روز گذشته، برای دومین بار در یک ماه اخیر، یک پرنده ناشناس وارد منطقه پرواز ممنوع پایتخت شد، موضوعی که این بار واکنش جدی تر پدافند هوایی را در بر داشت و با شلیک های ممتد توپ های 23 میلی متری ضد هوایی، این شی پرنده که دقیقا مشخص نشد، «پهپاد» بوده یا «کوادکوپتر» از منطقه پرواز ممنوع خارج شد.
به گزارش «تابناک»، برای بررسی بیشتر این مسأله که دیروز و امروز بخش مهمی از اخبار رسانه های داخلی و خارجی را به خود اختصاص داد، باید نخست به وظایف و عملکرد قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا که مسئولیت حفاظت و حراست از آسمان کشور را بر عهده دارد، بپردازیم. این قرارگاه پس از دستور فرماندهی کل قوا با انشعاب از نیروی هوایی به عنوان چهارمین نیروی ارتش جمهوری اسلامی در کنار نیروهای سه گانه زمینی، دریایی و هوایی معرفی شد.
قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء به عنوان یکی از نیروهای چهارگانه ارتش در بهمن ۱۳۸۷ به دستور رهبر معظم انقلاب تشکیل شد. به گفته سرتیپ خلبان امیر احمد میقانی که به عنوان اولین فرمانده این نیرو معرفی شد و پس از دو سال جای خود را به امیر سرتیپ فرزاد اسماعیلی داد، «تمام سامانه‌های متعلق به پدافند هوایی کشور از جمله رادارها، دستگاه‌های جمع‌آوری اطلاعات، آتشبارهای موشکی با بردهای بلند، متوسط و کوتاه و سامانه‌های توپخانه‌ای پدافندی تحت کنترل قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا خواهد بود.»
طبق توضیحاتی که در سایت اطلاع رسانی این قرارگاه درج شده، اهداف تشکیل آن این گونه تشریح شده است: «با توجه به تغیير استراتژي نبرد در سال هاي پاياني دهه نود ميلادي واهميت يافتن نبردهاي هوايي و همچنين افزايش حجم تهديدات عليه نظام مقدس ج .ا.ا و در اولويت قرار گرفتن پدافند هوایي برابر تدابير فرماندهي معظم كل قوا طي فرماني قرارگاه پدافند هوایي با ماموريت دفاع از هوا و فضاي كشوردر مقابل هر گونه تهديد هوایي و با بهره گيري از تمامي ظرفيت هاي پدافند هوایی نيرو هاي مسلح كشور در دهم شهريور ماه 1387با ساختاري متفاوت سازماندهي و تقويت گرديد بعدها اين روز به عنوان روز پدافند هوايي شناخته شد. البته بايد دانست كه پيش از اين براساس تدابير واوامر فرماندهي كل قوا مقام معظم رهبري در سال 1371 قرارگاه پدافند هوايي خاتم الانبياء(ص) مسئوليت هماهنگي فعاليت هاي پدافند هوايي ارتش وسپاه را عهده دار شده بود. قرارگاه پدافند هوايي خاتم الانبياء(ص) كه در ساختار سازماني قبلي هدايت وكنترل عملياتي يگان هاي پدافند هوايي نيروهاي مسلح را بعهده داشت، در ساختار تشكيلاتي جديد با تحويل گرفتن كامل يگان هاي پدافند هوايي نيروي هوايي واعمال فرماندهي كامل بر يگان هاي مذكور، با در اختيار گرفتن فرماندهي اطلاعات وشناسايي ،شبكه راداري، موشكي وتوپخانه اي وديده باني وسامانه هاي پشتيباني رزمي و عمومي يگان هاي مذكور ،از طريق سامانه فرماندهي وكنترل پدافند هوايي (ADOC -SOC -CRC -CP ) مسئوليت كنترل عمليات هوايي كشور را بعهده داشته وكليه جنگ افزارها و يگان هاي پدافند هوايي سپاه وارتش نيز كمافي سابق تحت فرامين عملياتي قرارگاه پدافند هوايي پدافند هوايي عمل خواهند نمود.»
