تلاش اندونزیایی‌ها برای در اختیار گرفتن سوخو 35 و یک تأمل برای ما

در پی موافقت دولت اندونزی با از خدمت خارج کردن جنگنده های آمریکایی اف 5 (ملقب به تایگر)، وزیر دفاع این کشور مأموریت یافت تا در سفر ماه آتی خود به مسکو، خرید یک اسکادران سوخو 35 برای جایگزینی این پرنده های بازنشسته را  پیگیری نماید.

به گزارش «تابناک»، به فاصله یک روز از اعلام خبر مسرت بخش وزیر دفاع کشورمان مبنی بر توافق با روس ها برای خرید جنگنده های مدرن سوخو 30 (در بیست و یکمین روز ماه جاری) و تقویت بنیه نیروی هوایی کشورمان، رسانه‌های رسمی اندونزی از در دستور کار قرار داشتن خرید 10 فروند سوخو 35 خبر دادند.

این اتفاق از آن روی جالب توجه است که بدانیم روس ها یک سال پیشتر به برخی کشورها از جمله کره جنوبی، هند و اندونزی، پیشنهاد داده بودند که برای خرید سوخوهای 35 تولیدی این کشور پا پیش بگذارند؛ پیشنهادی که با توجه به رو به اتمام بودن پروژه تولید انبوه سوخوی 50 (ملقب به پک‌فا) توجیه پذیر به نظر می‌رسد، زیرا در غیر این صورت بعید بود روس ها مشت خود را از آخرین تکنولوژی که دارند، خالی کنند.

به صرفه کردن خریدهای گران قیمت به سبک چینی ها

البته این نخستین تلاش برای در اختیار گرفتن و خرید سوخو 35 نیست، بلکه پیشتر چینی ها این مسیر را پیموده‌اند؛ آن هم با مرارت های فراوان و پس از طی زمانی بسیار طولانی. آنقدر طولانی که هم روس ها توانسته‌اند در این حد فاصل نخستین پرواز آزمایشی سوخو پک فا، جنگنده پنهان کار نسل پنجمی خود را آزمایش کنند و هم هندی ها، شریک روس ها در پروژه ای مشابه پک فا، موفقیت های چشمگیری در این زمینه به دست آورده‌اند.

29 آبان سال جاری بود که خبر رسید چینی ها طی قراردادی دو میلیارد دلاری، نام خود را به عنوان اولین خریدار جنگنده های چندمنظوره و پیش رفته سوخو 35 روسی به ثبت رسانده‌اند؛ قراردادی که پس از مذاکراتی بسیار طولانی به ثمر نشست تا 24 فروند از این جنگنده در اختیار چینی ها قرار گیرد و ارتش پرجمعیت ترین کشور دنیا به جنگنده های نسل 4 ++ مجهز شود.

البته چینی ها برای ثبت این قرارداد سال های زیادی تلاش کردند؛ از نمایشگاه هوایی سال 2008 تا سال 2011 که به توافق اولیه دست یافتند تا دو سه ماه پیش که این جنگنده های فوق گران قیمت را در اختیار گرفتند. پرنده های مدرنی که هر یک حدود 83 تا 85 میلیون دلار قیمت دارند.


قیمتی که در قیاس با خرید تامکت های ایرانی در دوران پیش از انقلاب اسلامی در کشورمان، باز هم گزاف به نظر می‌رسد، زیرا اف 14 های مدرن و تازه از تنور درآمده های آن روز هر یک حدود 50 میلیون دلار قیمت داشتند.

البته قیمت این جنگنده با مدل های پایین تر سوخو نیز بسیار گزاف به نظر می‌رسد، به ویژه آنکه می‌دانیم در رده های پایین تر از سوخو 35، جز سوخو 30 که همچنان تولید می‌شود و مدل های به روز آن عرضه می‌شوند، دیگر مدل ها یا تولید نشدند یا تولیدشان در ابتدای راه متوقف شده است. سوخو 30 هایی که نرخ پایه شان حدود 35 میلیون دلار است و در انواع مختلف تا حدود 45 میلیون دلار نیز به فروش می‌رسند.

البته شاید این خرید بسیار گران قیمت برای چینی ها به صرفه باشد، زیرا آنها پیشتر توانسته اند بر مبنای خریدهایی که از روس ها داشته اند، خطوط تولید هواپیماهای خودشان را راه اندازی کرده و تبدیل به فروشنده امثال جنگنده های جی 10 و جی 20 شوند؛ جنگنده هایی چند منظوره که هنوز بسیاری از قطعات آن، از جمله موتورهای توربوفن مدرن نصب شده رویشان، اصالت روسی شان را فریاد می‌زنند و مبنای تلاش چشم بادامی ها برای تولید جنگنده های نسل پنجم نیز قرار گرفته‌اند.

چرا یک فروند سوخوی 35 به ازای دو فروند سوخو 30؟

نیم نگاهی به قیمت این جنگنده ها کافی است تا دریابیم به ازای خرید هر فروند سوخو 35، می‌توان دو فروند سوخو 30 خرید؛ آن هم نسل به روز و ارتقا یافته این جنگنده مخوف را. تفاوت قیمتی که این سؤال را به وجود می‌آورد، آیا در اختیار رفتن سوخو 35 اصلا به صرفه است؟ آیا برتری این جنگنده به نسبت جنگنده ای که به تعداد فراوان در نیروی هوایی روسیه مشغول به خدمتند، اینقدر زیاد است که حاضر باشیم به ازایش مبلغ دوبرابری بپردازیم؟

قانع شدن برای خرید سوخو 35 های گران قیمت، زمانی سخت تر می‌شود که بدانیم هم این جنگنده و هم سوخو 30، هر دو نوع ارتقا یافته سوخو 27 هستند؛ جنگنده‌ای قدرتمند که هنوز در خدمت نیروی هوایی روسیه و بسیاری از کشورهاست. با ذکر اینکه سوخوی 35 و جنگنده نسل پنجمی این کمپانی، شباهت های انکارناپذیر زیادی به هم دارند که مجابمان می‌کند سوخو 27 را نیای سوخو پک فا بخوانیم.

شاید همین اشاره کافی باشد، به چرایی تمایل چینی ها به خرید سوخو 35 پی ببریم؛ قرابت این جنگنده با سلاح مخوف و پنهان کار روس ها که قرار است رقیب اف 22 (رپتور) آمریکایی ها باشد. جنگنده هایی متعلق به نسل پنجم که توان رزمشان بسیار ارتقا یافته و در ساختشان تلاش بر این بوده که قدرت بلامنازع در نبردهای هوایی و حتی هوا به زمین، در ید قدرت دارندگان این جنگنده ها قرار گیرد.

با این حساب، می‌توان نتیجه گرفت که چرا سوخوی 35 افق گسترده تری مقابل خریداران خود قرار می‌دهد و به چه دلیل می‌بایست آن را به رغم نرخ گران، از تصمیم خرید خارج نکرد؛ رویکردی که حتما مورد توجه مسئولان کشورمان نیز قرار گرفته و احتمالا خرید سوخوهای 30 مقدمه رسیدن به آن باشد.