به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، ایستگاه فضایی بینالمللی از دیرباز محلی برای همکاریهای علمی در سطح بینالملل بوده است با این حال طی چند سال گذشته، روابطی که به رشد و پرورش مطالعات مشترک در این ایستگاه کمک کرده بودند تیره و تار شده و اکنون پس از حمله روسیه به اوکراین این روابط به پایینترین سطح خود رسیده است.
خبرگزاری بینالمللی روسیه موسوم به ریا نووستی(RIA Novosti) فیلمی در رسانههای اجتماعی و تلگرام منتشر کرد که ظاهرا تهدید آمیز به نظر میرسید و اشاره به رها کردن مارک ونده هی فضانورد ناسا در ایستگاه فضایی بینالمللی داشت در حالی که همتایان او سوار بر ماژول روسی به زمین باز میگشتند.
این فیلم نمایانگر چه چیزی است؟
این فیلم که میتوانید آن را در انتها مشاهده کنید، نشان میدهد که فضانوردان روسی به بخش روسی ایستگاه فضایی وارد میشوند که از ماژولهای زاریا، نائوکا و زوستا تشکیل شده است. آنها سپس دریچه پشت سر خود را میبندند و برای سایر بخشهای ایستگاه فضایی بینالمللی از جمله محل خواب مارک وندههی دست تکان میدهند و خداحافظی میکنند. سپس بخش روسی از ایستگاه فضایی جدا میشود و به دنبال آن فیلمی از تشویق حضار در مرکز کنترل ماموریت در مسکو نمایش داده میشود. این فیلم با متنی به پایان میرسد که در آن ذکر شده: این فیلم براساس رویدادهای غیر واقعی است.
اگرچه این ویدئو از بخشهای بریده شده فیلمها و تصاویر رایانهای ساخته شده اما مفهوم اصلی آن رها کردن وندههی در قسمت باقی مانده از ایستگاه فضایی است. قرار بود این فضانورد آمریکایی به همراه دو فضانورد روس باقی مانده در ایستگاه به زمین بازگردند اما بازگشت آنها ممکن است به توجه به شرایط موجود در زمین به تعویق افتاده باشد.
این ویدیو منعکس کننده نطق اخیر دیمیتری روگوزین، رئیس آژانس فضایی روسیه است که به دنبال ممنوعیت فروش موتورهای موشک روسی به ایالات متحده بیان کرد: بگذارید با چیز دیگری پرواز کنند، مثلا با چوب جاروهایشان.
اگرچه این ویدئو باعث ایجاد نگرانیهای بسیاری شده است و برخی منابع رسانهای آن را طوری تفسیر میکنند که ممکن است روسکاسموس بخواهد مارک وندههی را در ایستگاه فضایی رها کند اما با توجه به تاکید ناسا بر ادامه فعالیتهای دو کشور، به نظر میرسد چنین اتفاقی دور از انتظار باشد.
روگوزین نیز به تازگی اعلام کرده که وندههی طبق برنامه به زمین برمیگردد.
وندهی در مسیر شکستن رکورد آمریکا برای طولانیترین اقامت در فضا قرار دارد. این رکورد اکنون در اختیار اسکات کلی است که در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ به مدت ۳۴۰ روز در فضا اقامت داشت. وندههی که قرار است تا ۳۰ مارس به مدت ۳۵۵ روز متوالی در ایستگاه باشد این رکورد را خواهد شکست.
مقامات رسمی ناسا تاکنون در مورد ادامه همکاری با روسیه در ایستگاه فضایی بینالمللی، از جمله بازگشت "مارک ونده هی"(Mark Vande Hei)، فضانورد با موشک سایوز در ۳۰ مارس صحبت کردهاند.
اسکات کلی در مصاحبهای گفت: اگر روگوزین قرار است مانند یک کودک رفتار کند، من هم مانند یک کودک با او رفتار خواهم کرد. این غیرقابل تصور است که برنامه فضایی روسیه، شخصی را در فضا رها کند که مسئولیت بازگرداندن او به خانه را بر عهده دارد. من تصور نمیکنم که چنین اتفاقی رخ دهد.
اسکات پس از این مصاحبه، حرف خود را پس گرفت و گفت که هرگز انتظار نداشت روسیه، همسایه خود را بمباران کند اما این اتفاق رخ داد.
کلی گفت: اگر من جای ونده هی بودم، به کارم ادامه میدادم و اگر مقامات روسکاسموس تصمیم میگرفتند مرا در ایستگاه جا بگذارند، آن گاه راه دیگری را برای رفتن به خانه پیدا میکردم.
ونده هی قرار است در روز ۳۰ ماه مارس سوار بر فضاپیمای سایوز ایستگاه فضایی بین المللی را ترک کند. دو فضانورد روسی، آنتون شکاپلروف و پتر دوبروف با او همراه خواهند شد و همگی در قزاقستان فرود میآیند.
