به گزارش «تابناک»، پس از سلسله مذاکرات نفسگیر ایران با آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان بر سر برنامه صلح آمیز هستهای ایران در ژنو و وین، اکنون لوزان سوئیس میزبان حساس ترین دوران مذاکرات در آستانه فرارسیدن ضرب الاجل ۳۱ مارس ۲۰۱۵ است. تیم مذاکره کننده ایران، چهارشنبه شب مصادف با پنج فروردین وارد سوئیس شد تا به طرفین دیگر برای مشخص شدن فرجام مذاکرات به گفتوگو بنشیند؛ اما مواضع برخی کشورها و به طور خاص فرانسه، مانع از دستیابی به یک توافق برد ـ برد در برخی کلیات و جزئیات شد.
4:31 بامداد جمعه- رأی نیوز گزارش داد، نخست وزیر ایتالیا ضمن ابراز خرسندی از نتایج مذاکرات هسته ای میان ایران و 1+5 بر آمادگی کشورش برای کمک به تضمین اجرای کامل این تفاهم تاکید کرد. وی گفت: تعهد مشترک جامعه بین المللی برای جلوگیری از گسترش هسته ای و امن تر کردن جهان است و ایتالیا نیز سهم خود را در این زمینه ایفا خواهد کرد.
روزنامه آنلاین ارتیکولو 3 نیز گزارش داد، پائولو جنتیلونی وزیر امورخارجه ایتالیا گفت: نتایج بدست آمده در خصوص برنامه هسته ای ایران، خبر خوبی است و می توان بر پایه نکات کلیدی که در مذاکرات لوزان تصمیم گرفته شده، برای رسیدن به یک تفاهم جامع و نهایی تا پایان ماه ژوئن آینده کار کرد. ایتالیا همواره برای رسیدن به نتیجه ای که ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را در مذاکرات تضمین کند،تشویق کرده است. ما از تعهد همه طرفین، قاطعیت آمریکا، ایران و نقش فدریکا موگرینی در این مذاکرات قدردانی می کنیم. یقین داریم که تفاهم نهایی در خصوص پرونده هسته ای ایران می تواند علاوه بر تاثیر مثبت در روابط با تهران، در رفع بحران های مختلف نیز نقش مثبتی داشته باشد.
4:05 بامداد جمعه- روزنامه گاردین در گزارشی درباره این مذاکرات، گفتگوهای لوزان را از مهمترین مذاکرات سیاسی تاریخ معاصر جهان دانسته و آن را با مهمترین مذاکرات سیاسی 100 سال اخیر دنیا از جمله مذاکرات ورسای، دیتون، کمپدیوید، ماستریخ و مذاکرات اخیر مینسک مقایسه کرده است. نکته جالب دیگری که در این گزارش مورد اشاره قرار گرفته رکورد شکنی جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در مذاکره با همتای ایرانیاش است.
به نوشته گاردین، جان کری رکورد طولانیترین مذاکره یک وزیر امور خارجه آمریکا درباره یک موضوع در تاریخ را، در مذاکره با ظریف شکست. امری که خود از اهمیت کم نظیر این مذاکرات و البته جایگاه مهم ایران در معادلات بینالمللی حکایت دارد.
3:56 بامداد جمعه- سناتور جان مککین در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر نوشته که مشخصاً هیچگونه توافقی (درون آمریکا) بر روی توافق هستهای وجود ندارد و با این وضع، لزوم بررسی مفاد توافق توسط کنگره بیش از هر زمانی احساس میشود.
3:40 بامداد جمعه- آژانس بین المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه از چهارچوب توافق درباره برنامه هسته ای ایران که روز پنجشنبه به دست آمد استقبال کرد. این توافق به آژانس امکان می دهد دسترسی بیشتری به تاسیسات هسته ای ایران پیدا کند. یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در بیانیه ای اعلام کرد آژانس از بیانیه گروه سه به اضافه سه (سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان به اضافه سه کشور چین، روسیه و آمریکا و ایران درباره مولفه های یک برنامه جامعه اقدام مشترک استقبال می کند.
3:32 بامداد جمعه- خبرگزاری رویترز از دبی گزارش داد، مقامات کشورهای عرب خلیج فارس که به طور سنتی نگرانی هایی در مورد ایران دارند روز جمعه در واکنش به موافقتنامه اولیه ایران و قدرت های جهان که در شهر لوزان سوییس به دست آمد سکوت اختیار کردند و رسانه های دولتی این کشورها نیز تنها گزارشی را درباره این تحول منتشر کردند. تلویزیون عربستان سعودی تنها بخش هایی از برنامه مربوط به اعلام این موافقتنامه را پخش کرد.
یک مقام بلندپایه عرب خلیج فارس گفت هرگونه واکنش به این توافق طی چند روز آینده و به طور انفرادی از سوی کشورها صورت نخواهد گرفت بلکه واکنشی جمعی از سوی شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود که متشکل از امارات عربی متحده، عربستان سعودی، قطر، عمان، بحرین و کویت است. یک منبع دیگر خلیج فارس گفت واکنش کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پس از آن صورت خواهد گرفت که کشورهای عضو این شورا توافق به دست آمده را بررسی کنند.
3:20 بامداد جمعه- خبرگزاری رویترز گزارش داد، یووال اشتاینتز وزیر امور استراتژیک و راهبردی رژیم صهیونیستی پس از اعلام بیانیه مشترک ایران و ١+٥ در لوزان گفت: لبخندها در لوزان نمی تواند این واقعیت شوم را کنار بگذارد که ایران دادن هرگونه امتیازی درباره برنامه هسته ای اش را رد کرده است و به تهدید اسراییل و دیگر کشورهای منطقه ادامه میدهد. ما به تلاشهای خود ادامه خواهیم داد تا بتوانیم از توافق نهایی جلوگیری کنیم. اسراییل هنوز نگران است که ایران بدون دادن امتیاز خاصی موفق به لغو تحریم های اقتصادی شده است. اما اسراییل امیدوار است که پیش از حصول توافق نهایی بتواند شرایط را به نفع خود بهبود بخشد.
این ادعاها در حالی بیان می شود که ایران بارها برصلح آمیز بودن برنامه هسته ای اش تاکید کرده است. هم چنین آژانس بین المللی انرژی اتمی همواره در گزارش هایش به عدم انحراف برنامه هسته ای ایران اشاره کرده است.
3:03 بامداد جمعه- «آیپک» لابی صهیونیستها در کنگره آمریکا هم به توافق ایران و 1+5 در لوزان واکنش نشان داد و گفت که سند نوشته شده در لوزان باید از فیلتر کنگره بگذرد. در این بیانیه بر لزوم گذشتن مفاد توافق لوزان از سد آرای نمایندگان کنگره آمریکا تأکید شده و آمده که نباید دولت بگونهای وانمود کند که ملت آمریکا به انتخاب از میان دو گزینه «سرسپردگی و یا حمله نظامی» مجبور شده است. در بیانیه آیپک همچنین هشدار داده شده که توافق لوزان، ایران را در آستانه تبدیل به یک دولت اتمی رها میکند و مسابقه تسلیحاتی را در خاورمیانه به راه میاندازد.
2:40 بامداد جمعه- محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و تیم مذاکره کننده هستهای پس از هشت روز رایزنی فشرده در لوزان دقایقی پیش راهی تهران شدند.
2:30 بامداد جمعه- آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان پنجشنبه شب گفت: گام مهمی به سوی توافق نهایی با
تفاهم بر سر عناصر یک توافق جامع پس از مذاکرات طولانی برداشته شده است.
ما هرگز تا این اندازه به یک توافق نهایی نزدیک نشده بودیم.
مرکل همچنین در تماس تلفنی با باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا از نتایج بدست آمده در مذاکرات هسته ای ابراز خشنودی کرد.
2:21 بامداد جمعه- وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که توافق هستهای ایران نتایج مثبتی را برای امنیت خاورمیانه به همراه خواهد داشت. در بیانیه وزارت امور خارجه روسیه آمده است:
در نتیجه مذاکرات واسطه های بین المللی گروه "5+1" (انگلستان، آلمان، چین، روسیه، آمریکا و فرانسه) با هئیت ایرانی یک توافق اساسی سیاسی در مورد حل و فصل مسئله هسته ای ایران حاصل شده است. مذاکره کنندگان در مورد ابعاد کلیدی تمام عناصر فعالیت هسته ای مسالمت آمیز آینده در ایران، میزان و حدود تحقق و نظارت آن از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، مهلت محدودیت های اعمال شده علیه ایران در زمینه هسته ای و همچنین در مورد ترتیب و روش برداشتن تحریمات یکجانبه اعمال شده علیه ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا به توافق رسیده اند.
این توافق سیاسی بر اساس اصول پیشنهادی توسط ولادیمیر پوتین رئیس جمهور فدراسیون روسیه حاصل شده است. این اصول حاکی از به رسمیت شناختن حق مسلم ایران بر اجرای برنامه صلح آمیز هسته ای، از جمله انجام فعالیت های غنی سازی اورانیوم تحت کنترل بین المللی و برداشتن تمام تحریم های موجود علیه ایران می باشد. همه اقدامات بعدی در چارچوب توافق نهایی توسط طرفها بر اساس اصول تدریجی و منافع متقابلا سودمند پیشنهاد شده توسط روسیه انجام خواهد شد.
بنابراین، روند مذاکرات چند ساله در مورد برنامه هسته ای ایران نزدیک به اتمام شدن است. راه کار های اصلی سیاسی در دسترس است و در آینده یک کار سنگینی کارشناسی در زمینه تدوین سند حاکی از ترتیب انجام اقدامات فنی لازمه برای هر یک از راهکارهای خاص باید انجام شود.همه این راهکارها موضوع توافق نامه نهایی را تشکیل می دهند. به این منظور، در دوره تا پایان ماه ژوئن جلسات مشورتی فعال بین ایران گروه "5+1" برگزار خواهد شد. در هر صورت، آنچه باقی مانده است، باید به طور کامل بر اساس تمام توافقات به دست آمده انجام شود.
راه حل سیاسی به دست آمده از نظر تقویت نظام حقوقی روابط بین المللی، یک نشانه آشکار است که از طریق تلاش های سیاسی و دیپلماتیک می توان سخت ترین مشکلات و مسایل بحرانی را حل کرد. بدون شک است که توافق حاصل شده در مورد برنامه هسته ای ایران بر وضعیت کلی در زمینه امنیت در خاورمیانه تاثیر مثبت خواهد گذاشت، از جمله ایران قادر به مشارکت فعال تری در حل تعدادی از مسایل و درگیری های منطقه ای می باشد.
2:10 بامداد جمعه- وزیر امور خارجه ایران در فیسبوک خود از سایتها و رسانهها درخواست کرد که به خبرسازیها توجه نکنند. وی نوشت: «ما بهزودی راهی تهران خواهیم شد. از سایتها و رسانهها تقاضا میکنم که به خبرسازیها توجه نکنند و فراموش نکنید که Fact Sheet در دور قبل هم بویی از واقعیات نداشت. بهلطف خدا و با حمایت و دعای شما راهحلها را نهایی کردیم. نوشتن متن را ظرف هفته آینده شروع خواهیم کرد.»
