«جامعه گیم» را چقدر می شناسیم؟

نویسنده: نوید محمدی

satrapgame80@gmail.com

در ادامه سلسله مقالاتی که درباره فرهنگ سازی گیم و بازی های ویدیویی در ایران، تاکنون توسط نویسنده به رشته تحریر درآمده و در رسانه منتشر شده است، در این نوشته قصد دارم شما را با یکی دیگر از مفاهیم مهم و کلیدی حوزه گیم بنام «جامعه گیم» و خدمات بی حدوحصر آن آشنا کنم.

جامعه گیم یکی از تازه ترین جوامع شکل‌گرفته توسط انسان است که با داشتن صدها میلیون نفر عضو، یکی از بزرگ ترین جمعیت‌های بشری را تشکیل می‌دهد و بدون تردید یکی از مدرن ترین جوامع دنیاست که بر خلاف نگاه برخی افراد، «خشنونت» و «پرخاشگری» جایی در آن ندارد و بر محور مولفه‌های «دوستی» و «تعامل» شکل گرفته است.

در این جامعه نه جنسیت مطرح هست، نه رنگ پوست و نه مذهب. برای پیوستن به این جامعه نیاز به هیچ «ویزایی» ندارید. به همین دلایل جامعه گیم یک جامعه انسانی و بسیار قابل دسترس براساس احترام به اصل برابری انسان هاست که هر سال به جمعیت آن افزوده می‌شود. هیچ آدمی در آن احساس تبعیض نمی‌کند و فرصت‌ها برای همه اعضا برابر است.

جامعه گیم، در همان دوران جوانی اش جهان را نه تنها در ابعاد فناوری، بلکه در حوزه‌های هنری، آموزشی و حتی پزشکی! و... متحول کرده است که در ادامه به تشریح آنها می پردازیم:

فناوری متاورس

 جامعه گیم محدود به گیمرها نیست بلکه تمام فعالان این حوزه تحت هر عنوان و کاربردی را شامل می شود. یکی از بازیگران اصلی جامعه گیم شرکت‌های بازی‌سازی است. رقابت بین این شرکت ها برای ارائه بهترین کیفیت موجب بالا رفتن فناوری های پردازشی و گرافیکی شده است. از دل شعله های آتش رقابت بین این شرکت ها، فناوری معجزه گونه ای به نام «متاورس» زبانه زده؛ این فناوری در آینده نه چندان دور، تبدیل به «زندگی دوم» هر انسانی روی زمین می شود.

در یک تعریف ساده، متاورس یک جهان مجازی است که در آن به زندگی، کسب درآمد و تعامل با دیگران، خرید و فروش و... همچون جهان واقعی که زیست می کنیم می توان پرداخت. اگر از خودتان می پرسید فرق متاورس با پلتفرم های ارتباطی همچون واتساپ و تلگرام چیست؟ باید گفت که در متاورس شما نه فقط به شکل تصویری بلکه به صورت فیزیکی در یک فضای مجازی قرار می گیرید؛ گویی در جهانی دیگر پا گذاشته‌اید. احتمالا تعجب کردید و از خودتان می پرسید این چطور امکان دارد؟ همه اینها به لطف یکی دیگر از کشفیات در حوزه فناوری گیم بنام «عینک های VR (وی آر)» یا «واقعیت مجازی»، میسر شده است. اگر به شهربازی ها رفته و این عینک ها را به چشم زده باشید متوجه خواهید شد که این عینک ها تصویر و صدا را به گونه ای قرار می‌دهند که انگار رو در رو شماست.

حال این متاورس چه تاثیری بر جهان دارد؟ تصور کنید که از شهری به شهری دیگر سفر کنید بدون آنکه از خانه خارج شوید یا در محل کار یا مدرسه قدم بگذارید، یا حتی در شهری مجازی زندگی کنید که بیش از میلیون‌ها نفر جمعیت دارد و از هر کیش و نژاد و آیینی در آن زندگی می کنند. این امر باعث می شود تعاملات انسانی به سطحی تازه در تاریخ انسان برسد. همچنین مشکل بعد مکان را نیز رفع می کند!

فرض کنید که یک کنسرت یا نشست علمی در مکانی برگزار می‌شود و شما به خاطر دور بودن از خانه یا خاک کشورتان قادر به حضور در آن رویداد نیستید اما با متاورس قادر خواهید بود با خرید بلیت به صورت اینترنتی وارد یک سرور شوید که به صورت مجازی کنسرت را بازسازی کرده و شما با عینک وی آر به گونه ای که واقعا آنجا هستید همراه با میلیون‌ها نفر از سرتاسر دنیا به صورت زنده در آن مکان حضور خواهید یافت و بدن و صورت شما و بقیه افراد حاضر در سرور به صورت کامپیوتری بازسازی خواهد شد.