از سال تشکیل این نیرو تا کنون، قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء در 4 عملیات مهم و کلیدی مشارکت کرده و یا آن را انجام داده است. به زمین نشاندن پهپاد آمریکایی، به زمین نشاندن هواپیمای حامل عبدالمالک ریگی، شکار پهپاد اسرائیلی هرمس در نطنز و به زمین نشاندن هواپیمای مسافربری حامل نظامیان ناتو از مهمترین اقدامات و عملیات هایی بوده است که قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء در آن مشارکت داشته و یا آن ها را انجام داده است. به این اقدامات باید شناسایی و اخطار به پرنده های بدون سرنشین و هواپیماهای جنگنده ای که وارد حریم هوایی جمهوری اسلامی ایران شده اند؛ از جمله پرنده های آمریکایی به خصوص در مناطقی مانند خلیج فارس را هم اضافه کرد.
چند هفته پیش هم پدافند هوایی منطقه پرواز ممنوع تهران یک کوادکوپتر را مورد هدف قرار داده و ساقط کرد، در خصوص این ریز پرنده نیز ابتدا گفته شد که مربوط به صدا و سیما بوده و پس از آن نیز گفته شد که به برخی مستندسازان تعلق داشته است؛ مساله ای که رسانه ملی آن را رد کرد و البته مشخص هم نشد که در نهایت کواد کوپتر ساقط شده متعلق به چه سازمان یا نهاد و یا اشخاصی بوده است.
در ارتباط با ریز پرنده ای که روز گذشته در منطقه پرواز ممنوع تهران به پرواز در آمد و البته خیلی سریع هم توسط سیستم های شناسایی و پدافندی شناسایی شده و مورد هدف قرار گرفت، شرایط مثل مورد قبلی بود؛ یعنی اظهار نظرهای متفاوتی پیرامون اینکه ابتدا این ریز پرنده پهپاد بوده یا کوادکوپتر مطرح شد و شایعات زیادی هم درباره هدف قرارگرفتن، محل بلند شدن و فرود آمدن این ریز پرنده و ... طرح شد و در پاسخ مسائل و موضوعات متعددی از سوی برخی مسئولان در ابن باره مورد اشاره قرار گرفت، موضوعی که نشان دهنده این بود در چنین شرایطی بیشتر نیاز به وحدت رویه در اتخاذ مواضع داریم.
مسائل مختلفی نظیر محل بلند شدن و فرود آمدن این پرنده بدون سرنشین، هدف قرار گرفتن آن در میدان حر و یا حوالی ورامین، بلنده شدن و رهگیری این ریز پرنده توسط جنگنده های ارتش جمهوری اسلامی، شلیک شدن توپ های 23 میلی متری ضد هوایی از 6 منطقه پدافندی تهران، پهپاد بودن و یا کوادکوپتر بودن این پرنده بدون سرنشین، گشت زنی جنگنده های ایرانی بر فراز آسمان تهران تا پاسی از شب و ... همه از مسائلی بود که در شبکه های اجتماعی به صورت اخبار غیرموثق دست به دست شد و البته متأسفانه عدم اتخاذ رویه واحد از سوی مسئولانی که در این خصوص صحبت کردند، به این شایعه ها دامن زد.
البته برخی کارشناسان هم معتقد بودند که نباید برای هدف قرار دادن این ریزپرنده در آسمان تهران آن هم در نقاط مرکزی شهر، اقدام به شلیک توپ های 23 میلی متری ضد هوایی می شد، بلکه بهتر بود با استفاده از امواج رادیویی و همچنین سیستم جنگال که توانایی های پدافند در این حوزه به اثبات رسیده است، اقدام به نشاندن این پرنده بدون سرنشین می کردیم و سپس تحقیقات پیرامون وابستگی و مالکیت این پرنده و دلایل پرواز آن بر فراز منطقه پرواز ممنوع را آغاز می کردیم.
در هر حال به نظر نمی رسد، آنچه به عنوان اطلاعات مسئولان ذیربط در خصوص پرواز این ریز پرنده بر فراز منطقه پرواز ممنوع روز گذشته بر روی خروجی رسانه ها قرار گرفت، تمام اطلاعات پیرامون این مساله باشد، بلکه حتما دستگاه های اطلاعاتی و نظامی اقدامات لازم را در ارتباط با این مسأله انجام داده و در حال پیگیری آن هستند که امید می رود با تکمیل تحقیقات اخبار ویژه ای در این خصوص به اطلاع مردم برسد.
