بین الملل تابناک: پس از پنج ماه وقفه، مذاکرات وین برای احیای توافق هستهای برجام که از فروردین ۱۴۰۰ آغاز و در اسفند همان سال متوقف شد، از امروز پنجشنبه سیزدهم مرداد ۱۴۰۱ از سر گرفته میشود؛ مذاکراتی که چشم انداز مشخصی درباره آن وجود ندارد و طرفین مذاکره کننده، روایات مختلفی درباره آن ارائه میدهند.
بیشتر بخوانید
آخرین بار مذاکرات بین آمریکا و ایران در پایان ماه ژوئن سال جاری به میزبانی قطر برگزار شد اما این مذاکرات هم پس از دو روز بدون هیچ پیشرفتی قطع شد.
علیرغم حضور تیمهای ایرانی و کشورهای ۱+۴ به همراه تیم آمریکایی در وین جهت از سر گرفتن مذاکرات رفع تحریمهای ایران، واشنگتن اما هنوز به بیانیههای دوپهلو ادامه میدهد.
«جان کربی» هماهنگکننده ارتباطات استراتژیک در شورای امنیت ملی کاخ سفید بامداد جمعه مدعی شد که زمان برای تهران جهت بازگشت به توافق هستهای در حال تمام شدن است.
به نوشته رسانههای آمریکایی، کربی طی نشست خبری در کاخ سفید، مدعی شد: «مذاکرات هستهای با ایران تقریباً کامل شده اما زمان برای تهران جهت پذیرش توافق در حال سپری شدن است».
در پاسخ به اتهامات مطرح شده علیه جمهوری اسلامی ایران در خصوص برجام و فعالیتهای هستهای صلح آمیز کشورمان در جریان دهمین کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای، «اسدالله اشراق جهرمی» مدیرکل صلح و امنیت بینالمللی وزارت امور خارجه ضمن رد این اتهامات بی اساس، مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را با اشاره به موارد عدم پایبندی کشورهای غربی توضیح داد.
این دیپلمات ارشد کشورمان اظهار داشت: استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای حق بی چون و چرای کشورهای عضو معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای است و ایران نیز به عنوان کشور عضو این معاهده از این حق برخوردار است.
مدیرکل صلح و امنیت بینالمللی تاکید کرد: در حالی که آمریکا، انگلیس و فرانسه فعالانه در حال تقویت و نوسازی زرادخانههای هستهای خود هستند و آلمان به عنوان یک کشور غیر هستهای برخلاف تعهدات خود میزبان تعداد زیادی از تسلیحات هستهای در خاک خود است و همزمان همه این کشورها چشم خود را نسبت به تهدیدات ناشی از برنامه و زرادخانه هستهای مخفی رژیم صهیونیستی میبندند و از آن حمایت میکنند، آنها هیچ جایگاه اخلاقی برای بیان این اظهارات ریاکارانه در مورد برنامه صلح آمیز هستهای ایران ندارند.
وی اقزود: در واقع، علاوه بر سیاستهای دوگانه و تظاهر به داشتن یک موضع سازنده، آنچه باعث نگرانی شدید جامعه بینالمللی است، عدم پایبندی دولتهای مزبور به تعهدات الزام آور حقوقی خود طبق معاهده ان.پی.تی است.
اشراق جهرمی با اشاره به برجام به عنوان راهحلی برای حل و فصل بحرانی غیرضروری و تصنعی در مورد برنامه صلح آمیز هستهای ایران بر اساس عمل متقابل تصریح کرد که واقعیت غیرقابل انکار در این زمینه پایبندی ایران به برجام در عین خروج آمریکا و اعمال مجدد تحریمها و نیز بی عملی شرکای اروپایی برجام بوده و در پاسخ به این وضعیت، ایران ناگزیر از توسل به اقدامات جبرانی خاصی مطابق با مفاد برجام، از جمله بندهای ۲۶ و ۳۶ بود. با وجود این، در صورت پایبندی سایر اعضا، ایران آمادگی دارد تعهدات برجامی خود را به طور کامل اجرا کند.
نماینده ایران خاطرنشان کرد: مایه تاسف است که دولت کنونی آمریکا ضمن انتقاد از سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران، در عمل به اجرای تحریمها ادامه داده و حتی تحریمهای بیشتری وضع کرده است. مایه تاسف بیشتر آن است که اعضای اروپایی برجام نه تنها به تعهدات خود عمل نکردهاند، بلکه از ایالات متحده که تعهدات برجامی خود را نقض کرده، طرفداری میکنند. نمایندگان این کشورها باید بدانند که استفاده از اهرم تحریمها و یا اتخاذ رویکرد طلبکارانه علیه ایران هیچ تاثیری نخواهد داشت و مسؤولیت آمریکا و سایر اعضای برجام است که انتفاع ایران از مزایای اجرای برجام را تضمین کنند.
