از رتینوپاتی دیابتی چه می‌دانید؟ بیماری‌ای که به عروق خون رسان شبکه چشم آسیب می‌زند و می‌تواند منجر به کوری افراد شود. این بیماری در ابتدا علائم چندانی ندارد اما در موارد پیشرفته، بسیار آسیب رسان است. 

رتینوپاتی دیابتی؛ بیماری که بافت شبکیه چشم را دچار آسیب می‌کند

بیماری دیابت و افزایش قند خون آسیب‌های جبران ناپذیری به بدن انسان وارد می‌کنند. یکی از این آسیب‌ها رتینوپاتی دیابتی است که با افزایش سطح قند خون بروز می‌کند. دیابت باعث می‌شود رگ‌های غیرطبیعی در شبکیه چشم تشکیل و بینایی دچار اختلال شود. کارکرد چشم به این‌صورت است که لایه عصبی پشت چشم، نور را درک می‌کند و تصاویر را به مغز می‌فرستد. دیابت کارکرد عروق خونی شبکیه چشم را مختل می‌کند. به بیان دقیق‌تر لایه عصبی که در پشت چشم وجود دارد، دچار آسیب می‌شود و خون‌ریزی و پارگی شبکیه چشم و رتینوپاتی دیابتی رخ می‌دهد. اتفاقی که می‌تواند منجر به نابینایی مطلق فرد شود. البته هر نوع قرمزی چشم نشانه رتینوپاتی نیست؛ به‌عنوان مثال گاهی زنان باردار به دلایل مختلف دچار قرمزی چشم و التهاب رگ‌های خونی می‌شوند. در چنین مواردی بهتر است ابتدا به سراغ دکتر زنان بروید.

رتینوپاتی دیابتی دیابتی، یک بیماری پنهان، با  سطوح مختلف 

این بیماری انواع مختلفی دارد که هر کدام به نوعی بروز پیدا می‌کنند و علائم خاص خود را دارند. انواع مختلف این بیماری عبارتند از: رتینوپاتی زمینه‌ای، تکثیری و پرولیفراتیو. در ادامه این موارد را به تفضیل بررسی می‌کنیم.

رتینوپاتی زمینه‌ای و ایجاد اگزودا

اولین مرحله از این بیماری، رتینوپاتی زمینه‌ای است. در این مرحله عروق کوچک شبکیه چشم صدمه می‌بینند و نشت مایع چشمی اتفاق می‌افتد. در پی این ماجرا شبکیه چشم متورم می‌شود و رسوباتی به نام اگزودا به وجود می‌آیند. این سطح از بیماری معمولاً روی بینایی بیمار تاثیری ندارد و مرحله‌ای هشدار دهنده محسوب می‌شود. از عوامل مهم علامت سطح زمینه‌ای، به وجود آمدن مشکل در دیدن جزئیاتی مانند حروف و اعداد است؛ زیرا مایع نشت شده معمولاً در مرکز دید جمع می‌شود؛ یعنی درست جایی که مسئول دیدن اشیای ریز و جزئیات است. بد نیست بدانید که این عارضه تحت عنوان تورم مرکز دید نیز معرفی می‌شود.

رتینوپاتی تکثیری یا نئوواسکولاریزاسیون

مرحله دوم بیماری رتینوپاتی، حالتی است که رگ‌های خونی غیر طبیعی بر روی سطح شبکیه رشد می‌کنند. این رگ‌ها ممکن است اطراف مردمک و روی عنبیه نیز به‌وجود بیایند و باعث افزایش فشار داخل چشم و جمع شدن آب سیاه شوند. این پدیده معمولاً نئوواسکولاریزاسیون نامیده می‌شود شود که در پی آن عروق جدیدی با دیواره ضعیف و شکننده در چشم تشکیل می‌شوند و می‌توانند باعث خونریزی چشم و کدر شدن زجاجیه شوند. (زجاجیه ماده شفاف و ژله مانندی است که مرکز چشم را پر می‌کند) کدر شدن زجاجیه باعث می‌شود نور به درستی از مردمک عبور نکند؛ بنابراین فرد بیمار تصاویر را تار و در‌هم می‌بیند.

اگر دچار چنین وضعی شدید بهتر است خیلی سریع به پزشک مراجعه کنید. زیرا این رگ‌های خونی غیر طبیعی می‌توانند به بافتی سفت تبدیل شوند و برای بیمار کاهش شدید و یا کوری مطلق را به ارمغان بیاورند.

رتینوپاتی پرولیفراتیو

این رتینوپاتی یکی از موارد شدید این نوع بیماری است که حدود ۲۰ درصد از افراد دیابتی به آن مبتلا می‌شوند. این سطح از بیماری معمولاً باعث کوری بیمار می‌شود و علائم سطوح قبلی را به‌طور شدیدتری به همراه دارد.

چه علائمی می‌توانند نشان دهنده بروز رتینوپاتی دیابتی باشند؟

رتینوپاتی دیابتی بیماری مرموزی است که تا زمانی که پیشرفت نکرده باشند علائمی از خود نشان نمی‌دهد.

