در حالی که مذاکرات هستهای از عصر امروز، دوشنبه در وین از سر گرفته میشود، تحلیلهای گوناگون در مورد این مذاکرات و بایدها و نبایدهای آن در روزنامههای امروز زیاد است. وضعیت همگرایی اصولگرایان و آماده شدن آنها برای انتخابات آتی و هدفمندی یارانهها در سال آینده، دیگر مطالب مهم روزنامههای امروز هستند.
چرا شيخ از
فرزندان خود آزرده خاطر است؟
روزنامههای اصلاحطلب، امروز در نوشتن مطالب مفصل درباره اینکه آیتالله مهدوی کنی از عملکرد اصولگرایان گلایه دارد، شریکاند.
ابتکار در این باره نوشته: از میان دو نفری که بیشترین تلاش را برای حفظ وحدت در اردوگاه اصولگرایی به خرج دادند، یکی مرحوم حبیب الله عسگراولادی است که دل آزرده از ناشنیدن نصیحتهایش از سوی فعالان جناح اصولگرا دامن از عالم خاکی برکشید و دیگری آیتالله مهدوی کنی است که علیرغم اظهار علاقهمندی همه افراد و گروههای زیر مجموعه این جناح به وی، در عمل آنچه نشان داده شد، بیتوجهی به خواستهها و نظرات و تلاشهای گستردهاش برای ایجاد وحدت در اردوگاه متنوع اصولگرایی بوده است. موضوعی که آن چنان که خودش قبلا در لفافه و اینک یکی از چهرههای این جریان به صراحت بیان کردهاند، که این ریش سفید جریان اصولگرایی آزرده خاطر است.
تلاشهای مهدوی کنی و مرحوم عسگراولادی در چند سال گذشته به ویژه در زمان برگزاری انتخابات (مجلس نهم و ریاست جمهوری یازدهم) اگرچه به اوج خود میرسید، اما عملا فایدهای برای اردوگاه بزرگ اصولگرایی نداشت. در انتخابات مجلس نهم، اگرچه اصلاح طلبان حضور نداشتند، اما ظهور جبهه پایداری به گونهای بوده که رقابت را درغیاب اصلاح طلبان به درون اردوگاه اصولگرایی کشاند. این جبهه نوظهور، از پیش با تجمع حول محور آیتالله مصباح یزدی، اعلام کرده بودند که آنان «شیخ» خود را خواهند داشت و گوش به سخنان وی دارند.
روز گذشته نائب رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری با بیان اینکه محور وحدت اصولگرایی باید یک شخصیت کاریزماتیک همچون آیتالله مهدوی کنی باشد، گفت: تا آنجایی که اطلاع دارم ایشان از عملکرد اصولگرایان مقداری گلایه دارد و این گلایه نیز وارد است. به گزارش خانه ملت، محسن کوهکن در باره نشست جبهه پیروان خط امام و رهبری تصریح کرد: نیمه دوم امسال به دلیل درگذشت مرحوم عسگراولادی، این جبهه گردهمایی را برگزار نکرد، به همین دلیل مقرر شد پنجشنبه (یکم اسفند) همایشی برگزار شود. وی با بیان اینکه جبهه پیروان خط امام و رهبری تاکنون وارد مباحث انتخابات مجلس آینده نشده است، تصریح کرد: در این همایش شاید بحثهایی درباره همگرایی و وحدت اصولگرایان مطرح شود، اما بحثی درباره انتخابات آتی مجلس مطرح نخواهد شد.
