نظام جدید ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان بستر مناسب افزایش بازار اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان در حوزه تحقیق‌ و توسعه صنعتی

به گزارش تابناک اقتصادی؛ از نظر کارشناسان، ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان تا امروز مشکلاتی داشت. محدود بودن شاخص‌های ارزیابی و دسته بندی ابتدایی و ناقص شرکت‌ها به سه دسته‌ی درجه یک، دو و سه مشکلاتی را به وجود آورده بود.

این شرایط باعث شده بود که در زمینه‌ی حمایت از دانش‌بنیان‌ها نیز عملکرد خوبی نداشته باشیم. یک سری اصلاحات در قالب آیین نامه‌ی جدید ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان که اخیراً توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعلام شد، انجام شده است.

تحول مهمی که در نظام ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان شاهد هستیم، این است که امور مربوط به شرکت‌های نوپا که حدود ۸۰ درصد از دانش‌بنیان‌ها را در کشورمان شامل می‌شوند و در سال کمتر از ۵ میلیارد تومان درآمد دارند، به مبادی سپرده شده است. به این ترتیب، از مسئولیت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به این لحاظ کاسته شده است.

از سوی دیگر، به زعم کارشناسان، از آنجائیکه مبادی مانند پارک‌های علمی و فناوری و ستاد‌های توسعه‌ای ارتباط نزدیک تری با شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان دارند، بهتر می‌توانند امور آن‌ها را پیش ببرند. این تقسیم کار زمینه را برای ارتباط موثرتر با دانش‌بنیان‌ها و حمایت‌های دقیق‌تر از آن‌ها فراهم می‌کند.

نظرات میثم زالی، مدیر سابق کارگروه رفع موانع تولید وزارت صمت را در خصوص آیین نامه ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

زالی با اشاره به این موضوع که حمایت از دانش‌بنیان‌ها یک ضرورت است، تصریح کرد: اینکه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری امور مربوط به شرکت‌های نوپا را که حدود ۸۰ درصد از دانش‌بنیان‌ها را تشکیل می‌دهند به مبادی‌ای مانند پارک‌های علمی و فناوری و ستاد‌های توسعه‌ای سپرده است، اقدامی منطقی است.

وی ادامه داد: به این ترتیب، معاونت می‌تواند به امور شرکت‌های بزرگ رسیدگی کند و مبادی مورد نظر هم که فراغت بیشتری دارند به امور شرکت‌های دانش‌بنیان که در ابتدای راه قرار دارند، می‌پردازند.

زالی گفت: قطعاً آیین نامه‌ی ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان یک قدم رو به جلو محسوب است و مثبت ارزیابی می‌شود. اما لازم است، ضمانت‌های اجرایی قوی برای بند‌های این آیین نامه پیش بینی کنیم تا در عمل به نتایج مورد نظر برسیم.

مدیر سابق کارگروه مبارزه با موانع تولید وزارت صمت تأکید کرد: موفقیت تمامی آنچه در آیین نامه آمده است، مشروط به این است که دولت شرکت‌ها، موسسات و سازمان‌های دولتی را مکلف به حمایت از دانش‌بنیان‌ها کند و هدف گذاری‌های کمّی برای رشد دانش‌بنیان‌ها داشته باشیم.

وی ادامه داد: هدف نهایی از رونق دادن به دانش‌بنیان‌ها این است که در نهایت سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور برعهده بگیرند و میزان زیادی از محصولات کشور به صورت دانش‌بنیان تولید شوند.

مدیر سابق کارگروه رفع موانع تولید وزارت صمت خاطرنشان کرد: متاسفانه تا الان ما شاهد رشد شرکت‌های دانش‌بنیان به صورت کمّی بوده ایم، اما آن‌ها به طور کلی فقط ۴ درصد از تولید ناخالص ملی کشور را تشکیل می‌دهند. در صورتی که دانش‌بنیان‌ها در کشور‌های توسعه یافته حدود ۵۰ درصد از این شاخص را به خودشان اختصاص می‌دهند.

زالی با اشاره به این موضوع که پیش بینی ارتباط دادن شرکت‌های فناور با پیشران‌های اقتصاد دانش‌بنیان در آیین نامه‌ی ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان مثبت است، تصریح کرد: مدیران شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی اغلب تمایل به خرید از شرکت‌های خارجی دارند.

وی خاطرنشان کرد: از یک طرف تولیدات خارجی کیفیت بالایی دارند و از طرف دیگر، این خرید‌ها برای مدیران مزیت‌هایی دارد. باید با تمایل مدیران برای خرید از خارجی‌ها که به ضرر کشور است، مقابله کنیم و حمایت از دانش‌بنیان‌ها را در دستور کار قرار دهیم.

وی در ادامه گفت: نظام جدید ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان بستر مناسب جهت افزایش سهم دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد کشور و همچنین تحقق تحقیق و توسعه صنعتی کشور را ایجاد خواهد کرد که در نهایت شاهد افزایش بهره وری، رقابت پذیری محصولات و تولید محصولات با کیفیت در اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان خواهیم بود. از طرف دیگر اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان می‌خواهد به بازوی مهمی در جهت تحقیق و توسعه صنعتی تبدیل شود.