سالهاست که در ایران، نزدیک شدن به پایان سال مترادف با چالش دولت و جامعه کارگری است. مباحثات افزایش حداقل دستمزد آغاز میشود و دولتمردان خود را برای نبردی سخت با نمایندگان کارگران و کارفرمایان آغاز میکنند. کشمکشی پرهزینه و پرحاشیه که در پایان آن، نه کارگران راضی هستند، نه کافرمایان و نه دولت.
به گزارش شهروند، درحالیکه کارگران ایرانی سالهاست برای رسیدن به حقوق حداقلی خود و افزایش دستمزد سالانه متناسب با تورم تلاش میکنند، کشور سوییس برای تعیین حداقل دستمزد، همهپرسی برگزار میکند و بالا بردن مزد را به رأیگیری میگذارد. در این خصوص روز یکشنبه، مردم سوییس برای تصمیمگیری درباره حداقل دستمزد در یک همهپرسی شرکت کردند که محور رأیگیری درباره یک حقوق رویایی ماهانه چهارهزار فرانکی (معادل ۳۳۰۰ یورو یا حدود ۸.۱۴میلیون تومان) بود؛ دستمزدی که میتوانست سوییس را به کشوری با بالاترین حداقل دستمزد تبدیل کند.
اما نکته جالب اینکه، بیش از دوسوم مردم سوییس تصمیم گرفتند تا به این افزایش دستمزد رأی منفی بدهند؛ چرا که به اعتقاد آنها این افزایش ممکن است کارفرمایان را ناچار به تعدیل نیروهای گسترده کند و نرخ بیکاری را در این کشور افزایش بدهد. سوییسیها با این رأی منفی خود نشان دادند که ایدههای چپگراها هنوز در کشور بانکداران، سرمایهداران و تاجران جایی ندارد. درحالیکه مردم سوییس به خاطر نگرانی از تاثیرات این افزایش روی رقابتپذیری اقتصادی سوییس و بیکاریهای ناشی از آن به حداقل دستمزد حدودا ۸۳هزارتومانی در ساعت نه گفتند، سهم مردم ایران با وجود تورم حدودا ۴۰درصدی امسال، افزایش حقوق ۲۵درصدی بود. این درحالی است که بسیاری از کارفرمایان بخش خصوصی و حتی دولتی از زیر بار همین افزایش حقوق ناچیز هم شانه خالی میکنند و به بهانههای مختلف، دستمزد کارگران خود را پایین میآورند.
اتحادیهها حامی حداقل مزد ۲۵ دلاری حامیان اصلی طرح حداقل دستمزد ۲۵دلاری در سوییس اتحادیهها هستند که معتقدند دستمزدهای فعلی برای جبران هزینههای بالای زندگی در سوییس کافی نیست و افزایش حداقل دستمزد میتواند در رفع نابرابریهای اجتماعی و ارتقای حقوق و دستمزد طبقه کارگر سوییس مفید واقع شود. این درحالی است که منتقدان این طرح بر این باورند که تلاش مردم سوییس برای به دست آوردن دستمزد بالاتر و تعطیلات بیشتر میتواند در سطح اقتصاد خرد پیامدهای منفی داشته باشد. طبق آمارهای رسمی، درحال حاضر ۳۳۰هزار سوییسی که بخش اعظم آنها را زنان تشکیل میدهند، در مشاغل تماموقت با حقوق کمتر از ۴هزار فرانک کار میکنند و زوریخ بزرگترین شهر سوییس یکی از گرانترین شهرهای دنیا برای زندگی کردن است. درحالی سوییسیها دستمزد ۲۵ دلاری در ساعت را به رأی گذاشتهاند که حداقل دستمزد در فرانسه کشور همسایه آنها نه و نیم یورو و در آلمان هشت و نیم یورو است.
ایران سوییس نمیشودصرفنظر از موافقت یا مخالفت سوییسیها با این افزایش دستمزد و پیامدهای مثبت و منفی آن، موضوع برگزاری همهپرسی برای تصمیمگیری درخصوص سرنوشت این طرح بسیار قابل توجه است. سوییس برای اتخاذ تصمیمهای کوچکتر از موضوع دستمزدها هم همهپرسی برگزار میکند و به تصمیم مردم خود اعتماد دارد. بهعنوان مثال، همزمان با برگزاری همهپرسی برای تعیین حداقل دستمزد، قرار است یک همهپرسی برای خرید ۲۲ فروند جنگنده گریپن هم برگزار شود. شنیدهها حاکی از آن است که ارزش این معامله ۲میلیارد و ۵۰۰میلیون یورو است و بسیاری از رأیدهندگان معتقدند این خرید برای کشوری مانند سوییس بیفایده و پرهزینه است.