زمانی که وقتی ونده هی به زمین برسد، تیمی از پرسنل و پزشکان ناسا برای کمک به انتقال او به هیوستون آماده خواهند بود.
آیا همکاری روسیه و آمریکا به پایان خود نزدیک میشود؟
روگوزین در روز ۲۴ فوریه نیز پس از سخنان بایدن مبنی بر تحریم روسیه، آمریکا را تهدید به سقوط ایستگاه فضایی بینالمللی بر روی این کشور کرده بود.
ماژولهای روسیه و فضاپیماهای پروگرس منابع اصلی سوخترسانی هستند که ارتفاع ایستگاه فضایی را حفظ میکنند و گاهی اوقات آن را از مسیر برخورد با زبالههای فضایی دور میکنند. روسیه همچنین در حال برنامهریزی برای بازگرداندن ایستگاه فضایی به مدار حوالی سال ۲۰۳۰ است و این ایستگاه در پایان عمر مفید خود به اقیانوس سقوط خواهد کرد.
روگوزین با توجه به این موارد نوشت: اگر همکاری با ما را متوقف کنید چه کسی از خروج ایستگاه فضایی از مدار و سقوط کنترل نشدهی آن بر ایالات متحده یا اروپا جلوگیری خواهد کرد؟ امکان سقوط این سازه ۵۰۰ تنی بر چین و هند نیز وجود دارد. آیا میخواهید آنها را با چنین چشماندازی تهدید کنید؟ ایستگاه فضایی از فراز روسیه عبور نمیکند بنابراین همهی خطرها متوجه شماست. برای این خطرها آمادهاید؟
در حالی که به نظر میرسد این یک تهدید اغراق آمیز و بی پایه و اساس است، اما غیرممکن هم نیست. ایستگاه فضایی بینالمللی در مدار نزدیک زمین مستقر است که دسترسی به آن را آسانتر میکند.
اما همچنین کشش اتمسفر در این مدار، زیاد است که سرعت آن را کاهش میدهد و هرچه یک جسم در این مدار، کندتر حرکت کند، به ورود مجدد به جو و سوختن در آن نزدیکتر میشود.
به همین دلیل است که فضاپیمای "پروگرس" متعلق به روسیه معمولاً برای تقویت دورهای ایستگاه فضایی بینالمللی به منظور حفظ ارتفاع استفاده میشود و با هر بار تکرار این کار، آن را از ورود به جو زمین و سوختن و سقوط روی زمین نجات میدهد و اگر این فرآیند لغو شود، ایستگاه فضایی بینالمللی به روش دیگری برای حفظ خود نیاز دارد.
ناسا در حال آمادگی برای جایگزینی یک سیستم پشتیبان است برای مثال فضاپیمای نورثروپ گرومن سیگنوس که پیشتر به این ایستگاه متصل شده میتواند اولین عملیات حفظ ایستگاه فضایی در مدار را به انجام برساند. اسپیسایکس نیز اعلام آمادگی کرده که این کار را با استفاده از فضاپیماهای خود انجام دهد.
سال گذشته روسیه از برنامههای خود برای راهاندازی یک ایستگاه فضایی تحت حمایت دولت خود سخن گفت در حالی که ناسا برنامهای برای توسعه مجموعهای از ایستگاههای فضایی ساخته شده توسط بخش خصوصی از جمله بلواوریجین آغاز کرده است.
در همان زمان روسیه اعلام کرد که به دلیل قدیمی و فرسوده شدن ایستگاه فضایی بینالمللی قصد خروج از آن و عدم تمدید قرادادهای عملیاتی را دارد. گزارشها در آن زمان حاکی از تیره و تار شدن روابط دو کشور در نتیجهی ادعای جاسوسی و تنشهای تجاری بود. روسیه دعوت ایالات متحده برای ساخت ایستگاه فضایی دروازه ماه را نیز رد کرد و در عوض تصمیم به ساخت ایستگاهی فضایی در مدار ماه با مشارکت چین گرفت.
همان زمان روسیه اعلام کرد که به دلیل قدیمی و فرسوده شدن ایستگاه فضایی بینالمللی قصد خروج از آن و عدم تمدید قرادادهای عملیاتی را دارد. گزارشها در آن زمان حاکی از تیره و تار شدن روابط دو کشور در نتیجهی ادعای جاسوسی و تنشهای تجاری بود. روسیه دعوت ایالات متحده برای ساخت ایستگاه فضایی دروازه ماه را نیز رد کرد و در عوض تصمیم به ساخت ایستگاهی فضایی در مدار ماه با مشارکت چین گرفت.