کشورهای حوزه خلیج فارس مبهوت از دستاوردهای ایران در سوریه و منتظر دونالد ترامپ

برای عربستان سعودی که در حال یک رقابت اساسی منطقه ای با ایران است، تسخیر و تسلط دولت بشار اسد بر بهشت نیروهای شورشی یعنی حلب، به معنی نوسان خطرناک در موازنه قدرت منطقه ای به نفع تهران است. ریاض در هراس از سرعت گیری بلندپروازی های ایران در راستای هلال شیعی نفوذ و تاثیرگذاری در منطقه از افغانستان تا مدیترانه، به دنبال آن است که دیر یا زود دستاوردهای ایران را خنثی کند.

به گزارش «تابناک»؛ خبرگزاری رویترز با نقل این مطالب ادامه می دهد: مقابله با ایران و سیاست های ایران در منطقه که در سال 2015 توانسته است به یک توافق جامع با قدرت های غربی برسد، به عنوان مرکزی ترین سیاست کشورهای عرب در حوزه خلیج فارس باقی خواهد ماند؛ اما مشخص نیست، این هدف چگونه به دست آید!

بنا به گفته برخی از دیپلمات ها، کشورهای حوزه خلیج فارس که از بهای پایین نفت به ستوه آمده اند و درگیر در جنگ یمن هستند و روابط آنها با مصر تیره شده است، اکنون در حال پرسش از خود هستند که تا چه حد می توانند و باید به نیروهای شورشی سلاح و کمک نظامی ارسال کنند.

پادشاهی های مطلقه حوزه خلیج فارس، از سیاست های اوباما مبنی بر حضور کمرنگ در جنگ سوریه و اتکا به مبارزان محلی به جای ارسال نیروهای نظامی گسترده به منطقه یا حملات موشکی گسترده نا امید هستند. اما ظاهرا زمینه ای متفاوت با این سیاست ها را طرح کرده است.

دونالد ترامپ که به نظر بسیار قاطع تر از باراک اوباماست، جیمز ماتیس ژنرال بازنشسته متنفر از ایران را وزیر دفاع انتخاب و همچنین رکس تایلرسون را به عنوان وزیر خارجه منصوب کرده است که این انتصابات منجر به خرسندی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس شده است؛ اما همچنان برخی موارد برای آنها مشخص نیست؛ از جمله روابط خوب ترامپ با ولادیمیر پوتین، یعنی متحد اصلی بشار اسد.

چندی پیش، ترکی الفیصل، رئیس سابق وزارت اطلاعات سعودی گفته بود: آنچه ما از انتخابات آمریکا یاد گرفته ایم، این است که منتظر اقدامات باشیم و نه حرف ها. یکی از دیپلمات های غربی نیز در این باره گفته که کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس منتظر آن هستند تا ببینند دونالد ترامپ در عمل چگونه انتقادات خود به ایران و تحسین خود از روسیه و پوتین را به سیاست های اجرایی تبدیل می کند.

عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان، نیز گفته که مدت زیادی را در ایالات متحده گذرانده تا در رابطه با سیاست های دولت آینده آمریکا نظرخواهی کرده و اطلاعات به دست آورد. به گفته برخی مقامات دیپلماتیک کشورهای عربی در رابطه با سیاست های دونالد ترامپ پرس و جو کرده اند و اینکه آیا وی حاضر به ایجاد یک ائتلاف به رهبری آمریکا و همراهی کشورهای عرب منطقه و ترکیه و سایر کشورهای غربی برای کمک به شورشیان هست یا نه؟!

ترامپ اما چندین بار تأکید کرده که به احتمال زیاد شورشیان را به نفع مبارزه با داعش کنار خواهد گذاشت. کشورهای عرب خاورمیانه می خواهند این سخن را آزمایش کنند؛ بنابراین، یکی از دیپلمات های عرب گفته بود که دونالد تارمپ تاجری است که میتوانید با او به مذاکره و توافق برسید.

