نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی صبح امروز (چهارشنبه ۲۳ تیر) مجلس شورای اسلامی، سه عضو حقوقدان شورای نگهبان را انتخاب کردند؛ بنابراین، عباسعلی کدخدایی با ۲۰۳ رأی، محمدرضا علیزاده با ۱۷۸ رأی و سیدفضل‌الله موسوی با ۱۴۲ رأی حقوقدان شورای نگهبان انتخاب شدند.
به گزارش «تابناک»، حقوقدانان جدید شورای نگهبان در حالی انتخاب شدند که نمایندگان مجلس با رأی بالایی عباسعلی کدخدایی، سخنگو و عضو حقوقدان سابق شورای نگهبان را به جایگاه خود بازگرداند. همچنین محمدرضا علیزاده، حقوقدان قدیمی و باسابقه شورای نگهبان ـ که بار دیگر از سوی آیت الله آملی لاریجانی، رئیس دستگاه قضا به مجلس معرفی شده بود ـ در جایگاه خود ابقا شد. سید فضل الله موسوی هم که در مجلس هفتم خود نماینده مردم در خانه ملت بود، نیز مورد اعتماد نمایندگان قرار گرفت تا در جایگاه حقوقدان شورای نگهبان ادامه فعالیت بدهد.
عباسعلی کدخدایی در خصوص رأی امروز مجلس به حقوقدانان شورای نگهبان به خبرنگار تابناک گفت: بنده از نمایندگان مجلس و اعتماد آن‌ها تشکر می‌کنم و امیدوارم بتوانیم با ایجاد تعاملی نزدیک بین مجلس و شورای نگهبان، نسبت به تدوین هرچه بهتر قوانین و انجام همکاری‌های مشترک اقدام کنیم.
وی افزود: به همکاران جدید در شورای نگهبان خیر مقدم عرض می‌کنم و ضمن تأسفی که از عدم حضور دوستانی که سابقا عضو شورای نگهبان بودند می‌خوریم، برای آن‌ها در ادامه خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در دیگر جایگاه‌ها آرزوی موفقیت می‌کنیم.
عضو حقوقدان شورای نگهبان در خصوص برخی مسائل حاشیه‌ای که در روزهای پیش از رأی گیری برای انتخابات حقوقدانان جدید شورای نگهبان اتفاق افتاد، نیز تصریح کرد: ما سعی می‌کنیم همیشه از حاشیه‌ها دور باشیم. اصل اعتماد نمایندگان محترم بود که از آن‌ها تشکر می‌کنم و هرچه از حواشی بوده، اکنون گذشته و امیدوارم هرچه انجام می‌شود به خیر و مصلحت مردم و کشور باشد.
وی افق همکاری‌های آتی شورای نگهبان و مجلس دهم را این گونه توصیف کرد: تلاش می‌کنیم با همکاری و همفکری نمایندگان، رئیس، اعضای هیأت رئیسه و رؤسای کمیسیون‌های تخصصی مجلس، اقداماتی که مربوط به تعامل هرچه بیشتر مجلس محترم و شورای نگهبان است، افزایش دهیم.
کدخدایی ابراز امیدواری کرد: با هماهنگی، همکاری و همفکری هرچه بیشتر مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در خصوص مصوبات کار کار‌شناسی لازم هرچه بیشتر و بهتر صورت بگیرد تا این مصوبات مورد عدم مغایرت با قانون و شرع تشخیص داده نشود و یا کمتر این مسأله پیش بیاید.
وی درباره همکاری‌های مجلس، دولت و شورای نگهبان بحث انتخابات نیز عنوان کرد: باید تلاش کنیم حال که سیاست‌های کلی انتخابات در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح است، هرچه زود‌تر قانون نظام جامع انتخابات را مصوب کنیم.
به گفته سخنگوی سابق شورای نگهبان، مجلس، دولت و شورای نگهبان باید تلاش کنند با تصویب یک قانون جامع، کار را به گونه‌ای پیش ببرند که اشکالات گذشته در نظام انتخاباتی کشور مرتفع شود.
وی در پاسخ به این پرسش تابناک که قانون نظام جامع انتخابات به انتخابات سال آینده می‌رسد یا خیر، گفت: تلاش می‌کنیم در این راه دقت فدای سرعت نشود و به انجام بررسی‌ها و اقدامات کار‌شناسی لازم قانون نظام جامع انتخابات را تدوین کنیم.
