در 24 ساعت گذشته در ادامه تحولات چند روز گذشته، تحولات مهمی در صحنه میدانی بحران سوریه اتفاق افتاد که مهم ترین آن ها را باید در حضور نیروهای ترکیه در شمال سوریه و آزادسازی شهر داریا در حومه دمشق دانست.
به گزارش «تابناک»؛ مهم ترین خبرها و تحولات میدانی سوریه در 24 ساعت گذشته، تحولات و خبرهای زیر بوده است:
وزیر دفاع ترکیه: روسیه از حمله ترکیه به خاک سوریه اطلاع داشت
«فکری ایشیک» وزیر دفاع ترکیه با تاکید بر اینکه کشورش حق دارد در جرابلس بماند تا این شهر به کنترل ارتش آزاد در آید، خواستار آن شد تا شهر منبج سوریه تحت کنترل مجدد طرفی قرار گیرد که پیش از آغاز جنگ، تحت سیطره آن بوده است.
به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، وی تاکید کرد؛ تا آنجا که اطلاع دارم، پیش از آغاز عملیات جرابلس تماسی با دولت سوریه درباره آن صورت نگرفت؛ اما آنکارا به مسکو و واشنگتن درباره این عملیات که از مدتها پیش برای آن زمینه سازی شده بود، اطلاع داده بود.
ایشیک سپس در اظهاراتی متناقض، با بیان اینکه نمی توان دولت سوریه را نادیده گرفت، مدعی شد که "اسد در آینده سوریه جایی ندارد".
ایشیک در اشاره به تحولات عملیات نظامی، اعلام کرد که نیروهای مجری عملیات "سپر فرات" شامل ارتش آزاد و نیروهایی از ارتش ترکیه با پشتیبانی هوایی امریکا، شهر جرابلس سوریه را به طور کامل تحت کنترل درآوردند و اینک عملیات پاکسازی در حال انجام است.
وزیر دفاع ترکیه در گفتگو با تلویزیون "ان تی وی" ترکیه، توضیح داد که عملیات جرابلس دو هدف را دنبال می کند؛ یکی تامین امنیت مرزهای ترکیه ـ سوریه و دیگری جلوگیری از عبور نیروهای "یگانهای حمایت از ملت کرد" به خاک ترکیه.
اهداف ائتلاف ترکیه و گروه های مسلح از حمله به جرابلس
فرمانده کل «فرقه السلطان مراد» از زیر مجموعههای گروهک «ارتش آزاد» مورد حمایت ترکیه و آمریکا در گفتوگو ویژه با خبرگزاری قاسیون سوریه از اهداف ائتلاف ترکیه متشکل از گروههای مسلح و تروریستی در حمله به شمال سوریه و اشغال شهر جرابلس خبر داد.
«احمد عثمان» در ارتباط با عقبنشینی کردها از کرانه غربی رودخانه فرات گفت که نیروهای کرد تا به این لحظه از این منطقه عقبنشینی نکردهاند و نیروهای سلطان مراد قصد دارند طی روزهای آینده کرانه باختری فرات را به تصرف خود درآورند.
وی در خصوص مخالفت نیروهای کرد با عقبنشینی نیز اظهار داشت که کردها راهی جز پایبندی به تمامیت ارضی سوریه ندارد.
عثمان در مورد ایجاد منطقه امن در ریف حلب نیز مدعی شد: ما به دنبال چیزی بزرگتر از ایجاد منطقه امن هستیم؛ ما به دنبال آزاد کردن تمامی خاک سوریه هستیم.
فرمانده کل فرقه سلطان مراد گفت که طی روزهای آینده منطقه امنی به وسعت 80 درصد از مناطق مشخص شده، ایجاد خواهند کرد.
اهمیت آزادسازی «داریا» از نگاه گاردین
روزنامۀ انگلیسی گاردین در مقاله ای به قلم «اما گراهام – گریسون» تاکید کرد: «شهر داریا، پس از چهار سال محاصره، سرانجام به دست نیروهای دولت سوریه افتاد».
این روزنامه افزود: عناصر مسلح با تحویل دادن سلاح های خود به دولت سوریه و خروج از این شهر موافقت کردند.
روزنامه گاردین تسلیم شدن گروه های مسلح در شهر داریا در منطقه غوطۀ غربی شهر دمشق را "ضربه ای بسیار دردناک برای مخالفان مسلح و روحیه آنها" دانست.
این روزنامه تصریح رکد: آزادسازی داریا، به مثابۀ جایزه ای برای نیروهای ارتش سوریه به شمار می رود.