این در حالی است که کمک های مالی و نظامی کشورهای عربی به شورشیان در سوریه ادامه خواهد یافت. اما میزان و گستره این کمک های نظامی مشخص نیست. قطر و عربستان سعودی یعنی دو کشور که بیشترین حمایت از شورشیان را دارند، تأکید کرده اند که همچنان به این کمک ها ادامه می دهند، ولی در عین حال بیان داشته اند که این کمک ها باید یک اقدام جمعی باشد.

یکی از مقامات ارشد عربستان سعودی بیان کرده که حامیان شورشیان در سوریه با مشاوران دونالد ترامپ دیدار کرده تا استدلال های خود را با آنها در میان بگذارند. وی بیان کرده: پاسخی از سوی تیم ترامپ دریافت نشده است. مشاوران ترامپ بیشتر می خواهند گوش کنند تا آنکه پاسخی دهند.

سامی الفرج، مشاور امنیتی شورای همکاری خلیج فارس، به خبرگزاری رویترز گفته است، کشورهای حاشیه خلیج فارس نیازمند اتحاد مجدد، یک درنگ استراتژیک و نگاه به آینده برای پیگیری اهداف هستند. وی می گوید: مسأله سوریه بسته نشده است. آنها هنوز به دنبال یک تغییر در ساختار سیاسی سوریه هستند.

اما هرگونه تصور درمورد نفوذ کشورهای عرب و موفقیت آنها با توجه به قاطعیت دستاوردهای اسد، ایران و روسیه در حوزه تسخیر قلمرو، به نظر باطل است. با این حال، عادل الجبیر در نشست اتحادیه عرب در قاهره گفت: اگر قدرت های جهانی موفق به بازداشتن و برکناری اسد نشوند، هیچ راه حل سیاسی برای جنگ در سوریه وجود ندارد.

وی گفت: اگر نتوانیم راهی مؤثر برای تحت فشار قرار دادن رژیم اسد پیدا کنیم، نمی توانیم به یک راه حل سیاسی برسیم و در نتیجه کشتار، آوارگی و بی عدالتی در سوریه ادامه خواهد یافت.

با این حال، در حالی که پادشاهی های عرب خلیج فارس به دونالد ترامپ امید بسته اند، به ظاهر هنوز دیدگاه های وی به خوبی شکل نگرفته و این کشورها نمی خواهند کارهایی کنند که در نهایت به ضرر آنها تمام شود. الفرج بر این باور است که ترامپ می تواند با کشورهای عرب خلیج فارس که ثروت کافی برای ایجاد اشتغال در آمریکا را دارند، به توافق خوبی برسد. وی می گوید، پیشنهاد ایجاد مناطق امن در سوریه به هزینه کشورهای عرب پیشنهاد مناسبی است.

وی می گوید: اگر ترامپ می خواهد در آمریکا ایجاد اشتغال کند، راه بهتری از فروش اسلحه وجود ندارد. ما تنها کشورهایی هستیم که در این خصوص مازاد ثروت داریم.

با این همه، خشم کشورهای عرب خلیج فارس از عدم اقدام غرب در سوریه همچنان تداوم دارد و عمیق تر می شود. شیخ خلیفه بن سلمان الخلیفه وزیر خارجه بحرین، به رویترز گفته است: همه این مسائل در سوریه به این دلیل است که قدرت های جهانی بر سر توافق در مورد آن اختلاف نظر دارند. در نتیجه با توجه به تغییر رهبری سیاسی در غرب، بگذارید به تعهدات تازه در مورد سوریه از سوی آنها امید داشته باشیم.

وی در پاسخ به اینکه آیا حمایت از شورشیانی که بزرگترین قلمرو خود در سوریه را از دست داده اند، واقع بینی است، گفت: آیا شما فکر می کنید اجازه دادن برای تداوم کشتار و خون ریزی واقع بینی است؟ بعد از حلب نوبت به کدام شهر است؟