ترشح پادتن و غیرفعال کردن سلول‌های آلوده به ویروس، از گسترش آن در بدن جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید
علائم اومیکرون
این روزها و در شرایطی که بسیار از مردم جامعه تصور می کردند از پیک های طولانی و خسارت بار ویروس کرونا عبور کرده ایم، دوباره ویروس کرونا این بار با سویه اومیکرون رواج پیدا کرده و وارد پیک ششم ویروس کرونا شده ایم.
شرایطی به شدت نگران کننده که به قرمز شدن وضعیت بسیاری از مناطق کشور منجر شده و در ادامه به ترند شدن برخی عبارات مرتبط مثل علائم اومیکرون کمک کرده است.
هم اینک بسیاری از کاربران در گوگل در پی یافتن اطلاعاتی بیشتر پیرامون علائم اومیکرون هستند.
در مورد علائم اومیکرون توضیح اینکه مقایسه اومیکرون با ویروس‌های دلتا، آنفلوانزا و سرماخوردگی نشان می‌دهد که سرفه‌های خشک، تنگی نفس، از دست حس بویایی و تب در مقایسه با دیگر با بیماری‌ها در اومیکرون کمتر است.
از شایع‌ترین علائم اومیکرون می‌توان به آبریزش بینی، عطسه، گلودرد سردرد و خستگی اشاره کرد. علائم دیگری مانند سرفه، تنگی نفس، تب، تعریق شبانه، لرز، از دست دادن حس بویایی در مرحله بعد خواهد بود و در میان مبتلایان به اومیکرون شایع نیستند.
همچنین مدت زمان علائم بیماری اومیکرون به جز موارد بستری، دو تا چهار روز است تا علائم در فرد پدیدار شود. این در حالی است که سرفه، گلودرد، تب و لرز، سردرد و خستگی، علائم شایع در میان مبتلایان به آنفلوانزاست.
در ویروس دلتا نیز علامت‌های شایع، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد، تنگی نفس، تب و لرز، سردرد و از دست دادن حس بویایی و خستگی است.
در سرماخوردگی سرفه، آبریزش بینی، عطسه، گلودرد از مهمترین و شایع‌ترین علامت‌های این بیماری است و دو تا سه روز نیز زمان می‌برد تا علائم آن به طور کامل مشهود شود.
بیشتر بخوانید
معافیت مشمولان متأهل
ماجرای معافیت مشمولان متأهل و نیز خرید سربازی به رغم مخالفت های شدیدی که به همراه داشته است، همچنان در صدر ترندهای گوگل قرار دارد.
به صورت مشخص و ظرف روزهای گذشته، بسیاری از کاربران در مورد ماجرای معافیت مشمولان متأهل و شرایط آن که در مجلس شورای اسلامی به آن پرداخته شده است، سوالاتی دارند که در گوگل در پی یافتن پاسخ سوالات خود هستند.
در همین رابطه پیشتر فارس نوشت: بحث سربازی این روزها بیش از گذشته مطرح شده، چون کمیسیون تلفیق بودجه در چند روز اخیر ابتدا با موضوع خرید سربازی مشمولان مقیم خارج و سپس خرید چند صد میلیون تومانی مشمولان غایب، موضوع سربازی را بیش از پیش داغ و به پر بازدیدترین اخبار رسانه و فضای مجازی تبدیل کرده است.
اما بعد از گذشت دو روز از اعلام خبر تبعیض‌آمیز و جنجالی فروش ۲۵۰ تا ۶۰۰ میلیون تومانی سربازی _که فضای جامعه را پر از حرف و حدیث و انتقاد و پیشنهاد کرده بود _ طرح «معافیت مشمولان متاهل ۳۰ سال دارای دو فرزند و بیشتر» در کمیسیون تلفیق بودجه مطرح شد و رأی آورد.
و اما سوال این است که این طرح چه جزییاتی داشته و شامل کدام دسته از مشمولان می شود؛ آیا این طرح شامل مشمولان غایب نیز می‌شود؟ افراد با چه سطح از تحصیلات در شمول این طرح جای می‌گیرند؟ و ...
پیگیری‌های خبرنگار انتظامی خبرگزاری فارس از مسئولان ذیربط و آگاه به حوزه سربازی حاکی از آن است که در این طرح فقط «سن و تعداد فرزند» مهم است؛ یعنی اگر فرد مشمول، تحصیلات زیر دیپلم و یا حتی تحصیلات بالا چون دکترا داشته باشد این طرح شاملش می شود؛ فقط باید سن فرد بالای ۳۰ سال بوده و دو فرزند هم داشته باشد.
از سوی دیگر مدت غیبت سربازی نیز مهم نیست؛ ممکن است کسی از همان سن مشمولیت یعنی ۱۸ سالگی تمام وارد غیبت شده باشد و یا کسانی مثل طلاب و دانشجویان پزشکی که به صورت پیوسته تحصیل می‌کنند، حتی یک روز هم غیبت نداشته باشند؛ اما هر دو دسته با اجرای این طرح معاف خواهند شد.
گفتنی است، اگر این طرح در صحن علنی مجلس شورای اسلامی تایید شود و با اصل ۱۱۰ قانون اساسی نیز تطبیق داشته باشد تعداد زیادی از مشمولان غایب و غیر غایب ۳۰ ساله به بالا که پدر دو فرزند و بیشتر هستند تعیین تکلیف شده و از جنبه سربازی دیگر هیچ نگرانی نداشته و کارت معافیت دریافت خواهند کرد؛ چه افرادی که مشکل داشته و به سربازی نرفته و چه افرادی که از معافیت تحصیلی استفاده کرده و تا این سن خدمت سربازی خود را انجام نداده اند.
بنابراین شرط شمول بودن در طرح معافیت مشمولان متاهل دارای دو فرزند به بالا، فقط سن و تعداد فرزند است.
باید گفت، پدران دارای دو فرزند به بالا که کمتر از سی سال داشته و یا افراد سی ساله دارای تک فرزند و یا فاقد فرزند در این طرح قرار نمی گیرند.
بیشتر بخوانید
حالا اگر کسی بچه اش نشه چیکار کنه؟