روش‎های حجتیه، بازسازی شده روش‎های صهیونیستی است

حجت‎الاسلام والمسلمين سیدعباس نبوی در گفت وگوی اخیر خود با هفته نامه پنجره، نکات مهمی را درباره انجمن حجتیه، چگونگی شکل گیری، مواضع این فرقه و... توضیح داده است.

به گزارش «تابناک» اهم نکات مطرح در این گفت وگو به شرح زیر است:

• موضع حجتیه در برابر نهضت امام(ره) و انقلاب اسلامی

در برخورد با نهضت امام، انجمنی‌‎ها همیشه «دو نبش» کار می‎‎کردند: یعنی به ‎عنوان این‎که این یک نهضت مذهبی است، خود را با آن مرتبط می‎دانستند، ولی با تمسک به این اعتقاد که این نوع انقلابی‌گری‌‎ها در این دوران سرانجامی ندارد، در فضای رسمی و حکومتی اعلام می‎کردند که ما جوان‌‎ها و نوجوان‌‎ها را به سمت انقلابی شدن سوق نمی‎دهیم. ما تنها به ‎دنبال پرورش مذهبی این‎‎ها هستیم. رژیم شاه هم نواقصی دارد، اما یک رژیم شیعی است. عناصر بهایی همواره تلاش می‎‎کنند در این رژیم نفوذ کنند، ما هم تلاش می‎کنیم جلوی این نفوذ را بگیریم و به تعبیری تلاش می‎‎کنیم شاهنشاه فریب این وقایع‎‎ها را نخورد.

مثل این مسأله‎ای که امروزه در فضای سیاسی رسم شده است که یک مدیر ارشد کلی آدم دور خودش جمع می‎کند، همه کار‎ها هم کار‎های خود اوست، اما علاقه‌مندان به این شخص همیشه می‎گویند ما داریم تلاش می‎‎کنیم ایشان فریب آن آدم‎هایی را که جمع کرده، نخورد!

• چگونگی شیوه‎‎های رفتار تشکیلاتی انجمن حجتیه

انجمن حجتیه غیر از معرفی خودش برای اعضای رسمی محرم و خاص، اصلا هیچ‌جا خودش را به ‎عنوان انجمن حجتیه معرفی نمی‎کرد و این سنت را تا امروز هم نگه داشته است. اگر بخواهم یک تعبیر گویا و در عین حال تند داشته باشم که ناگزیرم از آن و چاره‎ای هم نیست، این است که روش‎های انجمن حجتیه در عالم تشیع، نوع بازسازی شده‎ای از روش‎های صهیونیسم در جهان غرب است. در حضورهای‎شان، نفوذهای‎شان، برنامه‎های‎شان و بی‌اعتقادی‌های‎شان که ممکن است به خیلی از مسائل واقعا پشت پا بزنند، این روش‌‎ها دیده می‎شود.

انجمن فعالیت‌‎های درآمدزِای مالی هم انجام می‎دهد. معمولا با گرفتن شهریه‎‎های هنگفت چند میلیونی از بچه‎‎های متمولین، به نوعی معامله می‎کنند: می‎گویند ما یک فرزند مرفه دنیای امروز، اما با چنین مذهبی به شما تحویل می‎دهیم و همین کار را هم می‎‎کنند.

برخورد من با انجمن حجتیه برخورد توصیفی، تحلیلی یا تاریخی نبوده است. از نوعی که بعضی از دوستان کتاب‎هایی نوشتند و جریان‎های سیاسی معاصر را بررسی کردند، بلکه من در تار و پود زندگانی‌ام با این مسائل روبه رو شدم. افراد زیادی که از درون انجمن حجتیه بیرون آمده و وارد فضای انقلابی شدند، نتوانستند خودشان را بشناسند. این‎‎ها اول مذهبی انقلابی شدند، بعد التقاطی شدند، بعد هم کارشان به جریان‎های چپ و مارکسیستی کشید.

