شناکردن در استخر هم بی‌خطر نیست

با شروع فصل تابستان، محیط‌های آبی به شادترین و پرطرفدارترین اماکن برای تفریح و سرگرمی مردم به‌ویژه کودکان و نوجوانان تبدیل می‌شوند. با اینکه هزینه بالای بلیت استخرها، برخی نوجوانان را در محلات جنوبی شهر به سوی آب‌تنی در قنات‌های قدیمی و خطرناک با مشکلات خاص خودش سوق می‌دهد اما، دیگر فضاهای آبی همچون استخرها نیز از مسائلی نظیر آلودگی آب و عدم رعایت بهداشت بی‌بهره نمانده‌اند.

به گزارش آرمان، اخبار مربوط به آلودگی آب استخرها، استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده غیر از کلر و به‌دنبال آن ابتلای بسیاری از افراد به بیماری‌های عفونی، تنفسی، پوستی و انگلی به‌ویژه در کودکان و نوجوانان از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها هم‌زمان با شروع تعطیلات تابستان و برنامه‌های اوقات فراغت است. از نظر بسیاری از کارشناسان اغلب مشکلات مربوط به آلودگی استخرها از آنجا آغاز شد که واگذاری امکانات بخش دولتی به بخش خصوصی به‌عنوان یک سیاست به اجرا درآمد. افرادی که در بخش خصوصی با عقد قراردادهای سنگین مسئولیت چند استخر را به‌طور همزمان پذیرفتند در بسیاری از موارد آشنایی چندانی با این کار نداشتند و در اغلب موارد به‌منظور صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کسب درآمد بیشتر دست به اقداماتی زدند که نتیجه ای جز آلودگی استخرها به‌همراه نداشته است.

در همین رابطه، پیشتر فرشته عدل، عضو هیئت علمی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تربیت معلم نسبت به کم‌توجهی سازمان‌های مسئول در حوزه بهداشت به شرایط استخرها هشدار داده و گفته بود: متاسفانه بیشتر کسانی که با قرار دادهای سنگین مدیریت چند استخر را قبول کردند تنها به‌دنبال کسب درآمد بیشتر هستند و چندان به سلامت محیط استخر توجه نمی‌کنند. علاوه بر این، در استخرها در راستای همان اصل کسب سود، از ناجی‌ها و مربیان تازه‌کار و کم‌تجربه استفاده می‌کنند و با کمترین حقوق پرداختی آنها را به خدمت می‌گیرند. به همین دلیل مشکلات مربوط به بیمه و افت محسوس کیفیت مربیان به همراه مشکلات بهداشتی استخرها از اصلی‌ترین عوامل نارضایتی خانواده‌ها از این محیط ورزشی-تفریحی است.

انتقاد از شرایط بهداشتی استخرها در فصل تابستان درحالی است که به گفته مسئولان وزارت بهداشت، بیشترین میزان تخلفات استخرها در این بازه زمانی مربوط به گندزدایی آب استخرهاست. اگرچه مسئولان وزارت بهداشت بارها نسبت به بازرسی از استخرها، نمونه‌گیری از آب و پلمب این اماکن در صورت بی توجهی به تذکرات بهداشتی خبر داده‌اند، هنوز آمار دقیقی از تعداد استخر‌هایی که به دلیل رعایت نکردن اصول بهداشتی توبیخ یا از ادامه فعالیت محروم شدند، از سوی مسئولان وزارت بهداشت اعلام نشده است.

کلر به تنهایی کافی نیست

تصور عمومی از بهداشت استخرها و ضد عفونی کردن آب استخرها تنها به کلر ختم می‌شود درحالی که به‌تازگی پزشکان نسبت به تاثیر ضعیف ضد عفونی‌کننده کلر هشدار داده اند. در واقع، ضد عفونی کردن استخرها با کلر به معنی پاک‌شدن کامل آب استخر نیست و به همین دلیل افراد باید مراقب باشند تا آب وارد دهانشان نشود. همچنین به گفته پزشکان شناکردن در استخرهای آلوده یکی از مهم‌ترین عوامل بروز بیماری‌های قارچی به صورت لکه‌های قهوه‌ای و قرمز روی پوست است. بروز خشکی پوست، عفونت‎‌های گوارشی، زگیل‎‌های کف پا، عفونت ‎های انگلی، گوارشی و مجاری ادراری و پوستی از دیگر عوارض شنا در محیط‌های آلوده است. ابتلا به بیماری‌هایی از این دست موجب شده است تا بسیاری از کارشناسان حوزه ورزش، عملکرد وزارتخانه‌های بهداشت و ورزش و جوانان را در اینباره زیر سوال ببرند و خواستار توجه فوری مسئولان به استخرها به‌عنوان اماکنی تفریحی-ورزشی شوند. انتقاد به واگذاری اماکن ورزشی به بخش خصوصی تنها به مشکلات مربوط به استخرها ختم نمی‌شود.