همچنین برنامه هایی در حال توسعه هستند که شما را قادر به لمس اشیای فضای مجازی از طریق دستکش های مخصوص خواهند کرد. اگرچه متاورس هنوز عمومی نشده و در حال توسعه است اما بازی هایی همچون Fortnite (فورت نایت) از اولین پیشتازان متاورس هستند و موجب آشنایی مردم با متاورس و جهان پیرامون آن می شوند.

 آموزشی

همانطور که می دانید کتاب یک رسانه است وسیله ای برای بیان اطلاعات و راهی برای آموزش و کسب علم و دانش. اما جدید ترین رسانه عصر حاضر، گیم یا همان بازی های ویدیویی است چرا که برخلاف کتاب، مخاطب فقط با کلمات و تصویر سرو کار ندارد بلکه با «مسئله» و «چالش» روبرو می شود و این باعث می شود که نه تنها افکار بلکه سرعت عمل و مهارت هم به چالش کشیده شود. این اتفاق، فقط شامل بازی های عادی نمی شود بلکه بعضی بازی ها به قدری جزئیات و ظرافت دارند که برای آموزش ساخته شده اند؛ به طور مثال می توان به Fly Simulator شرکت ماکروسافت اشاره کرد که تمام فرودگاه های جهان را در خود جای داده است و ظریف ترین نکات پرواز در آن فراهم شده است، از تمام دکمه ها و دنده های هواپیما گرفته تا ارتباط با برج مراقبت در آن تعبیه شده است. درکشورهایی مثل انگلستان، فرانسه و آلمان برای آموزش خلبانان بسیار به کار برده می شود. به عنوان نمونه دیگر، می توان به بازی Arma3 (آرمای3) اشاره کرد. این بازی یک بازی سفارشی برای ارتش آمریکا بود و به کمک این بازی تاکتیک ها و راهکارهای نظامی را به سربازان آموزش می دادند. بازی دیگری بنام Total War (توتال وار) که برای به تصویر کشیدن وقایع مهم تاریخی از جنگ تا آثار تمدن ها از آن استفاده می شود.

همان طور که گفتیم جامعه و فرهنگ گیم فضای آموزش را در برگرفته است و از آنجا که ابزار تدریس، رسانه است پس چرا از جدیدترین آن استفاده نکنیم؟ جالب اینجاست که امروزه در دانشگاه های معتبر جهان و حتی ایران رشته ای بنام گیم و بازی های رایانه ای به عنوان یک رشته علمی پذیرفته شده است و تا مقاطع بالای تحصیلی دانشجو می پذیرد. در این دانشگاه ها مسائل مربوط به گیم از جمله روش کسب درآمد از گیم، تاریخ و اساطیر ایران زمین و ساخت بازی های ویدیویی و مطالب بسیار کاربردی دیگر آموزش داده می شود. متاسفانه بدلیل آشنایی کم مردم ایران از این رشته، در تعداد کمی از دانشگاه ها این رشته ارایه می‌شود و بجز چند شهر فعالیتی در دیگر شهرها ندارند. شاید آگاهی و ترویج فرهنگ گیم در ایران باعث رونق و گسترش این دانشگاه ها در تمام نقاط ایران بشود و ایران را نه به یکی‌از بلکه به بزرگ ترین سازنده بازی های ویدیویی تبدیل کند چرا که تنها تفاوت ایران با کشورهای غربی، بودجه‌ای‌ست که آن‌ها به پروژه های تخصصی و دانش‌محور خود تخصیص می دهند وگرنه ایران نسبت به غرب در زمینه تاریخی، اساطیری و ایده کمبودی ندارد، بلکه بسیار بالاتر از همه آن کشورهای پرمدعا هم قرار می‌گیرد. هرچه باشد ایران دارای بزرگترین، انسانی ترین و تاثیر گذارترین امپراطوری‌ها در طول تاریخ بوده است. همین حالا هم کشورهای غربی با ساخت بازی هایی همچون Prince of Persia (شاهزاده پارسی) و Assassin Creed(فرقه اساسین) که بر گرفته از «هشاشین» ایران باستان است نه تنها اصالت آن را مورد تحریف قرار می‌دهند بلکه از فرهنگ غنی ایران ، میلیاردها دلار پول درمی آورند. غربی ها خود می دانند که تمدن‌شان اصالت و پشتوانه تمدن آریایی را ندارد و تاریخ‌شان نیز حاوی وقایع فاخری نیست و در مطالعه آن به چیزی جز خونریزی، خیانت، دسیسه، برده‌داری و وحشی‌گری نمی‌رسیم که برای بشر دستاوردی فرهنگی نداشته است. عمق تمدن غربی محدود به چندصدسال اخیر است، اما خدمت و ارمغان فرهنگ سترگ ایران در هزاره‌ها قابل رویت است.