محمدجواد ظریف در توئیتر خود نیز به نکاتی درباره بیانیه هستهای میان ایران و گروه 1+5 اشاره کرد و نوشت: «راهحلها برای همه خوب است و نیازی به اشاره به "فکت شیت ها" نیست. آمریکا تمامی تحریمهای مالی و اقتصادی ثانویه مربوط به فعالیت های هستهای را برخواهد داشت، آیا این به معنای تدریجی است. اتحادیه اروپا تمامی تحریمهای مالی و اقتصادی مرتبط با فعالیتهای هستهای را لغو خواهد کرد، نظرتان در این باره چیست؟»
1:58 بامداد جمعه- «جان کری» وزیر خارجه آمریکا پس از گفتوگویی طولانی با مذاکرهکنندگان ایرانی، با شبکه خبری سیانان گفتوگو کرد و از فراز و نشیب مذاکرات با ظریف و انتظار خود از کنگره گفت. وی در این مصاحبه به روند مذاکرات با ظریف اشاره شده و جان کری گفته که به خاطر سابقه طولانی روابط خصمانه میان آمریکا و ایران، «برخی مواقع مذاکرات عاطفی و تقابلی میشد.»
در ادامه جان کری به ماحصل این مذاکرات یعنی بیانیه لوزان هم اشاره کرده و گفته: «توافق بر راستیآزمایی مبتنی خواهد بود و نه اعتماد»
وی در خصوص شایعات موجود مبتنی بر احتمال برهم خوردن توافق به خاطر رأی کنگره گفته: «هر کس واقعیات موجود را قربانی سیاسیبازی کند، عملی غیرمسئولانه انجام داده است.» و از کنگره خواست که پیش از واکنش به بیانیه لوزان، به ندای مردم آمریکا و نظر کارشناسان توجه کنند.
وی به احتمال بر هم خوردن توافق از جانب ایرانیان هم گریزی زده و گفته: «اگر ایران بخواهد دوباره در خصوص چارچوب مذاکرات مذاکره کند، ما میز مذاکرات را ترک میکنیم و دیگر توافقی در کار نخواهد بود.»
1:54 بامداد جمعه- شبکه تلویزیونی الجزیره گزارش داد: دیپلمات های ایرانی با دست پر به ایران باز می گردند.
1:48 بامداد جمعه- خاویر سولانا مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از قرائت بیانیه توافق هستهای ایران و 1+5 در صفحه توئیترش نوشت: «به راه حلها بر روی پارامترهای کلیدی برای رسیدن به راه حل سیاسی جامع دست یافتیم.» وی همچنین دستیابی به تفاهم سیاسی بین ایران و 1+5 را تبریک گفت.
1:34 بامداد جمعه- خبرگزاری عربستان سعودی اعلام کرد که سلمان، پادشاه عربستان امروز تماس تلفنی از باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا داشته که طی آن اوباما از حصول توافق با ایران درباره برنامه هستهای این کشور خبر داده است. در این تماس تلفنی اوباما بر تاکید آمریکا بر امنیت و استقرار خاورمیانه تاکید کرده است. سلمان نیز در این تماس تلفنی ابراز امیدواری که این موضوع به توافق نهایی منجر شده که به تقویت امنیت و استقرار منطقه و جهان منتهی شود. اوباما نیز امروز پس از قرائت تفاهم سیاسی ایران و غرب درباره برنامه هستهای ایران طی سخنانی گفت که با پادشاه عربستان تماس گرفته و به وی درباره حصول توافق با ایران خبر داده است.
00:50 بامداد جمعه- خبرگزاری رویترز گزارش داد، بینر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا توافق لوزان را روگرداندن هشداردهنده اوباما از اهداف اولیهاش خواند و گفت که پیش از برداشته شدن هرگونه تحریمی، کنگره باید دقیقاً مفاد توافق را برسی کند. در این گزارش به نقل از بینر آمده است: «در هفتههای پیشرو، جمهوری خواهان و دموکراتها باز هم به دولت فشار خواهند آورد تا جزئیات این پارامترها را مشخص کند و سوالات سخت باقی مانده را پاسخ دهد.»
00:46 بامداد جمعه- شبکه خبری آ. آر د آلمان گزارش داد، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان، پس از اعلام بیانیه مشترک ایران و 1+5 گفت: بی شک ما توانستیم در لوزان، پیشرفتهای زیادی در زمینه حل و فصل مناقشه اتمی ایران داشته باشیم و موانع بر سر راه دستیابی به یک توافق نهایی را از سر راه برداریم. تحصیل این توافق، دست کم 12 سال زمان برد. نکات کلیدی توافق شده آن است که برنامه اتمی ایران به شدت تحت کنترل قرار گیرد و بیش از دو سوم ذخیره اورانیوم غنی شده ایران برای مدت یک دهه تحت نظارت قرار خواهد گرفت.
وی افزود: بیش از نود و پنج درصد از اورانیوم موجود در این کشور، امحاء یا به خارج از ایران منتقل میشود و حتی بعد از گذشت یک دهه نیز دو مساله غنی سازی و تحقیقات هسته ای تنها بطور محدود در ایران اجازه فعالیت خواهند داشت. در این اصول کلی بر اینکه تحریمهای اعمال شده آشکارا تخفیف خواهند یافت، تاکید شده اما در عین حال اعلام شده است که در صورت لزوم بار دیگر اعمال خواهند شد.
00:38 بامداد جمعه- دبیرکل سازمان ملل ضمن استقبال از تفاهم سیاسی حاصل شده میان ایران و غرب و گفت که این تفاهم زمینه را برای توافقی تاریخی فراهم میکند. در بیانیه سرویس مطبوعاتی سازمان ملل متحد آمده است:
دبیر کل دستیابی به یک تفاهم سیاسی به عنوان زمینه برای توافق تاریخی جامع و طرح اقدام که قرار است تا 30 ژوئن تهیه گردد، به اعضای گروه "3 + 3 " و جمهوری اسلامی ایران تبریک عرض می نماید. این توافق جامع برنامه هسته ای ایران را به طور قابل توجهی محدود و تمام تحریم های اعمال شده علیه ایران را لغو خواهد کرد.
دبیر کل سازمان ملل همچنین تاکید کرد که "تفاهم سیاسی حاصل شده در مذاکرات در مورد مسئله هسته ای ایران به برقراری صلح و ثبات در منطقه کمک خواهد کرد و به همه کشورها اجازه خواهد داد تا با یکدیگر برای حل بسیاری از چالش های امنیتی جدی از نزدیک همکاری کنند."
00:31 بامداد جمعه- فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلستان به روزنامه نگاران در پایان دور چندروزه مذاکرات بین گروه 1+5 اظهار داشت که توافقات به دست آمده در شهر لوزان در مورد برنامه هستهای تهران، یک پایه گذاری بسیار خوبی برای امضای توافقنامه نهایی با ایران است و از مسابقات تسلیحاتی در خاورمیانه جلوگیری میکند.
وی افزود: ما همچنان با ایران در مورد بسیاری از مسائل دیگر، از جمله برخی از مسائل منطقهای اختلاف نظر داریم اما یک توافقنامه جامع سطح اعتماد و مسئولیت را افزایش خواهد داد و گفتوگو بین همه طرفها را بهبود خواهد بخشید و از مسابقات تسلیحات هستهای در منطقه جلوگیری خواهد کرد.
23:33- کنگره آمریکا در پی تصویب طرحی است که در صورت توافق نهایی، دولت مکلف شود ظرف پنج روز این طرح را به کنگره آمریکا برای تصویب ارجاع دهد و احتمالاً از این طریق، برای توافق نهایی چالش زا شود.
23:30- بی بی سی گزارش داد، باراک اوباما با پادشاه عربستان درباره توافق بر سر برنامه هستهای ایران گفت و گو کرده و رهبران کشورهای عربی را دعوت کرده تا درباره این توافق و مشخصاً ایران با آنها گفت و گو کند.
23:15- لوزان فابیوس، وزیر خارجه فرانسه و فرانسوا اولاند، رئیس جمهور این کشور از توافق بر سر چارچوب تفاهم سیاسی بین ایران و گروه 1+5 استقبال کردند اما گفتند نیاز به انجام اقداماتی بیشتری است تا این توافقنامه به توافقی قابل قبول تبدیل شود.
فابیوس به تلویزیون فرانسه گفت: «این یک توافقنامه مرحلهای است که شامل تحولات مثبت است اما هنوز به اقدامات بیشتری نیاز است.»
فرانسوا اولاند هم در بیانیهای گفت: «فرانسه همانند همیشه که همگام با شریکانش بوده، مراقب خواهد بود تا اطمینان حاصل کند که توافقنامهای قابل راستیآزمایی ایجاد خواهد شد که جامعه بینالمللی بتواند مطمئن باشد که ایران در موقعیتی نیست که به سلاحهای هستهای دست پیدا کند.
23:10- جان کری، وزیر امور خارجه در نشست خبری پس از بیانیه مشترک لوزان و در
محل مرکز تحقیقات رولکس دانشگاه پلی تکنیک لوزان ضمن تشکر از مردم و دولت
سوییس و سایر کشورهای میزبان مذکرات هستهیی ایران و گروه 1+5 در دو سال
اخیر گفت: فکر نمیکنم هیچ کس میتوانست یک چارچوب سالمتر و صلحآمیزتر
برای مذاکرات از کشور سوییس فراهم کند و از همه مردم سوییس تشکر می کنم.
وی افزود: رییسجمهور آمریکا برای حفظ امنیت ما و متحدانمان در دنیا مشخص کرده بود که بهترین راه برای رسیدن به توافق و همانطور که گفته شد حفظ امنیت و ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهیی، ادامه مسیر دیپلماسی است. و مسیر ما به سوی یک راه حل دیپلماتیک از سال ها پیش شروع شد و من شخصا چهار سال درگیر این موضوع بودم.
کری ادامه داد: بیانیه امروز یک توافق تاریخی با ایران بود و براساس پارامترهای مورد توافق در لوزان تعداد سانتریفیوژهای ایران تا دو سوم کاهش مییابد و این کاهش تا 10 سال ادامه مییابد. و حجم اورانیوم غنی شده ایران برای مدت حدود 15 سال تا 98 درصد کاهش مییابد. البته این توافق تاریخ انقضا ندارد و به صورت مرحلهای اجرا خواهد شد و برخی از بخشهای آن 15 سال و یا تا 25 سال برجا خواهند بود و این پارامترها موضوعاتی خواهد بود برای ایجاد شفافیت در عملکرد هستهیی ایران.
کری همچنین با بیان این که جامعه جهانی این اطمینان را خواهند داشت که فعالیتهای هستهیی ایران کاملا صلحآمیز است تصریح کرد: به شرط اجرایی شدن جزییات این توافق فعالیتهای ایران صلح آمیز خواهد بود و در صورت اجرایی نشدن آن این توفق این قدرت را به ما خواهد داد که با مشکل برخورد کنیم و ما میتوانیم مانع از این شویم که ایران در مسیرهای مختلفی بتواند به مواد اولیه تولید بمب اتمی و غنیسازی اورانیوم و پلوتونیوم دست یابد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: ما و شرکایمان همراه با ایران توافق کردیم تنها تجهیزات و تاسیسات غنیسازی مشغول به کار در ایران نطنز باشد و همین یک مجموعه نیز دچار تغییرات قابل توجهی خواهد شد و بخش عمدهای از زیرساختهای آن برچیده خواهد شد و دست کم 15 سال زمان نیاز است تا این که تمام ذخایر موجود در این تاسیسات تغییر یابد و به سطح مصرف غیرنظامی برسد.
جان کری ادامه داد: در مورد تاسیسات زیرزمینی فردو به این توافق رسیدیم که غنیسازی اورانیوم در آنجا متوقف شود و به نوعی تمام فعالیتهای غنیسازی در آن جا متوقف شود و هیچ گونه مواد شکافت پذیر و یا قابل شکافت در این تاسیسات باقی نمیماند و فردو به یک مجوعه تحقیق و توسعه برای مقاصد پژوهشی تبدیل خواهد شد و راکتور آب سنگین اراک نیز بازطراحی خواهد شد و از طریق همکاری جهانی اراک به یک راکتوری تبدیل خواهد شد که محصولات آن صرف پژوهش و مصارف پزشکی شود.
وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرد: ایران تمام سوخت مصرف شده اش را در رآکتور اراک به خارج از کشور منتقل می کند و همینطور توافق شد ایران از ساخت تجهیزات جدید آب سنگین دست کم برای 15 سال آینده خودداری کند و این کشور مورد بازرسی های منظم و جامع قرار خواهد گرفت تا از هرگونه تلاش مخفیانه برای دستیابی به سلاح هستهای جلوگیری شود و به تاسیسات ساخت سانتریفیوژها نیز دسترسی ها ایجاد شود و این نظارت ها حداقل برای 20 سال ادامه خواهد داشت.
کری در بخش دیگری از سخنانش ضمن تاکید بر احترام ایران به توافقات قبلی گفت: ایران تا به اینجا به همه مسئولیت های خود در موافقت نامه های گذشته در ژنو در چارچوب اقدام مشترک موقت به خوبی عمل کرده است و از سال 2013 تاکنون به خوبی به توافقات بین المللی احترام گذاشته است و در ازای این همکاری ها از جانب ایران آمریکا مرحله به مرحله تحریم ها را تقلیل خواهد داد و در جایی که ایران به توافق عمل نکند تحریم ها به جای خود بازخواهد گشت و به موجب این توافقات ایران تعهداتی را عهده دار خواهد شد و این نشان می دهد که در طول تاریخ دیپلماسی لازم بوده است تا از جنگ جلوگیری کند و اینکه ما صرفا از ایران بخواهیم که تسلیم شود عملیاتی نخواهد بود بنابراین توافق خوب این نیست که به همه خواسته های یک طرف برسد و به ضرر طرف دیگر باشد .
وزیر امور خارجه آمریکا اظهار کرد: تردیدی نیست که یک برنامه جامع که در حال حرکت به سمت آن هستیم از آزمون بزرگی موفق بیرون خواهد آمد و این امیدواری تمام شرکای شرکت کننده در مذاکرات با ایران است و از آغاز مذاکرات نیز همه مثل یک تیم در 1+5 بودیم و همه مطمئن هستند که توافق در دست اقدام بهترین توافق ممکن است و هیچ توافقی بهتر از این نمی تواند مانع رسیدن ایران به سلاح هسته یی شود و با توجه به پارامترهایی که این توافق در بلندمدت ایجاد خواهد کرد راه را برای یک راه حل پایدار در سطح جهانی برای رفع نگرانی ها از برنامه هسته یی ایران هموار کرد که البته هنوز جزییات فراوانی است که باید روی آن کار کرد.
وی تاکید کرد: به صورت مثال برنامه موشک های بالستیک ایران و بحث زمان بندی اجرای توافق و نهایی کردن متن آن و فرآیند اجرایی کردن آن از چالش های بزرگی است که پیش روی ما است و ما در طول این مذاکرات مصمم بودیم که با متحدان و شرکای خود مشورت کنیم و همواره به تعهدات خودمان در قبال آن ها پایبند بودیم و هیچ کس نباید به آن ها تردید کند و به این تعهدات در ادامه نیز پایبند خواهیم بود.
22:52- رئیسجمهور آمریکا با برگزاری کنفرانس خبری در واشنگتن درباره توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ اظهارنظر کرد؛ سخنانی حساس که میتوانید متن کامل این سخنان را اینجا بخوایند
22:30- محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، در کنفرانس خبری که پس از بیانیه پایانی دو طرف قرائت شد با بیان اینکه فعالیتهای ما صلح آمیز است، گفت: هیچ یک از این مواردی که تحریم نامگذاری کردند نه انسانی بوده و نه بر مبنای حقوق بشر بوده و نه قابل پذیرش بوده است. ما ادامه خواهیم داد بحث تحقیق را و راکتورهای ما باید پیشرفته تر شود و درباره سانتریفیوژهایمان نیز به آنچه امضا میکنیم متعهد هستیم و تمرکز میکنیم بر روی فعالیتهای هستهای در نطنز، سایر فعالیتها و آنچه باید در فردو انجام دهیم.
ظریف افزود: تمامی قطعنامههای شورای امنیت، آمریکا اعم از کنگره و دولت باید برداشته شود و دانشگاههای ما بتوانند باید رقابت علمی داشته باشند و هیچ تحریمی نباید باشد. میتوانیم با این فهم مشترک پیش برویم. بحث پنهان سازی هستی و اینکه بنشینیم و نیمه خالی لیوان را ببینیم به سود هیچکس نخواهد بود و باید نگاه رو به جلو داشته باشیم و اگر مشکلی پیش آمد بر اساس احترام متقابل بنشینیم و صحبت کنیم و به جلو پیش برویم.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سؤال که ممکن است تفسیرهای متفاوتی از راهحلهایی که تفاهم شده بیان شود و چه راهکاری در این زمینه در دستور کار دارید؟ گفت: آنچه امروز به عنوان راهحلهای متفاوت برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک مورد توافق قرار گرفت، براساس یک دیدگاه مبتنی بر بازی برد - برد در روابط بینالملل است که بر اساس آن کلیه تحریمها علیه ایران که غیر عادلانه بوده پایان خواهد یافت، همزمان برنامه هستهای ایران ادامه مییابد، اما اقداماتی را برای ایجاد اطمینان در سطح بینالمللی انجام خواهیم داد.
وی افزود: چارچوب کلی مورد توافق ما برای برنامههایی که از سوی جمهوری اسلامی انجام خواهد گرفت این است که ما در نطنز با تعدادی سانتریفیوژ کار را ادامه میدهیم و بیش از 1000 سانتریفیوژ در فردو ادامه کار خواهند داد بدون اینکه به کار غنی سازی بپردازند. ممکن است از آنها برای تولید ایزوتوپهای پایدار استفاده شود یا برای سایر استفادههای صلح آمیز از جمله تحقیق و توسعه در حوزههای پیشرفته فیزیک هستهای با همکاری بینالمللی استفاده خواهد شد.
ظریف ادامه داد: راکتور اراک، آب سنگین باقی میماند و با توجه به آخرین پیشرفتهای فناوری بازطراحی خواهیم کرد و در این روند کشورهای مختلف از اعضای 1+5 و خارج از آنها همراه با ما حضور خواهند داشت و در پیشرفت فناوری کشورمان کمک خواهند کرد. در حوزههای دیگر منجمله تولید سوخت نیروگاهی همکاریها در تولید سوخت ادامه مییابد و در ساخت نیروگاه و راکتور تحقیقاتی همکاری با ایران آغاز خواهد شد. اینها حوزههایی است که در گذشته جامعه بینالمللی در ورود به همکاری با ایران تردید و خودداری داشت. در سایر موارد کلیه تحریمهایی که اتحادیه اروپا و آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران برای ادامه برنامه هستهای تعیین کردند لغو خواهد شد.بر اساس روشهایی که در حوزه داخلی دارند و من بارها گفتهام که ما به تعهد دولتها به عنوان نماینده کشورها در جامع بینالمللی توجه و به روشهای داخلی آنها توجهی نداریم. کلیه قطعنامههای شورای امنیت لغو خواهند شد و این دستاوردی بزرگ برای تلاشهای جمهوری اسلامی و جامعه جهانی است چرا که کمکی به حل مشکلات نمیکردند. در برخی زمینهها نیاز است در سه ماه آینده گفتوگو کنیم به همین دلیل برخی نکات که در متن وجود داشت با برخی ابهامات یا نکات کلی مواجه بود اما در مورد موضوعات اساسی توافق شده است.
وی گفت: همه شرکت کنندگان در مذاکرات براساس نیازهای داخلی خود روایتهایی را از آنچه اتفاق افتاده مطرح خواهند کرد، ولی ما با جدیت و شجاعت و آنچه مقام معظم رهبری به عنوان نرمش قهرمانانه مطرح کردند تمام تلاش خود را در 3 ماه آینده ادامه خواهیم داد تا توافق نهایی که تنها توافق ما خواهد بود بر اساس منافع و نیازهای مردم ایران حاصل شود و به تایید شورای امنیت برسد و اجرا شود. ما تا 3 ماه آینده باید مذاکره کنیم و تدوین کنیم متن را و امیدواریم مردم و هدایت ریاست جمهوری و همکاری کلیه دست اندرکاران و بخصوص آقای صالحی و همکارانش و دوستانی که در گذشته برای پیشبرد این هدف ملی کار کردند سپاسگذاری کنیم. از مقام معظم رهبری که همواره ما را مورد حمایت قرار دادند و رئیس جمهور که شجاعانه از فرزندان کشور و انقلاب در مذاکرات هستهای حمایت کردند سپاسگذاری کنم.
وزیر خارجه ایران در خصوص روابط بهتر ایران و غرب یادآور شد: ایران هیچگاه نخواسته از جامعه بینالمللی دور شود و همواره خود را جزو جامعه بینالمللی میداند و بسیار حیاتی و ضروری است که گامهایی را برای صلح آمیز بودن برنامه هستهایش بردارد و غنی سازی تا نتیجه خوبی داشته باشد. تا زمانی که فناوری ما به سطح مناسب برای تولید تمامی اجزا یک مجتمع سوخت شود این کار میتواند یک برنامه صلح آمیز بسیار موفق در ایران را تدارک ببیند.
وزیر خارجه درباره روابط ایران و آمریکا عنوان کرد: هر گونه مذاکره ایران و آمریکا باید بر اساس احترام متقابل باشد. ما راجع به اعتماد سازی جدی هستیم و از طرف مقابل هم همین انتظار را داریم و اینکه تعهد داشته باشد بر اساس حرفها و امضاهایی که انجام می دهد. هر گونه مانع تراشی مذاکرات را خدشه دار میکند و ما نیازمند تصمیمات شجاعانه هستیم.
ظریف گفت: بیانیهای که امروز تدوین شده و راهحلهایی که امروز به آنها دست یافته شده اگر انشاءالله ظرف سه ماه آینده به یک توافق منجر شود تعهدات متقابل و اقدامات متقابلی را در صورت نقض تعهد پیش بینی کرده است که متوازن و متقابل برای همه طرفهاست. ایران در صورت مشاهده عدم اقدام، اقدام متقابل را انجام خواهد داد. امیدارم کشورهایی که سابقه مثبتی در ذهن مردم ایران نداشتند و اقدامات نامناسبی را مخصوصاً در چند سال گذشته در پرونده هستهای را علیه مردم ایران و شهروندانی که توسط تحریمهای ظالمانه مورد ظلم قرار گرفتند و نتوانستند دارو و غذا از بازارهای بینالمللی داشته باشند و توانستند با مقاومت و ایستادن روی پای خود این پیام را ارسال کنند که مردم ایران تسلیم فشار نخواهند شد و در برابر فشار جز مقاومت چیز دیگری را نشان نخواهند داد.
وی گفت: مردم ایران اهل منطق، تعامل، گفتوگو و سازندگی هستند. این مردم بزرگوار هستند، آمادگی دارند رفتارها را با دقت رصد کنند و ببینند که با آنها چگونه رفتار خواهد شد. کسانی که در گذشته سابقه خوبی از خود به جا نگذاشتند میتوانند از این فرصت برای اصلاح گذشته استفاده کنند.