این نماینده ادوار مجلس، درباره تجربه ناکام اصولگرایان برای رسیدن به اجماع و همگرایی پیش از انتخابات مجلس نهم، ادامه داد: آن زمان احمدینژاد از مرحوم عسگر اولادی، دکتر علی اکبر ولایتی و دکتر غلامعلی حداد عادل دعوت کرد تا برای همگرایی بیشتر سلایق اصولگرایی پیگیریهایی را انجام دهند، اما با خانه نشینی احمدینژاد، عملا کمیته سه نفره کار را زمین گذاشت و پیگیریها را رها کرد، اما بعد با راهنماییها و ارشادات روحانیت، حرکت جدیدی برای همگرایی اصولگرایان آغاز شد که اصلا ارتباطی به دعوت احمدینژاد، تشکیل کمیته سه نفره و پیگیریهای آن نداشت که این حرکت جدید منتهی به همراهی اصولگرایان با یکدیگر و موفقیت در انتخابات مجلس نهم شد.
دبیر کل جامعه اسلامی نمایندگان ادوار مجلس با اشاره به برگزاری جلسات شورای هم اندیشی با محوریت سیدرضا تقوی عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران، تصریح کرد: حاج آقا تقوی کاملا خالصانه و بدون اینکه انتظار محور شدن داشته باشد از باب دلسوزی بحث همگرایی اصولگرایان را دنبال میکند و بر همین اساس بدون آنکه کسی را از قلم بیاندازد از همه اصولگرایان برای یافتن راه اتحاد دعوت کرد. نائب رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری، با بیان اینکه محور وحدت اصولگرایی باید یک شخصیت کاریزماتیک باشد، گفت: چنانچه آیتالله مهدوی کنی بپذیرند و قبول کند میتواند در جریان اصولگرایی به عنوان محور قرار گیرد تا آنجایی که اطلاع دارم آیتالله مهدوی کنی از عملکرد اصولگرایان مقداری گلایه دارد و گلایه ایشان نیز وارد است.
در همین رابطه، ناصر ایمانی فعال سیاسی اصولگرا در مطلبی برای اعتماد، ناکامیهای احمدینژاد را بلای انتخابات آتی مجلس دانسته و نوشته است: اصولگرایان در یکی، دو سال اخیر در صحنههای سیاسی کشور ناکامیهایی داشتهاند و این واقعیت غیرقابل انکاری است. بهتر است که اصولگرایان بدون ملاحظه و بدون رودربایستی با این واقعیتها خود را مواجه کنند و آن را جدی بگیرند.
اما در رأس این ناکامیها، یکی عملکرد آقای احمدینژاد بود که عملکرد نامطلوبی در صحنه سیاسی و اقتصادی کشور بود. به هر حال چه بپذیریم و چه نپذیریم این عملکردها به اصولگرایان نسبت داده شد. یعنی افکار عمومی چنین قضاوتی داشته است. بنابراین ناکامیهایی که در دولت احمدینژاد شکل گرفت، بخش اعظم آن به اصولگرایان نسبت داده شد.
مرحله دوم ناکامی وقتی شکل گرفت که در انتخابات دوره پیش مجلس شورای اسلامی، کاندیداهای اصولگرایان در حالی پیروز انتخابات شدند که با نمایش تابلوی غیراصولگرایی، وارد صحنه رقابت در انتخابات شدند.
اما این ناکامیها در دو عرصه قابل بررسی است. در عرصه نخست، اصولگرایان با توجه به احزاب مختلف و سازمانهای مختلفی که داشت حتی با ریش سفیدی اصولگرایان اما باعث نشد که این جبهه در انتخابات ریاست جمهوری محدود به یک کاندیدا شوند. دوم اینکه اصولگرایان نتوانستند با تابلوی اصولگرایی در صحنه انتخابات حاضر شوند. این دو مورد سبب شد که اصولگریان در صحنه سیاسی ناکامیهای زیادی داشته باشند. با توجه به این موارد ما باید به انتخابات مجلس نگاه کنیم. واقعیت این است که برای این طیف ورود به صحنه رقابت انتخاباتی سخت خواهد بود چون اولا: بخشی از این طیف و پیشقراولان اصولگرا چهرهای رادیکال را نشان میدهند. دوم به بزرگان جبهه اصولگرا و تأثیرگذار کمتر توجه شد. به هر حال واقعیت این است که این موارد قدرت این جبهه را خودبه خود کم کرده است.
