كتاب «زن در كشورهاي اسلامي» در تركيه منتشر شد.
اين کتاب مجموعه مقالاتي است که در آن، جايگاه زن در سيزده کشور اسلامي مورد بحث قرار گرفته است.
«عايشه بوهورلر» در مقدمهاي کوتاه، از پيشداوريهايي که در مورد زنان کشورهاي اسلامي صورت ميگيرند و اغلب واقعيت را منعکس نميکنند، سخن به ميان ميآورد: «اگر به چشم غرب به دنياي اسلام نگاه کنيم بدون توجه به اختلافات جغرافيايي - فرهنگي يک نوع زن جلوي ما مجسم ميشود که برده مرد است و تحت فشار قرار ميگيرد. اين نوع زن که پشت مقنعه و برقع به تصوير کشيده ميشود، چقدر واقعيتها را منعکس ميکند؟ اين پيشداوريها تا چه حد صحت دارند؟ اختلافات فرهنگي و جغرافيايي به زندگي اين زنان و تفاسير ديني چقدر راه يافته است؟ آنها چگونه به دنيا نگاه ميکنند؟ ميان مشکلات آنان و مشکلات زنان در جهان چه تفاوتي وجود دارد؟ آيا ميخواهند با دنياي جديد همساز شوند؟ ديوارهاي مرئي و نامرئي که جلويشان قرار گرفته، کدامها هستند؟ از کدام نمونه آزادي براي زنان جانبداري ميکنند؟ در ميان تدين و تجدد کجا ايستادهاند؟»
وي دو سال پيش براي پاسخگويي به اين پرسشها راه کشورهاي مختلف اسلامي را پيش گرفت و با حدود دويست زن مصاحبه کرد تا بتواند صداي پشت پرده مانده زنان اين جغرافيا را به گوش همه برساند. به طوري که پيش از اين نيز اشاره شد در اين کتاب با زنان 13 کشور (يمن، سودان، عمان، الجزاير، مصر، لبنان، فلسطين، اردن، سوريه، ايران، مالزي، اندونزي، پاکستان) مصاحبه شده است.
در بخش دهم کتاب (صص 417-380) مصاحبه با زنان ايران جاي داده شده است. در اين قسمت با هفت تن از زنان ايراني مصاحبه شده است.
رفعت بيات، يکي از دوازده نماينده زن در مجلس شوراي اسلامي ايران، نخستين زني است که در اين کتاب از موقعيت زنان ايران سخن به ميان ميآورد. سهيلا جلودارزاده که در سنديکاي کارگران فعاليت ميکند، دومين زني است که در اين کتاب نظراتش را در ميان ميگذارد. فاطمه معتمد آريا، بازيگر سينما، سومين زني است که در اين کتاب مورد مصاحبه قرار گرفته است.او بازيگري با حجاب را مانعي در مقابل ابراز هنر نميبيند و معتقد است سينماي امروز به اصول و قوانيني احتياج دارد که مخالف با روح سنت ايراني نباشد و در عين حال تحول را نيز انکار نکند.
فاطمه اشرفي، رئيس هيأت مديره انجمن حمايت از زنان و کودکان مهاجر اعتقاد دارد براي ارتقاي موقعيت زن روشهايي بايد بکار رود که با مؤلفههاي جامعه متناسب باشد. منيرو رواني پور نويسنده مشهور که با انديشههاي حمايت از نهضتهاي زنان به شهرت رسيده است در قسمتي از صحبت خود از موانعي که امروز جلوي پاي زنان گذاشته شده است سخن به ميان ميآورد. وي معتقد است که قوانين غير مکتوب بيش از همه اين موانع را تشکيل ميدهند.
اعظم طالقاني، مدافع حقوق زنان معتقد است چنانچه حجاب به ميل و اراده خود مردم محول ميشد، نتيجه بهتري بدست ميآمد. وي مسأله را با طرح «زن ديروز، زن امروز و زن فردا» بحث ميکند.
مرجان شيخ الاسلامي، مدير خبرگزاري ميراث فرهنگي، تضادي ميان وظيفه مادري و فعاليت خارج از منزل نمي بيند و اشاره ميکند که زنان ايران پس از انقلاب توانستند نقش فعال تري در جامعه داشته باشند.
آيتالله موسوي اردبيلي ابتدا ضمن توجه به قرآن کريم اشاره ميکند که زن و مرد از يک خميرمايه بدنيا ميآيند و علاوه ميکند که اين دو فقط از نظر موضع و مسئوليت اجتماعي يکسان نيستند. وي ضمن صحبت از لزوم حجاب که آن را به شکل حفاظ زن تعريف ميکند، سخن را به آزادي زن در ايران ميکشد که در هر زمينه همگام با مرد مشغول فعاليت است.
ديدگاهها درباره کتاب1) نعمت چپفچي، وزير مشاور مسئول زنان در ترکيه، از اين کتاب به عنوان اثري ياد ميکند که با دقت تمام آماده شده است و ميگويد که خود وي از نزديک شاهد انجام اين طرح بوده است.
2) نوراي مرت، استاد دانشگاه و يکي از روزنامه نگاران مبرز ضمن اشاره به اينکه در تدوين پارهاي از بخشهاي کتاب با نويسنده همراهي ميکرده، از آن به شکل اثري آموزنده ياد ميکند.
3) محمد آلتان، يکي از روزنامه نگاران و نويسندگان ترک از اين کتاب به عنوان مرجعي پايدار ياد ميکند که ميتواند مورد استفاده همه پژوهشگران مسايل زن قرار گيرد.
زندگينامه پديدآورندگان:1-1)
عايشه بوهورلر پس از آنکه تحصيلات خود را در رشته روزنامه نگاري در دانشگاه استانبول به پايان رسانيد، در بعضي سازمانهاي غير دولتي نقش فعالي بر عهده داشت و نوشتههايش را در مجلات و روزنامهها چاپ کرد. مدتي سردبيري بخش زنان نشريات «ايزلنيم» و «آکسيون» را بر عهده گرفت. سالهاي دراز در کانال تلويزيون 7 برنامههاي خاص زنان و جوانان را تهيه کرد و فيلمهاي مستند در داخل و خارج ترکيه ساخت. مقالات او در حال حاضر در روزنامه «يني شفق» منتشر ميشود. از ميان آثار بوهورلر ميتوان به: «زن و تحول در ايران» اشاره کرد که اثري مستند و در سال 2000 تهيه شده است.
2-1)
اصلي خان اکر در سال 1998 از رشته راديو – تلويزيون دانشکده ارتباطات دانشگاه استانبول فارغ التحصيل شد. در سال 2000 به انگلستان رفت و در دانشگاه City (لندن) در درس فيلمهاي مستند و «جنسيت – زن – اسلام» شرکت کرد. در سال 2003 از دانشگاه Thames Valley (لندن) درجه فوق ليسانس در رشته سينما گرفت. در حال حاضر در کانال تلويزيون 7 در بخش اخبار خارجي کار ميکند...
اصلي خان اکر در انجام مصاحبهها همکاري مؤثري با عايشه بوهورلر داشته است.