عید نوروز در ایران رسومات دیرین خود را دارد، اجرای رسومات نیز مستلزم تهیه اقلام خاص خود است. تقریبا همه ایرانی ها از سفره هفت سین تا دید و بازدیدهای خانوادگی را در یک عید تجربه میکنند. عید نوروز بهترین فراغت و فرصت برای بازدید از آشنایان است و کمتر ایرانی این فرصت طلایی را از دست می دهد. بازار ایران نیز در روزهای نزدیک به عید حال و هوای خاص خود را دارد. برخی از خریدها مربوط به اجرای رسومات است و بازار شلوغ تری دارند.
به گزارش ابتکار، چند سالی است که مردم آجیل را از میزهای پذیرایی خود حذف و نقش میوه ها را در پذیرایی عیدانه دو چندان کرده اند. در دهه اول اسفند امسال میوه و بازار میوه خبر ساز شده است. کمی زودتراز موعد هر ساله ارائه آن از سوی دولت برای تامین میوه شب عید هموطنان. این بار اخبار حکایت از قاچاق میوه هایی دارد که ورودشان به کشور غیر قانونی است. میوه های خوش رنگ و لعاب فرنگی که در خیلی از مغازههای میوه فروشی سطح شهر خودنمایی می کنند؛ انگور شیلی، سیب فرانسوی، گلابی چینی، پرتقال مصری و هلوی ترکیه از جمله میوههایی هستند که علی رغم ممنوعیت واردات در مغازههای سطح شهر حضور دارند و با قیمتهایی گزاف و چندین برابر میوههای داخلی به فروش می رسند.
این در حالی است که وزارت جهادکشاورزی اعلام میکند واردات میوه به کشور ممنوع است و مسئولیت مقابله با قاچاق نیز بر عهده این وزارتخانه نیست. براساس ماده ۱۶ قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی واردات تمام اقلام میوه به استثنای موز، آناناس، انبه، نارگیل و پاپایا(خربزه درختی) به کشور ممنوع است و وزارت جهادکشاورزی همواره بر اجرای صحیح این قانون تاکید دارد. جمال مدرسی، مدیرکل دفتر تجارت و سرمایهگذاری وزارت جهادکشاورزی در مورد این مساله اظهارداشت: واردات میوه از سال ۹۰ ممنوع است و با توجه به ظرفیتی که تولید داخل دارد، این ممنوعیت همچنان ادامه خواهد داشت. در این میان، طی هفته های اخیر بازهم اتفاقاتی رخ داده تا موضوع قاچاق میوه همچنان از مباحث اصلی مورد بحث در مطبوعات و رسانه ها باشد؛ از جمله این رخدادها می توان به ۲۵ کانتینر میوه آلودهای اشاره کرد که قرار بود از مرز پیرانشهر وارد و در کشور توزیع شود اما مسئولان مانع از ورود این محمولهها به داخل شدند، میوه های مذکور دارای گواهی بهداشت کشور عراق بودند و قرار بود که به عراق بروند. محمدعلی طهماسبی معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی در حاشیه نخستین هم اندیشی فناوری فیلم های پلیمری در کشاورزی که با حضور میهمانان خارجی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار شد، در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره برنامه های این وزارتخانه برای کنترل ورود میوه های قاچاق به کشور گفت: گستره اراضی وسیع ایران اسلامی امکان کاشت و برداشت انواع محصولات را فراهم ساخته و منابع کشور به جای واردات باید به سمت تولید هدایت شود.
طهماسبی تصریح کرد: موضوع مزبور از سوی این وزارتخانه در نشست هایی با ستاد مبارزه با کالا و ارز منعکس شده و وزیر جهاد کشاورزی هم در مکاتباتی با استانداران واقع در مبادی ورودی کشور، خواستار جلوگیری از واردات میوه قاچاق به کشور شده است.وی گفت: سازمان میادین میوه و تره بار باید از قاچاق میوه، به داخل غرفه های خود جلوگیری کند، تا اینگونه میوه ها از طریق کانال های رسمی به بازار عرضه نشود.