اما در عین حال اصولگرایان یکی دو امتیاز و انگیزه بالای شرکت در انتخابات دارند که البته اگر از آنها بهرهبرداری کنند میتوانند در انتخابات مجلس آینده موفق باشند. یکی از این امتیازات مسأله «احساس در اقلیت نبودن» است. همین که اصولگرایان فکر کنند از قوه مجریه کنار گذاشته شده و قوه مقننه را نیز از دست خواهند داد همین احساس سبب میشود که برای انسجام و وحدت انگیزه داشته باشند. دوم اینکه اگر دولت یازدهم اشتباهاتی در آینده داشته باشند اصولگرایان بدون اینکه به منافع ملی آسیب برسانند از آن بهره برداری کنند. در این دو زمینه این جبهه میتواند موفق عمل کند. به هر حال امید داریم که اصولگراین بتوانند با یک بازسازی درونی و تشکیلاتی و با استفاده از فرصتها همچنین افراد تأثیرگذار به سازماندهی خود بپردازند و در انتخابات موفق باشند البته رقابتی سالم به عنوان جناح بزرگ کشور از خود باقی بگذارند.
اجرای فاز دوم هدفمندی در راه است
شرق مانند دیگر روزنامهها، به تصمیمات دیروز در مورد هدفمندی یارانهها پرداخته و نوشته: با تصویب کمیسیون تلفیق، اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها در تیرماه سال ۹۳ مورد موافقت قرار گرفت. در جلسه روز گذشته کمیسیون تلفیق، پیشنهاد قبلی این کمیسیون با کاهش سههزارو۹۰۰میلیاردتومانی در سقف درآمدهای حاصل از هدفمندسازی یارانهها به تصویب رسید که به این ترتیب، سرجمع درآمد حاصل از هدفمندسازی یارانهها از ۶۳هزارو۲۰۰میلیاردتومان به ۵۹هزارو۳۰۰میلیاردتومان کاهش داده شد. در واقع کمیسیون تلفیق با این مصوبه، جلو شیب تند افزایش قیمتها را از مسیر افزایش درآمدهای دولت از محل اجرای هدفمندی گرفت تا قیمت کالاهای اساسی و حاملهای انرژی، با شیب تند شامل افزایش قیمت نشوند.
بر اساس مصوبه روز گذشته این کمیسیون، ۴۲هزارو۵۰۰میلیاردتومان برای پرداخت یارانه نقدی به مردم اختصاص یافت. همچنین طبق این مصوبه، چهارهزارو۷۰۰میلیاردتومان سهم سلامت و دوهزارمیلیاردتومان به بیمه بیکاری و ۱۰هزارمیلیاردتومان به تولید اختصاص یافت.
این کاهش یارانه از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی صورت گرفت، به طوری که درآمد ۵۱هزارو۹۰۰میلیاردتومانی به ۴۸هزارمیلیاردتومان کاهش یافت.
حسینعلی حاجی، عضو کمیسیون تلفیق اظهار کرد: در صورت تصویب نهایی این مصوبه در صحن علنی مجلس، قیمت حاملهای انرژی نسبت به عملکرد سال ۹۱، ۲۰هزارمیلیاردتومان و نسبت به عملکرد سال ۹۲، ۱۸هزارمیلیاردتومان افزایش مییابد. همچنین مقرر شد پرداخت یارانه به خانوادهها با تشخیص و صلاحدید دولت صورت گیرد.
او یادآور شد: در اصل این پیشنهاد برای دولت بود اما از سوی آقای ابوترابی در کمیسیون تلفیق مطرح و بررسی شد. ۶۵درصد نمایندگان حاضر در کمیسیون تلفیق به این پیشنهاد رای مثبت دادند.