کدخدایی در پاسخ به اینکه احتمال دارد بار دیگر شما در قامت سخنگوی شورای نگهبان حاضر شوید یا خیر، اظهار کرد: بهتر است در انتخاب سخنگوی شورای نگهبان را همانطور که همیشه اعضای محترم شورا در مورد آن تصمیم می‌گیرند به آن‌ها واگذار کنیم و در این خصوص از حدس و گمان بپرهیزیم.
سوابق اعضای جدید شورای نگهبانعباسعلی کدخدایی الیادرانی متولد ۱۳۴۰ در شهر اصفهان است. وی مدرک کار‌شناسی حقوق خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد. پس از اخذ مدرک کار‌شناسی در وزارت سپاه سابق مشغول و پس از پایان جنگ تحمیلی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بورسیه شد.
کدخدایی مدرک کار‌شناسی ارشد خود را در رشته حقوق اساسی تطبیقی و مدرک دکترای خود را از دانشگاه «هال» انگلستان در رشته حقوق بین‌الملل دریافت کرد. مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس خبرگان رهبری هم‌اکنون عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و صاحب تألیفات متعدد در این رشته است.
برخی آثار و تالیفات او عبارت‌اند از: ساختار و حقوق اتحادیه اروپا، حقوق در پرتو نظریه و کارکرد، تروریسم و مقابله با آن، حاکمیت قانون و ولایت مطلقه فقیه، بازخوانی نظام قضایی جمهوری اسلامی.
عباسعلی کدخدایی در سال ۱۳۸۰ با پیشنهاد رئیس وقت قوه قضائیه و رأی اعتماد نمایندگان مجلس به جمع شش عضو حقوقدان شورای نگهبان راه یافت. وی از سال ۸۴ و پس از غلامحسین الهام به سمت سخنگوی شورای نگهبان انتخاب شد. ارتباط مستمر او با خبرنگاران، باعث تحکیم جایگاه سخنگو در این شورا شد. وی پس از دو دوره حضور در شورای نگهبان، در ۲۲ تیر ۱۳۹۲ به همراه محسن اسماعیلی، سام سوادکوهی و نجات‌الله ابراهیمیان جهت بررسی رأی اعتماد به مجلس معرفی شد.
کدخدایی که قدیمی‌ترین حقوقدان شورا بود، پس از دوازده سال و تنها با یک رأی کمتر از ورود به شورا بازماند. وی پس از عدم کسب رأی اعتماد به خبرنگاران گفته بود: «۱۲ سال در شورای نگهبان بودم. یعنی از سال ۸۰ به بعد عضو شورای محسوب می‌شدم. کار برای خداست و بدانید اگر کار برای خدا باشد، خستگی ندارد. ۱۲ سال حضور در شورا زمان درازی است؛ اما به دلیل اینکه هدف رضای خدا بوده، اصلاً احساس خستگی نمی‌کنم».
وی پس از شورای نگهبان، با حکم مقام معظم رهبری به عضویت هیأت حل اختلاف قوا و تنظیم قوای سه‌گانه و با حکم آیت‌الله جنتی به عنوان مشاور دبیر شورای نگهبان انتخاب شد.
محمدرضا علیزاده، عضو فعلی حقوقدانان شورای نگهبان در سال ۱۳۳۰ در شهر سوادکوه به دنیا آمد. وی دارای مدرک کار‌شناسی ارشد حقوق است و از دوره دوم تا ششم در شورای نگهبان حضور داشته؛ وی با سابقه‌ترین عضو حقوقدان شورای نگهبان است.
معاون رئیس قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، معاون بازرسی کل کشور، دادستان انقلاب اسلامی قائمشهر، مدیرکل ارزشیابی قضات و قائم مقام دبیر شورای نگهبان از سوابق کاری علیزاده محسوب می‌شود.
علیزاده منصب قضاوت را از دادگاه سوادکوه آغاز و با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، در اوایل اردیبهشت سال ۵۸ به عنوان سرپرست دادسرای انقلاب اسلامی قائمشهر و بعد از آن با حفظ سمت به عنوان دادستان انقلاب اسلامی ساری منصوب شد.