افت کیفیت بسیاری از سالن‌های ورزشی و ناتوانی ورزشکاران به‌ویژه زنان برای استفاده تمام وقت از امکانات ورزشی از مهم‌ترین آسیب‌های این تصمیم بوده است. با این وجود، یک نماینده مجلس در گفت و گو با آرمان تصمیم ماده 88 برای واگذاری اماکن ورزشی به بخش خصوصی را مخل نظارت بر عملکرد اماکن ورزشی نمی‌داند و معتقد است: واگذاری فضاهای ورزشی به بخش خصوصی در راستای سیاست‌های وزارت ورزش و جوانان برای مدیریت اماکن ورزشی صورت گرفت و واگذاری این اماکن به‌معنای سلب حق نظارت بر کیفیت خدمات آنها نیست. مسلماً فضاهای ورزشی که جزو اماکن عمومی و ملی محسوب می‌شوند باید به‌طور مستمر از سوی وزارت ورزش و جوانان مورد بازرسی قرار گیرند. سالار مرادی اضافه می‌کند: به عقیده من با توجه به اهمیت بحث اوقات فراغت باید نظارت‌های دقیقی بر فضاهایی که مردم برای گذراندن اوقات فراغت خود انتخاب می‌کنند، صورت گیرد. کنترل کیفیت استخرها در کنار نظارت بر قیمت بلیت‌های ورودی ازجمله کارهایی است که می‌توان برای افزایش رضایت خانواده‌ها از این محیط ورزشی و استقبال از آنها انجام داد.

استفاده از وایتکس در استخرها را به‌طور کامل رد نمی کنم

معاون فنی بهداشت محیط مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هم درباره شایعاتی مبنی بر استفاده از مواد ضد عفونی کننده چون وایتکس به جای کلر در برخی از استخر‌های کشور می‌گوید: تا الان با موردی رو‌به‌رو نشده‌ایم که از وایتکس به جای کلر استفاده کرده باشند. البته من این مورد را به‌طور کامل رد نمی‌کنم فقط می‌توانم بگویم ما در بررسی‌های خودمان تا به حال چنین چیزی را ندیدیم.

سیدرضا غلامی در ادامه عنوان می‌کند: البته ما در این مورد گزارش‌های مردمی داشته‌ایم و فکر می‌کنم دلیل این امر هم به شباهت ترکیبات کلر و وایتکس برمی‌گردد. به‌دلیل این تشابه ترکیبی در بسیاری از موارد به ویژه زمانی که تازه کلر را به آب اضافه کردند یا زمانی که میزان کلر بیشتر از حد استاندارد است یا هنگامی که درجه حرارت آب از یک حالت طبیعی خارج شده باشد، بوی وایتکس به مشام می‌رسد. از سوی دیگر، استفاده از وایتکس به جای کلر برای مسئولان استخرها اصلاً مقرون به صرفه نیست و بسیار گران‌تر از کلر تمام می‌شود.

معاون فنی بهداشت محیط مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره عدم رعایت بهداشت در این اماکن و به دنبال آن ابتلای برخی به بیماری‌های عفونی و پوستی بیان می‌کند: در مواردی که آب بسیار آلوده باشد بیماری‌های پوستی و عفونی به افراد منتقل می‌شود که این مسئله نیاز به نظارت بیشتر دارد.

او در ادامه به اقدامات وزارت بهداشت در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: ما به طور مرتب از آب استخرها نمونه برداری می‌کنیم. البته من نمی‌گویم هر روز یا هر هفته اما تا آنجا که امکان داشته باشد سعی می‌کنیم برنامه‌های کنترل کیفی در استخرها را پیاده کنیم. غلامی در پایان از برخورد جدی وزارت بهداشت با متخلفان خبر می‌دهد و تصریح می‌کند: درحال حاضر آمار دقیقی در مورد تعداد استخر‌هایی که سال گذشته پلمب شدند در اختیار ندارم اما روال این است که در صورت تذکر اولیه به مسئولان استخر و کم‌توجهی آنان پرونده به قوه قضائیه سپرده می‌شود و در بسیاری از مواقع به حکم دادگاه استخر پلمب می‌شود.