اسماعیل جلیلی، عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه کل کشور سال ۹۳ در مورد نحوه اجرای هدفمندی یارانهها در سال ۹۳، گف: احتمال افزایش مبلغ یارانه نقدی دهکهای پایین درآمدی جامعه وجود دارد.
وی افزود: با تصویب کمیسیون تلفیق، ۱۰هزارمیلیاردتومان از درآمد هدفمندی در سال آینده برای تولید، دوهزارمیلیاردتومان برای بیمه بیکاری و چهارهزارو۸۰۰میلیاردتومان به بخش درمان اختصاص مییابد.
عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه کل کشور سال ۹۳ همچنین اظهار کرد: به موجب مصوبه کمیسیون تلفیق، ۴۲هزارو۲۰۰میلیاردتومان از درآمد حاصل از اجرای هدفمندی یارانهها در سال ۹۳ نیز برای یارانه نقدی خانوارها اختصاص خواهد یافت و در همین راستا احتمال افزایش مبلغ یارانه نقدی دهکهای پایین درآمدی جامعه نیز وجود دارد.
به خانوادههایی که معلولان خود را در منزل نگهداری کنند، صد تا ۱۵۰هزارتومان یارانه داده میشود. این مطلب را یحیی سخنگویی، معاون امور توانبخشی بهزیستی اعلام کرد و افزود: این طرح از ابتدای اسفند در سراسر کشور اجرا میشود و معلولان مجهولالهویه و بیماران ذهنی جزو آن نیستند.
او همچنین درباره طرح ترخیص معلولان از مراکز نگهداری اظهار کرد: در این طرح معلولان واجد شرایط از مراکز ترخیص و در کنار خانوادهها نگهداری میشوند.
مهرداد لاهوتی، دیگر عضو کمیسیون تلفیق نیز گفت که پیش از این مجلس برای اجرای هدفمندی در سال آینده با تصویب مبلغ ۶۳هزارو۲۰۰میلیاردتومان، با اجرای فاز دوم هدفمندی مخالفت کرده بود اما در جلسه کمیسیون، با کاهش سههزارو۹۰۰میلیاردتومانی بودجه هدفمندی، با اجرای فاز دوم هدفمندی هم موافقت کرد. وی افزود: البته مصوبات امروز تلفیق، تنها مصوبات کمیسیون است و باید دید که نمایندگان در صحن علنی چه تصمیمی در اینباره اتخاذ میکنند.
ایرج ندیمی، عضو هیأترییسه کمیسیون تلفیق نیز خاطرنشان کرد: بر اساس این مصوبه، سههزارو۵۰۰میلیاردتومان درآمد ناشی از هدفمندی منابع برق، به حساب خاصی در خزانه کل کشور واریز میشود.
به گفته وی در بخش درآمدهای هدفمندی، همچنین ۱۰هزارمیلیاردتومان برای بخش حملونقل و دوهزارمیلیاردتومان به بیمه بیکاری اختصاص یافت. همچنین تعیین میزان افزایش یارانه نقدی نیز به دولت واگذار شد تا دولتمردان طبق بررسی و شناسایی اقشار آسیبپذیر میزان یارانه را افزایش دهد.
بر اساس این گزارش، کمیسیون تلفیق با این مصوبه در واقع جلو شیب تند افزایش قیمتها را از مسیر افزایش درآمدهای دولت از محل اجرای هدفمندی گرفت تا قیمت کالاهای اساسی و حاملهای انرژی، با شیب تند شامل افزایش قیمت نشوند.
شایان ذکر است نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد محمدقسیم عثمانی، نماینده بوکان برای جایگزینی این تبصره رأی دادند که در این پیشنهاد دولت مکلف میشد تا پایان خرداد سال آینده اقدامات قانونی لازم را برای اصلاح قانون هدفمندکردن یارانهها انجام دهد و از ابتدای تیرماه به گونهای عمل کند که ضمن رفع نواقص اجرایی فاز اول بر اساس قانون اصلاحی مذکور فاز دوم را اجرایی کند.
