چرا پاسخ به پرسش حقوق درخواستی مهم است؟
اگر پاسخ شما بیشتر یا کمتر از حد معمول باشد، مشکلاتی ایجاد می‌شود. پیشنهاد مبلغی بیش از حد معمول به‌معنای استخدام‌نشدن شماست و پیشنهاد مبلغی کمتر از حد معمول به‌معنای دریافت حقوق کمتر از انتظار و درنتیجه نارضایتی شما. اینکه این «حد معمول» چقدر است و چطور باید آن را بیان کرد، مسئله‌ای است که در ادامه مطرح می‌کنیم.
چطور برای پاسخ به پرسش میزان حقوق درخواستی آماده باشیم؟
برای یافتن پاسخ درست به این پرسش، باید پیش از مصاحبه تحقیقات و حساب‌وکتاب خود را انجام داده باشید. برای این کار می‌توانید از منابعی کمک بگیرید که در ادامه مطرح کرده‌ایم.
۱. تحقیقات اینترنتی
امروزه فضای مجازی و وب‌سایت‌ها انواع داده‌ها و راهنماها را برای موضوعات مختلف منتشر می‌کنند که حقوق درخواستی هم جزو آنهاست. پیش از مصاحبه، جست‌وجویی درباره شغل مدنظر انجام بدهید. به دنبال داده‌هایی بگردید که بازه حقوق درخواستی آن شغل را تخمین می‌زنند. در جست‌وجوی خود فقط به یکی‌دو وب‌سایت بسنده نکنید و با حوصله به دنبال پاسخ بگردید.
۲. پرس‌وجو از همکاران
با افرادی صحبت کنید که در همان شغل درخواستی شما مشغول به فعالیت‌اند. از آنها بخواهید حقوق دریافتی در ابتدای کار و پس از کسب سابقه کار را بیان کنند. همچنین از آنها بخواهید تا تجربه خود از مصاحبه شغلی را بازگو کنند. توضیحات آنها ممکن است راهگشا باشد و نکاتی را به شما بیاموزد که در منابع دیگر وجود ندارند. توجه کنید که این پرس‌وجو لازم نیست حضوری باشد. فضای مجازی و شبکه‌هایی مانند لینکدین جای مناسبی برای این گفت‌وگو هستند.
۳. بررسی آگهی‌های مشابه
شما برای انتخاب شغل خود شاید آگهی استخدامی آن را دیده باشید. در این حالت می‌توانید نگاهی به آگهی‌های مشابه بیندازید. ببینید سایر کسب‌وکارها چه بازه حقوقی را در جزئیات آگهی خود نوشته‌اند.
۴. درنظرگرفتن هزینه‌های زندگی
شما باید هزینه‌های زندگی را نیز لحاظ کنید. قطعا هزینه زندگی در کلان‌شهرها با زندگی در شهری کوچک قابل‌مقایسه نیست. پس هنگام بررسی منابع قبلی، باید به مکان شغل نیز توجه کنید. مثلا شاید حقوق پیشنهادی یک شغل بیشتر باشد، اما این افزایش دستمزد با افزایش هزینه‌های زندگی در شهر بزرگ‌تر خنثی شود.
۵ گام برای پاسخ‌دادن به سؤال میزان حقوق درخواستی
۱. از مصاحبه‌گر تشکر کنید
از مصاحبه‌گر بابت طرح موضوع حقوق و مزایا تشکر کنید. به این نکته اشاره کنید که این موضوع مهم است و چه بهتر که درباره آن گفت‌وگو شود. مثلا بگویید: «ممنون که موضوع حقوق و مزایا را پیش کشیدید. مهم است که درباره تمام ابعاد این شغل بحث کنیم.»
۲. پاسخ خود را به تأخیر بیندازید
به‌جای آنکه بلافاصله به پرسش میزان حقوق درخواستی پاسخ دهید، جواب خود را مشروط به توضیحاتی دقیق‌تر درباره روند انجام کارها در جایگاه شغلی موردبحث، چالش‌ها و مشکلات احتمالی و مسئولیت‌ها کنید.
مثلا می‌توانید بگویید: «قبل از آنکه سراغ انتظاراتم بروم، مایلم درباره مسئولیت‌ها و چالش‌های این شغل بیشتر توضیح دهید تا درک بهتری از شرایط کاری پیدا کنم.»
یا با رویکردی دیگر می‌توانید از مصاحبه‌گر بخواهید درباره بسته‌های رفاهی، بیمه و امتیازات شغلی توضیح دهد. مثلا بگویید: «خوشحال می‌شوم میزان حقوق درخواستی خود را مطرح کنم اما مایلم درباره امتیازات مالی، پوشش‌های بیمه و شرایط پیشرفت در این جایگاه بیشتر بدانم.»
