همشهری آنلاین نوشت:
آخرین آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که یک میلیون و ۱۱۶هزار و ۷۷۱نفر در صف دریافت وام ازدواج قرار دارند و از ابتدای امسال تا پایان ۱۵اردیبهشت‌ماه هم ۵۸هزار و ۳۱۵نفر موفق به دریافت وام شده‌اند.
یعنی تعداد دریافت‌کنندگان وام ازدواج در روز به‌طور میانگین 1267نفر برآورد می‌شود. برآوردها نشان می‌دهد درصورتی که بر تعداد متقاضیان افزوده نشود و میانگین 1267نفر هم در روز وام بگیرند، 28ماه طول خواهد کشید تا همه خواستگاران وام ازدواج بتوانند از این تسهیلات استفاده کنند.
این بخشی از واقعیت تلخ پرداخت وام ازدواج است که نشان از کمبود شدید نقدینگی بانک‌ها دارد. اما آمار رسمی که نشان از طولانی‌تر شدن صف متقاضیان دریافت وام در آینده دارد را از زبان سید‌علی اصغر میرمحمد صادقی، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی بخوانید که می‌گوید:
روزانه به‌طور متوسط در سامانه تسهیلات وام ازدواج بانک مرکزی 3600نفر ثبت نام می‌کنند که همه آنها از سوی اداره ثبت احوال تأیید می‌شوند؛ اما به‌طور میانگین روزی 1267 نفر برای دریافت وام ازدواج به شبکه بانکی کشور معرفی می‌شوند.معنای دیگر این آمار این است که اگر وضعیت به همین صورت ادامه یابد تا پایان سال تعداد متقاضیان دریافت تسهیلات ازدواج به حدود یک‌ونیم‌میلیون نفر خواهد رسید، با این وجود محمود گلزاری معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش می‌گوید در سال 93 چیزی به نام وام ازدواج در دولت لحاظ نشده است و چنین وامی اولویت ندارد.
چرا صف متقاضیان دریافت وام ازدواج طولانی‌تر می‌شود؟ میرمحمد صادقی می‌گوید:متأسفانه آمارها نشان می‌دهد رشد سپرده‌های قرض‌الحسنه بانک‌ها در 11ماه نخست سال گذشته6.2درصد منفی شده که نشان می‌دهد میزان سپرده‌های بانکی برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه کمتر شده است. او در واکنش به برخی انتقادها مبنی بر اینکه چرا بانک‌ها از دیگر منابع خود برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه استفاده نمی‌کنند، اظهار می‌دارد: بانک‌ها برابر قانون مکلفند از محل منابع عادی خود، تسهیلات عادی پرداخت کنند و نمی‌توانند این منابع را به تسهیلات قرض‌الحسنه اختصاص دهند و طبق قانون بانک‌ها باید از محل منابع قرض‌الحسنه، تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت کنند.
تکالیف زیاد، تسهیلات کم
او علت دیگر طولانی‌تر شدن صف متقاضیان وام ازدواج را ناشی از تکالیفی می‌داند که قانونگذار بر شبکه بانکی تکلیف می‌کند و بانک‌ها باید بخشی از منابع قرض‌الحسنه خود را به این موارد اختصاص دهند. مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی با اشاره به چندبرابر شدن حجم تسهیلات تکلیفی قرض‌الحسنه در سال‌های اخیر توضیح می‌دهد با این تکالیف قانونی بانک‌ها اجازه ندارند تمام منابع قرض‌الحسنه خود را به وام ازدواج اختصاص دهند.
این مقام مسئول در بانک مرکزی، پرداخت تسهیلات خوداشتغالی، مشاغل خانگی، زندانیان معسر، اشتغال مددجویان سازمان زندان‌ها، مددجویان کمیته امداد امام(ره) و سازمان بهزیستی، تعمیر واحدها و احداث حمام روستایی، ودیعه مسکن و سایر نیازهای ضروری مردم را بخشی از تکالیف قانونی مشمول دریافت تسهیلات قرض‌الحسنه اعلام کرد.مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی دلیل دیگر طولانی‌تر شدن صف خواستاران وام ازدواج را افزایش سقف تسهیلات وام ازدواج از 3 به 5 میلیون تومان در دولت گذشته آن هم برخلاف نظر کارشناسی بانک مرکزی اعلام کرد و گفت:
وقتی سقف تسهیلات افزایش می‌یابد، تعداد کمتری می‌توانند وام ازدواج بگیرند، البته بانک مرکزی این موضوع را مدیریت کرد تا بانک‌ها همان تسهیلات 3میلیونی را بدهند تا تعداد بیشتری بتوانند از این تسهیلات بهره‌مند شوند. میرمحمد صادقی می‌گوید: برابر با بخشنامه بانک مرکزی، پرداخت تسهیلات 5میلیون تومانی منوط به داشتن منابع است تا از این شرایط بحرانی صف طولانی متقاضیان عبور کنیم.
در دولت گذشته بانک‌ها مکلف شدند تا صندوق قرض‌الحسنه ایجاد کنند یا با سازوکاری منابع قرض‌الحسنه خود را از سایر منابع جدا کنند؛ اقدامی که این امیدواری را ایجاد کرد که دخل و خرج منابع و مصارف قرض‌الحسنه بانک‌ها شفاف‌تر شود. اما حالا مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی از دردسری تازه بر اثر ابلاغ این تکلیف به بانک‌ها خبر می‌دهد. با این تکلیف قانونی بسیاری از بانک‌ها از پذیرش سپرده‌های قرض‌الحسنه خودداری کردند که نتیجه آن کاهش منابع قرض‌الحسنه کل شبکه بانکی است و بانک مرکزی به ناچار این اجازه را به بانک‌ها داد تا با سازوکاری منابع قرض‌الحسنه خود را از سایر منابع جدا کنند.
دلیل سلیقه‌ای عمل‌کردن بانک‌ها
بسیاری از زوج‌های جوان از سلیقه‌ای عمل کردن بانک‌ها در پرداخت تسهیلات 5میلیون تومانی گلایه دارند. مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی پاسخ می‌دهد: شورای پول و اعتبار شرایطی برای متقاضیان دریافت وام ازدواج 5میلیون تومانی درنظر گرفته که شرط کافی آن داشتن منابع بانک‌های عامل است. به گزارش همشهری، براساس مقررات درج شده در سامانه تسهیلات ازدواج بانک مرکزی، به دخترانی که مهریه آنها تا 110سکه بهار آزادی باشد، یا پسرانی که قبل از 25سالگی ازدواج کنند و یا یکی از والدین عروس یا داماد از دنیا رفته باشد، یا آنها دانشجوی دانشگاه و طلبه باشند، تسهیلات 5میلیون تومانی تعلق می‌گیرد. صادقی می‌گوید: پرداخت تسهیلات 5میلیونی به بانک‌ها تکلیف نشده و این بستگی به‌وجود منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها و در اختیار آنهاست. البته افزون بر زوج‌های مشمول این شرایط، زندانیان نیازمند هم در اولویت قرار دارند.
