در کنار وعده‌های بی حاصل دولتی، تنها امید نابینایان تبریز، انجمن خیریه‌ای است که تمام توانایی اش ایجاد اشتغال برای معلولان نابینا و کم بینای شهر با روزی 1000 تومان دستمزد است.
به گزارش خبرگزاری مهر، کارگاه تولیدی جاروهای دستی و تی‌های نظافتی در تبریز یکی از معدود مراکزی است که با ایجاد اشتغال برای معلولان نابینا و کم بینای شهر در نهایت توانسته تنها 30 نفر از این افراد را با دستمزد بسیار پایین تحت پوشش و حمایت قرار دهد.
عباس افتخاری، مسئول این کارگاه می‌گوید: تنها درآمد این کارگاه از فروش چرتکه و جاروهای تولیدی و حمایت خیران زیر نظر موسسه خیریه تبریز است.
افتخاری، هدف از تاسیس این مرکز را حمایت و ایجاد اشتغال برای افراد نابینا و کم بینا بیان کرده و می‌گوید: در سال 74 عده‌ای از خیران شهر برحسب اطلاعات موجود به بهزیستی مراجعه و با استعداد سنجی و در نظر گرفتن توانایی نابینایان اقدام به راه‌اندازی یک کارگاه تولیدی چرتکه و جاروهای نظافتی به شکل سنتی کردند.
بنا به گفته‌های مسئول کارگاه تولیدی چرتکه و جاروهای نظافتی این کارگاه در ابتدا با استخدام شش نفر نیروی کار افتتاح شد و در طول همان سال با معرفی همین افراد و اعلام آمادگی افراد دیگر به صورت داوطلبانه اقدام به جذب تعداد بیشتری از افراد نابینا کرده و در طول این سالها با 30 نفر، فرد شاغل در این مکان به کار خود ادامه داده است.
وی بر امکان جذب و اشتغالزایی برای بیش از 100 نفر در این حرفه اشاره کرده و یادآور می‌شود: با توجه به کمبود فضای کافی و بودجه پایین کارگاه، توانایی ایجاد اشتغال برای تعداد افراد بیشتری را نداریم.
عباس افتخاری تاکید می‌کند: در طول 16 سال گذشته بودجه این کارگاه توسط افراد خیّر تامین شده است و همواره همراه با پرداخت حقوق و دستمزد مقرر این افراد سعی کرده ایم با تامین سرویس ایاب و ذهاب آنها، سبد کالایی مناسب، سبد رمضان، مبلغ عیدی کافی و ... را تامین کنیم.
وی در ادامه می‌افزاید: اما متاسفانه بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها و با افزایش قیمت بنزین، حمل و نقل و سایر اقلام، موسسه خیریه تبریز قادر به تامین سرویس ایاب و ذهاب و هزینه‌های بیشتر نیست و مشکل کمبود بودجه هر روز بیش از قبل خودنمایی می‌کند.
مدیرعامل جامعه نابینایان آذربایجان شرقی نیز در رابطه با سختی کار افراد نابینا و کم بینای شاغل در کارگاه چرتکه بافی و درآمد پایین آنها، می‌گوید: برای انجام حمایتهای بیشتر از این افراد مذاکراتی با نهادهای مختلف انجام داده ایم اما هرگز نتوانستیم نتیجه مطلوبی کسب کنیم و تنها اقدام مثبت و عملی صورت گرفته بیمه درمانی آنها بوده که یکسال قبل محقق شد.
علی اصغر امیرانلوی تاکید می‌کند: در همین کارگاه تاکنون بارها حوادث مختلفی برای این افراد پیش آمده که متاسفانه در صورت بروز حادثه و یا بیماری آنها نیز وضع بدتر شده و هیچ سازمان و نهادی از آنها حمایت نمی‌کند.
یکی از عمده ترین مشکلات شاغلان این کارگاه که همگی میانسال و مسن بوده و متاهل هستند و بعد از سالها فعالیت، یک سال قبل با تلاشها و پیگیریهای مجمع خیریه تبریز بیمه شده‌اند، مسئله دوری راه و رفت و آمد سخت و سنگین است.
