رئیس جدید CIA کیست؟/ تفاوت راهبرد اطلاعاتی بایدن و ترامپ درباره ایران/ انتصاب "رتکلیف" هشداری برای ایران؟

به گزارش سرویس سیاسی تابناک؛ سازمان اطلاعات مرکزی (Central Intelligence Agency) آمریکا یا همان سیا، نهاد اطلاعاتی این کشور به حساب می‌آید و فرآیند انتخاب رئیس آن شامل چند مرحله است؛ در ابتدا بایستی رئیس‌جمهور نامزدی را برای این سمت معرفی نماید سپس توسط کمیته اطلاعاتی سنا صلاحت و توانمندی‌های وی مورد بررسی قرار گرفته و در کمیته اطلاعاتی سنا رأی‌گیری انجام می‌شود در صورت تأیید نهایی وی به سنا ارجاع داده شده و مجدد در صحن رأی‌گیری انجام می‌شود و در صورت کسب اکثریت آرا، فرد به‌عنوان رئیس سازمان سیا تأیید می‌شود. پس از تأیید نهایی توسط سنا، رئیس جدید سازمان سیا می‌بایست سوگند نیز یاد کند.

در روز‌های گذشته جان رتکلیف نامزد پیشنهادی ترامپ توانست با ۷۴ رأی موافق از سنای آمریکا تأییدیه خود را کسب نماید و به طور رسمی به‌عنوان رئیس سازمان سیا آغاز به کار نماید؛ اما جان رتکلیف کیست؟

وی در سابقه خود نمایندگی در مجلس نمایندگان و همچنین مدیر اطلاعات ملی آمریکا را دارد که پیش از این در ماه نوامبر ترامپ درباره او نوشته بود: «بی‌صبرانه منتظرم تا جان به اولین کسی تبدیل شود که در هردو سازمان اطلاعاتی رده‌بالای کشور خدمت کرده است.»

رتکلیف در مجلس یکی از محافظه‌کارترین و راست‌گراترین نفرات حاضر شناخته می‌شد و از همین رو مورد توجه رسانه‌ها و سیاست‌مداران نیز بود در زمان نمایندگی عضو کمیته اطلاعاتی و کمیته قضایی مجلس نمایندگان بود. وی همچنین در زمینه حقوقی نیز به‌عنوان وکیل دادگستری و دادستان ناحیه شرقی تگزاس فعالیت داشته است.

• رتکلیف و ترامپ
رتکلیف از زمان اولین استیضاح ترامپ به‌عنوان یکی از حامیان و مدافعان سرسخت او شناخته شد و در فرآیند نقش فعالی را ایفا کرد این حمایت‌ها در دولت اول ترامپ پررنگ بودند تا جایی که ترامپ تصمیم گرفت وی را به‌عنوان مدیر اطلاعات ملی معرفی کند هرچند که این انتخاب حواشی زیادی از سوی برخی سناتور‌ها به همراه داشت و آنها از احتمال برخورد سیاسی و عملکرد جناحی وی در این جایگاه سخن می‌گفتند. پس از طرح سؤالاتی پیرامون صلاحیت وی، تصمیم به کناره‌گیری گرفت، یک سال بعد مجدداً ترامپ او را نامزد کرد و در فاصله‌ای اندک رتکلیف توانست تأیید شود.

در زمان ریاست بر اطلاعات ملی شخصیتی که از خود به جای گذاشت ضدیت با چین بود در همان ایام او مقاله‌ای علیه چین نوشت و در بخشی از آن گفته بود: «اطلاعات روشن است: پکن قصد دارد بر ایالات متحده و بقیه جهان از لحاظ اقتصادی، نظامی و فناوری چیره شود.» این مقاله به دستاویزی برای دموکرات‌ها تبدیل شد تا او را به افشای اطلاعات به نغع ترامپ متهم کنند. ادعای آنها این بود که این اطلاعات برای حمله به رقیب ترامپ یعنی بایدن قابل استفاده بوده است هرچند که دفتر وی این اتهامات را رد کرد.

در انتخابات سال ۲۰۲۰ که شکست ترامپ را در پی داشت رتکلیف ادعا کرده بود چین، روسیه و ایران در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا دخالت داشته‌اند همچنین ادعا کرده بود که جمهوری اسلامی با ارسال ایمیل‌های تهدیدآمیز به رأی‌دهندگان دموکرات، قصد ایجاد ناآرامی‌های اجتماعی و آسیب به وجهه ترامپ را داشته است.