گاردین دربارۀ اهمیت شهر داریا نوشت: داریا به عنوان نماد مخالفان مسلح سوری به شمار می رفت.
دولت سوریه و گروههای مسلح در شهر داریا به توافقی دست یافتند که براساس آن، 700 عنصر مسلح سلاح های سبک و نیمه سنگین و سنگین خود را به ارتش سوریه تحویل و از این شهر به سمت شهر ادلب در شمال غربی سوریه می روند تا زمینه ورود نیروهای ارتش سوریه به شهر داریا و تامین امنیت آن فراهم شود.
نیروهای مقاومت به ارتفاعات «المشرفه» رسیدند
ارتش سوریه با کمک نیروهای مقاومت و پشتیبانی جنگنده های روسیه از ساعتی قبل عملیات جدیدی را در محور «المقالع» واقع در جنوب غرب حلب آغاز کرده است.
منابع میدانی اعلام کردند که نیروهای مقاومت موفق شدند بعد از درگیری شدید با عناصر تروریستی «جیش الفتح» خود را به روستا و ارتفاعات «المشرفه» برسانند.
همزمان گروهی دیگر از نیروهای جبهه مقاومت مجددا از نیمه شب گذشته عملیاتی را در محور دانشکدههای نظامی در جنوب حلب آغاز کردند که تا این لحظه ادامه دارد.
نیروهای همچنین مقاومت موفق به پاکسازی چندساختمان دیگر در دانشکده فنی هوایی شدند و گروه پشتیبانی اقدام به تثبیت مواضع در منطقه کرد.
جنگنده های روس از شامگاه گذشته تا کنون مواضع تروریستها را در دانشکده های نظامی، روستای المشرفه و ارتفاعات آن، المقالع و ارتفاعات روستای الحکمه هدف قرار دادند.
عناصر تروریستی جیش الفتح شب گذشته بعد از شکستهای مستمر مجددا حملاتی را جهت اشغال ارتفاع «ام القرع» واقع در جنوب غرب حلب آغاز کردند که نیروهای جبهه مقاومت توانستند حملات آنها را دفع کرده و شمار زیادی از آنان را از پای درآورند.
به نظر می رسد عملیات در دو محور جنوبی و جنوب غربی حلب (دانشکده های نظامی و ام القرع) برای جلوگیری از تلفات با کندی و با دقت کامل صورت می گیرد؛ چرا که تعداد تروریستهای حاضر در منطقه چند برابر نیروهای مقاومت است و جبهه مقاومت سعی می کند تا جایی که امکان دارد با گرفتن تلفات بالا از تروریست ها ، تلفات خود را کاهش دهد.
آمادگی روسیه برای همکاری با آمریکا برای تحقیق درباره حمله شیمیایی در سوریه
به گزارش رویترز، در حالی که یک گزارش ادعا می کند که دولت سوریه مسئول 2 حمله شیمیایی با گاز کلر است و تروریست های داعش نیز مسئول اصلی استفاده از گاز خردل هستند، روسیه آمادگی خود را اعلام کرده است تا با آمریکا در چارچوب سازمان ملل برای واکنش نشان دادن به این مساله همکاری کند.
سازمان منع اشاعه سلاح های شیمیایی در تحقیقات خود اعلام کرده است که بالگردهای ارتش سوریه 21 آوریل 2014 و 16 مارس 2015 از گاز کلر استفاده کرده اند.
این تحقیقات نشان می دهد که اطلاعات کافی وجود دارد که حاکی است تروریست های داعش 21 اوت 2015 میلادی از گاز خردل استفاده کرده اند. این گزارش نشان داده است که داعش تنها گروه تروریستی بوده که توانایی و انگیزه لازم برای استفاده از گاز خردل را داشته است.
ویتالی چورکین نماینده روسیه در سازمان ملل در این باره تاکید کرد: ما منافع مشترکی در مقابله با چیزی که اتفاق افتاده و جلوگیری از اقدامات مشابه در آینده، داریم. این یک گزارش بسیار پیچیده است که نیاز به مطالعه و بررسی کارشناسان دارد.
وی افزود: در برخی رسانه های خبری مشاهده می کنم که درباره نزاع بین روسیه و آمریکا بر سر این مساله گمانه زنی می کنند. این طور نخواهد بود، اجازه بدهید به شمار بگویم، چرا که مکانیسم تحقیقاتی مشترک توسط هیات های روسی و آمریکایی تشکیل شده تا با یکدیگر همکاری کنند.
ژان مارک آیرو وزیر خارجه فرانسه نیز روز پنجشنبه گفت: شورای امنیت باید به صورت قاطع با این مساله برخورد کند.
