اظهارات هشدارگونه وزیر بهداشت از شرایط سخت حوزه بهداشت و درمان کشور، حاکی از این است که وضعیت "نظام سلامت" به مراتب بحرانی تر از آن چیزی است که احساس می شد با تامین داروهای بیماران خاص و صعب العلاج، به آرامش برسد.
به گزارش مهر، بعد از گذشت نزدیک به 80 روز از شروع به کار وزیر بهداشت دولت یازدهم، مشکلات حوزه سلامت یکی پس از دیگری نمایان می شود به طوریکه مصاحبه های وزیر با رسانه ها و انتقاد از کمبود بودجه و اعتیارات وزارتخانه در ماههای پایانی سال، حکایت از این واقعیت دارد که روزهای سختی در انتظار "سلامت" است.
برآوردها از صحبتها و گفته های مدیران ارشد وزارت بهداشت درباره کمبودها و مشکلات حوزه بهداشت و درمان، نشان می دهد که در چند ماه پایانی سال جاری، کار چندانی نمی توان برای بهبود شرایط حوزه سلامت انجام داد. این، موضوع را می توان از لابه لای اظهارات صریح وزیر و معاونان وزارت بهداشت، متوجه شد. به طوریکه طاهر موهبتی معاون حقوقی و امور مجلس وزارت بهداشت گفته است کاهش بودجه 40 درصدی بخش پیشگیری از بیماریها در سال 92 در مقایسه با سال 91 هشدار جدی برای بخش سلامت است که اگر به آن پرداخته نشود باید هزینه های بیشتری را در حوزه درمان داشته باشیم.
این در حالی است که رئیس جمهور و سایر وزرای دولت یازدهم نیز از کسری بودجه سال 92 و کمبودهایی که در زمینه تامین اعتبارات در ماههای پایانی سال وجود دارد، گلایه و انتقاد دارند.
به گفته معاون وزیر بهداشت، در حال حاضر 70 درصد هزینه های درمان از جیب مردم پرداخت می شود و این در حالی است که باید تا دو سال آینده بر اساس سند چشم انداز توسعه سهم مردم از پرداخت هزینه های درمانی باید به 30 درصد برسد.
موهبتی به این نکته نیز اشاره دارد که از 56 هزار میلیارد تومان هزینه حوزه سلامت در کشور، 40 هزار میلیارد تومان در بخش درمان هزینه می شود که از این میزان 5 هزار میلیارد تومان از اعتبارات دولتی استفاده می شود و 9 هزار میلیارد تومان توسط بیمه ها پرداخت می شود.
در همین حال، دکتر سیدحسن هاشمی وزیر بهداشت با عنوان این مطلب که رهبر معظم انقلاب، رئیس جمهور و بخشی از دولت که مرتبط با نظام سلامت است در جریان مشکلات موجود این بخش هستند، گفته است که اگر نتوانیم خدمات را به قیمت واقعی عرضه کنیم و بیمه ها نیز منابع تامین آن را نداشته باشند همه بیمارستانهای کشور کاملا ورشکسته می شوند، هرچند در حال حاضر نیز با این شرایط فاصله چندانی ندارند.
وی با اشاره به کسر بودجه 8 هزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت در سالجاری، عنوان داشته است که ما به ازای هر شبانه روز هزینه 285 هزار تومانی تختهای بیمارستانی، 240 هزار تومان از بیمه ها دریافت می کنیم، سالانه هم 23 میلیون تخت روز بستری در کشور داریم، بنابراین باید با واقعی شدن تعرفه خدمات پزشکی و گسیل داشتن منابع ناشی از هدفمندی یارانه ها به بیمه ها بتوانیم این وضعیت را مهار کنیم.