• اینها کلام امام(ره) را قبول نداشتند

مدل کار انجمن حجتیه اصولا مدلی نبود که فعال بودن یا متوقف بودن آن را اساسا بشود تشخیص داد یا ارزیابی کرد. البته امام درباره انجمن حجتیه بیانیه مستقلی ندادند و موضع‌گیری ضمنی کردند. انجمن حجتیه بیانیه دادند که ما کلیه فعالیت‎هایمان را متوقف می‎‎کنیم تا زمانی‎که اجازه فعالیت پیدا کنیم.

فکر و مسیر زندگی کسانی که وارد انجمن حجتیه می‎شدند، بر این اساس شکل می‎گرفت که در زمان غیبت هیچ حرکتی به سرانجام نمی‎‎رسد، بنابراین، فعالیت و مبارزات سیاسی حضرت امام را کاری لغو می‎دانستند. نه این‎که این کار‎ها نتایج کوتاه‎مدت نداشته باشد، بلکه معتقدند که اصولا در فراز و فرود تاریخ این کار‎ها بی‎فایده است و این تکلیف و مسئولیتی است که به دوش حضرت حجت گذاشته شده.

بنابراین، اینها کلا امام را قبول نداشتند که حالا موضع‎گیری امام در این قضایا نقشی ایفا کند. نوع فعالیتشان هم در فراز و فرود‎های سیاسی کشور قابل تشخیص نبود. مثلا اینها هیچ‌ گاه در انتخابات گوناگون موضع نداشتند. موضع‎گیری امام تأثیر چندانی در فعالیت‌ اینها نداشت و کار خودشان‌ را انجام می‎دادند؛ همان گونه از موضع‎گیری امام تا امروز همان روش و فعالیت را انجام دادند.

• روش تبلیغی حجتیه شبیه شست و شوی مغزی است

حجتیه هیچ‎گاه آن‎ گونه که قرآن کریم می‎فرماید دعوی و تبلیغ عمومی و اجتماعی ندارند؛ در حالی‌که روحانیت شیعه بزرگترین چیزی را که از قرآن و روایات گرفته و بدان عمل می‎‎کند، همین تبلیغ عمومی ا‌ست؛ یعنی ارکان و اعتقادات دین را باید به زبان و فراخوان و دعوت عمومی مطرح کرد. اینجا دعوت از حالت فردی و تمرکز بر جنبه‎‎های روانی شخصی کاملا خارج شده و دعوت عمومی مطرح می‎شود و همان‎طور که امیرالمؤمنین می‎فرماید، قلوب سالم و آگاه و اهل توجه به معنویت و عبودیت الهی جذب می‎شوند و بدل به جریان گسترده دینی می‎شوند.

خلاف این مسأله که یک دعوت شیطانی است، همان روش صوفیه، بهایی‌‎ها و منافقین است: دنبال تک‌تک انسان‌‎ها رفتن. مدل فعالیت حجتیه، نوعی تغذیه فکری شبیه شست‎وشوی مغزی به ‎صورت سیال و بیرنگ و شناور است. شما در مواجهه با این افراد، متوجه نمی‎‎شوید که با انجمن حجتیه روبه رو شده‌اید. انجمن حجتیه این کار را در حالت شیعی به عنوان ضد بهاییت، اما با همان روش بهاییت انجام می‎دهد.

• توسل حجتیه‌ای‌‎ها به علما نوعی استفاده ابزاری بود

امروز به یقین عرض می‎کنم که بخش بزرگی از بدنه تا سران انجمن حجتیه، فتاوای فقهی را به ‎عنوان بهانه لازم دارند؛ نه برای تقلید و برای همین، به‎ دنبال فتاوایی می‎گردند که بتوانند با آن به ‎زعم خود، دنیای مدرن را فریب دهند! به همین دلیل بود که وقتی مرحوم آقای خویی حیَل ربا را جایز دانستند، حجتیه‌ای‌‎ها در اندک مدتی این حیل را به روش عمومی اقتصاد بدل کردند.

