شجاعی در این سخنرانی که پیش از این، صرفا بخش هایی از آن منتشر شده بود، به اهمیت ریشه‌یابی علل کاهش اعتماد و اعتقاد مردم در طول ۴۰ سال اخیر اشاره کرد و گفت: «اعتماد مردم کاهش یافته است که این یک دستاورد مهم محسوب می‌شود»!
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی تابناک، سید مهدی شجاعی به کاهش تیراژ متوسط کتاب‌ها از ۵ هزار نسخه به ۲۰۰ نسخه اشاره کرد و افزود: «متأسفانه، کتاب‌ها از سبد خانواده‌ها خارج شده و سرانه مطالعه در کشور به حداقل ممکن و نزدیک به صفر رسیده است.» او اظهار داشت که این وضعیت منجر به تقسیم جامعه به دو گروه دین‌گریز و دین‌ستیز شده و اعتقادات نسل‌های کهنسال نیز دچار تزلزل شده است.
این نویسنده در ادامه گفت: «ما برای حفظ موقعیت خود، کاخ اقامت و استقرار خود را بر اساس باور‌ها و اعتقادات مردم بنا کرده‌ایم و با رفتار و مدیریت خود، سرمایه‌های معنوی مردم را به باد فنا داده‌ایم.» او همچنین به انزجار از مقدسات در دل مردم اشاره کرد و افزود: «ما در ذهن و دل نسل‌های متولد دهه‌های ۷۰، ۸۰ و ۹۰ گاردی مستحکم در مقابل دین پدید آورده‌ایم».
شجاعی به وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم نیز پرداخت و گفت: «فقر و معیشت به گونه‌ای بر سر مردم آوار شده که فرصتی برای پرداختن به مفاهیم فرهنگی و معارف دینی باقی نمانده است».
او در ادامه تأکید کرد که باید رویکردی مثبت و امیدآفرین در پیش گرفت و با همان طعنه افزود: «در کشور ما، همگان برای انتشار آثار و اندیشه‌های خود آزادند و چیزی به نام سانسور و ممیزی وجود ندارد».
شجاعی همچنین به چالش‌های جهانی اشاره کرد و گفت: «این رفتار‌ها نشان‌دهنده انحطاط جهانی است و اگر هرچه زودتر دست به کار نشویم، سرنوشتی جز اضمحلال برای بشریت وجود نخواهد داشت».
در پایان، او با طعنه به عدم ارائه چهره‌ای مهربان و رئوف از اسلام پرداخت و گفت: «ما توانسته‌ایم ارزش ایرانی و مسلمان بودن را در جهان ارتقا دهیم.» شجاعی تأکید کرد که شفافیت در امور مالی و اجتماعی از ویژگی‌های بارز کشور است و مردم در بیان آرا و نظرات خود آزادند.
سید مهدی شجاعی در سال ۱۳۹۲ نیز، انتقادات تندی را از دوره ده ساله منتهی به این سال مطرح کرده بود.
همه چیز گل و بلبله 
مهم مردم هستن که از چپ و راست عبور کردن