حدود دو هفتهاي ميشود كه تابلوهايي با شعارهاي اطلاعرساني در حوزه سلامت تقريبا در تمامي خيابانهاي اصلي شهر جا خوش كردهاند.
به گزارش اعتماد، يكي از زيان مصرف زياد نمك ميگويد و يكي از آثار ايدز و عوامل ابتلا به آن. يكي از چاقي ميگويد و يكي از عواقب مصرف بيش از حد شكر و قند. كمپيني كه با وجود اينكه با استقبال بسيار خوبي از سوي شهروندان مواجه بوده، انتقادهايي را هم به دنبال داشته است؛ طرحي كه براي نخستينبار به دنبال توافق بين دو نهاد شهرداري و وزارت بهداشت اجرا شده است. به همين بهانه گفتوگويي با سيد مجتبي موسوي، معاون فرهنگي و هنرهاي شهري سازمان زيباسازي شهرداري تهران به عنوان مسوول اجراي اين طرح انجام و در آن تلاش شده تا مروري شود براي جوانب مختلف اجراي اين كمپين بزرگ سلامت پايتخت.
نصب تابلوهايي با مضامين شعارهاي سلامت از يكي دو هفته پيش در تهران بازتابهاي زيادي را به دنبال د اشته است. جداي از برخي انتقادهايي كه به اين طرح شد، واكنشهاي مردم حكايت از آن دارد كه اين اقدام با اقبال خوبي همراه بوده است. اما در مورد جزييات آن كمتر صحبت شده است. كلا اين طرح از كي شروع و پيشنهاد آن از سوي چه كسي مطرح شد؟قبل از پاسخ دادن به اين سوال بايد اين نكته را بگويم كه رويكرد تبليغات فرهنگي سازمان زيباسازي موضوع جديدي نيست، بلكه فرآيندي است كه از حدود ١٠ سال قبل آغاز شده و براساس آن بخشي از بيلبوردهاي شهري براي تبليغ مسائل فرهنگي اختصاص داده ميشود. اما تا سال گذشته كمپينهاي فرهنگي ما بيشتر در مورد تبليغات محصولات فرهنگي و فيلمها و تبليغات مناسبتي بود، ولي امسال با راهاندازي كمپيني با عنوان نگارخانهاي به وسعت يك شهر، اين نگاه وارد فاز جديدي شد. از سويي وقتي اين حركت جديد با استقبال شهروندان مواجه شد تصميم گرفته شد تا اقدامهايي اينچنيني ادامه پيدا كند. در همين راستا، چندي قبل از سوي دكتر ايازي (كه قبلا از معاونين شهردار تهران بود و امروز از مديران وزارت بهداشت است) و تعدادي ديگر از مسوولان وزارت بهداشت، پيشنهاد شد تا كمپيني براي فرهنگسازي و اطلاعرساني در حوزه سلامت تشكيل شود و تعدادي از بيلبوردهاي شهري براي هشداردهي و اطلاعرساني به شهروندان اختصاص پيدا كند. اين پيشنهاد با استقبال شهرداري تهران مواجه شد و كارگروهي براي اجرايي كردن اين طرح، تشكيل شد. كارگروهي متشكل از نمايندگان وزارت بهداشت و شهرداري تهران كه موظف بودند شيوه و نقشه اجراي اين طرح را ترسيم كنند. قرار شد پيامهايي در پنج حوزه قند و نمك و چربي و ايذر تهيه شود و روي بيلبوردها نصب شود؛ اين نخستين گام براي آغازاين طرح بود.
طرحها را هم، اعضاي همين كارگروه تعيين ميكردند؟نه. براساس راهكار تعيين شده، فراخواني داده شد و از گرافيستهاي مطرح دعوت شد تا در مسابقهاي، طرحهاي خود را در مورد اين شعارها، ارايه دهند. به دنبال اين فراخوان ٨٠ هنرمند براي حضور در اين مسابقه اعلام آمادگي كردند. درنهايت، اين هنرمندان طي سه روز به طراحي آثار خود پرداختند. خروجي اين سه روز، ٤٢٠ طرح بود كه در پايان با نظر هيات داوران ١٢٠ طرح براي اجرا و نصب روي بيلبوردهاي تهران انتخاب شدند.
هيات داوران هم از گرافيستها بودند؟بله. هيات داوران اين مسابقه ازهنرمندان مطرحي چون: بني اسداللهي، موسيزاده و دوستمحمدي تشكيل ميشدند.
