۱. زیرزمین
احتمالا زیرزمین فضای مناسبی برای انبارکردن وسایل باشد؛ فضایی تکمیلشده، درزبندیشده و بدون رطوبت از نظر انبارکردن وسایل تفاوتی با سایر قسمتهای خانه ندارد. ولی زیرزمین تکمیلنشده یا شوفاژخانه چنین نیست. رطوبت و کپک اصلیترین خطرات موجود در این مکاناند. گاهی نم و رطوبت ناشی از حمام و دستشویی یا باغچه مشکلساز میشود و به اقلام انبارشده در زیرزمین آسیب میرساند. نوسانات دمایی نیز مشکلاتی را ایجاد میکنند. بنابراین نباید وسایلی را که به گرما یا سرمای شدید حساساند، در زیرزمین نگهداری کنید.
معمولا یادگاریهای خاطرهانگیز خانوادگی مانند عکسها و کاردستیهای مدرسه در مکانهایی با رطوبت زیاد آسیبپذیرترند. اگر چیزهایی را که میخواهید نگه دارید دستهبندی کردهاید، با آنها مانند میراثی گرانبها برخورد کنید و آنها را در مکانی مناسب قرار دهید. زیرزمین خانه اغلب محل تجمع حشراتی مانند هزارپا، عنکبوت و بید کاغذ (نقرهماهی) است. اگر این حشرات در زیرزمین خانهتان وجود دارند، لباسهایتان را در آن قرار ندهید. البته در صورت وجود سیستم گرمایش و تهویه یا دستگاه رطوبتگیر شرایط زیرزمین تغییر میکند. ولی باز هم بهتر است که وسایل را روی زمین قرار ندهید تا در صورت بروز سیل مشکلی ایجاد نشود. از ظروفی با در محکم، بستههای سیلیکاژل و کیسههای محتوی اسطوخودوس برای محافظت بیشتر از وسایل نگهداریشده در زیرزمین استفاده کنید.
۲. اتاق زیرشیروانی
اگر در خانهای زندگی میکنید که اتاق زیرشیروانی دارد، باید بدانید که این مکان جای مناسبی برای انبارکردن وسایل نیست. دمای اتاق زیرشیروانی نوسان دارد، بهویژه اگر عایقبندی نشده باشد. این نوسان دما ممکن است موجب آسیبدیدن پارچهها و سایر مواد شود. گرچه اتاق زیرشیروانی فضایی عالی برای انبارکردن وسایل قدیمی به نظر میرسد، در برابر دماهای شدید، رطوبت و آفات آسیبپذیر است. در چنین شرایطی اقلام ظریفی مانند عکسها یا وسایل الکترونیکی بهسرعت آسیب میبینند. برای نگهداری اقلامی که بهلحاظ عاطفی یا کاربردی ارزشمندند، بهتر است از فضاهایی با دمای تنظیمشده مانند کمدهای داخل خانه استفاده کنید.
میتوان چیزهایی را که در برابر دما و رطوبت شدید مقاوماند در اتاق زیرشیروانی قرار داد، ولی هرگز نباید بعضی از وسایل را با انبارکردن در قسمت بالای خانه به خطر بیندازید. از نگهداری لباسها و وسایل چرمی در اتاق زیرشیروانی اجتناب کنید، زیرا ممکن است بر اثر رطوبت لکهدار شوند یا در هوای خشک ترک بخورند. اگر در خانه کپسول آتشنشانی یدکی دارید، آن را نیز در اتاق زیرشیروانی قرار ندهید. زیرا ممکن است گرمای شدید طول عمر و کارایی کپسول آتشنشانی را کاهش دهد.
مواد قابلاشتعال و سموم نیز هرگز نباید در اتاق زیرشیروانی انبار شوند، زیرا ممکن است بخارات ناشی از آنها مشکلساز شود. در صورت آتشگرفتن مواد قابلاشتعال در اتاق زیرشیروانی، شعلهها بالای دستگاه هشدار دود (smoke detector) ایجاد میشوند که موجب میشود آتش بدون هشدار زبانه بکشد. نشتی سقف نیز احتمالا به وسایلی که در اتاق زیرشیروانی قرار دادهایم، آسیب میزند. بنابراین هرچیزی که در کارتن مقوایی قرار دارد، آسیبپذیر خواهد بود.
