«اِبن اَثیر» (م. ۶۳۰ق.) تاریخ نگار شهیر مسلمان در اثر تاریخی خود به نام «کامِل» بعد از بیان وقایع تاریخی سال ۳۷۵ هجری قمری، مشتمل بر جنگ‌ها و نبرد‌ها و کشتار‌ها و حوادث تلخ و شیرین، در انتهای مطالب، به موضوع عجیبی در این سال اشاره نموده که در واقع گزارشی تاریخی راجع به رؤیت پرنده‌ای بسیار بزرگ و غیر متعارف در قرن چهارم هجری است؛
«فی هذه السنة خرج بعمان طائر من البحر کبیر، أکبر من الفیل، و وقف على تلّ هناک، و صاح بصوت عال، و لسان فصیح: قد قرب، قد قرب، قد قرب، ثلاثاً ثم غاص فی البحر، فعل ذلک ثلاثة أیّام، ثم غاب و لم یر بعد ذلک.» [۱]
(در این سال (یعنی سال ۳۷۵ هجری) پرنده‌ای در «عُمّان» ظاهر شد که از طرف «دریای بزرگ» [آمده بود]که از «فیل» [هم]بزرگ‌تر بود! و بر روی تپه‌ای که آن جا بود نشست و با صدای بلند و به شکل واضح و روشن سه بار چنین صدایی تولید کرد: «قَدْ قَرُبَ، قَدْ قَرُبَ، قَدْ قَرُبَ!»
این کار را به مدت سه روز انجام داد؛ آنگاه ناپدید شد و بعد از آن دیده نشد!)
بحث
۱-از این اتفاق و از رؤیت و دیدن پرندۀ بزرگ و فیل آسای این گزارش، به تاریخ امروز ۱۰۷۱ سال می‌گذرد.
۲-دریای عُمّان، پهنه‌ای آبی است که در شمال غربی دریای عرب و اقیانوس هند و شرق تنگۀ هرمز و خلیج فارس قرار گرفته است. پاکستان و ایران در شمال این دریا و عمان و همین طور بخش کوچکی از امارات در جنوب آن جای دارند... در منابع تاریخی این دریا به نام‌های بحر فارس و بحر اَخضَر و دریای مَکران و در بعضی منابع اروپایی قدیم با نام دریای اریترا نیز یاد شده است که به کل اقیانوس هند و پهنه‌های آبی مرتبط با آن نیز گفته می‌شد.
۳-فعلِ «قَد قَرُبَ» (ghadgharoba)، به زبان عربی به معنایِ «محققاً نزدیک است!» می‌باشد؛ چنان که عرب گوید: «قد قرب الموعد» (محققاً وعده نزدیک است)، اما در این جا به صوت و آوای آن پرنده اشاره دارد؛ با لحنی که شاید یک عرب از آن درک کرده است شاید آوایی همچون صدای یک بوقلمون.
پی نوشت
[۱]الکامل فی التاریخ، ج۹، ص۴۶.
دکتر سید مرتضی میرسراجی (دکترای تخصصی الهیات و مدرس دانشگاه)
عجیبا قریبا 