ترک ها در مقابل روسیه تنها مانده اند؛ برخی مقامات اروپایی اعلام کرده اند، در جنگ احتمالی بین روسیه و ترکیه، به کمک ترکیه نخواهند شتافت و این شاید تازه ترین شوکی است که رئیس جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان در ساعات گذشته با آن روبه رو شده است.
به گزارش «تابناک» جنگ سرد یک ساله روسیه و ترکیه، از هر زمان دیگر بحرانی تر شده است تا جایی که برخی از آن به آغاز جنگ جهانی سوم یاد می کنند؛ عبارتی که اروپایی ها خیلی دوست ندارند از آن صحبت کنند، زیرا بر این باورند که اگر جنگی هم قرار است برافروخته شود، این جنگ بین روسیه و ترکیه است و نه بین روسیه و ناتو. به همین دلیل نام جنگ جهانی سوم را چندان نمی پسندند.
پس از اینکه وزیر امور خارجه لوکزامبورگ به نمایندگی از دیگر اعضای ناتو به ترکیه هشدار داد که آنکارا در صورت درگیری نظامی با روسیه ـ که خود محرک آن باشد ـ نباید انتظار حمایت از این ائتلاف نظامی را داشته باشد و ناتو در صورت تجاوز ترکیه علیه روسیه، هیچ کمکی به آنکارا نخواهد کرد، یک دیپلمات آلمانی هم در مونیخ همین موضع را تکرار کرد و گفت، ما نمی خواهیم هزینه جنگی را که ترکها آغاز می کنند، پرداخت کنیم.
بر اساس بند پنجم اساسنامه ناتو، هر گاه به یکی از کشورهای عضو ناتو حمله ای شود، آن حمله در حکم حمله به همه کشورهای عضو ناتو تلقی شده و کشورهای عضو ملزم هستند به کمک عضوی که مورد حمله نظامی واقع شده است بشتابند. با وجود این، هر گونه تصمیم در ناتو باید با اجماع صورت پذیرد و تقریبا مقامات ناتو مطمئن هستند که درباره مقابله با تجاوز نظامی احتمالی روسیه به خاک ترکیه هیچ گونه اجماعی بین کشورهای عضو ناتو نخواهد شد.
اما پس از اتفاقاتی که در رابطه روسیه و ترک ها افتاده و برخی مقامات اروپایی همچون وزیر خارجه لوکزامبورگ، ترک ها را به افراط گرایی و جنگ افروزی متهم کرده اند، مقامات ناتو به فکر تغییر بند پنجم اساسنامه ناتو افتاده اند و معتقدند این بند، نوعی حق وتو برای هر عضو ناتو قائل می شود و برای یک عضو ناتو سایرین هم باید قریانی شوند.
در حال حاضر بیست و هشت کشور عضو ناتو در مقابل تجاوز احتمالی روسیه به خاک ترکیه موضع منسجمی ندارند. برخی از کشورهایی که پیشتر تحت هزمونی روسیه بوده اند مانند لهستان و جمهوری چک و کشورهای بالتیک، معتقدند باید در مقابل روسیه موضعی قاطعانه اتخاذ کرد. برای همین است که در مرزهای شرقی ناتو برای رویارویی با پوتین، تجهیزات نظامی خود را با کمک ایالات متحده آمریکا مستقر کرده اند.
برخی دیگر اما چنین موضعی ندارند و کشورهایی همچون بلغارستان و رومانی و اسلواکی و مجارستان خواستار بهبود رابطه با روسیه هستند تا جایی که روز چهارشنبه نخست وزیر مجارستان درخواست کرد که اتحادیه اروپا تحریم های اعمالی علیه روسیه را متوقف کند.
اردوغان در این روزها که تقریبا از همراهی ناتو در تقابل آنان با روسیه ناامید شده اند، به دنبال این است که با استفاده از حربه و فشار پناهجویان، آنجلا مرکل صدر اعظم آلمان را با خود همراه کند؛ اما مرکل نیز به روشنی می داند که اردوغان هیچ گاه دغدغه های حقوق بشری برای حمایت از حقوق پناهندگان را ندارد و صرفا در حال استفاده سیاسی از موضوع پناهندگان سوری است، لذا هیچ گاه قول همراهی به وی نداده است و در عوض برای اینکه رضایت وی را به دست آورد، به او قول کمک های مالی و همچنین آسانتر کردن صدور ویزا برای اتباع ترک برای ورود به خاک آلمان را داده است.
شرایط این روزها برای اردوغان خوب نیست. ناتو برای حمایت از یک غیر خودی در دل این سازمان دچار تردید است و اردوغانی که با تصور اتکال به ناتو با پوتین شاخ به شاخ شده، اینک تک و تنها مانده است. از یک سو کشور خود را در معرض آشوب داخلی و حرکات تروریستی می بیند و از سویی سایه حمله روسیه به ترکیه را بر سر خود حس می کند و این حس خوبی نیست برای آقای رئیس جمهور.