امام ـ رحمت‎الله علیه ـ با اطلاع قاطع دریافتند که آقایان انجمن حجتیه در شورای خودشان بعد از بحث‎‎های متعدد، مصوب کرده‌اند که نیمه شعبان سال 13۵۷  مراسم بگیرند، در حالی ‎که امام بیانیه داده بودند که ما امسال عید نداریم و عزای انقلاب است برای ما؛ به ‌خاطر شهدای انقلاب. خب، جناب آقای حلبی شما به استناد چه مبنای فقهی در مقابل فتوا و نظر صریح حضرت امام مصوبه‎ای را تصویب و بدان عمل کردید؟ بالاخره این‎‎ها مبنا می‎خواهد دیگر! بگویند ما از کدام مرجع تقلید پرسیدیم؟ ما که دیدیم تقریبا تمامی مراجع معظم تقلید حتی اگر در بخش‎هایی انتقاد داشتند یا داشته باشند، همراهی و حمایت اصلی خودشان را با انقلاب، امام و پیروی از امام و مقام معظم رهبری داشتند و حفظ کرده‌اند. حتی مرحوم آقای خویی در سال‎هایی که منتهی به انتفاضه دوم عراق شد، در سال ۱۹۹۲ کاملا مسیر را به ‎سمت بالنده شدن مبارزه در عراق و همراهی با انقلاب اسلامی و جریان عمومی نهضت آورد.

آن گاه یک پرسش از حجتیه‎ای‎ها: این هم حضرت آیت‌الله خویی که آمدند به ‎سمت انتفاضه در عراق. حالا دیگر پشتوانه شما چیست؟ بعد‎ها این‎‎ها آمدند سراغ آیت‌الله سیستانی و الان هم گاه و بیگاه حضرت آقای سیستانی را مطرح می‎‎کنند. اما این هم دروغ است؛ چون از زمانی‎که حضرت آقای سیستانی آمدند، جریان‎های اصیل عراق را با داخل ایران هم‌فکر و هم‌جهت کردند و به ابتکار ایشان تقابل تبدیل به یک تبادل عمیق و گسترده شد و ایشان به نوعی جایگاه یک ولایت فقیه نانوشته و اعلام‌ نشده را در عراق به ‎عهده گرفتند و بعد ایشان فتوای صریح دادند که آرای ولی‌فقیه دست کم در امهات نظام جامعه باید مورد توجه قرار بگیرد و مبنا باشد، یکباره ما دیدیم که سیستانی سیستانی گویی انجمن حجتیه هم شل شد!

• چگونگی تعامل حجتیه با نظام در طول این سه دهه؟

کسانی از اینها که آمدند در نظام مدیریتی جمهوری اسلامی با شخصیت‎های ارزشمند نظام خو گرفتند، سر یک دو راهی قرار گرفتند که چه کنند؟ همچنان مخفی و انجمنی و پشت پرده باقی بمانند؟ یا نه، این‎‎ها را بگذارند کنار و تبدیل بشوند به یک عنصر خدوم در جمهوری اسلامی و خدمت کنند؟ بعضی‌شان کار را یکسره کردند و آمدند داخل نظام و هر جا هم مطرح شد، گفتند ما قبلا در انجمن بودیم الان نیستیم. ولی بخش اعظمی از ایشان همچنان آن حالت‎های دو نبش و سه نبش و این‎‎ها را حفظ کرده‎اند: بین انجمن و نظام در حالت رفت و برگشت بودند و هستند. 