همچنین پرداخت یارانه از محل اصلاح قیمت کالاها و یارانههای نان، برق و سایر کالاها در این قانون تنها تا پایان خرداد ماه انجام میشود که سقف آن ۱۱هزارمیلیاردتومان است. این پیشنهاد نیز بر اساس اعلام نظر شورای نگهبان نظر به اینکه بند (ج) تبصره ۲۱ الحاقی، از یکطرف بیان داشته که قیمت پایه خوراک واحدهای مذکور باید تا (۲۵درصد) تعیین شود و از طرف دیگر مشروط به این شده که از ۱۵سنت در هر مترمکعب کمتر نشود که از این حیث بند مذکور دارای ابهام است و باید روشن شود.
آغاز مذاکرات «هرکولی»
شهروند در توصیف اهمیت و پیچیدگی مذاکرات هستهای پیش روی در وین نوشته است: تیم مذاکرهکننده هستهای ایران به سرپرستی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه شب گذشته در رأس هیأتی دیپلماتیک برای آغاز دور جدید گفتوگوهای ایران و ۱+۵ با هدف مذاکرات درباره گام نهایی توافقنامه ژنو عازم وین شد. این مذاکرات از امروز همزمان با ضیافت شامی با حضور محمدجواد ظریف و کاترین اشتون آغاز شده و از صبح سهشنبه (۲۹ بهمنماه) نشست ایران و ۱+۵ با حضور محمدجواد ظریف و کاترین اشتون و مدیران سیاسی ۱+۵ ادامه مییابد. قرار است در این گفتوگوها چارچوب مذاکرات و موضوعهای گفتوگو برای اجرایی کردن گام نهایی توافقنامه ژنو که در برنامه اقدام مشترک آمده است، مشخص شود. ظریف و اشتون پیش از این توافق کرده بودند، هر ماه برای ادامه مذاکرات یک نشست در سطح عالی داشته باشند.
وزیر امور خارجه کشورمان شب گذشته در یک گفتوگوی تلویزیونی این مذاکرات را سخت و فشرده توصیف کرد و تأکید کرد که در این گفتوگوها حقوق هستهای ملت ایران حفظ خواهد شد. همچنین خبرگزاری فرانسه ضمن دشوار توصیف کردن مذاکرات هستهای پیشروی ایران و گروه ۱+۵ گزارش داد ایران و قدرتهای جهانی روز سهشنبه یک اقدام «هرکولی» را برای تبدیل توافق هستهای موقت ژنو به یک توافق درازمدت که همه طرفهای گفتوگو را راضی کند و صحبت از جنگ را برای همیشه خاموش کند، آغاز خواهند کرد.
این خبرگزاری در ادامه مینویسد: «پس از یک دهه شکست و افزایش تنشها، باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا شانس موفقیت مذاکرات را ۵۰، ۵۰ توصیف کرده است و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پیشبینی کرده است که مذاکرات پیشرو «دشوار» باشند. هنوز مشخص نیست که یک توافق جامع با چه واکنشی از سوی تندروها در آمریکا و اسراییل، تنها قدرت هستهای، ولی اعلام نشده خاورمیانه و همینطور کشورهای عربی خلیجفارس روبهرو خواهد شد».
ریچارد دالتون، سفیر پیشین انگلیس در ایران که اکنون عضو اتاق فکر کاتانهاوس است، در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه، گفت: «من فکر میکنم هر دوطرف تمایل خواهند داشت برای پذیرش شرایط طرف مقابل مصالحه کنند. مشکل اینجاست که هر دوطرف دارای افراد سرسختی در خارج از اتاق مذاکرات هستند که باید آنها را نیز راضی کنند».