وزیر خارجه در خصوص قطعنامهها نیز گفت: ما یک شمای کلی از هر کدام از راه حلها را توضیح دادیم. غنیسازی ادامه مییابد. ما یکسری نیاز علمی داریم و تمامی این موارد ادامه مییابد در چارچوب مشخص و در انتها منتظر یک قطعنامه از شورای امنیت هستیم که قطعنامههای گذشته را ملغی کند و همه این قطعنامههای ضد ایرانی باید خاتمه داده شود. برخی کشورها محدودیتهایی در حوزههای تجارت، اقتصاد و تعاملات بانکی ایجاد کردند و ما بدنبال آن هستیم که همه آنها به یکباره در چارچوب زمانی خاص برداشته شود که مشخصه تفاهم کلی ما با 1+5 خواهد بود که باید در 3 ماه آینده انجام شود و ما کار نگارش آن را از فردا آغاز خواهیم کرد. این خواسته ایران نیست بلکه 1+5 نیز باید آن را داشته باشد.
ظریف در صورت تخطی طرف مقابل گفت: متنی است که درباره آن به توافق میرسیم و بعد گام به گام جلو میرویم و ماده به ماده تمامی مکانیسمها باید از جانب دو طرف پیش رود. همه کسانیکه در این فرآیند آمدهاند و حرکتهایی که بصورت غیر منطقی علیه ایران انجام شده باید برداشته شود و منافع ملی ایران باید حفظ شود چراکه ایران همواره قربانی بسیاری از ناملایمات جهانی بوده و نمیخواهیم این ادامه یابد و حاضریم با یک بیان منطقی و مستدل جلوی هرگونه عذر و بهانه را از طرف غربی بگیریم. اگر یک نظامی حاکم شود میتوانیم اعتماد سازی مشترکی داشته باشیم که بر اساس آن پیش برویم. ما 9 ساعت و تا صبح با وزرای خارجه 1+5 مذاکره میکردیم که این انرژی ناشی از نیاز به گرفتن حق بود تا نگذاریم کسی از آن تخطی کند و امیدوارم وضعیت بهتری حاکم شود.
22:29- محمدجواد ظریف متن بیانیه نهایی را قرائت کرد. متن کامل را اینجا میتوانید بخوانید.
22:20- رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ابتدای نشست خبری با ظریف گفت: من به عنوان نماینده اتحادیه اروپا به همراه وزرای خارجه گروه 1+5 و وزیر خارجه ایران در دانشگاه پلی تکنینک لوزان حاضر شدیم و لازم است بگویم که از بیست و دومم مارس تا دوم آپریل گفتوگوهای فشرده ای را برای رسیدن به یک توافق جامع داشتیم تا از صلح آمیز بودن فعالیتهای هستهیی ایران اطمینان حاصل کنیم. در این مسیر تلاش کردیم راه حلهایی برای اطمینان از فعالیت هستهیی صلح آمیز ایران و برداشتن تحریمها پیدا کنیم. امروز یک گام محکم و مصمم برداشتیم و راهحلهایی در راستای یک برنامه عملی مشترک بعد از کار دشوار همه طرفین مذاکره پیدا کردیم. از همه هیاتهای شرکت کننده برای تلاش بیوقفه تشکر میکنیم که غیرممکنها را ممکن کردند و این راهحل بدست آمده مبنای برنامه اقدام مشترک ما خواهد بود، و الان میتوانیم براساس راهحلهایی که بدست آوردیم برنامه اقدام مشترک را تدوین نماییم.
رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به بخشی از راهحلهای بدست آمده در مذاکرات لوزان گفت: براساس این راهحلها میزان غنیسازی ایران محدود میشود و تجهیزات غنیسازی جدید در نطنز ایجاد نخواهد شد و ایران متعهد شده است در چارچوب توافق بدست آمده اقدام کند. راهحلهای بدست آمده مورد بررسی قرار خواهد گرفت و همکاریهای بینالمللی در مورد نظارت بر پژوهشهای ایران تشدید خواهد شد و یک مجموعه بینالمللی ایران را در این مسیر کمک خواهد کرد و همچنین این مجموعه برای توسعه تجهیزات اراک با ایران همکاری خواهد کرد تا سطح آن به سطح مورد نیاز برای فعالیتهای نظامی نرسد.
موگرینی تاکید کرد: برای بازرسی و نظارت بر فعالیتهای ایران یک نظام بازرسی تدوین خواهد شد و براساس پروتکل الحاقی و معاهده منع گسترش تسلیحات هستهیی اقدام خواهد کرد و ایران در یک همکاری بینالمللی برای استفاده از فناوری هستهیی بطور صلح آمیز مشارکت میکند. بخش دیگر همکاری ها در زمینه امنیت هستهیی خواهد بود و براساس توافقات همه این اتفاقات را کنترل خواهیم کرد و در مقابل همه تحریمهای مرتبط با فعالیتهای هستهیی ایران در چارچوب این توافق قرار خواهد گرفت و یک قطعنامه جدید از سوی شورای امنیت منتشر خواهد شد و به اجرای قطعنامههای پیشین این شورا در مورد فعالیتهای هستهیی ایران پایان خواهد داد.
ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پس از پایان سخنان مقدماتی موگرینی از زحمات اهالی رسانه تشکر کرد و گفت: «چیزی که میخواهم بگویم تقریبا همان چیزی است که خانم موگرینی گفتند و من آن را به فارسی بیان میکنم.»؛ هرچند متنی که ظریف قرائت کرد به مراتب مفصلتر و دارای جزئیات بیشتری بود.
22:16- وزیر خارجه آمریکا در شناسه خود در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: «روز بزرگی است؛ ایران و 1+5 حالا پارامترهایی برای حل مسائل هستهای ایران دارند.»
22:00- دکتر حسن روحانی رئیس جمهور در تماس تلفنی با ظریف و صالحی از زحمات ایشان و همچنین دیگر اعضای تیم مذاکره کننده ایران تقدیر کرد.
21:55- علاء الدین بروجردی در گفتگوی زنده با خبر 21 شبکه یک سیما گفت: بیانیه هسته ای پایان کار در این مسئله نخواهد بود. باید به تیم هسته ای که در طول روزهای گذشته مذاکرات بسیار طولانی داشتند، خسته نباشید گفت. کار بسیار مشکلی است هم از این نظر که در مقابل کشورهای 5+1 صف آرایی کردند و ملاقاتها به اقتضائاتی که آنها در درون خودشان دارند بسیار سخت و نفس گیر است و این طولانی بودن که خسته کننده تر نیز است می تواند آفت زا نیز باشد.
وی خاطر نشان کرد: معتقدم به همین علت کار باید با ظرافت خاصی دنبال شود چرا که بیانیه پایان ماجرا نخواهد بود بلکه آغازی بر یک مرحله جدید از گفتگوها و تفاهم هاست، زیرا حتی یک کلمه و یک جمله برای جمهوری اسلامی ایران و برای توافق که مسیر آینده حرکت هسته ای ما را در درچارچوب اهداف صلح آمیز به یک معنی تعیین می کند بسیار حائز اهمیت است.
وی گفت: نگاه ما به بیانیه نگاه به چارچوب جدیدی است که باید از چارچوب مصوبات شورای عالی امنیت ملی خارج نشده باشد و با توجه به تیم مذاکره کننده و همچنین حضور آقای صالحی و استفاده از ظرفیت های بالای فنی جمهوری اسلامی ایران در این عرصه، حتماً ظرایف مورد توجه قرار گرفته است بنابراین قبل از اینکه پیش داوری کنیم تصور می کنم چند دقیقه ای صبر کنیم تا بیانیه منتشر شود و پس از آن درباره اصل آن صحبت کنیم.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: از این پس بر اساس چارچوب بیانیه تعیین میشود که باید به نگارش متن فنی با رنگ و بوی سیاسی نگریسته شود زیرا اصلاً مسئله هسته ای را جدا از سیاسی بودن آن نمی دانند و فشارهایی که آمریکاییها وارد کردند و اگر غیر از این بود خیلی زودتر از این مشکلات با 1+5 حل می شد. چارچوب توافق هایی که صورت می گیرد باید مکتوب شود و آن مکتوب به لحاظ حقوقی طبیعتا الزام آور است بنابراین مجلس شورای اسلامی در این باره به طور طبیعی نظرات خاص خودش را دارد و با توجه به قانون اساسی و مجموعه ساختار ما، در آن مقطع کار اصلی ما در پیش رو است. آنچه که در مقطع فعلی در چارچوب بیانیه اعلام می شود این است که مذاکرات اصلی باید به صورت ریز و حقوقی و دقیق به نگارش دربیاید و بشود مبنای عملکرد بنابراین نگاه فعلی این است اگر توافق دیگری رقم نخورده باشد.
21:54- وزارت امور خارجی آمریکا در حساب خود در توییتر نوشت جان کری بعد از صدور بیانیه مشترک در شهر لوزان سخنرانی می کند.
21:47- متن جزئیات تفاهم منتشر شد؛ متنی که در آن خلاصهای از راهحلهای تفاهم شده میان ایران و گروه 1+5 آمده و دورنمای مثبتی نشان میدهد. این جزئیات را اینجا بخوانید.
21:45- فرانک والتر اشتانمایر وزیر خارجه آلمان گفت توافق بر سر چارچوب توافقنامه حاصل شده است.
21:32- خبرنگار بی بی سی گزارش داد، بر اساس برنامه قرار است ابتدا فدریکو موگرینی رئیس سیاست اروپا و بعد وزیر امور خارجه ایران بیانیه ای مشترک درباره مذاکرات هسته ای در لوزان منتشر کنند و بعد از آن طرفین در یک کنفرانس خبری کوتاه مدت شرکت خواهند کرد.
21:30- مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا و سپس وزرای خارجه یک به یک هتل بوریواژ -محل مذاکرات- را ترک کردند و راهی محل برگزاری کنفرانس خبری شدند.
21:26- حسن روحانی، رئیسجمهور ایران در شناسه منتسب به وی در توئیتر نوشت: «راه حلهای مربوط به پارامترهای اصلی پرونده هستهای ایران پیدا شده است.» وی افزوده نگارش پیشنویس توافق فوراً آغاز میشود تا تاریخ 30 ژوئن به پایان برسد.
21:25- محمدجواد ظریف پس از تحقق توافق نوشت:
21:20- خبرگزاری شین هوا گزارش داد، یک دیپلمات روز پنجشنبه گفت همه طرفها در مذاکرات هسته ای ایران به راه حلهای مشترک برای مسائل مهم مورد اختلاف دست پیدا کرده اند.
21:15- رویترز گزارش داد، بنیامین نتانیاهو در ادامه ادعاهای بی اساس خود درباره مذاکرات هستهای ایران و گروه ۵+۱ ادعا کرد: «هر توافقی باید به طور قابل ملاحظه توانمندیهای هستهای ایران را به عقب رانده و به اقدامات تروریستی و تهاجم آن پایان دهد».
این بیانیه در حالی منتشر شده که قرار است پنجشنبه (امشب) مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیر خارجه ایران با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی بیانیهای مشترک را قرائت کنند.
21:05- نشست مشترک ایران با اعضای 5+1 دقایقی پیش در لوزان آغاز شد. قرار است بعد از این نشست بیانیه مشترک درباره نتایج مذاکرات قرائت و نشست مطبوعاتی آغاز شود.
20:50- رویترز درباره بیانیه پایانی مشترک ایران و گروه 5+1 گزارش داد که در این بیانیه اعلام میشود که پیشرفت کافی برای ادامه مذاکرات تا 10 ژوئن حاصل شده است.
20:49- بی بی سی گزارش داد، اسوشیتدپرس خبر می دهد ایران و 1+5 بر سر "محدود کردن" برنامه هسته ای ایران به توافق رسیده اند. ایران در عوض خواستار لغو تحریم ها است اما شش قدرت جهانی از ایران خواسته اند برای برداشتن تحریم ها، جزئیات مراحل محدود کردن برنامه هسته ای خود را تا پایان ژوئن در اختیار آنها قرار دهد.
