سرویس سیاست خارجی ـ مذاكرات دو روزه ايران و گروه به نام 5+1 امروز پس از سه دور مذاكره فشرده به پايان رسيد. منابع ديپلماتيك حاضر در مذاكرات با سخت و فشرده خواندن آن، ميگويند، در حالي كه ايران پيشنهادهایی براي رسيدن به يك «مكانيسم مشخص و عملي براي تداوم همكاري» ارایه داد، اين مهم به دليل نداشتن ايده مناسب از سوي طرف مذاكره كننده غربي، راه به جايي نبرد.
به گزارش «تابناك»، در حالي كه فشار دوچندانی بر ايران براي مذاكره رو در رو با طرف آمريكايي وجود داشت، ايران بر پایه توافقات انجام گرفته در ژنو، خواستار ارایه راهكارهاي ويژه و مناسب براي بسترسازي همكاريها شده بود كه گروه 5+1در برابر پيشنهادهای ايران نتوانستند پيشنهادي دهند.
پيش از اين، تحليل بيشتر رسانههاي غربي اين بود كه آمريكا تمايل چنداني براي نتيجهبخش بودن مذاكرات ندارد و ميخواهد خواستههاي خود را بدون دادن هرگونه امتيازي به ايران تحميل كند.
در راستاي همين هدف بود كه آمريكاييها چند بار درخواست دیدار رو در رو با هيأت بلندپايه ايراني را كردند كه اين درخواست از سوي طرف ايراني رد شد.
در همين حال، ابوالفضل ظهرهوند، معاون رسانهاي دبير شوراي عالي امنيت ملي پس از پايان دور سوم مذاكرات تأكيد كرد كه جمهوري اسلامي ايران، همچنان خود را پايبند به اصل مذاكره و گفتوگو ميداند و دكتر جليلي نيز اعلام كرده است مذاكرات ادامه خواهد يافت، ولی زمان و مكان آن هنوز مشخص نيست.
در اين ميان، كاترين اشتون، نماينده گروه 5+1 كه به خواستههاي خود در اين مذاكرات دست نيافته، پس از پايان مذاكرات مدعي شد، اين درخواستهاي ايران بوده كه وي را نااميد كرده است!
اشتون در ادامه به خبرگزاري رويترز گفت: هيچ تصميمي براي مذاكره دوباره با ايران وجود ندارد، ولی باب گفتوگو باز است.
مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا كه ديداري يك ساعت و نيمه هم با دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران داشت، در حالي مدعي ميشود كه درخواستهاي ايران، باعث به بنبست رسيدن مذاكرات شده است كه ايران، تنها خواستار به رسميت شناخته شدن حق قانوني خود، مبني بر دسترسي به تكنولوژي هستهاي طبق معاهده انپيتي و حركت در راستاي برداشتن كامل تحريمها شده بود. اين درخواست ايران از سوي برخي كارشناسان به عنوان بالا بردن سطح چانهزنيها توسط جمهوري اسلامي ايران مطرح ميشود كه باعث متحير ماندن نمايندگان گروه 5+1 شده است.
آنچه از متن مذاكرات اخير برميآيد، موضع ثابت ايران در تداوم مذاكره و رايزنيهاست، در حالي كه طرف 5+1 و به ویژه آمريكا، تمايلي براي چنين مسألهاي ندارد و در اين مورد، تنها به فضاسازي رسانهاي روي آورده و مذاكره، همه حقيقت آمريكاييها براي حضور در نشست استانبول نيست.
حقايق موجود، نشان دهنده آن است كه حضور معاون وزير امور خارجه آمريكا در اين مذاكرات به اميد ديدار دوجانبه با طرف ايراني بوده است؛ بنابراین، بايد گفت، شانه خالي كردن طرف آمريكايي از پذيرش خواستهاي برحق ايران، بيانگر بی نيازی اين كشور به گفتوگوهاي مستقيم با ايران نيست و اين نياز راهبردي را به خوبي ميتوان در اركان تصميمگيري اين كشور به خوبي دید.
فيليپ كراولي، سخنگوي وزارت خارجه آمريكا با تأييد رايزنيهاي صورت گرفته براي مذاكره با طرف ايراني و ارایه درخواست رسمي در اين مورد، نشان داد كه اين نياز به مذاكره در ميان آمريكاييها هست، ولي آنها بر آن هستند تا تنها درباره منافع خود و حل مشكلات منطقهاي خود با ايران مذاكره كنند. به عبارت بهتر، طرف آمريكايي همچنان به سياست چماق و هويچ اعتقاد دارد؛ چیزی كه به نظر ميرسد، ايران به خوبي آن را ميداند و حاضر نيست به سادگي در بازي آمريكاييها قرار بگيرد.
مسلم است كه هيأت مذاكره ايراني در استانبول، از منافع ملي كشور دفاع ميكند و از اين روی، از سوي نخبگان سياسي و آحاد مردم ايران، مورد حمايت و پشتيباني قرار ميگيرد؛ بنابراين، طرفهاي مذاكرهكننده غربي، نميتوانند به اميد انشقاق داخلي منتظر آينده بمانند، چرا كه زمان كاملاً به سود ايران است.