"ند پرایس" سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز چهارشنبه در سخنانی تاکید کرد: آمریکا از روسیه و ایران خواسته است تا به تلاش ها برای شناسایی عاملان اصلی استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه ملحق شوند.
وی تصریح کرد: ایالات متحده آمریکا با شرکای بین المللی خود همکاری خواهد کرد تا عاملان اصلی استفاده از سلاح های شیمیایی در سوریه را از طریق مکانیسم های مناسب دیپلماتیک، شناسایی نماید.
پیش از این، پرایس اعلام کرده بود که نتایج گزارش تحقیقات سازمان ملل و سازمان منع اشاعه تسلیحات شیمیایی مربوط به حملات شیمیایی 2014 و 2015 میلادی در سوریه، نشان می دهد که دولت سوریه و گروه تروریستی داعش مسئول این حملات بوده اند.
بشار جعفری نماینده سوریه در سازمان ملل نیز به اسپوتنیک گفت: سازمان ملل به صدها گزارش مربوط به حملات شیمیایی که از سوی دولت سوریه گزارش شده ، بی توجهی کرده است.
وی افزود: حمله با گاز خردل که در اوت 2013 میلادی در شهر غوطه سوریه به وقوع پیوست و منجر به مرگ صدها نفر شد، توطئه ای بوده که از سوی اطلاعات فرانسه برنامه ریزی و اجرا شده است.
کلمه رمزی که ایران، ترکیه و سوریه را گردهم آورد!
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقهای «رای الیوم» در مقالهای در این روزنامه به بررسی ائتلاف احتمالی دمشق و آنکارا علیه کُردها در شمال سوریه و عادیسازی قریبالوقوع این دو دولت پرداخت و نوشت: خبری، که روزنامه «الشرق الاوسط»، روز پنجشنبه منتشر و در آن تأکید کرد آقای «اسماعیل حقی تاکین» ژنرال و دیپلمات سابق ترکیه و معاون رئیس حزب «الوطن» 5 بار به دمشق سفر کرده و در جریان آنها با مسئولان ارشد سوریه از جمله «بشار اسد» رئیسجمهوری سوریه در چارچوب تلاشهایش برای ایجاد همگرایی بین دو کشور همسایه، دیدار کرده است، ما را غافلگیر نکرد.
تاکین، ژنرال بازنشسته برای دولت و دستگاههای اطلاعاتی سوریه معروف و شناخته شده است. او کسی است که در جریان بحران سابق بین ترکیه و سوریه در پی حملات حزب کارگران کردستان با آن (سوریه) مذاکره کرد و به مهندسی توافق «اضنه» در سال 1998 موفق شد؛ توافقی که به تبعید «عبدالله اوجالان» رهبر حزب کارگردان کردستان (پکک) به «نایروبی» منتهی و سپس بازداشت و به آنکارا تحویل داده شد. وی یعنی ژنرال تاکین بهعنوان مرد ماموریتهای سریِ دشوار معروف خوانده میشود.
مذاکرات سری بین ترکیه و سوریه از ماه مه گذشته بهویژه از زمان استعفای آقای «احمد داوود اوغلو» نخستوزیر و رئیس «حزب حاکم «عدالت و توسعه» و انتخاب «بنعلی ییلدریم» به جانشینی وی، متوقف نشده است. «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه با این عزل و نصب تصمیم گرفت سیاستهای خود در پرونده سوریه را مورد بازنگری قرار دهد و از روسیه عذرخواهی کند و همچنین باب گفتوگو با دمشق از طریق دروازه ایران را باز کند.
یک منبع موثق در ترکیه برای ما درباره دیدارهای سری و محرمانهای میان سرهنگ «علی مملوک» مسئول ارشد امنیتی در دمشق و همتای ترکیاش «هاکان فیدان» در تهران و الجزایر سخن گفت و تأکید کرد که افسران دستگاههای اطلاعاتی طرفین بارها در دمشق و آنکارا ملاقات کردهاند.
آقای بنعلی ییلدریم در روز نخست تصدی سمتش (نخستوزیری) تأکید کرد که برای به حداقل رساندن اختلافات با همسایهها تلاش خواهد کرد. او جنگ در سوریه را بیهوده خواند. در حالیکه اردوغان تأکید کرد اختلافات با همسایهها (در اشاره به سوریه) را پشت سر گذاشتهایم.
جدیترین چیزی که ژنرال تاکید به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت، این بود که پیشبینی کرد «نظام سوریه به شهر حلب باز میگردد» و «ارتش جمهوری عربی سوریه با پشتیبانی روسیه وارد آن خواهد شد»، وی اظهار داشت روابط سوریه و ترکیه بهزوی به روال عادی خود بازخواهد گشت.