عباس افتخاری در این رابطه می‌گوید: هر کدام از آنها ساکن مناطق مختلفی از شهر هستند که اغلب در مناطق باسمنج، باغمیشه، ائل گولی، لاله، رضوانشهر و ... و در منازل استیجاری و یا در خانه پدری زندگی می‌کنند و یکی از بزرگترین دغدغه‌های ما رفت و آمد ایشان است که در طول مسیر همواره با مشکلات و حوادث گوناگونی درگیر هستند.
افتخاری در رابطه با تلاش این هیئت برای جذب کمکهای بیشتر می‌گوید: در طول سالهای گذشته چند بار گزارشهایی توسط صدا و سیما و باشگاه خبرنگاران و ... تهیه شده، اما همواره تلاشهای ما برای برقراری ارتباط با مسئولان دولتی و کشوری بی نتیجه بوده است.
سرپرست کارگاه تولیدی چرتکه و جاروهای نظافتی سنتی ادامه می‌دهد: ما هیچوقت درخواست حمایتهای میلیاردی نداشته ایم و فقط شماره حساب این مجمع را اعلام می‌کردیم تا شاید با جذب چند میلیون کمکهای خیران استان، دفتر ریاست جمهوری، نهاد رهبری و ... بتوانیم برای تامین مشکلات عمده شاغلین این کارگاه و تامین نیازهای اولیه زندگی آنها اقدام کنیم.
وظیفه خطرناک؛ یک نابینا در حال کار با دستگاه سوراخکاری نابینایان و کم بینایان شاغل در این کارگاه، هر روز از ساعت 7:30 صبح تا 14 ظهر در این مکان به تولید جاروهای نظافتی مشغول هستد و با وجود اینکه کارکردشان در مقایسه با افرادی که بینایی کاملی دارند بسیار پایین است اما دقت و توجه بسیار بالایی در کار خود دارند و از لحاظ کیفی تولیدات بهتری ارائه می‌دهند.
بالاترین دستمزد این کارگاه متعلق به حسین.خ است که با دستگاه دریل برقی کار کرده و توسط قالب چوبهای پایه جاروها را با دریل سوراخ می‌کند. حسین که کاملا نابیناست و تنها با کمک حس لامسه و با انگشت محل سوراخهای چوب جارو را تشخیص می‌دهد روزانه هزار تومان دستمزد می‌گیرد؛ روزی یک اسکناس سبز کوچک که هر روز ارزش کمتری یافته و شاید تنها تامین کننده هزینه رفت و آمد وی باشد. بدین صورت که او پولی خواهد داشت برای خروج از خانه تا محل کار و برگشتن به منزل به امید یک روز دیگر...
سرپرست این کارگاه دستمزد پایین این افراد را اینگونه تشریح می‌کند: حتی پیش می‌آید که گاهی بعضی از این افراد به دلیل بالا بودن هزینه رفت و آمد یک روز در میان سر کار خود حاضر می‌شوند، در حالیکه این مسئله باعث می‌شود همین دستمزد پایین را در روز غیبت از دست بدهند.
افتخاری می‌گوید: مهمترین هدف تاسیس این کارگاه ایجاد شغلی مناسب برای افراد نابینا و کم بینا بود تا درآمدی داشته باشند، سربار خانواده خود نبوده و به مشاغل کاذب و یا حتی تکدی گری روی نیاورند اما هیئت ما قادر به تامین دستمزد بیشتری برای آنها نیست.
وی اضافه می‌کند: ما همکاران خود را به صندوق حمایت مستمندان تبریز معرفی کرده ایم اما حمایتهای این صندوق نیز درحد حمایتهای خیریه و شبیه به مجمع خیریه است و با توجه به تورم اقتصادی و افزایش قیمتها قادر به تامین زندگی یک خانواده نیست.