اشراق جهرمی گفت: در این شرایط، مذاکرات جاری در وین فرصتی مناسب در اختیار آمریکا برای اثبات جدیت آن کشور برای بازگشت به تعهدات خود ذیل برجام فراهم میکند.
عضو هیات جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس بازنگری معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای در پایان تاکید کرد که علیرغم تمام لفاظیها و اتهامات علیه ایران، ما به توافقنامه پادمانی خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان تنها سند الزام آور در این زمینه پایبند هستیم.
در ادامه رایزنیهای هیأت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران در وین، دقایقی قبل علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و «انریکه مورا» معاون مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده گفتوگوها در هتل پله کوبورگ شهر وین به صورت دوجانبه به رایزنی و تبادل نظر پرداختند.
اریک بروئر کارشناس آمریکایی در حوزه عدم اشاعه معتقد است ایران در حال تقویت اهرمهای مذاکراتی خود است. بروئر نوشته است: «ایران در تلاش است که با موضع مذاکراتی قوی، در وین حاضر شود: با گسترش غنیسازی با سانتریفیوژهای پیشرفته (همزمان با تهدید به افزایش بیشتر)، کم اهمیت جلوه دادن اثرات تحریمها و برجسته کردن توانایی خود برای ساخت سلاح اگر تصمیم به این کار بگیرد.»
بروئر ادامه داده است: «این نشان میدهد که راه حل سریعی مشاهده نمیشود و حتی اگر در برخی موضوعات، عقبنشینی صورت بگیرد (مانند لیست تروریسم)، ایران برای اخذ امتیازات بیشتر در سایر حوزهها پافشاری خواهد کرد.»
، «حمد الکعبی» نماینده دائم امارات عربی متحده در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، شامگاه چهارشنبه، در کنفرانس کشورهای عضو پیمان عدم اشاعه سلاح هستهای به اتهامپراکنی علیه ایران پرداخت.
بنابر گزارش شبکه «العربیه»، نماینده امارات در بخشی از سخنانش اظهار داشت آن دسته از کشورهای عضو که دارای تأسیسات هستهای عملیاتی هستند؛ مانند ایران، باید به توافقنامه ایمنی هستهای بپیوندند و مفاد آن را رعایت کنند.
حمد الکعبی بدون اشاره به همکاری پیوسته تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خواستار «همکاری کامل ایران» با این سازمان به منظور از بین بردن آنچه «نگرانی» و «بازگردانی اعتماد» خواند، شد.
وی همچنین اعلام کرد که ابوظبی از عدم حصول پیشرفت در حل مسائل مربوط به تعهدات ایران در قبال توافق پادمان و توسعه فزاینده برنامه هستهای این کشور نگران است.
در همین ارتباط، «عبدالعزیز الواصل» نماینده ریاض در سازمان ملل نیز دیشب گفت: «عربستان سعودی از تمام تلاشهای بینالمللی که هدف آنها جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی است، حمایت میکند».
نماینده عربستان سعودی در ادامه با اتهامزنی به ایران اضافه کرده بود: «عدم شفافیت ایران [در همکاری] با آژانس بینالمللی منشور سازمان ملل را نقض میکند. عاریکردن خاورمیانه از سلاح هستهای مسئولیتی جمعی است».
الواصل، دیشب، همچنین مدعی شده بود: «اقدامات ایران خطر اشاعه [تسلیحات] هستهای را افزایش میدهد».
مقامات امارات و عربستان سعودی در حالی اتهامات مذکور را علیه ایران مطرح کردهاند که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها در گزارشهای متوالی، صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را تأیید کرده است.
ایران یکی از اعضای پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی بوده و بارها از معیارهای دوگانه سازمانهای بینالمللی در عدم رسیدگی به تسلیحات اتمی رژیم صهیونیستی انتقاد کرده است.
مذاکره کنندگان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به ریاست علی باقری و میخائیل اولیانوف پیش از ظهر امروز (پنجشنبه) به وقت وین در آستانه دور جدید مذاکرات رفع تحریمها در وین بر سر یک میز به گفتوگو نشستند.
«میخائیل اولیانوف» مذاکره کننده روسیه دیشب در اظهاراتی درباره این مذاکرات بیان کرد که مذاکرهکنندگان این کشور آماده انجام گفتوگوهای سازنده در وین برای نهایی کردن توافق هستند.
یک منبع آگاه در تیم مذاکره کننده گفت: جمهوری اسلامی ایران، درخواست حذف سپاه از لیست تروریسم را کنار نگذاشته و ادعاهای رسانهای در این رابطه فاقد اعتبار است.
یک منبع آگاه در تیم مذاکره کننده در مورد ادعای وال استریت ژورنال مبنی بر اینکه ایران شرط خود را برای حذف سپاه پاسداران از گروههای تروریستی کنار گذاشت، گفت: جمهوری اسلامی ایران درخواست حذف سپاه از لیست تروریسم را کنار نگذاشته است و ادعاهای رسانهای در این رابطه فاقد اعتبار است.