۳. زیر سینک
شاید نگهداری اقلام زیر سینک آشپزخانه یا حمام استفادهای عاقلانهای از فضا به نظر برسد، ولی اگر لولهها دچار مشکلی شوند این کار منجر به آشفتگی بزرگی میشود. معمولا لولهها و لولهکشیهایی در قسمتهای زیر سینک قرار دارند. انبارکردن وسایل و لوازم زیر سینک دسترسی به این لولهها هنگام نشتی یا گرفتگی را سختتر میکند. آسیبدیدگی بر اثر تماس با آب نیز مشکل احتمالی دیگر است، زیرا ممکن است وسایل بر اثر چکهکردن یا نشتی لولهها خیس شوند.
شاید نگهداری اقلام زیر سینک آشپزخانه یا حمام استفادهای عاقلانهای از فضا به نظر برسد، ولی اگر لولهها دچار مشکلی شوند این کار منجر به آشفتگی بزرگی میشود. معمولا لولهها و لولهکشیهایی در قسمتهای زیر سینک قرار دارند. انبارکردن وسایل و لوازم زیر سینک دسترسی به این لولهها هنگام نشتی یا گرفتگی را سختتر میکند. آسیبدیدگی بر اثر تماس با آب نیز مشکل احتمالی دیگر است، زیرا ممکن است وسایل بر اثر چکهکردن یا نشتی لولهها خیس شوند.
۴. زیر تخت
ماکسین برادی (Maxine Brady)، طراح داخلی، میگوید: «فضای زیر تخت مکانی طبیعی برای نگهداری لباسهای فصلی، کفشها و لوازم تختخواب است. ولی این کار ممکن است خطراتی را برای سلامتی ایجاد کند، زیرا تجمع گردوغبار برای افراد مبتلا به آلرژی مشکلات زیادی را ایجاد میکند. همچنین ممکن است زیر تخت بهراحتی به مکانی درهم و شلوغ با اقلامی تبدیل شود که دسترسی به آنها دشوار است.» برادی پیشنهاد میدهد که تختخوابی بهسبک عثمانی بخرید تا بتوانید با کیسههای وکیوم، جعبهها و سبدها وسایلتان را ساماندهی کنید. او میگوید: «هم میتوانید بهراحتی به هر چیزی دسترسی داشته باشید و هم آشفتگی و نامرتبی دور از دید خواهد بود.»
۵. پیشخوان آشپزخانه
مرتبکردن آشپزخانه کار سختی است، بهویژه اگر فضای کابینت زیادی نداشته باشید. ولی نباید بهدلیل کمبود فضا پیشخوان آشپزخانه را با ظروف آشپزی پر کنید. در حالت ایدئال، پیشخوان آشپزخانه باید برای تهیه غذا و پختوپز استفاده شود. وسایل آشپزخانه را سازماندهی و مرتب کنید تا آشپزخانه کارآمدی داشته باشید. قراردادن تعداد زیادی لوازم برقی، ظروف یا وسایل تزئینی روی پیشخوان هم موجب کارایی کمتر فضا میشود و هم تمیزکردن آن را سختتر میکند. اقلامی را که مرتب استفاده میکنید در اولویت قرار دهید و برای وسایلی که فضای ارزشمند پیشخوان را هدر میدهند، قفسهها یا قلابهایی را نصب کنید.
۶. بالای یخچال
شاید قراردادن سبدهایی بالای یخچال برای استفاده بهتر از فضا راهحل هوشمندانهای به نظر برسد، ولی این کار ممکن است مسیر هوارسانی دستگاه را مسدود کند و به اقلامی که روی یخچال گذاشتهاید نیز آسیب برساند. شاید یخچال مکانی مناسب برای نگهداری اقلامی به نظر برسد که بهندرت استفاده میشوند، ولی در واقع مکان ایدئالی نیست. گرمای تولیدشده توسط دستگاه بر کیفیت برخی از اقلام که به محیطی پایدار و خنک نیاز دارند، اثر میگذارد. بهتر است که این فضا را برای وسایل آشپزخانهای نگه دارید که اغلب استفاده میکنید.