علی اصغر امیرانلوی، مدیرعامل جامعه نابینایان آذربایجان شرقی نیز تعداد متوسط افراد نابینا و کم بینا در استان را حدود 13 هزار و در تبریز چهار هزار و 500 نفر اعلام کرده و می‌گوید: از این تعداد حدود 20 تا 25 درصد از واجدان شرایط مشغول به کار هستند و مابقی به دلایلی چون ناتوانی و مشکلات جسمی دیگر علاوه بر نابینایی، کم سوادی و بی سوادی و یا بدلیل بی علاقگی بیکار محسوب می‌شوند.
امیرانلوی ادامه می‌دهد: بیش از 80 درصد این شاغلان نیز در نهادها و در بخشهای خدماتی و شرکتی و استخدام رسمی هستند.
وی در رابطه با نوع اشتغال نابینایان و میزان توانمندی آنها می‌گوید: در دنیا 90 شغل برای نابینایان و کم بینایان تعریف شده، اما در کشور ما این افراد تنها در 9 شغل پذیرش می‌شوند که از این میان اغلب به عنوان اپراتور تلفن ادارات، تدریس در سطوح مختلف آموزگاری و دبیری و یا مشاور و کارشناس در بهزیستی و سازمانهای مرتبط استخدام می‌شوند.
وی از عدم شناخت و آگاهی جامعه درباره زندگی و مشکلات این افراد ابراز تاسف کرده و یادآور می‌شود: متاسفانه در کشور ما تنها در دو روز از سال آنهم در روز عصای سفید و روز حمایت از معلولان یادی از این افراد می‌شود.
مدیرعامل جامعه نابینایان استان به قانون جامع حمایت از حقوق معلولان اشاره کرده و تاکید می‌کند: طبق این قانون 60 درصد اپراتورهای ادارات باید از میان افراد نابینا و کم بینا انتخاب شوند و در استان آذربایجان شرقی بالغ بر 155 اداره وجود دارد که متاسفانه این قانون در آنها نادیده گرفته می‌شود و در صورت عمل به این قانون حدود 160 خانواده حمایت خواهند شد.
علی اصغر امیرانلوی خاطر نشان می‌کند: در سال 88 و 89 ، بیش از 17 نفر بازنشسته شده‌اند که جایگزین آنها افراد نابینا نبوده‌اند که این مسئله به عدم شناخت و آگاهی مسئولان و مردم از توانمندیهای معلولین و نابینایان مربوط است.
وی با بیان اینکه متاسفانه در جامعه ما فرد نابینا به عنوان فرد ناتوان شناخته شده است، تاکید می‌کند: امروزه مسئله مناسب سازی شهری به بحثی داغ و جدی تبدیل شده است اما جامعه ایرانی به مناسب سازی فکری بیش از مناسب سازی شهری نیاز دارد و باید قبل از ایجاد تحولات سازه‌ای شهری باید فرهنگ سازی مناسب انجام شود.
***
اینکه معلولان به ویژه نابینایان به عنوان اقشار آسیب پذیر جامعه نه تنها باید از حقوق اجتماعی برابر با افراد عادی برخوردار باشند، بلکه لازم است حمایتهای ویژه‌ای نیز از آنها به عمل آید، موضوعی است که هیچگاه از زبان مسئولان مختلف دولتی نمی‌افتد.
از سوی دیگر با وجود دستگاههای عریض و طویل حمایتی در کشور و صرف هزینه‌های هنگفت در بخشهای مختلف، اما هنوز حمایت از اقشار آسیب پذیر تنها در حد شعار باقی مانده و به نظر می‌رسد مسئولان مربوطه تنها «ژست» حمایت از اقشار محروم، آسیب پذیر و معلول جامعه را به خود می‌گیرند.
به راستی آیا فردی در این روزگار با روزی هزار تومان می‌تواند هزینه‌های رفت و آمد خود را نیز تامین کند؟؟
گزارش: ناهید زمانیعکس: مهسا جمالی 
وااسفا 
کوری خداراشکر میکرد وهمی رفت قوی