۳. اگر مصاحبه‌گر اصرار کرد، پاسخی آماده داشته باشید
اگر مصاحبه‌گر از شما خواست تا عددی به آنها بدهید، آماده باشید تا بازه‌ای بر اساس شرایط کاری، استاندارهای شغلی و شرایط خود شرکت اعلام کنید. بازه حقوق درخواستی خود را بر مبنای شایستگی‌ها شغلی، مهارت‌ها و تجربه کاری خود تعیین کنید. بهتر است اعداد را کمی بیشتر از متوسط بیان کنید تا امکان چانه‌زنی برای رسیدن به عدد منصفانه برای حقوق فراهم شود.
۴. اگر مصاحبه‌گر اصرار به عددی دقیق داشت، آن را بیان کنید
در صورتی که مصاحبه‌گر باز هم به شما اصرار کرد که حتما عددی دقیق به آنها بدهید، با احتیاط و رعایت جوانب امر عددی را به آنها اعلام کنید. چرا باید احتیاط کنید؟ چون اعلام یک عدد مشخص شما را برای مذاکره و چانه‌زنی محدود میکند. بدیهی است که باید پیش از مصاحبه این عدد را آماده کرده باشید.
۵. آمادگی خود برای مذاکره را اعلام کنید
حتی اگر کار به مرحله چهارم کشید، باز هم بر آمادگی خود برای مذاکره و چانه‌زنی سر مبلغ اعلام‌شده تأکید کنید. اعلام این مسئله بدان معناست که شما آدم سخت‌گیری نیستید و می‌شود با شما به توافق رسید.
مثلا چنین جمله‌ای بگویید: «گرچه من عدد X را اعلام کرده‌ام، می‌خواهم تأکید کنم که این عدد نهایی من نیست و می‌توانیم درباره آن مذاکره کنیم. من به این شغل علاقه دارم و حقوق دریافتی تنها یکی از جنبه‌های آن است.»
نکاتی هنگام مذاکره بر سر حقوق درخواستی
بهتر است هنگام مذاکره درباره میزان حقوق، به نکات زیر توجه کنید:
ارزش خود را بدانید. شایستگی‌ها، مهارت‌ها و تجربیات خود را دست‌کم نگیرید و آنها را به‌درستی ارائه و ارزش‌گذاری کنید. از آنها هنگام مصاحبه و بحث درباره حقوق استفاده کنید تا پیشنهاد خود را منطقی توجیه کنید.
اعتمادبه‌نفس را با واقع‌بینی ترکیب کنید. هنگام مذاکره بر سر حقوق و مزایا، اعتمادبه‌نفس خود را حفظ کنید. در عین حال واقع بین باشید و استاندارهای پرداخت حقوق در حوزه کاری خود را در نظذ بگیرید.
به سایر جنبه‌های شغل توجه کنید. حقوق دریافتی تنها یکی از عوامل تأثیرگذار بر مطلوبیت شغل است. به سایر جنبه‌ها مانند امکان رشد، محیط کار، فرهنگ سازمانی و انتظارات غیرمالی خود از شغل موردعلاقه نیز توجه کنید.
مصالحه کنید. در مذاکره فراموش نکنید که هدف شما رسیدن به بازی بردبرد است. بنابراین لجبازی یا یکدنگی و این نگاه را که حتما باید خواسته من بی‌کم‌وکاست اجرا شود کنار بگذارید.
حداقل دستمزد را تعیین کنید. پیش از مصاحبه، کف حقوق درخواستی خود را در ذهن نگه دارید. این به شما کمک میکند تا حد نهایی کوتاه‌آمدن و مصالحه را نزد خود تعیین کنید.
صبور باشد. پذیرش حقوق درخواستی شما یا پیشنهاد طرف مقابل ممکن است زمان‌بر باشد. بنابراین در صورت امکان، پاسخ نهایی را به جلسه بعدی یا زمانی پس از مصاحبه موکول کنید.
به‌دقت گوش کنید. به توضیحات، نگرانی‌ها و مواردی که مصاحبه‌گر بیان میکند به‌دقت توجه کنید. وقتی با دقت گوش کنید، بهتر می‌توانید به نگرش طرف مقابل پی ببرید و بهتر مذاکره کنید.
مشتاق باشید. خود را به‌خوبی مشتاق کارکردن در آن کسب‌وکار نشان دهید. هرچه طرف مقابل اشتیاق و علاقه شما را بهتر درک کند، تمایل بیشتری به مذاکره بر سر مسائل دیگر مانند حقوق درخواستی خواهد داشت.
آمادگی شکست را داشته باشید. این آمادگی را داشته باشید که مذاکره به شکست بینجامد. شاید کارفرما نتواند کف انتظارات شما را برآورده کند. در این حالت نباید عصبانی یا سرخورده شوید. به راه خود ادامه دهید و منتظر پیشنهادها یا فرصت‌های بهتری باشید.