20:36- خبرنگاران راهی «رولکس سنتر» که محل برگزاری نشست خبری ظریف و موگرینی است شدند. گفته میشود که این نشست تا دقایقی دیگر برگزار میشود که با برگزاری آن به پایان رایزنیهای هستهای در لوزان خواهیم رسید.
20:26- آخرین نشست 1+5 با ایران در این دور از مذاکرات هستهای در لوزان سوئیس ساعت 18 به وقت سوئیس برگزار میشود. قرار است پس از این نشست بیانیه این دور از مذاکرات هستهای توسط "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران و "فدریکا موگرینی" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دانشگاه لوزان قرائت شود.
20:20- جان بینر که روز گذشته برای دیدار با نتانیاهو وارد تلآویو شد، در یک مصاحبه از مواضع سیاست خارجی باراک اوباما به شدت انتقاد کرد. رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به «پولیتیکو»، گفت: «امروز بیشتر از هر زمان دیگری در موضوع سیاست خارجی(آمریکا) درگیر بوده و دخالت دارم و این مضوع قطعا موضوعی از روی انتخاب نبوده است. به این خاطر بوده که جهان در آتش است و فکر نمیکنم به اندازه کافی آمریکاییها یا حتی مقامات دولت(اوباما) متوجه باشند که مشکلات کنونی جهان به چه اندازه جدی هستند».
عضو ارشد حزب جمهوریخواه از آنچه عدم وجود «سیاست خارجی یکپارچه و منسجم» دولت باراک اوباما خوانده انتقاد و همچنین درباره مذاکرات هستهای کاخ سفید با ایران ابراز نگرانی کرد. بینر همچنین با ادبیاتی گستاخانه از «جسارت و خیرهسری ایرانیها» در اعمال نفوذ و تاثیرگذاری بر منطقه سخن گفته و از آن بسیار «ابراز شگفتی» کرده است.
رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا درباره خاورمیانه گفت: «ما برخی مشکلات جدی و بزرگ داریم و هیچ استراتژی فراگیری برای مواجهه با آنها نداریم. مشکلات با سرعتی بیشتر از آنچه ما و متحدانمان در تلاش برای متوقف کردن آن هستیم، در حال گسترش است».
او همچنین تاکید کرد که کنگره برای تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران حرکت خواهد کرد. به گفته وی اگر توافقی حاصل نشود کنگره لایحه تحریمهای جدید را تصویب خواهد کرد و اگر توافق حاصل شود باید آن را بررسی کرد. بینر گفت: «قطعا ما واکنش خواهیم داشت. آنچه مرا میآزارد آن است که به نظر میرسد دولت(اوباما) آنچنان تشنه یک توافق است که تنها آنها بتوانند بگویند ما توافق کردیم. بقیه جهان خواهان چیزی واقعی از دل این(مذاکرات و توافق احتمالی) است».
او درباره مقابله با داعش و مذاکرات هستهای هم گفت که «وقتی به آنچه ما داریم انجام میدهیم نگاه کنید میبینید که ما مشغول تعامل با برخی متحدانمان برای یکپارچه و متحد نگه داشتن عراق هستیم. ما با برخی از متحدان در حال تلاش برای مواجه شدن با داعش هستیم و ما در حال مذاکره با افرادی هستیم که ما را شیطان توصیف میکنند».
بینر همچنین از تعامل کاخ سفید با کنگره درباره مذاکرات هستهای انتقاد کرده و آن را ناکافی خواند.
بینر درباره تنشها و اختلافات باراک اوباما و بنیامین نتانیاهو هم اینطور گفت که این موضوع چیزی بیش از «کشمکش کوچک سیاسی» نیست و او گفت که انتظار ندارد این کشمکش «وخیمتر» شود بلکه انتظار دارد روابط این دو بهتر شود.
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «هیچ کس نباید اینطور نگاه کند که مشکلات بزرگی بین اسرائیل و آمریکا وجود دارد بلکه اینطور است که مشکلات بزرگی بین بیبی(نتانیاهو) و رئیسجمهور ما وجود دارد».
وی با بیان نیاز متقابل واشنگتن و تلآویو به هم، گفت: «ما به آنها نیاز داریم و آنها هم به ما. خوب در اینجا این مساله صحت دارد که ما دو نفر داریم(اوباما و نتانیاهو) که شاید روابط دوستانهای نداشته باشند اما حقیقت آن است که ما متحدان بزرگی هستیم و در جهان اتفاقات بسیاری در حال حادث شدن است و ما به هم نیاز داریم».
20:15- ایسنا گزارش داده، درحال حاضر حدود 500 خبرنگار در محل مذاکرات بیصبرانه منتظر ارائه بیانیه و مشخص شدن نتیجه مدتها تلاش دیپلماتیک جهانی برای توافق هستهیی هستند.
20:12- نشست عمومی و پایانی وزیران خارجه ایران و 1+5 برگزار شد. قرار است پس از این نشست ظریف و موگرینی در کنفرانسی مطبوعاتی بیانیه مشترکی را ارائه کنند.
19:50- شنیدهها حکایت از آن دارد که دانشگاه پلی تکنیک لوزان برای برگزاری نشست مشترک وزیر
امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که
تصمیم دارند بیانیه مشترک را قرائت کنند، آماده میشود.
19:46- سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در پاسخ به سؤال خبرنگاران که بیانیه چه زمانی صادر می شود گفت: 3 تا 4 ساعت دیگر همه چیز معلوم می شود.
19:40- دیدار محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان با جان کری وزیر امور خارجه امریکا دقایقی پیش پایان یافت. نشست معاونان وزرای خارجه ایران، امریکا واتحادیه اروپا همچنان در جریان است.
19:19- سید حسین موسویان در گفتوگو با تلویزیون و رادیو بی بی سی ورلد درباره دلایل پیچیده و طولانی شدن مذاکرات هستهای گفت: مشکلات باقیمانده مذاکرات مربوط به خواستههای فرا ان پی تی قدرتهای جهانی است. اختلافی در مورد تعهدات ایران در قالب ان پی تی نیست. 6 قدرت مذاکره کننده با ایران مواضع یکپارچه ندارند. ایران باید با شش کشوری مذاکره کند که مواضع متفاوت در مورد جزیئات توافق دارند.
این دیپلمات پیشین ایران تاکید کرد: برخی از کشورها، عمدتا آمریکا، دچار اختلاف داخلی است و توقع دارند ایران هزینه اختلافات داخلی آنها را بپردازد. شیطنتهای پشت پرده کشورهای مزاحم مثل عربستان و اسرائیل رو به افزایش است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: عدم تناسب و هموزن بودن اجرای تعهدات متقابل از دیگر مشکلاتی است که در مسیر مذاکرات وجود دارد. قدرتهای جهانی اجرای نامتوازن میخواهند در حالی که ایران بر تناسب و توازن اقدامات متقابل اصرار دارد. با این وجود طرفین پیشرفتهای چشمگیر داشتهاند و شانس اعلام توافق در مورد اصول تا پایان امروز بسیار زیاد است.
18:41- شبکه تلویزیونی فرانس بیست و چهار، گوتیه ریبینسکی در مورد مسائل مورد اختلاف در مذاکرات هسته ای ایران گفت سه اختلاف عمده در مذاکرات وجود دارد. نخستین مورد اختلاف بر مدت زمان توافق است. باید دانست توافق تا چه زمانی اعتبار خواهد داشت. آمریکا خواهان ده ساله بودن توافق است. فرانسه که جدیت بیشتری دارد از بیست و پنج سال سخن می گوید و خود ایران خواهان اعتبار پنج ساله است. در واقع این زمان به معنای مدت متوقف کردن فعالیت های هسته ای است تا در صورتی که ایران بار دیگر میل دستیابی به بمب اتم را داشت، زمان برای واکنش نشان دادن وجود داشته باشد.
مسئله دوم برنامه تحقیقات ایران است. در این میان بحث سانتریفیوژها به میان می آید. سانتریفیوژها اورانیوم غنی شده می سازند. طبق توافق میزان سانتریفیوژها به شش هزار دستگاه کاهش می یابد. اما اگر در این مدت ایران در برنامه تحقیقاتی خود بتواند سانتریفیوژهایی با کیفیت بهتر تولید کند، با وجود کاهش کارآیی بیشتری خواهند داشت؛ این نیز یک مشکل محسوب می شود.
در نهایت نیز لغو تحریمهای بین المللی مورد اختلاف است. این تحریم ها بر ایران و به ویژه مردم این کشور اعمال فشار می کند. به همین دلیل تهران می خواهد لغو تحریم ها به سادگی صورت گیرد.اما غرب می خواهد تحریم ها را به تدریج لغو کند. بدیهی است مشکل اصلی این است که ایران با نظارت بازرسان بر تاسیسات هسته ای خود مخالفت می کند.
18:23- نشست سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی و وندی شرمن معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا و هلگا اشمیت معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان است.
18:17- گاردین گزارش داد، دیپلماتهای اروپایی میگویند تفاهم بین ایران و گروه 1+5 به صورت بیانیهای مشترک بین دو طرف متشکل از دو تا سه صفحه و حاوی مفاد مورد توافق خواهد بود. آنها به رغم این گفتهاند جزئیات مربوط به این توافق علنی نخواهد شد اما دولتها و کنگره در جریان آنها قرار خواهند گرفت.
این گزارش با اشاره به اینکه گفتوگوهای هستهای وارد هشتمین روز خود شده و دو روز از ضربالاجل خود خوانده ۳۱ مارس گذشته مدعی است وزیر خارجه ایران به دنبال داشتن یک بیانیه مبهم است اما وزیر خارجه آمریکا نیازمند جزئیاتی است که آنها را به کنگره ارائه کند. برخی از مفاد مورد اشاره در تفاهمنامه مذکور ظرفیت غنیسازی ایران و ذخایر اورانیوم مورد نیاز این کشور، نحوه بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک و زمان اجرای توافقنامه خواهد بود.
18:12- تحریم های بین المللی برای کنترل منابع مالی و فناوری برنامه هسته ای ایران باعث می شود که بر صادرات نفت این کشور فشار وارد شود. مذاکرات بین ایران و قدرتهای جهانی در لوزان در صورت به نتیجه رسیدن می تواند منجر به کاهش تحریم ها شود. مطالبی که در ذیل می آید توسط رویترز به عنوان مجموعه تحریمهای اعمال شده علیه ایران و جزئیات مربوط به تحریم های مهم علیه ایران است که آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل متحد طی چند سال آنها را اعمال کرده اند.
«تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا»
- اولین تحریم ها زمانی اعمال شد که دانشجویان ایرانی در سال 1979 میلادی به سفارت آمریکا حمله کردند و دیپلمات ها را به گروگان گرفتند.
- با تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا که به همان زمان برمی گردد، محصولات ایرانی اجازه ورود به آمریکا را ندارند به جز هدایای کوچک، مواد اطلاعاتی، مواد غذایی و برخی فرش ها.
- در سال 1995 بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت آمریکا دستورهای اجرایی صادر کرد که بر مبنای آن شرکت های آمریکایی حق ندارند صنایع نفت و گاز ایران سرمایه گذاری کنند و با ایران روابط تجاری داشته باشند. در همان سال کنگره قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن شرکت های خارجی که سالانه بیش از بیست میلیون دلار در بخش انرژی ایران سرمایه گذاری می کنند مشمول تحریم قرار می گیرند.
