آمریکا و انگلیس اجازه نمی دهند روسیه از باتلاق اوکراین رها شود/ آمریکای ترامپ دست پوتین را باز می کند/ ارمنستان از مسکو ناامید شده است

بین الملل تابناک: ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه چندی پیش برای سفری دو روزه وارد باکو شد و مورد استقبال الهام علی‌اف و همسرش قرار گرفت. این اولین سفر رسمی پوتین به جمهوری آذربایجان بعد از سپتامبر ۲۰۱۸ بود.

در حالیکه روسیه در این روزها با نفوذ نیروهای اوکراینی در داخل خاک خود مواجه است، ولادیمیر پوتین پس از نزدیک به ۶ سال به باکو سفر کرد تا نقش سنتی مسکو در منظقه قفقاز را احیا کند.

پوتین، در جریان گفتگو با همتای آذربایجانی خود اظهار داشت که روسیه «خوشحال خواهد شد» تا امضای یک معاهده صلح بین دشمنان دیرینه و همسایه یعنی ارمنستان و جمهوری آذربایجان را تسهیل کند.

علاوه بر دیدارهای رسمی، رئیس جمهوری پوتین در چندین رویداد نمادین شرکت کرد. وی بر مزار حیدر علی اف، رهبر ملی جمهوری آذربایجان حاضر شد.

«ابراهیم فراهانی» کارشناس مسائل قفقاز در خصوص اهداف سفر پوتین به جمهوری آذربایجان به خبرنگار تابناک گفت: باید توجه داشت که انتخابات ریاست جمهوری ایران برای روسیه حائز اهمیت بود. همچنین انتخابات ۱۵ آبان در آمریکا برای روسیه حیاتی است. روسیه در باتلاق اوکراین گیر افتاده است و آمریکا و انگلیس اجازه نمی دهند از این باتلاق خارج شود. فرسایش به حدی رسیده که اکراین وارد منطقه کورسک روسیه شده که اقتدار روسیه را زیر سوال برده است.

وی افزود: روسیه در مورد ارزش روبل توانسته در یک جهت موفق عمل کند و آن هم با خام فروشی که انجام داده، ذخائر طلا را بالا برده است. دلار دوبرابر طلا سقوط کرده است. چین، هند و روسیه طلا خرید می کنند که ذخائر طلای خود را افزایش دهند. از سوی دیگر مساله بریکس مهم است و کشورهای زیادی به آن پیوسته اند. ایران نیز به این بلوک پیوسته است. البته ایران تا زمانی  که موضوع FATF را حل نکند از مزایای این بلوک نمی تواند بهره لازم را ببرد.

کارشناس مسائل قفقاز در ادامه تأکید کرد: در مورد سیاست خارجی روسیه باید توجه داشت که یک «خارج دور» در این سیاست وجود دارد و یک «خارج نزدیک». روسیه در سیاست «خارج نزدیک» تمرکزش از منطقه قفقاز پرت شده و نیروهای حافظ صلح بین ارمنستان و آذربایجان را بدلیل کمبود نیرو به اوکراین اعزام کرده است و تمرکز خود را متوجه جنگ اوکراین کرده و قفقاز به نوعی مورد غفلت قرار گرفته است. در این میان ارمنستان به غرب نزدیک شده است و جمهوری آذربایجان نیز به اروپا گاز صادر می کند که تا حدودی توانسته خلا انرژی روسیه را پر کند.

وی در ادامه افزود: همین موارد باعث شد تا پوتین به جمهوری آذربایجان سفر کند. چرا که اهمیت جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز بالاست. نکته بعدی این است که تنش بین ایران و اسرائیل در حال حاضر و متعاقب مذاکرات آتش بس غزه در حالت آتش زیر خاکستر است.

فراهانی گفت: باید توجه داشت که اسرائيل در جمهوری آذربایجان نفوذ دارد و جمهوری آذربایجان در تهدیدات امنیتی و جاسوسی از ایران نقش داشته است. بر این اساس سفر پوتین به جمهوری آذربایجان می تواند به تنش گسترده در این منطقه‌ نیز مرتبط باشد.

وی با اشاره به اینکه روسیه برای «خارج نزدیک» اهمیت بسیاری قائل است گفت: مسکو می خواهد نقش اصلی را در این زمینه داشته باشد. در خصوص پروژه زنگزور و پروژه‌های دیگر نیز باید توجه داشت هر چه باکو به غرب و ترکیه نزدیک بشود از روسیه دورتر می شود. جمهوری آذربایجان همچنان توازنی که باید بین غرب و شرق داشته باشد را نتوانسته برقرار کند.

فراهانی یادآور شد: در حال حاضر، ارمنستان بسیار به غرب نزدیک شده و برای مساله صلح از روسیه ناامید شده است. البته باید این مساله را هم در نظر داشته باشیم که ارمنستان یک کشوری است که در وضعیت ضعیفی است و بدون کمک های منطقه ای و خارج منطقه ای توان رقابت با دولت آذربایجان را ندارد و پوتین با سفر به جمهوری آذربایجان یک پیام بسیار جدی را برای ارمنستان فرستاده است.

وی افزود: ریاست جمهوری مسعود پزشکیان و ریاست جمهوری احتمالی کاملا هریس در آمریکا، می تواند منطقه را وارد بازی جدیدی کند. با انتخاب همتی به عنوان وزیر اقتصاد و عراقچی به عنوان وزیر امور خارجه می توانند تعامل با غرب را برقرار کنند.  به نظر می رسد اولین اقدام آنها موضوع FATF است.

کارشناس مسائل قفقاز در ادامه گفت: ایران در حال حاضر به غنی سازی با سطوح بالا رسیده است. اکتبر 2025 مکانیسم ماشه نیز برداشته می شود. با این شرایط ممکن است روابط ایران با غرب بهبود یابد. روسیه در چنین شرایطی روابط با ایران را تنظیم خواهد کرد.

فراهانی در پایان گفت: اگر ترامپ پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شود و نتانیاهو نیز در قدرت بماند احتمال خروج مسکو از جنگ اوکراین افزایش می یابد و عرصه بیشتری برای بازی خودش پیدا می کند.