هدفمندي يارانهها از آغاز تا کنون، با مسائلي همچون، چگونگي پرداخت يارانه، شيب مناسب جهت افزايش قيمت حاملهاي انرژي، تخصيص سهم بخشهاي کشاورزي،صنعت، بهداشت و درمان و حملونقل، دست به گريبان بوده است. در اين مسير، عدم اجراي كامل قانون توسط دولت پيشين در بازه زماني تعيين شده(5 سال) باعث بروز مشکلات گستردهتر در اقتصاد بيمار ايران شد. طرحي که قرار بود جراحي بزرگ اقتصادي کشور باشد، عملياتي شد اما اين جراحي، به شکلي صحيح صورت نگرفت و موجبات شکنندگي بيشتر اقتصاد ايران را فراهم آورد.
به نوشته ابتکار، يارانه کالايي نخستين ابتکار دولت جديد در اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانهها بود که فاز نخست توزيع آن جنجالهاي زيادي را برانگيخت. طرحي که رئيسجمهور نيز وعده آن را به رسانه ها و مردم داده بود و صد البته که مردم هم با يارانه کالايي بيگانه نبودند و سياستهاي کوپني و توزيع غيرنقدي يارانهها، در زمان جنگ را، که البته پس از آن با شدت و ضعف دنبال شد، به خوبي به خاطر دارند. لازم به ذکر است که سياست توزيع يارانه کالايي هم اکنون در نقاط ديگر جهان نيز در حال اجراست كه مبني بر نوعي عدالت توزيعي است. پوشش شکافهاي درآمدي در ميان دهکهاي پايين، از جمله مزاياي اجراي اين طرح است.
دولت تا جايي که در لايحه بودجه سال جاري نشان داد، مصمم به اجراي صحيح و کامل اين طرح ملي است و فقط به پرداخت نقدي در راستاي حرکات تبليغاتي توجه ندارد، بلکه به دنبال اين است که با اجراي صحيح اين طرح، به دور از جنجال و حاشيههاي رسانهاي، هم امنيت غذايي مردم را تأمين و هم سلامت پايدار جامعه را تضمين کند.
در اين راستا دولت هم به دنبال رونق توليد است هم توانمندسازي مستضعفان را در ميان اهداف خود گنجانده است. در اين ميان سبد كالا يكي از اقدامات مناسب و موثري است كه در عين حمايت از افراد كمدرآمد، موجب افزايش نقدينگي نشده و تورم افسارگسيخته را در اقتصاد كشور مهار ميكند. با اين همه توزيع نخستين سبد كالا در دولت جديد چندان بيعيب و نقص هم نبود و با توجه به اينكه در نيمه دوم خرداد قرار است دومين سبدكالا با افزودن دو كيلوگرم خرما به مناسبت ماه رمضان به اين سبد، توزيع شود عدم تكرار مشكلات و كاستيهاي پيشين بايد مدنظر مسئولان قرار گيرد.
در همين راستا، محمدرضا پورابراهيمي داوراني، نايب رئيس دوم کميسون اقتصادي مجلس، در گفتوگو با ابتکار درباره مرحله دوم توزيع يارانه کالايي گفت: اگر دولت بخواهد به مردم کمک کند و بخشي از کسري درآمدها را براي مردم جبران کند، ارائه سبد کالا رويکردي مناسب است به شرط آن که همانگونه كه مسئولين دولت اعلام کردند با شناسايي نقاط ضعف مرحله گذشته، اقدام به شناسايي گروههاي هدف کرده و بدون اعمال تبعيض ميان افراد مستحق در جامعه، توزيع شود.
رويکرد مناسب ديگري که، بنابر شنيدهها، دولت به اجراي آن همت خواهد گماشت، توزيع يارانه کالايي از طريق کارت هوشمند است. اين اقدام نه تنها باعث ترميم قدرت خريد مردم ميشود، بلکه کارت اعتباري خريد کالا، مشکل افزايش حجم نقدينگي را مديريت مي کند. از ديگر محاسن اين طرح قابل شارژ بودن اين کارت است. البته به شرطي که زيرساختهاي نرمافزاري و سختافزاري را مورد توجه قرار دهد. تصميم ديگري که خبر آن از جانب دولت مطرح شده و قطعاً به نفع توليد داخلي است، قرار دادن کالاهاي ايراني در سبد مذکور است.
براي نمونه اينکه دولت به جاي برنجهاي هندي و تايلندي که کيفيت مناسبي هم ندارند و توليد داخلي را نيز مورد هدف قرار ميدهند، برنج مرغوب ايراني قرار بگيرد؛ که اين اقدام موجبات حمايت از توليد داخلي را فراهم ميکند. به نظر من يكي ديگر از مشکلاتي که با اجراي اين طرح از بين ميرود، مشکل نقلوانتقال کالا در نواحي مختلف کشور است ضمن اينکه مشکلات ديگري همچون ابهام زماني و مکاني را مرتفع ميسازد.
وي افزود: دولت بايد سريعتر نسبت به اعلام رقم مبنا اقدام کند براي مثال دولت رقم مبنا را يکميليون تومان قرار دهد و هر کس درآمدي بيش از اين مبلغ دريافت ميکند را از دريافت يارانه نقدي و کالايي محروم سازد. اينکه وزير محترم اقتصاد و دارايي اعلام کردند که 10ميليون ثروتمند شناسايي کرديم، در صورت تاييد شدن اين موضوع، دولت بايد با اين افراد از در مذاکره وارد شده و با اقدامات تشويقي موجبات انصراف اين دسته از مردم را فراهم کند.
در اين راستا نبايد فراموش كرد كه اقدامات شايان تقديري در بحث کمکهاي درماني و بهداشتي به مردم از جانب دولت در دست اجراست. نايب رئيس دوم کميسون اقتصادي مجلس با تاييد توزيع سبد كالا توسط دولت با ارائه نمونههاي موفق اين طرح در كشورهاي ديگر، گفت: پرداخت يارانه کالايي از طريق کارت، اقدام منطقي و خوبي است و سابقه خوبي از اين طرح در ساير نقاط جهان بر جاي مانده است به طور مثال در ايالات متحده، حدود 45ميليون نفر از مردم اين کشور از بن غذايي استفاده ميکنند که اين امر امنيت غذايي در شرايط بحران اقتصادي را براي مردم فراهم ميکند. از رسانه ملي، مطبوعات و ساير نهادهاي خبري و رسانهاي خواهشمندم که در راستاي اين طرح ملي، در کنار دولت بوده و پروسه اطلاع رساني به اقشار مختلف اجتماع را به نحو احسن انجام دهند.