- بر اساس تحریم های کنونی افراد آمریکایی حق ندارند به طور مستقیم یا غیر مستقیم در روابط تجاری با بخش نفت ایران، دولت و افراد مرتبط با بخش نفت یا هرگونه تامین منابع مالی این بخش شرکت کنند. همچنین سرمایه گذاری شرکت های آمریکایی در صنایع نفت و گاز ایران یا تجارت با این صنایع ممنوع اعلام شده است.
- تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا همچنین قادر است کارخانه ها یا افراد خارجی را که با بخش انرژی ایران روابط تجاری دارند هدف قرار دهند اما با این حال برای کشورهایی که واردات نفت از ایران را کاهش داده اند استثنائاتی مد نظر قرار گرفته شده است.
- تحریم های آمریکا می تواند همچنین موسسات مالی را که با شرکت ها و مراکز دولتی ایرانی از جمله بانک مرکزی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، شرکت ملی نفت ایران و نفت ایران از شرکت های تابعه شرکت ملی نفت ایران تعامل دارند ، هدف قرار دهند.
شرکت ها یا افرادی که این تحریم ها را نقض کنند با جریمه های کلان، مسدود شدن دارایی ها ، خطر قطع ارتباط با سامانه بانکداری دلار آمریکا یا حتی به طور بالقوه قرار گرفتن در فهرست سیاه مواجه خواهند شد.
دیگر تحریمها نیز افراد آمریکایی را از معامله با برخی صنایع ایرانی از جمله فلزات گرانبها، کشتیرانی و فعالیت ها در بنادر منع می کند.
- برخی از این تحریم ها به فعالیت های هسته ای ایران مربوط است، این در حالی است که دیگر تحریمها مرتبط با مسائلی است که واشنگتن آنها را نقض حقوق بشر ، حمایت از تروریسم یا دخالت در امور عراق و سوریه می داند.
«تحریم های اعمال شده از سوی اتحادیه اروپا»
اتحادیه اروپا متشکل از بیست و هشت کشور از سال 2007 میلادی به شکل تدریجی تحریم های شدیدتری را علیه ایران اعمال کرده که این تحریم ها در واکنش به نگرانی ها موجود درباره فعالیت های هسته ای ایران است. این تحریم ها شامل این موارد میشود:
- ممنوعیت صادرات و واردات تسلیحات.
- ممنوعیت صادرات و واردات کالاها و فناوری مربوط به غنی سازی هسته ای یا سامانه های سلاح هسته ای.
- ممنوعیت صادرات مواد مربوط به برنامه های هستهای، نظامی و موشک بالستیک ایران یا صنایع تحت کنترل سپاه پاسداران انقلاب اسامی ایران.
- ممنوعیت سرمایه گذاری اتباع و شرکت های ایرانی در استخراج اورانیوم و تولید مواد و فناوری هسته ای در اتحادیه اروپا.
- ممنوعیت واردات نفت خام، تولید نفت و گاز طبیعی از ایران و همچنین تامین منابع مالی و بیمه های مربوط به این بخش ها. تانکرهای حامل مواد پتروشیمی اجازه انتقال این مواد را به ایران ندارند (تحریم مربوط به بیمه و انتقال نفت خام ایران تحت توافق هسته ای موقت بین شش قدرت و ایران به حالت تعلیق درآمد).
- ممنوعیت واردات محصولات پتروشیمی از ایران (در توافق موقت تعلیق شد).
- ممنوعیت صادرات و واردات کالاها و فناوری که استفاده های نظامی و غیرنظامی دارند.
- ممنوعیت صادرات تجهیزات و فناوری های مهم صنایع نفت، گاز و پتروشیمی به ایران.
- ممنوعیت سرمایه گذاری در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی ایران.
- کشورهای عضو اتحادیه اروپا هیچ تعهدی برای حمایت مالی از تجارت با ایران ندارند.
- کشورهای عضو اتحادیه اروپا اجازه اعطای امتیاز و وام به دولت ایران را ندارند. ممنوعیت بیمه کردن دولت و شرکت های ایرانی (به جز در بخش سلامت و بیمه مسافرت).
- تجارت طلا، فلزات گرانبها و الماس با نهادهای عمومی ایرانی و بانک مرکزی این کشور ممنوع است (تحریم مربوط به تجارت طلا و فلزات گرانبها در توافق موقت تعلیق شد).
- ممنوعیت تحویل اسکناس و سکه های رایج ایران به بانک مرکزی این کشور.
- ممنوعیت نقل و انتقال پول با بانک های ایرانی ، مگر آنکه پیشتر مجوز آن به طور ویژه صادر شده باشد. ممکن است برای پرداخت ها در برخی موارد خاص از جمله مواد غذایی و بهداشت مجوز صادر شود. (شیوه صدور مجوز جدید تحت توافق موقت صورت می گیرد)
- ممنوعیت تاسیس شعبه های بانک های ایرانی یا ایجاد همکاری با اتحادیه اروپا. موسسات مالی اتحادیه اروپا نیز حق ندارند شعبه یا حساب بانکی را در ایران ایجاد کنند.
- ممنوعیت صدور و تجارت اوراق بهادار دولتی و عمومی ایران با دولت، بانک مرکزی و بانک های ایرانی.
- پروازهای باری خطوط هوایی ایرانی از مبدا ایران نباید به فرودگاه های اتحادیه اروپا دسترسی داشته باشند.
- هیچ کشوری با پرچم خود و یا بر اساس مقررات دسته بندی حق ندارد به تانکرهای نفت و یا کشتی های باری ایران خدمات ارائه کند.
- ممنوعیت تامین تجهیزات دریایی مهم برای صنعت کشتی سازی و نگهداری ایران.
- ممنوعیت صدور روادید از سوی سازمان ملل متحد برای افراد مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران و یا گسترش سامانه های تسلیحات هسته ای.
- مسدود شدن دارایی های نهادهای مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران یا سامانه های تسلیحات هسته ای.
«تحریم های اعمال شده از سوی سازمان ملل متحد»
- شورای امنیت چهار تحریم را علیه ایران اعمال کرد. این تحریم ها در دسامبر سال 2006، مارس سال 2007 ، مارس سال 2008 و ژوئن سال 2010 تصویب شد.
- نخستین تحریم مواد هستهای حساس را پوشش می دهد و داراییهای افراد و شرکتهای ایرانی مرتبط با برنامه هسته ای را مسدود کرد.
- دومین تحریم شامل تسلیحات جدید و مالی می شد.
- سومین تحریم در سال 2008، محدودیت های سفر و مالی علیه افراد و شرکت ها را شدت داد. این تحریم ممنوعیتها را در بخش هایی از تجارت محصولات غیرنظامی و نظامی جهت پوشش دادن فروش همه اقسام چنین فناوری هایی، افزایش داد.
- در قطعنامه شورای امنیت که روز نهم ژوئن سال 2010 میلادی صادر شد، خواسته شده که اگر بانک های ایرانی حرکت مشکوکی در ارتباط با برنامه هسته ای یا موشکی انجام دهند، اقداماتی علیه بانک های ایرانی خارج از این کشور صورت بگیرد. این قطعنامه علیه تهران ممنوعیت تسلیحاتی سازمان ملل متحد را قائل شده و بازرسی محموله های باری ایرانی را خواستار شده است.
- در حال حاضر چهل و سه فرد و هفتاد و هشت نهاد و گروه در فهرست سیاه سازمان ملل متحد قرار دارند و با ممنوعیت سفر و مسدود بودن دارایی ها مواجه هستند.
18:00- شبکه خبری المیادین یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان گفت: کسانی که جنگ را به مذاکرات هستهای با ایران ترجیح میدهند باید منتظر خسارتهای سنگین و فاجعه بار باشند.
17:40- اسپوتنیک گزارش داد، آقای لاوروف که سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه روز پنجشنبه در سفر به تاجیکستان در جمع خبرنگاران صحبت میکرد، گفت: «موضوعاتی که اکنون بر سر آنها در حال تصمیمگیری هستیم، در آستانه موافقت قرار دارند. میشود گفت که تنها توافق بر سر گامهای نهایی، به عبارتی گامهایی بسیار کوچک باقی مانده است.»
17:30- الکساندر لوکاشویچ سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه گفت در خصوص مذاکرات جاری در لوزان سوئیس گفت: «پیشرفتهایی بر سر پرونده هستهای ایران صورت گرفته ولی رسیدن به نتیجه هنوز قطعی نیست.»
وی به موانع سر راه این نتیجه هم اشاره کرد و گفت: «لغو تحریمهای یکجانبه که علیه ایران وضع شده، مهمترین مانع این مذاکرات است. البته طرفین بر سر آینده تحریمهای سازمان ملل به توافق رسیدهاند.» تحریمهای یکجانبه تحریم هایی هستند که دولت و کنگره آمریکا و اتحادیه اروپا بدون بازی دادن سازمان ملل بر علیه ایران وضع کردهاند.
17:16- دو مقام آمریکایی غربی به خبرنگار آسوشیتدپرس گفتهاند که ایده توقف مذاکرات و از سرگیری آن از هفته بعد به صورت غیررسمی در میان مذاکرهکنندگان مطرح شده است. پیشنهاد مزبور با توجه به نزدیک شدن «عید پاک» مسیحیان ارائه شده است.
این دو مقام که مجاز به مصاحبه در این خصوص نبودهاند، به آسوشیتدپرس گفتهاند که مذاکرات «در برههای سخت است و مسیر پیش رو اصلا روشن نیست.»
16:40- یکی از مذاکره کنندگان اسبق تیم هسته ای ایران علت فقدان دستیابی به توافق هسته ای گروه پنج بعلاوه یک با ایران را بی اعتمادی کامل طرفین به هم دانست. حسین موسویان، دیپلمات ارشد و یکی از مذاکره کنندگان اسبق برنامه اتمی ایران با اینحال در گفتگوی اختصاصی خود با پایگاه اینترنتی کانال اول تلویزیون دولتی آ.اِر.دِ همچنان به مذاکرات لوزان سوئیس خوش بین است.
16:30- رابرت آینهورن از مقامات سابق آمریکایی که در حال حاضر به عنوان یکی از پژوهشگران نزدیک به محافل سیاستگذاری در ایالات متحده شناخته می شود، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی الحره، درباره تاکید کاخ سفید بر ادامه مذاکرات هسته ای ایران در لوزان گفت: این امیدواری وجود داشت که توافقنامه کامل سیاسی در مذاکرات لوزان تا پایاه ماه مارس به دست آید، اما این مسئله عملی نشد. دو طرف توافق کردند امروز هم به مذاکرات ادامه دهند تا مسایل بغرنج حل و فصل شود. اکنون زمان تعطیلی کنگره آمریکاست. به همین علت دولت اوباما معتقد است امکان تمدید چند روزه مذاکرات وجود دارد تا برای حل مسایل باقی مانده تلاش کند.
آینهورن افزود: هیئت آمریکایی پس از بازگشت به واشنگتن در تماس های تلفنی با اعضای کنگره تلاش خواهد کرد آنها را قانع کند پیشرفت کافی در مذاکرات هسته ای با ایران به دست آمده است و ادامه آن دارای توجیه است و ضرورتی ندارد کنگره قوانین جدیدی را برای اعمال تحریمهای اضافی علیه ایران تصویب کند. زیرا این تحریمها می تواند مذاکرات را به شکست بکشاند. اختلافات درباره مسایل فنی است، اما از نظر سیاسی اهمیت دارد. آمریکا و متحدانش خواهان لغو تدریجی تحریمها هستند و ایران اصرار دارد لغو تحریمها بلافاصله پس از امضای توافقنامه آغاز شود. آمریکا و جامعه جهانی مشکلی با استفاده ایران از انرژی هسته ای با اهداف صلح آمیز ندارند، اما تهران باید ثابت کند این برنامه فقط جنبه صلح آمیز دارد و به همین علت ایران باید برنامه خود را محدود کند.