اينطور كه معاون خدمات شهري شهردار تهران اعلام كرده بود، گويا ١٥ درصد از بيلبوردهاي تهران براي اين امربه كار گرفته شدهاند. درست است؟فكر ميكنم در انتشار اين آمار، برداشتي اشتباهي از سوي رسانهها صورت گرفته است. براساس توافقنامههاي تابلوهاي شهري، مالكيني كه در مناقصههاي تابلوها برنده ميشوند، بايد در طول سال ١٥ درصد از روزها را براي تبليغات فرهنگي در اختيار شهرداري قرار دهند. از سويي خود شهرداري هم تعدادي بيلبورد براي تبليغات فرهنگي دارد. در طرح سلامت كنوني، تقريبا نيمي از تابلوهايي كه روي آنها شعارهاي سلامت نصب شده، از بين تابلوهاي دراختيارشهرداري بودهاند و نيمي ديگر از بين تابلوهاي تجاري برندگان مناقصهها.
كلا چند تابلو براي اين طرح به كار گرفته شد؟همان ٤٠٠ تابلويي كه معاون خدمات شهري گفته بودند.
اين طرح چه مدت اجرا ميشود؟برخي تابلوها دو هفته نصب بودند و برخي ديگر تا پايان ديماه همچنان در معرض ديد شهروندان هستند.
در اين بين ماجراي اعتراض گروهي از شهروندان به برخي تابلوها چه بود؟اعتراض به شعارها نبود. بلكه اعتراض برخي شهروندان به شيوه طراحي يكي از شعارها بود.
همان شعار ايدز؟بله. البته در مورد ايدز چندين شعار وجود داشت كه معترضين، به طراحي شعاري كه در مورد ايدز و رفتارهاي پرخطر بود، اعتراض داشتند و معتقد بودند اينگونه مسائل نبايد به شكل علني در سطح جامعه مطرح شود.
اما ديدگاه و پاسخ وزارت بهداشت مخالفت با اين اعتراضها بود؟آنها برعكس معترضين معتقد بودند كه اينها جزو واقعيتهاي بهداشتي هر جامعهاي است و بايد براي مردم اطلاعرساني شود و به آنها هشدار داده شود. آنها معتقدند كه فرد مبتلا به «ايدز» هم يك بيمار است و بايد براي پيشگيري از آن چارهاي انديشيد.
و اين تابلوها حذف و جمعآوري شد؟نه. فقط طراحي آنها عوض شد و شعارهاي قبلي باقي ماند.
بازخورد اجراي اين طرح را هم بررسي كردهايد؟بله. خوشبختانه در كل بازخورد اجراي اين طرح بسيار مثبت و عالي بوده و مردم از آن تشكر كردهاند. حتي بسياري از مسوولان فرهنگي و آموزش و پرورش هم طي تماسها يا نامههايي از اين اقدام تقدير كردهاند. در مجموع آثار بسيار غيرقابل انتظاري را داشته است.
و گلايهاي مطرح نشده است؟فقط برخي توليدكنندگان مواد غذايي با اين تصور كه اين تبليغات باعث كم شدن مصرف و پايين آمدن توليدات آنها خواهد شد، از اجراي اين طرح گلايه داشتند، در حالي كه ما معتقديم بايد اين هشدارها براي سلامت جامعه به مردم داده شود. براساس آمار، مصرف سرانه شكر و نمك در كشور ما چندين برابر استانداردهاي جهاني است. اين سوءمصرف ميتواند آثار بسيار سوئي را براي هموطنانمان داشته باشد و بار سنگيني را بركشور تحميل كند. پس بايد در اين زمينه از هيچ اقدامي كوتاهي نكرد.
تا پايان سال، باز هم طرحهاي تبليغاتي، فرهنگي داريد؟ما بهطور مستمر، اين تبليغات را داريم. مثلا در برنامههايمان كمپينهايي را براي تبليغ فيلم و موسيقي فجر يا تبليغات فرهنگي ايام فاطميه در دستور كار است. ولي اگر منظورتان، مواردي مانند كمپين سلامت يا شهري به وسعت يك نگارخانه است بايد بگويم فعلا برنامهاي نداريم، گرچه ممكن است پيشنهاد يا طرحي مطرح شود و دوباره كمپين مشابهي را اجرا كنيم.