۷. کف انباری یا اتاق لباس (کلوزت روم)
شاید وسوسه شوید که جعبهها، وسایل نظافتی و خِرتوپِرتهای دیگر را کف انباری یا اتاق لباس (کلوزت روم) بگذارید و در را ببندید. ولی با این کار مشکلتان حل نمیشود. مارک اسمیت (Mark Smith)، طراح داخلی، میگوید: «انباشتن اقلام کف کلوزت روم منجر به بینظمی میشود و پیداکردن چیزهایی را که نیاز دارید مشکل میکند و موجب ساییدگی و پارگی غیرضروری وسایل میشود.» اسمیت پیشنهاد میدهد که قفسهها، قلابها یا نظمدهندههای آویزانی را در کلوزت روم نصب کنید تا فضا را به حداکثر برسانید و آن را مرتب نگه دارید.
۸. گاراژ
معمولا گاراژ به محل تخلیه هرچیزی تبدیل میشود که در خانه جایی ندارد. گرچه گاراژ محل خوبی برای نگهداری ماشین یا ابزار است، بسیاری از اقلام باید در جای دیگری انبار شوند. ویلو رایت (Willow Wright)، مالک مغازه عتیقهفروشی، میگوید: «بهعنوان صاحب مغازه عتیقهفروشی شاهد آسیب زیادی به مبلمان چوبی بودهام که داخل گاراژ نگهداری میشدند که بیشتر آن مربوط به رطوبت بود. نوسانات دما و رطوبت برای چوب بسیار مضر است و موجب بادکردن، تاببرداشتن و ترکخوردن آن میشود. پیشنهاد میکنم که هرگز مبلمان را در گاراژ قرار ندهید مگر اینکه دما و رطوبتش تنظیمشده باشد.»
بهعلاوه نباید چیزهایی را که ممکن است حیوانات یا حشرات را جذب کنند، در گاراژ قرار داد. نمیتوان تمام راههای ورودی گاراژ را بهخوبی بست، بنابراین غذای حیوانات خانگی و دانه پرندگان طعمهای حاضر و آماده برای حیوانات خواهند بود. هر چیزی را که حیوانات میتوانند رویش بخوابند (مانند کاغذ، کتاب، ملافه یا کیسه خواب) در گاراژ قرار ندهید.
از گاراژ برای نگهداری ابزار، وسایل ورزشی، میز و صندلیهای حیاط، لاستیک و اقلامی استفاده کنید که مناسب شرایط گاراژند. از جمله اقلامی که میتوان در فضای گاراژ نگهداری کرد، تمام موارد مربوط به ماشین هستند؛ از ضدیخ و روغن موتور گرفته تا باربند حمل دوچرخه و وسایل کمپینگ.
ابزار چمنزنی و باغبانی از دیگر وسایلی هستند که میتوان در گاراژ قرار داد. انبارکردن اقلام بیرون خانه در گاراژ مانعی ندارد، البته در صورتی که تحمل سرما و گرمای شدید و رطوبت متغیر فضای گاراژ را داشته باشند. باید توجه کنید که هریک از وسایل و دستگاهها طبق دستورات تولیدکننده انبار شوند. مثلا بعضی از اقلام باید مخزن مایع درونشان کاملا پر باشد، درحالیکه بعضی دیگر مانند فشارشوی و کارواش باید قبل از انبارشدن کاملا تخلیه شوند.
مواد قابلاشتعال نیز بهدلیل خطر آتشسوزی و احتمال منتشرشدن بخارات خطرناک در فهرست مواردی قرار میگیرند که باید در گاراژ نگهداری شوند. گاراژ بهترین مکان برای ذخیرهکردن بنزین است. باید بنزین را در ظرفی مناسب مانند پیت بنزین پلاستیکی قرمز (که همهجا یافت میشود) نگهداری کنید.
نکات پایانی
اگر فضای خانهتان خیلی شلوغ شده است و به پاکسازی نیاز دارد، میتوانید وسایل اضافه را بفروشید. خالیکردن خانه از وسایل اضافه فضای باکیفیت بیشتری را برای انبارکردن وسایل موردنیازتان فراهم میکند. این مسئله درباره اقلامی که تاریخ انقضایشان گذشته است نیز صدق میکند. مکانهای دفع زبالههای خطرناک محل زندگیتان را پیدا کنید تا از شر رنگهای قدیمی و مواد شیمیایی ناشناس خلاص شوید. با این کار هم فضای بیشتری خواهید داشت و هم در نظافت منزل و خانه تکانی بهار سال آینده کارتان آسانتر خواهد شد.