گفته معاون وزیر اما به گوش سازمان میادین میوه و تره بار نرسیده است. طی شب های گذشته خودروهای تعزیرات همراه با بازرسان گمرک، سازمان صنعت و معدن و تجارت، جهادکشاورزی و پلیس آگاهی در محل کیوسک تعزیرات مستقر در میدان با هم قرارگذاشتند. حضور محمد محمدی مدیرکل تعزیرات استان تهران، روشن مدیر روابط عمومی تعزیرات کشور، سرابیان رئیس گشت های مشترک تعزیرات کشور و مدیرکل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به قول رئیس اتحادیه بارفروشان نشان از یک شبیخون بود اما این شبیخون در همان ساعات اولیه با صدای سوت به عنوان رمز لو رفت. کارگران غرفه ها با صدای سوت همدیگر را با خبر کردند اما شنیده شد که از روز قبل میدان تره بار می دانست که قرار است گشت مشترکی انجام شود. به گزارش مهرمدیرکل تعزیرات بازرسان و مدیران را در نمازخانه میدان جمع کرد و گفت: مساحت میدان میوه و تره بار تهران ۲۷۰ هکتار است و بیش از ۱۳۶۰ حجره دارد. با این حال باید در سه شیفت شبانه روزی برای جلوگیری از ورود و عرضه میوه های قاچاق گشت های مشترک را از امشب آغاز کنیم و تا رفع این مشکل این طرح ادامه دارد.
در این گشت بیشترین کالاهای قاچاق در غرفه هایی به نام آجرقرمزها مخفی شده بود و سایر غرفه ها از آجرقرمزها خریداری می کنند. در ضمن غرفه های آجر قرمز به نوعی لوکس ترین میوه ها را عرضه می کنند که مشتری آنها میوه فروش های بالای شهر هستند.اولین غرفه ای که تخلف در آن مشاهده شد، متعلق به رئیس اتحادیه بارفروشان میدان میوه و تره بار تهران بود. رئیس اتحادیه در پاسخ به چرایی وجود میوه های قاچاق در غرفه اش گفت: من این غرفه را اجاره داده ام و فردی که میوه قاچاق نگهداری کرده باید پاسخگو باشد. وی در ادامه افزود: باید قاچاق از ریشه حذف شود. شما بروید مرزها را کنترل کنید و کاری به میدان میوه و تره بار تهران نداشته باشید و من اجازه نمی دهم این بازار را خراب کنید.
بر کسی پوشیده نیست که جلوی میوه قاچاق را از هر جا که ممکن است باید گرفت. دلایل این مقابله تنها به اقتصاد کشاورزان و باغداران کشور مربوط نمیشود. سلامت شهروندان از مهمترین فاکتورهای مبارزه با میوه های قاچاق است.
مهدی شجاعی کارشناس کشاورزی در این باره گفت: متاسفانه میزان سموم و آفتکشهایی که برای نگهداری میوههای قاچاق وارداتی علیالخصوص مرکبات مورد استفاده قرار میگیرد چندین برابر حد مجاز است. علاوهبر این، برخی سودجویان برای پیشگیری از قارچزدگی میوههای وارداتی بدون مجوز، از واکسها و قارچکشهایی استفاده میکنند که برخی از آنها مجاز نبوده و فاقد استاندارد لازم است.
این کارشناس ادامه داد: گزارشهای اخیر حاکی از این بود که سازمان صنعت، معدن و تجارت با جدیت جلوی فروش میوههای قاچاق را میگیرد و این جای خوشحالی دارد. با این حال، شهروندان نیز باید برای حفظ سلامت خود اهتمام بیشتری ورزیده و به هیچعنوان میوههای بدون مجوز را خریداری نکنند. وی با تاکید بر اینکه مازاد سموم شیمیایی میتواند از میوههای پوستنازک مانند خیار وارد گوشت آن شود، افزود: میوههای قاچاق از قرنطینه واردات نمیگذرند و با وجود اسم و رسم و قیمتهای نجومی، کیفیت قابل اطمینانی ندارند. این در حالی است که کارشناسان کشاورزی بارها خطرات مصرف میوههای غیرمجاز را گوشزد کردهاند، اما آنطور که باید موفق نیستند و هنوز هم برخی خانوادهها، ظاهر زیبا را به کیفیت ترجیح میدهند.
شجاعی خاطرنشان کرد: علاوهبر این، متاسفانه این روزها شاهد درج اخباری مبنی بر ورود آفت مگس مدیترانهای در سایه قاچاق میوه هستیم و این موضوع میتواند زنگ خطری دیگر برای باغات و تولیدات سالهای آتی باشد. در واقع، مگس مدیترانهای بخش عمدهای از باغات مرکبات و میوههای هستهدار را درگیر کرده و میتواند خسارت هنگفتی روی دست کشاورز بگذارد. از اینرو، به نظر میرسد که امروزه مبارزه اساسی با قاچاق میوه از جانب مسئولان میتواند یکی از مهمترین موضوعات اقتصادی روز باشد، چون در نهایت سود اقتصادی داشته و سطح سلامتی را افزایش میدهد.