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران که انتخابش به آب شدن یخ روابط ایران و غرب کمک کرد هفته گذشته خواستار «منصفانه و سازنده» بودن مذاکرات شد. ایران «خطوط قرمزی» را مطرح کرد که شامل خودداری از تعطیلی هرگونه تأسیسات هستهای یا توقف غنیسازی در سطح متوسط بود. نشست سه روزه برنامهریزی شده در وین بین دیپلماتهای عالیرتبه ایران و آمریکا، چین، روسیه، انگلیس، فرانسه و آلمان (گروه ۱+۵) اولین گفتوگوها از مجموعه گفتوگوهایی است که انتظار میرود در ماههای آینده برگزار شود. این گفتوگوها پس از آن برگزار میشود که وزیران امور خارجه دو طرف در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۱۳ به توافقی در ژنو دست یافتند که براساس آن ایران موافقت کرد در ازای لغو برخی تحریمهای اقتصادی، بخشی از فعالیتهای هستهای حساسش را متوقف کند.
تهران امروز نیز در مطلبی با نام «ختم پرونده هستهای؛ مطالبه اصلی ایران» درباره توصیههای کارشناسان به تیم مذاکرهکننده در آستانه نشست وین نوشته است: کارشناسان معتقدند در صورتی این دور از مذاکرات میتواند عنوان جامع داشته باشد که ایران در آن به سه دستاورد برسد. به رسمیت شناخته شدن حق غنیسازی به شکلی کاملا شفاف، برداشته شدن تحریمهای ایران و همچنین مشخص کردن زمان دقیق لغو تحریمهای یکجانبه و مورد سوم، خارج شدن پرونده ایران از شورای امنیت با مشخص کردن زمان دقیق برای رسیدن به این هدف مذاکرات جامع بین ایران و گروه ۵+۱ فردا سهشنبه در وین برگزار میشود، این در حالی است که سه ماه از زمان توافق ژنو که سوم آذرماه به دست آمد میگذرد، بر اساس این توافق شش ماهه، طرفین مذاکرهکننده یکدیگر را به برداشتن گامهایی موظف کردند.
در طول این مدت ایران اقدامات اعتمادساز مورد توافق را یکی پس از دیگری برداشت و گروه ۵+۱ نیز در همین راستا برخی از تحریمهای موجود را به حالت تعلیق درآورد. با توجه به اینکه مذاکرات جامع، اقدامی جهت نهایی کردن توافقات حاصل شده ژنو خواهد بود، به نظر میرسد با توجه به موضعگیریهای جدید طرف آمریکایی مذاکرات درباره موضوعات غیرمرتبطی چون موشکهای بالستیک، بحث حقوق بشر در ایران و دخالت در مسائل مربوط به سیاست داخلی ایران، که پس از حصول توافق ادامه داشته است مذاکرات جامع مذاکرات دشواری برای هفت کشور شرکتکننده در مذاکرات باشد. اقدامی که در صورت پیشروی منجر به برداشته شدن تمرکز گروههای مذاکرهکننده از مسأله هستهای ایران خواهد شد. کارشناسان در این گزارش معتقدند در صورتی این دور از مذاکرات میتواند عنوان جامع داشته باشد و شائبه ادامه مذاکرات قبلی یا طولانی شدن روند مذاکرات را از خود دور کند که ایران در آن به سه دستاورد برسد. به رسمیت شناخته شدن حق غنیسازی به شکلی کاملا شفاف، برداشته شدن تحریمهای ایران و همچنین مشخص کردن زمان دقیق لغو تحریمهای یکجانبه و مورد سوم خارج شدن پرونده ایران از شورای امنیت با مشخص کردن زمان دقیق برای رسیدن به این هدف. به نظر میرسد در صورت فراهم نشدن چنین شرایطی ادامه مذاکرات تنها به پیش کشیده شدن موضوعات نامرتبط و افتادن در دور باطل مذاکره برای مذاکره خواهد انجامید.