عضو فعلی حقوقدان شورای نگهبان در اردیبهشت سال ۶۰ به امر شهید آیت‌الله بهشتی به تهران منتقل و در دفتر وی مشغول به کار شد و بعد از شهادت آیت‌الله بهشتی مدتی در خدمت آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس وقت دیوان عالی کشور بود و سپس در سال ۷۳ به‌عنوان معاون بازرسی کل کشور منصوب شد و بعد از مدتی هم به عنوان معاون ارزشیابی قوا به انجام وظیفه پرداخت.
سید فضل‌الله موسوی در سال ۱۳۳۲ در شهر اصفهان به دنیا آمد. وی دارای مدرک دکترای حقوق بین‌الملل از دانشگاه انگلستان است.
سید فضل‌الله موسوی نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی، سابقه ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و همچنین عضویت در هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران را در کارنامه کاری خود دارد.
از تألیفات موسوی می‌توان به گفتارهایی درباره حقوق کار، حقوق بین‌الملل محیط زیست، ترجمه تحقیقی از دانشگاه هاروارد، حقوق رودخانه‌های بین‌المللی با تأکید بر حوزه اردن و لیطانی و مدیریت، بررسی تطبیقی شرایط کار زنان و نوجوانان در کشورهای ژاپن، کره جنوبی، هند، مصر، انگلستان و ایران اشاره کرد.
موسوی در سال ۸۹ به عنوان استاد نمونه در سطح کشور انتخاب شده و هم‌اکنون پایه ۳۱ رتبه استاد تمامی در دانشگاه تهران را کسب کرده است.
از میان پنج گزینه شورای نگهبان که از سوی رئیس دستگاه قضا به مجلس معرفی شده بودند، محمدرضا علیزاده، احمد بیگی و محمدهادی صادقی از سوی فراکسیون امید مورد حمایت قرار گرفته بودند. فراکسیون ولایت هم امروز حمایت خود از عباسعلی کدخدایی، سید فضل الله موسوی و محمدهادی صادقی را اعلام کرده بود.
حقوقدانان شورای نگهبان در قانون اساسیشورای نگهبان براساس قانون اساسی، نهادی نظارتی است که با تکیه بر دوازده عضو خود در حوزه‌هایی همچون نظارت بر انتخابات و تطبیق مصوبات مجلس با قانون اساسی فعالیت می‌کند.
شش فقیه و شش حقوقدان بدنه این نهاد نظارتی مهم را تشکیل می‌دهند؛ بدنه‌ای که بر اساس قانون، باید هر شش سال یک بار اعضای آن صندلی خود را به نیروهای تازه نفس بسپارند.
البته بنا بر اصل ٩٢ قانون اساسی، نصف اعضای حقوقدان و فقیه شورای نگهبان در نخستین دوره، پس از گذراندن سه سال از فعالیتشان، باید با قرعه کشی تغییر کنند. همچنین بعد از آن در هر سه سال، شورای نگهبان موظف است، به منظور استفاده از توان و تجربه شش عضو سابق شورای نگهبان، دست به تغییر در ترکیب نصف اعضایش بزند.
در این میان، ماجرای شش عضو حقوقدان از اعضای فقیه شورای نگهبان جداست. شش فقیه شورای نگهبان افرادی هستند که عزل و نصب آن‌ها به نظر رهبری منوط می‌شود؛ اما در سوی دیگر میز شورای نگهبان، اعضای حقوقدان برای حضور در این شورا، باید بعد از معرفی از سوی رئیس قوه قضائیه، نظر نمایندگان مجلس را نیز جلب کنند؛ نمایندگانی که از قضا حضورشان در خانه ملت، حاصل عبور از فیلتر نظارت استصوابی شورای نگهبان است.
محمدرضا علیزاده، محسن اسماعیلی، حجت‌الاسلام محمد سلیمی، سیامک ره‌پیک، سام سوادکوهی‌فر و نجات‌الله ابراهیمیان، شش حقوقدان شورای نگهبان در دوره ششم بودند؛ اما با انتخاب امروز نمایندگان مجلس سیامک ره پیک و حجت الاسلام محمد سلیمی از جمع حقوقدانان شورای نگهبان جدا شدند.
