هرچند این روزها، بارها بحث درباره اينكه نهاد اطلاعاتي در جمهوري اسلامي ايران در قالب سازماني مستقل و فرابخشي به زندگی خود ادامه دهد يا به عنوان وزارتخانهاي به موازات ديگر وزارتخانهها باشد، مطرح شده، بحث جديدي نيست و پیش از این نیز در جمهوري اسلامي بوده، بلكه در ديگر كشورها نيز چنين حساسيتي نسبت به شیوه مديريت نهاد اطلاعاتي بوده و هست.
در واقع، عمده بحث اين نيست كه اين وزارتخانه از مجموعه دولت بیرون رود یا نه، بلكه نکته اين است كه فعاليت اطلاعاتي، به ويژه در كشوري چون ايران به تمركز نیاز دارد؛ بنابراین، شكي نيست كه در همه كشورهاي جهان، از جمله ايران، نهادها يا جوامع اطلاعاتي هستند كه هرچند ممكن است، كاركردهاي گوناگونی در حوزههاي تخصصي خود داشته باشند، بدون تردید، ماهيت وظايف و كار ويژههاي آنان، فراتر از يك نهاد يا قوه است؛ بنابراین، آنچه در اين ميان براي همه كشورها در اداره و مديريت نهادهاي اطلاعاتي اهميت دارد، اين است كه به نوعي، تمركز واقعي بين اين نهادها ايجاد كرده تا نهادهاي سياستگذار، گرفتار تناقضهاي نهادهاي اطلاعاتي موازي نشوند.
سعي در ايجاد تمركز در سازمانهاي اطلاعاتي و بیرون آوردن مديريت سازمان اطلاعاتي كشور از تغيير و تحول و رفت و آمد دولتها، زماني اهميت مييابد كه دريابيم تاكنون مرجعي براي ايجاد هماهنگي بين جوامع اطلاعاتي در كشور به صورت رسمي وجود نداشته و نهادهاي اطلاعاتي ارگانهاي نظامي در كنار وزارت اطلاعات، انجام وظيفه می کردند، در حالي كه هم ماهيت و هم كاركرد نهادهاي اطلاعاتي در همه كشورها، حاكميتي است؛ بدين معنا كه نهادهاي اطلاعاتي، نه تنها باید براي دولتها كار كنند، بلكه بايد در مقابل همه نهادهاي حاكميتي پاسخگو باشند تا بدين وسيله، بتوانند بالاترين ميزان بهرهوري در راستای محافظت از ساخت سياسي، اقتصادي و اجتماعي كشور را داشته باشند.
با تشكيل سازمان اطلاعات در كشور و پاسخگويي اين سازمان در برابر شورايي متشكل از سران سه قوه و در رأس همه رهبري نظام، نه تنها با تمركزگرايي، موازيكاري در بين نهادهاي متفاوت اطلاعاتي از بين ميرود، بلكه سازمان اطلاعات، از نوسانات و تنشهاي ناشي از تغيير و تحول دولتها نيز در امان خواهد ماند.
طبيعي است، اين تمركز و پاسخگو بودن نهاد اطلاعاتي در قبال حاكميت به صورت يك كل واحد و نه دولت به عنوان بخشي از حاكميت، با توجه به قرار گرفتن ايران در منطقه پر تنش خاورميانه ـ كه سوداي نفت، كشورهاي غربي را براي دخالت در آن هر روز بيشتر اغوا ميكند ـ ضرورت بيشتري پيدا ميكند.
در این باره باید گفت، تأكيد رهبر انقلاب اسلامي بر تلاش بيش از پيش وزير اطلاعات، برای ايجاد ثبات و استمرار در كار اين نهاد با اهميت، در شرايطي است كه خاورميانه در تب انقلابهاي مردمي ميسوزد؛ انقلابهايي كه بعضا با دخالت و توطئههاي بيگانگان پرهزينه شده و هنوز به ثمر نرسيده است.
بنابراین، امروز نهادهاي اطلاعاتي كشور، براي تحليل درست و واقعي شرايط، بيش از هر زمان ديگري، به ثبات و استمرار نیاز دارد و برخي اقدامات ناپخته و نسنجيده، ميتواند دوستان را نگران کرده و كورسويي از اميد در دل دشمنان روشن كند.
منبع: ملت ما