قیمت بنزین چقدر افزایش می‌یابد؟ /سالانه، پا به پای تورم

افزایش قیمت بنزین مقوله‌ای است که منهای رقم آن، شیوه اجرا و سیستم توزیع آن مهم‌تر است.

به گزارش سرویس اقتصادی «تابناک»، با تغییر دولت و حتی پیش از آن، قصه قیمت بنزین مدام در محافل مختلف مطرح می‌شد. وضعیت اقتصادی که به طور کل مجموعه‌ای از نرخ تورم و قدرت پول ملی را می‌تواند شامل شود، به نحوی است که دولت پزشکیان هرقدر نیز بخواهد منابع درآمدی را افزایش دهد، در بخش مدیریت هزینه ها، ناچار به افزایش قیمت بنزین است. 

این در حالی است در سال‌های مدیریت دولت سیزدهم رقم میانگین مصرف بنزین کشور در زمان پیک مصرف حتی عددی بیش از ۱۲۰ میلیون لیتر در روز را نیز تجربه کرد. اگر بخواهیم مولفه‌های موثر بر مدیریت مصرف بنزین را بررسی کنیم باید یک زنجیره از بخش تولید تا مصرف با به لحاظ کمی و کیفی زیر ذره بین ببریم. 

به گفته کارشناسان افزایش قیمت بنزین می‌تواند یکی از گزینه‌های موثر بر مدیریت مصرف آن باشد، اما بررسی سابقه تایخی ارتباط میان افزایش قیمت بنزین و کاهش مصرف آن نشان می‌دهد که چنین سیاستی می‌تواند برای مدت زمان کوتاهی موجب تغییر رفتار مصرفی مصرف کنندگان باشد و پس از گذشت چند ماه، مصرف کنندگان رفتار گذشته خود را تکرار می‌کنند.

افزایش قیمت بنزین محلی برای افزایش درآمد دولت

نکته حائز اهمیت این است که به طور معمول میزان تولید خودرو در کشور روند افزایشی دارد و همین امر موجب افزایش مصرف بنزین است. از سویی دیگر اقدام ویژه در بخش کاهش مصرف سوخت خودرو‌ها یا تنوع بخشی سبد سوخت و ورود سوخت‌های سلامت تری مانند ال پی جی یا سی ان جی به چشم نمی‌خورد؛ بنابراین به نظر می‌رسد بخش عمده هدف دولت از افزایش قیمت بنزین، افزایش درآمد و کاهش سهم پرداخت یارانه بنزین است. 

در همین راستا حجت الله میرزایی، رئیس مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران به تازگی طی اظهارنظری با اشاره به جلسه ۱۰ تن از اقتصاددانان کشور با رئیس جمهوری در هفته گذشته مطرح کرد که برآیند نظر کارشناسانه درباره قیمت بنزین این است که ناچار به افزایش قیمت این حامل انرژی تا حدود رقم تورم یعنی ۳۰ تا ۴۰ درصد هستیم. 

کارآمد ترین شیوه، افزایش پلکانی و سالانه قیمت است

با توجه به ظرفیت قانونی اصلاح نرخ حامل‌های انرژی ذیل اصل ۴۴ قانون اساسی، دولت‌ها باید اصلاح قیمت‌ها تا رسیدن به نرخ بین المللی را در دستور کار داشته باشند، اما بخش مهم و کلیدی این افزایش قیمت در رقم قیمتی آن در بازه زمانی مشخص است. به این معنا که بی شک افزایش نرخ حامل‌های انرژی بر گرانی کالا و خدمات موثر است و توصیه اکید متخصصان اقتصادی این است که بهترین شیوه، افزایش الزامی و پلکانی هر ساله قیمت بنزین به مقدار اندک است. 

این افزایش قیمت اندک سالانه می‌تواند پا به پای نرخ رشد سالانه تورم باشد یا رقمی حداقلی مانند افزایش ۱۰ درصدی سالانه داشته باشد. به این ترتیب علاوه بر اینکه آثار تورمی به طور مدیریت شده پدیدار می‌شود، سبد هزینه‌های مردم با شوک مواجه نمی‌شود. 

از سویی دیگر پس از اولویت قرار دادن استمرار افزایش قیمت متناسب سالانه، باید اصلاح شیوه توزیع را در اولویت بعدی دولت قرار داد تا سیستم توزیع یارانه در مسیر عادلانه قدم بر دارد.