• تفسیر به رأی روایات آخر‎الزمانی

تفسیر حضرت امام ـ رحمت‎الله علیه ـ در این‎باره این بود که: هر پرچمی منهای دعوی اهل‎بیت و این تفسیر در یک بیان گویا جایگاه انقلاب اسلامی را تعریف می‎کند. خیلی روشن است. هر پرچمی منهای دعوی اهل‎بیت بلند شود، انحراف و کفر است و به سرانجام نخواهد رسید؛ اما پرچمی که خود اهل ‎بیت گفتند، اما «الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواه حدیثنا» و خودشان ارجاع دادند به این پرچم، می‎‎شود یک روایتی باشد که بگوید هر پرچمی ولو پرچم خود ما اهل‎بیت، در زمان غیبت نعوذ بالله پرچم انحراف و کفر است؟ این خیلی تفسیر واضح و روشنی است. این‎‎ها دنبال بهانه‌اند و این روایات را هم به‎عنوان بهانه لازم دارند و موضوع‎شان موضوع روایات نیست.

امام ـ رحمت‎الله علیه ـ در یک کلمه، کل مسأله این‎‎ها را بیان کردند. دین، تقوا، معنویت، تشیع، اهل‎بیت؛ همه این‎‎ها با هم اما عافیت‎طلبانه. قرآن کریم می‎‎فرماید نمی‎‎شود در راه خدا در هر دوره‎ای ـ حالا که دوره مدرنیته غرب از همه سخت‎تر است ـ مبارزه کرد، اما صدمه ندید و رنج را تحمل نکرد. این‎‎ها می‎‎خواهند این را بگویند که می‎‎شود! می‎‎شود دیندار بود، با خدا رابطه بنده و پروردگار را به احسن وجه داشت، با اهل‎بیت بهترین رابطه را داشت و در عین ‎حال از زندگی بهترین لذت را برد. فقط این‎‎ها در روش خود می‎‎خواهند نشان دهند که جا و موضع استتارت را خوب بگیر، بعد همه این‎‎ها را به‎دست می‎‎آوری... .

• جلسات بدون تابلو ولی با همان طرز تفکر

یک پرسش می‎پرسم: منهای ایمان و تقوا و عبودیت، انقلابی بودن چه ارزشی دارد؟ اگر از دید متدینانه بخواهیم به آن نگاه کنیم، باید بگوییم که هیچ ارزشی ندارد. ولی این گونه نیست. انقلابی بودن یک ارزش مهم و ذاتی دارد. خیلی حساس است. انقلابی بودن کاملا مساوی و معادل این است که انسان باید ضدظلم باشد. بدون ضد ظلم بودن انسان نمی‎‎تواند انقلابی باشد. وقتی انسان می‎‎خواهد ضدظلم باشد، باید سرچشمه حرکت خودش را از ظلم دور کند؛ بنابراین، به این که چه‎ چیز‎‎هایی انسان را به این سمت می‎‎کشاند، باید توجه و آگاهی پیدا کند و حالت آگاهانه داشته باشد. این‎جا دو چیز دست به‎ دست هم می‎‎دهد؛ یکی تلاشی است که بايد برای ضدظلم بودن داشته باشد و چگونه راهی را برود که ظلم نورزد و ظلم نپذیرد و دوم هم جوششی که از درون فطرت آغاز می‎‎شود. این‎جا فطرت خودبه‎خود می‎‎جوشد. وقتی فطرت جوشید، راه‎‎های انحرافی به‎ صورت بدیهی برای فرد آشکار می‎‎شود.

باید برگردیم به جمله امام که می‎‎فرمودند خیلی باید هشیار باشیم، یک‎مرتبه چشم باز نکنیم و ببینیم حجتیه همه‎ چیز‎هایی را که در انقلاب داشتیم، نابود کرده است. اصلا منظور امام از حجتیه فرد نیست. منظور امام از حجتیه افراد نیست. چهار پنج نفر شورای مرکزی و غیره ابدا نیست. منظور از حجتیه، مشی حجتیه است... .

متن کامل این گفت وگو را اینجا بخوانید.