این منبع آگاه تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران حسننیت خود در مذاکرات را نشان داده است و و اراده جدی خود را برای رسیدن به توافق دارد.
وی ادامه داد: اکنون توپ در زمین آمریکا است و اگر آنها خواهان به نتیجه رسیدن توافق با ایران هستند، باید از فرصتی که اعضای برجام در اختیارشان گذاشته استفاده کرده و مسولانه عمل کنند.
در آستانه برگزاری دور جدیدی از مذاکرات رفع تحریمهای ایران در وین، وزیر امور خارجه قطر با همتای آمریکایی خود درباره توافق هستهای گفتوگو کرد.
وزیر خارجه قطر در حساب کاربری خود در شبکه توئیتر در این باره نوشت: «از دیدار دوستم وزیر خارجه آمریکا در کامبوج در حاشیه نشستهای آسهآن خرسند شدم.»
بنعبدالرحمن اضافه کرد: «ما گفتوگوی ثمربخشی درباره راههای توسعه روابط دوجانبه داشتم و در نشستمان به آخرین تحولات توافق هستهای و اوضاع افغانستان پرداختیم.»
هیات مذاکره کننده ایرانی وارد وین شد
هیأت مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران به ریاست علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در دور جدید مذاکرات رفع تحریمها، ساعاتی پیش وارد شهر وین پایتخت اتریش شدند.
گفتوگوها بین نمایندگان ایران و دیگر طرفها از امروز (پنجشنبه) ۱۳ مرداد ماه در فرمتهای مختلف برگزار خواهد شد.
علی باقری مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران چهارشنبه شب ۱۲ مرداد ماه در توئیتی درباره سفرش به وین برای شرکت در دور جدید مذاکرات رفع تحریمها نوشت: برای پیشبرد مذاکرات عازم وین هستیم. مسئولیت بر عهده آنهایی است که توافق را نقض کرده و در فاصله گرفتن از میراث منحوس گذشته ناکام ماندهاند.
مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: آمریکا باید قدردان فرصتی باشد که با سخاوتمندی اعضای برجام فراهم شده است. توپ در زمین آنهاست تا از خود پختگی نشان داده و مسئولانه عمل کنند.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در آستانه ازسرگیری مذاکرات وین گفت: با وجود این که در این مرحله، انتظارات برای رخ دادن گشایشی در تلاشها برای احیای برجام پایین است، این کشور آماده نهایی کردن یک توافق در مذاکرات است.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گقت که این کشور قدردان تلاشهای جوزپ بورل، هماهنگکننده مذاکرات وین است و اشاره کرد که آمریکا «آماده نهایی کردن یک توافق در این زمینه و اجرای دوباره برجام در سریعترین زمان ممکن بر اساس طرحی بوده است که از ماه مارس روی میز مذاکرات قرار داشته.»
او در ادامه با تکرار سیاست آمریکا در مذاکرات برجامی مبنی بر مقصر جلوه دادن ایران، گفت: ایران برای رسیدن به یک توافق، باید از درخواستهای فرابرجامی صرفنظر کند. ما امیدواریم این طور باشد؛ هرچند در این مرحله، انتظارات کلی پایین است.
اظهارات این مقام آمریکایی در پی این مطرح میشود که انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین، روز گذشته راهی وین شد و در صفحه توییترش نوشت: در راه وین برای مذاکره درباره اجرایی شدن کامل برجام بر مبنای متن ارائه شده هماهنگکننده مذاکرات جوزپ بورل در ۲۰ ژوئیه.
ادعای رسانه آمریکایی درباره کنار گذاشتن درخواست خروج سپاه از لیست گروه های تروریستی
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال از قول یک مقام اروپایی نوشت: در جریان دور جدید مذاکرات هستهای میان ایران و غرب، باید تا آخر هفته توافق شود تا پس از آن، وزرای خارجه برای تایید نهایی این توافق احتمالی، در وین حاضر شوند.
این مقام اروپایی که نامش فاش نشده، مذاکرات پنجشنبه، در وین را ''فرصتی برای توافق بر سر نکتههای نهایی به منظور احیای برجام'' توصیف کرد.
بر اساس این گزارش، منابع آگاه از این مذاکرات میگویند که ایران در حال حاضر موافقت کرده تا از مطالبه حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا صرفنظر کند اما همچنان خواستار تضمینهای قویتر است مبنی بر اینکه واشنگتن مجددا از توافق هستهای خارج نخواهد شد و تحریمها را دوباره اعمال نخواهد کرد.
منابع آگاه همچنین به وال استریت ژورنال میگویند که ایران، مهمتر از همه خواستار آن است تا تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای این کشور پایان یابد. این در حالی است که آمریکا و کشورهای اروپایی بارها با این درخواست ایران مخالفت کردهاند.