وزیر بهداشت با گفتن این جمله که وزارت بهداشت بیمار است و نیاز به درمان دارد، اعتبارات ناکافی وزارتخانه را مانع به انجام رساندن ماموریتهای وزارت بهداشت عنوان داشته و گفته است که از 2000 میلیارد تومان اعتبار اختصاص یافته برای اجرای طرح پزشک خانواده تنها 2 درصد آن محقق شده است که بعید است این میزان تا آخر سال به 4 یا 5 درصد برسد.
هاشمی ادامه داد: وزارت بهداشت هم اکنون حدود 7 هزار میلیارد تومان بدهی دارد که به انضمام سه هزار میلیارد تومان بدهی سالهای قبل، کسری بودجه وزارت بهداشت به حدود 11 هزار میلیارد تومان می رسد. از این رو می توان گفت وزارت بهداشت که مسئول درمان مردم است، خود بیمار است و نیاز به درمان دارد. این وزارتخانه خود نیاز به تغییر ساختار دارد اما ایجاد این تغییر بدون داشتن منابع میسر نیست.
در همین حال، دکتر ایرج حریرچی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت معتقد است که برخی منابع که به نام "نظام سلامت" ایجاد می شوند در راه سلامت مردم هزینه نمی شوند. در برخی از بخشهای دولتی و بیمه ها منابعی به اسم نظام سلامت ایجاد می کنند که برای آینده نظام سلامت دردسرساز است، اگر این روند ادامه یابد بخش زیادی از بودجه غیرعمرانی کشور هدر خواهد رفت.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به اینکه کل بودجه بیمارستانها از درآمد عمومی کمتر از یارانه ای است که برای برپا نگهداشتن بخش خصوصی هزینه می شود، گفته است که در برخی بخشها وارث اشتباهاتی هستیم که نیاز به چاره اندیشی فوری دارند.
یکپارچه نبودن نظام سلامت، هدر رفتن منابع مالی، منابع انسانی نامناسب، اشکالات ساختاری در نهادهای تصمیم گیری و اجرایی، ضعف توان مدیریت راهبردی، تضاد منافع ناشی از حضور همزمان کارکنان در جایگاههای ارائه خدمت و مدیریت و نقص چشمگیر همکاری بین بخشهای توسعه، مهمترین چالشهای نظام سلامت است که حریرچی آنها را برشمرد.
وزیر بهداشت گفته است که از 210 هزار ميليارد ریال بودجه‌اي كه براي سال 92 پيش‌بيني شده با توجه به تشديد تحريمها و به تبع آن افزايش هزينه‌هاي دولت، در بهترين حالت ممكن، 130 هزار ميليارد ریال اختصاص مي‌يابد يعني حوزه سلامت با حدود 80 هزار ميليارد ریال كسري اعتبار روبروست.
بیان این اظهارات صریح از سوی وزیر و معاونان وزارت بهداشت در روزها و هفته های اخیر، نشان می دهد که شرایط "حوزه سلامت" حداقل در چند ماه پایانی سال 92 ، "بحرانی" خواهد و کار زیادی نمی توان برای آن انجام داد. زیرا، کسری بودجه سال 92 تنها شامل این وزارتخانه نبوده و همه وزارتخانه ها و دستگاههای دولتی با آن مواجه اند. اما، با توجه به حساسیت حوزه سلامت کشور، دشواریها و مشکلات در بخش بهداشت و درمان، به مراتب نمایان تر از سایر بخشهاست. به طوریکه کمبود دارو، تنها نمونه ای بارز از مشکلات عدیده حوزه سلامت است که در ماههای گذشته خودنمایی کرد و مسئولان وزارت بهداشت را بر آن داشت تا تدبیری برای رفع کمبودهای دارویی بیاندیشند. اما اوضاع حوزه سلامت بغرنج تر آن چیزی است که بتوان با تامین داروهای بیماران خاص و صعب العلاج، به وضعیت مطلوب و آرامش رسید. بنابراین ، پیش بینی می شود که حوزه سلامت در ماههای پایانی سال، روزهای سختی را پشت سر بگذارد.