اردوغان متوجه شد که او قربانی توطئه عربی- آمریکایی شده که وی را در باتلاق سوریه و رویارویی با روسیه- بزرگترین همپیمان منطقهای ترکیه- قربانی کرده است. همانگونه که اردوغان متوجه شد سقوط نظام دمشق قریب الوقوع نیست و کشورش با خطر تجزیه جغرافیایی و دموگرافی مواجه است و همچنین در معرض انفجارهای تروریستیای قرار خواهد گرفت که امنیت و ثبات آن را متزلزل و رشد اقتصادی آن را کُند کرد از اینرو این سیاستمدار حرفهای تصمیم گرفت انقلابی را در سیاستهای کشورش رهبری کند که در چارچوب آن با روسیه و سوریه آشتی و روابطش با ایران را تقویت کند و برای اینکه این انقلاب را توجیه کند احمد داوود اوغلو سپر بلا شد.
متحدان سابق اردوغان از میان کشورهای عربی و آمریکا قطعا از این نیات او آگاه بودند و اگر آنها پشت کودتای 15 ژوئیه گذشته- که نظریههایی آن را مورد تایید قرار میدهد- نبودند، به دلیل شکست آن دچار ناامیدی نمیشدند و حالت «بیتفاوتی»، که بر روابط ترکیه و عربستان سعودی در حال حاضر حاکم شده است و نیز پایان ماه عسل روابط بین طرفین، که تنها یکسال دوام آورد، آن را توجیه میکند.
ورود نیروهای ترکیه به شهر مرزی «جرابلس» نخستین گام برای اجرای عملی تفاهمهای سری سوریه و ترکیه است و ممکن است در مقابل، نهتنها مرزهای ترکیه و سوریه بر روی عناصر افراطی بسته و تمامی شریانهای امدادی آنها قطع میشود بلکه ارتش سوریه وارد حلب میشود.
چهبسا برخی استدلال میکنند که بیش از 1200 تن از نیروهای وابسته به «ارتش آزاد سوریه»، پس از آنکه در «غازیعینتاب» (قازان تپه) آموزش دیدهاند، با همراهی نیروهای ترکیه وارد این شهر شدند. این استدلال درست است ولی این نیروهای معارض سوری در اصل وابسته به گروهکهایی هستند که ترکیه آنها را تاسیس و پشتیبانی کرده است نظیر «حرکه نورالدین زنکی» و «جنبش السلطان مراد». این گروهکها از دستورات آنکارا اطاعت میکند و در تمامی شرایط به آن وفادار هستند.
«جان کری» وزیر خارجه آمریکا، روز جمعه با همتای روسی خود «سرگئی لاوروف» در ژنو برای بررسی تحولات و تبادل اطلاعات درباره اوضاع در سوریه و رایزنی درباره این موضوع که آیا شرایط برای ازسرگیری مذاکرات بین معارضان و دولت سوریه آماده است، دیدار میکند.
منابع مشترک سوریه، ترکیه و ایران خنثی کردن گرایشهای جداییطلبانه کُردها همان «کلمه رمز عبور» بود که این سه طرف را بعد از خصومت و جنگ نیابتی، که 5 سال به طول کشید، گرد هم آورد و وحشت روسیه و آمریکا از خطر گروههای تندرو در سوریه و عراق بستر مناسب برای حمایت از همگرایی بین آنها بهویژه بین سوریه و ترکیه را فراهم آورد و تصادفی نیست که توجه و اهتمامهای منطقهای و بینالمللی این روزها بهسرعت کمتر میشود.
اردوغان روابط با اسرائیل را کاملا عادیسازی کرد و در پی آن، شرط لغو محاصره نوار غزه را ساقط کرد و منافع کشورش را در راس همه امور قرار کرد و بعید نیست همین اقدام را با همین هدف با معارضان سوری نیز انجام دهد.
تازهترین نسخه راهحل سیاسی در سوریه که در حال متبلور شدن است (تشکیل) دولت سوریه فراگیر است که معارضان «میانهروی» در آن برخی پستهای غیرحاکمیتی را برعهده میگیرد و در مقابل رئیسجمهور بشار اسد سوگند میخورد و سپس مرحله انتقالی که ممکن است به طول بینجامد و حتی شاید مرحلهای پایدار باشد، آغاز میشود. این امر را اظهارات اخیر اردوغان تفسیر میکند که در آن موافقت خود را با حضور بشار اسد در مرحله انتقالی اعلام کرد. خدا بهتر میداند.