وی خاطر نشان کرد: روشن است که ایران برای استفاده از دستگاه های پیشرفته سانتریفیوژ تلاش می کند، اما در مدت توافقنامه گروه پنج بعلاوه از ایران خواست تا تحقیق و توسعه را محدود کند. ایران برای اطمینان سازی در برابر جامعه جهانی باید این کار را انجام دهد. درست است که توافقنامه جامع و اصلی تا پایان ماه ژوئن امضا خواهد شد، اما در پایان مذاکرات لوزان باید توافق درباره بندهای اساسی توافقنامه به دست آید. توافقنامه نهایی باید بر اساس این توافق کلی باشد. به اعتقاد من در پایان مذاکرات لوزان، توافقی به دست خواهد آمد.
15:59- محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دقایقی قبل و در حالی که در حال پیاده روی بود در جمع خبرنگاران با بیان اینکه امروز توافقی امضا نمیشود، گفت: امیدواریم امروز به راهحلها برسیم. هنوز بیانیهای تهیه نشده است.
ظریف با بیان اینکه مذاکرات پیشرفت خوبی داشته است، البته هنوز به نقطه پایانی نرسیدهایم، گفت: طرفین در حال گفتوگو هستند. اگر کار خوب پیش رود امکان این وجود دارد که تا آخر شب اقدامی برای اطلاع رسانی رسمی و عمومی صورت گیرد. ما از ابتدا هم گفته بودیم که امروز توافقی امضا نخواهد شد. همواره گفته بودیم که یک توافق وجود خواهد داشت و آن توافقی است که در پایان مذاکرات در تاریخ 10 تیر اگر همه چیز درست پیش رود، انجام شود.
وزیر خارجه اضافه کرد: آنچه امروز امیدواریم به آن برسیم، رسیدن به راهحلهاست. البته در مذاکرات فراز و نشیب همیشه زیاد است. الان که با شما صحبت میکنم، امید خوبی برای رسیدن به فهم مشترک در مورد موضوعات وجود دارد. به نظر میرسد که راهحلها در دسترس است. نیاز است که همه هیأتها روی راهحلهای کلی توافق کنند.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر مشکل در مورد همه موضوعات کم و بیش حل شده است. البته این بدان معنا نیست که همه مسائلی که قرار است در توافق نهایی باشد، کاملاً مشخص شده است. قرار است اگر امروز به نقطه توافق برسیم در آینده نزدیک هیأتها کار بر روی متن را آغاز کنند. هنوز بیانیه آماده نشده است، لذا نمیتوانم درباره جزئیات بیانیهای که هنوز آماده نشده، صحبت کنم.
وی نسبت به حصول نتیجه در امشب ابراز امیدواری کرد و در پاسخ به سؤال خبرنگاری که پرسید آیا فردا به تهران باز می گردید؟ عنوان کرد: انشاءالله فردا در تهران خواهیم بود.
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این پرسش که آیا امشب نتیجهای حاصل میشود، گفت: من یاد گرفتم پیش بینی نکنم. در دیپلماسی چند وجهی پیش بینی کردن امری اشتباه است. اما امیدوارم که اگر همه چیز خوب پیش برود، آخر امشب یک اطلاع رسانی رسمی داشته باشیم.
15:56- بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: تا چند ساعت دیگر صبر کنید، همه چیز روشن میشود.
15:52- سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای دقایقی قبل در جمع خبرنگاران و در خصوص اینکه آیا امشب به نتیجهای میرسیم؟ گفت: امیدهایی هست.
15:30- رایزنی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به اتمام رسید.
15:02- جلسه رایزنی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حال برگزاری است. در این جلسه عراقچی و تخت روانچی نیز حضور دارند.
15:00- الیس لابوت خبرنگار شبکه سی ان ان در لوزان سوئیس درباره مذاکرات هسته ای گفت با وجود اینکه مذاکره کنندگان دوباره به میز مذاکره باز می گردند و دو روز از ضرب الاجل تعیین شده گذشته است، هنوز بلاتکلیفی زیادی وجود دارد و کسی مطمئن نیست توافق حاصل شود. بیشتر اختلافات درباره نحوه برداشته شدن تحریمها و تحقیق و توسعه هسته ای ایران است که این کشور می تواند تا پایان اعتبار این توافقنامه انجام دهد. هم اکنون هر طرف تلاش می کند به طرف مقابل فشار بیاورد و امتیاز بیشتری بگیرد.
سی ان ان با طرح این ادعا که ایران تلاش می کند میان گروه پنج به علاوه یک اختلاف بیندازد، یادآور شد که طرف آمریکایی نیز می داند ایران به این نتیجه رسیده است فیل داخل اتاق تاریک همان کنگره است که ضرب الاجل را تعیین کرده است. تیم آمریکایی می خواهد از این مسئله برای فشار بیشتر بر ایران استفاده کند. البته ایران هم بر این باور است با وجود اینکه کنگره تهدید کرده است تحریمهای جدیدی علیه ایران وضع کند، اما دولت آمریکا تمایل زیادی دارد این توافق حاصل شود تا کنگره را راضی کند.
مجری سی ان ان گفت آیا ایران از این گفتگوها دستاورد قابل توجهی داشته است. آیا ایران توانسته است با مذاکره با بزرگترین قدرتهای جهان عملا از نظر دیپلماتیک جایگاه و مشروعیت خود را در سطح بین المللی ارتقا دهد؟ خبرنگار سی ان ان گفت ایران توانسته است تا کنون از کاهش جزئی تحریمها نفع اقتصادی ببرد. همچنین وزیر خارجه ایران چند روز است در مذاکرات حضور دارد و توانسته است به خوبی موضع ایران را در نگاه رسانه های بین المللی مدیریت کند و در عین حال محافل داخلی کشورش را نیز راضی نگه دارد. در واقع عملکرد وزیر خارجه ایران در این خصوص بهتر از عملکرد آمریکا بوده است.
معمولا جان کری وزیر خارجه آمریکا با رسانه ها صحبت نمی کند و اغلب جوابهای سربسته می دهد اما وزیر خارجه ایران هر روز با رسانه های کشورش صحبت می کند و به سوالهای رسانه های خارجی نیز جواب می دهد و مواضع کشورش را تشریح می کند. بنابراین با وجود اینکه ایران در این گفتگوها طرف ضعیف تر محسوب می شود زیرا می خواهد از زیر تحریمهایی که غرب وضع کرده است، رها شود اما مذاکره کنندگان قهار و قویی دارد و عملکرد آنها طوری است که ما احساس می کنیم آنها هستند که بسیاری از مسائل را در لوزان دیکته می کنند.
14:54- «عاوی دیچر» که قبل از این وزیر امنیت عمومی رژیم صهیونیستی بود و در هفته جاری به عنوان یکی از اعضای حزب نتانیاهو به کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) بازگشت، روز پنجشنبه گفت: توافق احتمالی با ایران این کشور را به یک کشور در آستانه هسته ای تبدیل خواهد کرد. رژیم صهیونیستی در صورت لزوم باید برای جلوگیری از برنامه هسته ای ایران به حمله نظامی متوسل شود.
وزیر اسبق امنیت داخلی رژیم صهیونیستی همچنین گفت رایزنی های هسته ای به تقویت جایگاه منطقه ای ایران منجر شد و اظهار داشت: «ایران از موضع انزوا و از موضع از دست دادن محور شمالی اش در عراق و سوریه به سمت تبدیل به پسر محبوب غرب و به ویژه آمریکا حرکت کرده است.»
وزیر سابق امنیت عمومی رژیمی که تنها دارنده سلاح های هسته ای در خاورمیانه است مدعی شد توافقنامه احتمالی بین ایران و گروه 1+5، تهران را در فاصله چند ماه با بمب اتمی قرار خواهد داد. مقامات رژیم صهیونیستی از حدود 20 سال پیش ادعای فاصله چند ماهه یا چند ساله ایران با سلاح های اتمی را مطرح کرده اند.
14:45- یوال اشتاینیتز، وزیر اطلاعات و امور راهبردی تنها رژیم دارنده سلاح های هسته ای در خاورمیانه در بحبوحه ادامه مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه 1+5 می گوید این رژیم تمام اقدامات لازم برای جلوگیری از برنامه هسته ای ایران را انجام خواهد داد.
وی که روز پنجشنبه با رادیو عمومی اسرائیل صحبت می کرد گفت تمامی گزینه ها از جمله اقدام نظامی علیه ایران روی میز است. وی گفت اسرائیل تلاش خواهد کرد تهدیدها علیه این رژیم را از طریق دیپلماسی و راهبردهای اطلاعاتی حل و فصل کند اما «اگر ما چاره ای نداشته باشیم، گزینه نظامی روی میز است.»
اشتاینیتز در پاسخ به مخالفت های احتمالی آمریکا با این اقدام به مورد حمله رژیم صهیونیستی به رآکتور هسته ای عراق در سال 1981 اشاره کرد و گفت: «این عملیات با موافقت آمریکا انجام نشد.»
ادعاهای این مقام صهیونیستی در حالی مطرح می شود که کارشناسان مسائل نظامی در توانمندی رژیم صهیونیستی برای حمله بدون همراهی آمریکا به ایران ابراز تردید کرده اند. چند هفته پیش ژنرال «مایکل هایدن»، مدیر سابق آژانس امنیت ملی آمریکا در مصاحبهای با شبکه خبری «اماسانبیسی» گفت که اسرائیل توان نظامی حمله به ایران را ندارد. وی در پاسخ به این سوال که آیا در صورت شکست مذاکرات هستهای، اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد و آیا احتمال دارد این کار را را بدون هماهنگی آمریکا انجام دهد، گفت: «اسرائیل توان این کار را ندارد و این کار عاقلانه هم نیست.»
وی گفت: «فاصلهها زیاد است، نیروی هوایی اسرائیل کوچک ـ خوب است اما کوچک ـ و مواضع مورد نظر، متعدد، پراکنده و سخت. بنابراین سوال این است که آیا اسرائیل تنها رابطه استراتژیک خود که بقایش به آن وابسته است را در معرض خطر قرار خواهد داد تا این برنامه را برای سه تا شش ماه به عقب بیندازد. فکر نمیکنم این کار را انجام دهد.»
14:40- رایزنی 1+5 در بین خود و اعضای ایرانی در بین خود و بعضاً رایزنیهای چند دقیقهای طرفین ایرانی و 1+5 در جریان است.
14:32- نیکلاس برنز مقام سابق وزارت خارجه آمریکا و سرپرست سابق تیم آمریکایی در مذاکرات هسته ای با ایران ، سناریوی خروج آمریکا از مذاکرات را محتمل دانست و در این باره به سی ان ان گفت: ایرانیها به شدت نیاز به لغو تحریمهای اقتصادی دارند که اقتصاد این کشور را فلج کرده است. البته آمریکا در شرایطی متفاوت قرار دارد. شکی نیست آمریکا دوست دارد چارچوب سیاسی توافق حاصل شود تا در نهایت به توافقی جامع منجر شود اما روشن است که آمریکا حاضر نمی شود توافقی بد را بپذیرد، توافقی که اجازه دهد ایران از تعهداتش سرپیچی کند یا توافقی که باعث لغو تحریمها در همان روز اول شود که اصلا برای آمریکا معنا ندارد. بنابراین می توان سناریویی را پیش بینی کرد که در آن این اختلافات حل نشود و آمریکا از این مذاکرات کنار بکشد زیرا می دانیم ایران مجبور است در نهایت برای لغو تحریمها سراغ ما بیاید.