اما بررسی گزارش بیماران مرتبط نشان می‌دهد که موارد زیر می‌توانند هشداری برای بروز رتینوپاتی باشند:

• از دست دادن بینایی مرکزی که زمان رانندگی و مطالعه کاربرد دارد
• از دست دادن توانایی مشاهده و تشخیص رنگ‌ها
• درهم شدن اجسام
• دیدن هاله یا نقاط سیاه در میدان دید
• دیدن سایه‌های مزاحم که اصطلاحاً مگس پران چشم یا مگسک نامیده می‌شود.

رتینوپاتی دیابتی بیش‌تر به سراغ چه کسانی می‌رود؟

تا این‌جا با ماهیت بیماری و علائم آن آشنا شدید؛ اکنون بد نیست بدانید که چه کسانی بیش‌تر در معرض ابتلاء به رتینوپاتی دیابتی هستند؟ این بیماری بیش‌تر به سراغ مبتلایانِ دیابت نوع یک و دو می‌رود. همچنین بروز بیماری با مدت زمان ابتلای افراد به دیابت رابطه مستقیم دارد. به بیان دیگر هر چه مدت زمان آغاز بیماری دیابت بیش‌تر باشد، احتمال مبتلا شدن به رتینوپاتی بیش‌تر می‌شود. بنابراین بهتر است افراد با پدیدار شدن هرگونه علائم دیابت حتما به دکتر غدد مراجعه کنند تا از بروز بیماری‌های بعدی جلوگیری شود. همچنین زنان باردار، کسانی که از تنباکو استفاده می‌کنند، افرادی که کلسترول یا فشار خون بالا دارند نیز می‌توانند از دیگر گروه‌های خطرناک باشند.

عوارض رتینوپاتی دیابتی و نحوه تشخیص بیماری 

این بیماری عوارضی دارد که برخی از آن‌ها بسیار خطرناک و برخی فقط هشدار دهنده هستند. تا این‌جا تعدادی از عوارض هشدار دهنده، مانند تاری دید و یا به وجود آمدن لکه‌های سیاه را بیان کردیم. اما از عوارض خطرناک رتینوپاتی دیابتی نباید غافل شد. مواردی مانند: 

خونریزی زجاجیه

یکی از عوارض مهم رتینوپاتی خونریزی زجاجیه است که در پی آن ناحیه ژله‌ای چشم پر می‌شود. این عارضه به تنهایی خطرناک نیست و در‌صورت خفیف بودن معمولاً طی چند هفته یا چند ماه برطرف می‌شود. اما اگر شدت خونریزی زیاد باشد و حفره زجاجیه کامل پر شود، بینایی به‌طور کامل از بین می‌رود.

جدایی شبکیه

عروق خونی غیر طبیعی که در چشم به‌وجود می‌آیند می‌توانند باعث ایجاد بافت اسکار در چشم شوند. این مسئله می‌تواند سبب جدا شدن بافت شبکیه از قسمت خلفی چشم شود که در پی آن لکه‌هایی در میدان بینایی ایجاد و قدرت بینایی کم می‌شود.

گلوکوم

عروق خونی غیر طبیعی که در عنبیه چشم رشد می‌کنند می‌توانند در خروج طبیعی مایع از چشم تداخل ایجاد نمایند و باعث افزایش فشار چشم شود این عارضه گلوکوم نامیده می‌شود.

نابینایی

رتینوپاتی دیابتی در کنار گلوکوم ادم‌ماکولار و یا ترکیب این‌ها با هم می‌تواند منجر به از دست دادن کامل بینایی شود. بنابراین نسبت به آن بی‌توجه نباشید و سریع به پزشک مراجعه کنید. موارد مذکور برخی از عارضه‌های مهم رتینوپاتی دیابتی هستند که اگر سریع و به موقع به پزشک مراجعه کنید درمان می‌شوند. برای درمان این بیماری از روش‌های مختلفی مانند تزریق Anti- VEGF جراحی لیزر کانونی ماکولا، کورتیکواستروئید و جراحی لیزر اسکارت استفاده می‌شود.

چگونه از بروز بیماری رتینوپاتی دیابتی جلوگیری کنیم؟

در این مطلب بیماری رتینوپاتی دیابتی را بررسی و معرفی کردیم و عوارض و انواع مختلف آن را شناختیم. شاید برایتان سوال پیش بیاید که چگونه می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد؟ رتینوپاتی بیماری نیست که افراد بتوانند از آن فرار کنند اما معاینه منظم چشم، کنترل قند خون و فشار خون و جدی گرفتن عیوب چشم می‌توانند مواردی باشند که ابتلا به رتینوپاتی دیابتی را به تاخیر می‌اندازند. توصیه می‌شود افراد دیابتی از سیگار، تنباکو و غذاهای قندی دوری کنند. شما چه تجربه‌ای در این زمینه دارید؟ تاکنون علائمی مانند تاری دید، مگس پران و درهم‌تنیدگی اشیا را تجربه کرده‌اید؟ اگر این‌طور است حتماً با درمانکده و پزشکان با تجربه و متخصص آن در ارتباط باشید.

انتهای رپرتاژ آگهی/