پس دست به تحریف تاریخ خودشان زده اند که یونانی های وحشی، برده دار و بربر خود را قهرمانانی حافظ حقوق بشر می‌نامند و معنای دموکراسی را ترمیم کرده‌اند اما تا کی می توانند اینکار را ادامه دهند؟ پس به سراغ تمدن بالاتر یعنی ایران زمین می روند و با ساخت بازی های ویدیویی از آنان یا حتی تحریف و تغییر اصالت شان مانند بازی Assassin Creed که در بازی Assassin Creed odyssey فرقه اساسین را به یونان ربط دادند، کسب درآمد می کنند.

چرا ما باید چیزی که متعلق به فرهنگ و تمدن ماست را نادیده بگیریم و اجازه تحریف و تحقیر آنان را به غربی های سودجو بدهیم؟ همینجا یکی دیگر از خدمات مهم جامعه گیم نمایان می‌شود. ما ناگزیر باید بازی های خودمان را ایجاد کنیم و برای اینکار هم نیاز به دانش ساخت بازی های ویدیویی داریم و باز برای این‌ هدف نیاز به دانشکده‌های تخصصی گیم برای بالا بردن سواد خود در این حوزه داریم.

 پزشکی

گیم و جامعه گیم به علم پزشکی کمک بسیاری کرده به طور مثال پزشکان اکنون دریافتند که انجام دادن بازی های ویدیویی باعث کم شدن احتمال بیماری آلزایمر در انسان می شود چرا که نرون های مغزی را وادار به فعالیت می کند و بدین گونه باعث جلوگیری از تضعیف سلول های مغزی می شود.

در سال 2005 در بازی World of Warcraft بخاطر یک گلیچ (باگ) که توسط یکی از توانایی های باس های بازی ( هیولاهایی که معمولا در مرحله آخر ظاهر می شوند) موجب یک اپیدمی به نام «طاعون خون» شد که به صورت خیلی واقع گرایانه، شبیه به اپیدمی های دنیای واقعی بود. مثل یک شبیه سازی، این طاعون به حدی در فضای مجازی پخش شد که توجه جامعه شناسان و دانشمندان را به خود جلب کرد و از آنجا که بیماری های اپیدمی در آن زمان نادر بود این مسئله بسیار مورد اهمیت دانشمندان قرار گرفت تا درمورد رفتار بازیکنان در مواجهه با این اپیدمی مطالعه کنند. جالب اینجاست که در سال 2020 با شروع فراگیری ویروس کرونا ، دولت آمریکا برای قرنطینه و پیشگیری از فراگیری بیماری، از اطلاعات یک تحقیقات که در سال 2005 بر روی رفتار پلیرها یا بازیگران ساخته شده بود، بهره برد. آنها از سوابق مواجه شدن با طاعون خون که در جهانِ بازی پخش شده بود استفاده کردند.

پس می‌توان با استفاده از گیم و جامعه گیم، غافلگیری مقابل ویروس‌های نوظهور بعدی را هم به کنترل درآورد و چه بسا در بدو انتشار، آنها را شناسایی و نابود کرد.

 هنری

جامعه گیم سرشار است از هنرمند؛ از ساخت بازی تا طراحان، نویسندگان و آهنگ سازان و حتی خود گیمر ها و هیچ چیز نمی تواند همانند گیم بهترین بهره را از هنر نقاشی و طراحی، نویسندگی و موسیقی ببرد، برای اثبات این قضیه می توان نگاهی به بازی هایی مانند Red Dead2 (رد دد2)، Last Of Us (لست او آس) و Vitcher3 (ویچر3) انداخت. سرزمینی انباشته از خلاقیت و دنیاهایی که هنرمندان خلق کرده‌اند و در بالاترین سطح به مخاطبان عرضه می‌شود. 

حرف آخر

جامعه گیم یک جامعه نوپاست که در جهان موجب تحولات بسیاری شده است ولی در کشور ما مورد بی مهری و بی‌توجهی قرار گرفته است. باعث تاسف است که بدون دانش و اطلاعات، کسی یا چیزی را قضاوت و نکوهش کنیم در حالی که از خدماتش بی اطلاع هستیم. حیف است که با وجود این همه استعداد در حوزه گیم، بی توجهی ما موجب مهاجرت این قشر سازنده و مولد از کشور و ارائه خدمات به غربی ها شود. بهتر است مسائل را با نگاهی باز و دلی عاری از تعصب قضاوت کنیم. جامعه گیم نیاز به حمایت بیشتری دارد، مطمئن باشید آینده متعلق به این جامعه است و این جامعه پیشرفت های شگرفی را رقم خواهد زد.