14:00- سی ان ان گزارش داد، برداشته شدن تحریمها از روی ایران و بازگشت دوباره این کشور به بازارهای جهانی، در بدترین شرایط برای تولید کنندگان نفت اتفاق می افتد. البته سه تولید کننده بزرگ نفت در جهان، برای جلوگیری از کاهش بهای نفت، تولید خود را کاهش نداده اند. عربستان سعودی که بزرگترین تولید کننده اوپک است، روزانه نزدیک به ده میلیون بشکه نفت تولید می کند. روسیه نیز تقریبا همین میزان تولید می کند و اکنون روی مشتریان جدید در آسیا تمرکز کرده است. میزان تولید نفت آمریکا نیز به حدی افزایش یافته است که بیشتر از میزان ظرفیت انبارها نفت تولید می کند.
اگر درهای سرمایه گذاری ایران به روی خارجیها به طور کامل باز شود، می تواند میزان قابل توجهی نفت را به بازارهای جهانی وارد کند. ایران پس از چندین سال تحریمهای شدید نفتی و مالی، بسیار تشنه سرمایه گذاری خارجی و دانش فنی شرکتهای نفتی اروپایی و آمریکایی است. رابین میلز گفت ایران کشوری است که بخشهای نفت و گازش بسیار به تزریق فناوریهای جدید و همچنین سرمایه نیاز دارد. تحریمها به شدت به وضع مالی ایران لطمه زده است.
در صورت برداشته شدن تحریمها از روی ایران این کشور می تواند به قدرت اقتصادی قابل توجهی تبدیل شود. ایران چهارمین ذخیره نفتی جهان را دارد. میزان ذخایر ثابت شده نفت ایران یکصد و پنجاه و هفت میلیارد بشکه است. هجده درصد از ذخایر کشف شده گاز جهان در ایران است. ایران تا چهار سال پیش چهار میلیون و سیصد هزار بشکه در روز نفت تولید می کرد. کورنلیا میر مدیر عامل شرکت آم آر ال گفت ایران می تواند بازیگر بسیار بزرگی باشد.
ایران در زمینه گاز می تواند به اندازه قطر تاثیرگذار باشد. از نظر نفت، ایران می تواند دومین جایگاه را در اوپک داشته باشد. اگر ایران اکنون وارد بازار شود و سرمایه گذاریهای لازم در آن انجام شود می تواند بازیگر بسیار قوی در اوپک شود. در میان مدت و با توجه به همکاری نزدیکی که میان ایران و عراق وجود دارد و مجموع ذخایر نفت این دو کشور که بیشتر از عربستان سعودی است، آنها می توانند برتری عربستان را در عرصه نفت به چالش بکشند.
13:45- اسکات لوکاس از تحلیلگران وبسایت EA WorldView، یک سایت تحلیلی که بطور تخصصی به مسائل ایران وسوریه میپردازد، معتقد است که مذاکرات هستهای در این مرحله به نتیجه نخواهد رسید: «من انتظار ندارم که چیزی بیش از یک بیانیه کلی مبنی بر اراده طرفین صادر شود تا مذاکرات در طول بهار ادامه پیدا کند.»
13:20- روزنامه صهیونیستی هاآرتص در گزارشی با عنوان «هنوز امید وجود دارد که ایران در لوزان پیروز بیرون نخواهد آمد»، با انتقاد شدید از مواضع کاخ سفید درباره مذاکرات هستهای ایران و 5+1 آمده است: «ایران و شش قدرت جهانی در لوزان ماراتن گفتگوها را داشتهاند، صحنه و جایی که ایران میتواند پیروز از آن بیرون بیاید». این روزنامه نوشت: «البته هنوز امید اندکی وجود دارد که پایان متفاوتی در انتظار مذاکرات خواهد بود. نشانههای کمی وجود دارد که مواضع در واشنگتن در حال سختتر شدن است که احتمالا این موضوع ناشی از فشار اسرائیل و کنگره است».
13:15- خبرگزاری ایتارتاس روز پنجشنبه نقل از یک منبع دیپلماتیک نوشته است که طرفین مذاکرهکننده در لوزان سوئیس هنوز نتوانستهاند به توافقی دست یابند و احساس میکنند که زمان رو به اتمام است. این منبع دیپلماتیک به ایتارتاس گفته است: «برای هماهنگی بر سر چند مورد از جزئیات داریم زمان کم میآوریم. برخی از 6 کشور میخواهند که ایران طرحی ارائه کند که اجازه دهد بر سر موضوعات مورد مناقشه باقیمانده، به مصالحهای دست یابیم.»
13:11- روزنامهنگار مستقل و تحلیلگر آمریکایی در گزارشی به نقل از منبع وابسته به مذاکرات لوزان نوشت که یک موضوع اصلی باقی مانده در مذاکرات، چگونگی و زمانبندی لغو تحریمها است. در این یادداشت که در پایگاه آنتی وار منتشر شده، آمده است: «(پایگاه) میدل ایست آی از یک منبع مطلع که با مذاکرهکنندگان لوزان در تماس است مطلع شده که موضوع کلیدی (اختلافی) باقی مانده که باید حل شود آن است که آیا گروه 5+1 برخی تحریمها به محض آنکه آنچه "اقدامات غیرقابل بازگشت" برای اجرای توافق خوانده میشود، پایان خواهد یافت یا نه».
در بخشی دیگر از این یارداشت هم تصریح شد: «موضوع مورد اختلاف باقی مانده آن است که 6 کشور (5+1) حتی با وجود تعلیق تحریمها هم بر حفظ کل سیستم قانونی تحریمها تاکید دارد و برداشتن آن را به این موضوع منوط کرده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این نتیجه برسد که برنامه هستهای ایران تنها و صرفا برای مقاصد صلحآمیز است- فرایندی که میتواند سالهای زیادی طول بکشد».
به گفته این منبع آگاه، ایران به تیمهای مذاکره آمریکایی و اروپایی تاکید کرده که کاهش و به عقب راندن برنامه هستهای اقدامات غیرقابل بازگشت بوده و این اقدامات باید با لغو برخی از تحریمهای گروه 5+1 همراه باشد. این منبع با زدن مثالی درباره این اقدامات غیرقابل بازگشت هم نوشت: «اجرای طراحی مجدد رآکتور آب سنگین اراک، نابودی ذخایر اورانیوم با غلظت پایین و تصویب پروتکل الحاقی توسط مجلس ایران اقدامات غیرقابل بازگشت هستند. ایران خواستار آن است که در پاسخ به اجرای واقعی هر یک از موارد(توافق) توافق شامل ادبیات پایان زمانبندی شده تحریمها باشد».
این منبع افزود: «ایران پذیرفته تا رآکتور آب سنگین را بازطراحی کند، رآکتوری که 5+1 آنرا تهدید گسترش سلاح خوانده بود چون میتواند حدود 10 کیلوگرم پلوتونیوم در سال تولید کند. طراحی مجدد رآکتور این طور بوده که ایران پذیرفته در سال 1 کیلوگرم تولید کند. ایران در پاسخ به این اقدام انتظار دارد که 5+1 فراتر از تنها تعلیق تحریمها برود».
در ادامه این گزارش میخوانیم: «مذاکرهکنندگان ایرانی درباره عدم پذیرش لغو تحریمها از سوی 5+1 تا زمانی که این کشور اطلاعات کاملی درباره "ابعاد احتمالی نظامی" بدهد، نگران نیستند زیرا ایران برای دادن دسترسی کامل به آژانس بر اساس بخشی از توافق آماده شده است. نگرانی بسیار جدیتر ایران اصرار و تاکید گروه 6 کشور بر این است که آژانس هم باید درباره ماهیت صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران راستیآزمایی کند. مذاکرهکنندگان ایرانی تصریح کردند که قضاوت نهایی آژانس در این باره میتواند 15 سال طول بکشد همانطور که در مورد آفریقای جنوبی اینطور بود».
13:10 - صالحی: به طلوع خورشید نزدیک هستیم
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: مباحث فنی را بررسی میکردیم و به طلوع خورشید نزدیک هستیم. صالحی در گفتوگو با خبرنگاران در خصوص مذاکرات طولانی مدت روز گذشته و روز جاری گفت: مباحث فنی را بررسی میکردیم و به طلوع خورشید نزدیک هستیم. وی در خصوص روند مذاکرات نیز گفت: الحمدالله به خوبی پیش میرویم.
13:00- رویترز نیز مشکل بر سر برگشتن تحریمهای شورای امنیت را تائید کرد. ظاهرا روسیه هم با مکانیزمی که در صورت اختلال در اجرای توافق به طور خودکار به شورای امنیت اجازه اقدام علیه ایران را میدهد، مخالف است. به نوشته رویترز، تعلیق سایر تحریمها آسان است زیرا در صورت بروز مشکل میتوان به سرعت اجرای آن را از سر گرفت.
12:55- لورا روزن خبرنگار آمریکایی نوشته که مذاکرهکنندگان بعد از حداکثر دو ساعت استراحت، کار خود را شروع کردهاند. به ادعای وی حسین فریدون برادر رئیسجمهور چندان سرحال نیست.
12:55- نشست گروه 1+5 برای حل اختلافات داخلی در لوزان سوئیس آغاز شد.
12:30- منابع نزدیک به مذاکرات اعلام کردند احتمالا در ساعات اولیه عصر روز پنجشنبه به وقت محلی مذاکرات پایان یافته و دو طرف بیانیه مشترک مطبوعاتی اعلام خواهند کرد.
12:20- ظریف از اختلاف بین طرفهای غربی خبر داده است. به گفته وی باید صبر کرد تا روشن شود در مذاکرات بین آنها چه گذشته است. وزیر خارجه همچنین گفته است که پیشرفت قابل ملاحظه ای داشتیم، اما هنوز نتیجه ای حاصل نشده است؛ در صورت ثمربخش بودن مذاکرات، بیانیه مشترک صادر میشود. ظریف همچنین بار دیگر تاکید کرده است که در صورت رسیدن به توافق نهایی در ماه ژوئن، این توافق توسط شورای امنیت تائید خواهد شد.
10:57 - العربیه اعلام کرد: اشتان مایر در لوزان میماند. پیش از این قرار بود وی امروز لوزان را ترک کند.
9:41- وال استریت ژورنال در گزارشی درباره مذاکرات هستهای ادعا کرد که کاخ سفید بررسی گزینههایی چون «تشدید تحریمها، اقدام نظامی یا تمدید مذاکرات ژنو» را آغاز کرده است.
در بخش دیگری از این گزارش هم آمده است: «مقامات کاخ سفید تمایل خودشان را برای ادامه مذاکرات فراتر از ضربالاجل 31 مارس نشان دادند که تا حدی این اقدام به منظور اطمینان از آن بوده که اگر مذاکرات شکست بخورد، ایران مقصر جلوه داده شود چرا که آنها نگران از هم پاشیدن رژیم تحریمهای بینالمللی(وضع شده علیه ایران) هستند». در همین ارتباط جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید هم گفته بود:«نگرانی که ما داشتهایم آن بوده که آمریکا مقصر شکست مذاکرات معرفی شود چرا که در این صورت حفظ وحدت جامعه بینالمللی برای اجرای تحریمها سخت خواهد بود»
9:39- خبرگزاری رویترز با امیدوارکننده خواندن بازگشت وزیر خارجه فرانسه به لوزان، نوشته است که هیچیک از طرفین نمیخواهند دست خالی از سوئیس بازگردند.
9:19- مذاکرات هستهای که تمام شب گذشته ادامه داشت، ساعت 5:50 به وقت لوزان برای استراحت تیمها متوقف شده و قرار است تا ساعتی دیگر از سر گرفته شود.