در جریان انتخابات اخیر ریاست جمهوری آمریکا نیز با یک اندیشکده حامی ترامپ، همکاری داشته و مشاور ترامپ در حوزه سیاست امنیت ملی بوده است.
• مواضع رتکلیف نسبت به ایران

مواضع وی نسبت به ایران تنها در مواردی که پیش‌تر ذکر شد خلاصه نمی‌شود؛ او به‌عنوان شخصیتی ضد برجام و موافق فشار حداکثری به ایران شناخته می‌شود و همچنین جمهوری اسلامی را بزرگ‌ترین حامی تروریسم می‌خواند.

او در گفتگویی از دولت بایدن به دلیل ضعفی که به حمله ایران به نیرو‌های این کشور در سوریه منجر شده است، انتقاد کرده بود البته این انقاد مسبوق به سابقه بوده و پیش‌تر در مقاله‌ای نیز مدعی شده بود دولت بایدن به اندازه کافی در قبال ایران سختگیر نبوده است. همچنین در ادامه گفت‌و‌گو ضمن اشاره به رفتار روسیه و متحدان او همانند ایران با آمریکا این رفتار‌ها را نوعی بی احترامی به آمریکا دانسته بود.

رتکلیف که گفته می‌شود یکی از افراد مؤثر در ترور سردار سلیمانی محسوب می‌شود در این گفت‌و‌گو پیرامون ترور سردار سلیمانی گفته بود: «هنگامی که در ژانویه ۲۰۲۰ یک پیمانکار آمریکایی کشته شد، پاسخ ما در دولت ترامپ این نبود که یک مشت سرباز ایرانی پاسخگو خواهند بود؛ بلکه بحث انتقام از مجموعه شبکه تروریستی ایران بود. آن زمان پاسخ ما این بود که قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، پاسخگوی این اقدام ایران باشد. ما هشدار دادیم که امروز سلیمانی را گرفتیم، اما اگر این نوع حملات ادامه پیدا کنند، به سراغ رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌رویم. پس از آن دیدید که تا ژانویه ۲۰۲۱ کاهش شدید این نوع حملات را شاهد بودیم.»

در مجموع می‌توان گفت انتصابات ترامپ و تیم سیاست خارجی و امنیت ملی که شامل افرادی نظیر جان رتکلیف است خبر از تغییر سیاست جدی آمریکا نسبت به ایران و اهمیت دوباره سیاست خارجی ایران برای آمریکا دارد و به نظر می‌رسد در دولت ترامپ با سختگیری‌هایی ویژه ای مواجه خواهیم شد.

راهبرد سازمان سیا در قبال ایران در دوره بایدن چه بود؟

راهبرد سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در دولت سابق آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران شامل چندین جنبه مهم بوده است:

احیای برجام: یکی از اهداف اصلی دولت بایدن بازگشت به توافق هسته‌ای برجام بوده است. این شامل تلاش برای بازگرداندن ایران به تعهدات هسته‌ای خود در ازای لغو تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای می‌شود.

فشار هوشمند: در کنار تلاش‌ها برای احیای برجام، دولت بایدن سیاستی را دنبال کرده که به آن "فشار هوشمند" گفته می‌شود. این راهبرد شامل همکاری با متحدان بین‌المللی برای اعمال فشار بر ایران است تا مذاکرات موفقیت‌آمیز باشد.

تقویت مقاومت ضداطلاعاتی: گزارش‌ها حاکی از آن است که سیا تلاش‌های خود را برای مقابله با عملیات ضداطلاعاتی ایران افزایش داده است. این شامل هشدارهای داخلی به دفاتر سیا درباره خطرات امنیتی و تلاش برای حفاظت از مخبران خود می‌شود.

مدیریت برنامه‌های موشکی و نفوذ منطقه‌ای: دولت بایدن همچنین بر محدود کردن فعالیت‌های موشکی ایران و مقابله با نفوذ منطقه‌ای آن تمرکز داشته است. این شامل تلاش برای مذاکرات گسترده‌تری فراتر از برجام می‌شود که موضوعاتی مانند موشک‌های بالستیک و فعالیت‌های ایران در منطقه را در بر بگیرد.

 زهرا مظهری