در سال 1357 نظام جمهوری اسلامی ایران جانشنین نظام پادشاهی شد. از آن زمان تاکنون همواره این سئوال مطرح بوده که وضعیت اقتصادی بعد از انقلاب نسبت به قبل از آن چه تغییری کرده است؟ در این گزارش با استفاده از شاخصهای اصلی اقتصاد و داده های آماری مربوط به آنها، سعی شده است تا به این سئوال پاسخ داده شود.
به گزارش
تابناک اقتصادی، مقایسه اقتصاد کشور در قبل و بعد از انقلاب اسلامی نیازمند تحلیلی جامعتر و بررسی روندهای موجود است اما در این مجال سعی شده است تا با استفاده از آمارهای کلیدی اقتصاد به مقایسه دو مقطع زمانی سال 1356 با سال 1393 بپردازیم. سال 1356 از آن جهت انتخاب شده است که سال قبل از انقلاب بوده و سال 1393 نیز آخرین سالی است که آمار بانک مرکزی ارائه شده است. در این گزارش میزان تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم، اشتغال و نرخ بیکاری در قبل و بعد از انقلاب مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
تولید ناخالص داخلی یکی از مهمترین شاخصهای اقتصادی میباشد که بیانگر اندازه اقتصاد و ظرفیتهای تولیدی است. تولید ناخالص داخلی یا همان GDP که مخفف کلمه انگلیسی Gross Domestic Product میباشد برای یک کشور از جمع ارزش کالاها و خدمات نهایی تولید شده در اقتصاد، در یک بازه زمانی مشخص (یک سال) به دست میآید. این متغیر نشان دهنده قدرت تولید یک اقتصاد میباشد. در سال 1356، میزان تولید ناخالص داخلی (به قیمتهای ثابت سال 83) 119 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم در سال 1393 به 203 هزار میلیارد تومان رسیده است. در واقع اندازه اقتصاد ایران طی این سالها 1.7 برابر شده است.
در کنار میزان تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد اقتصادی، از مهمترین شاخصهای عملکردی اقتصاد کلان است که نشان دهنده سرعت پیشرفت یک کشور میباشد. در واقع این نرخ ملاکی برای سنجش پیشرفت و سرعت پیشرفت است. اگر تولید کالاها و خدمات به هر وسیلۀ ممکن در یک کشور افزایش یابد، میتوان گفت که در آن کشور رشد اقتصادی اتفاق افتاده است. بنابراین نرخ رشد اقتصادی از محاسبه نرخ تغییرات تولید ناخالص داخلی به دست میآید. در سال 1356، نرخ رشد اقتصادی کشور حدود 3.7- درصد بوده است. این نرخ در سال 1393 به 2.9 درصد رسیده است. این اعداد بیانگر آن است که سرعت پیشرفت اقتصادی در سال 1393 به مراتب بیشتر از سال 1356 بوده است.
نرخ تورم از دیگر شاخصهایی است که برای عموم مردم و اقتصاددانان از اهمیت خاصی برخوردار است. تورم همواره به عنوان یکی از مشکلات اقتصادی کشور مطرح بوده است و عمده مردم تورم را مهمترین مشکل اقتصادی ایران میدانند. در سال 1356، نرخ تورم حدود 25.1 درصد بوده است که این نرخ در سال 1393 به 15.6 درصد کاهش یافته است. البته باید به این نکته اشاره داشت که این نرخ در سالهای 73، 74، 91 و 92 بالاتر از 30 درصد بوده است. هم اکنون دولت یازدهم به دنبال تک رقمی کردن این نرخ میباشد.
نرخ بیکاری یکی دیگر از مواردی است که میتواند برای یک اقتصاد اهمیت داشته باشد. قبل از صحبت از نرخ بیکاری در ابتدا باید جمعیت فعال در این دو مقطع زمانی مورد بررسی قرار بگیرد. جمعیت فعال به جمعیتی اطلاق میشود که یا شاغل هستند و یا به دنبال کار میگردند. میزان این جمعیت در سال 1356، 10 میلیون نفر بوده است. جمعیت فعال در سال 1393 به 23.8 میلیون نفر افزایش یافته است. حال نرخ بیکاری از نسبت جمعيت بيكار به جمعيت فعال به دست میآید. نرخ بیکاری در سال 1356، 10.2 درصد بوده است. یعنی حدود 980 هزار نفر در سال 1356 بیکار بودهاند. این نرخ در سال 1393 با 0.4 درصد افزایش به 10.6 درصد رسیده است. یعنی جمعیت بیکار در سال 1393 حدود 2 میلیون و 245 هزار نفر بوده است. نسبت به قبل از انقلاب نرخ بیکاری به میزان 0.4 درصد و جمعیت بیکاران به میزان یک میلیون و 265 هزار نفر افزایش داشته است.
در مجموع باید این گونه عنوان نمود که تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد اقتصادی نسته به قبل از انقلاب افزایش یافتهاند و وضعیت بهتری را پیدا کردهاند. نرخ تورم نیز نسبت به قبل از انقلاب کاهش یافته است. اما نرخ بیکاری نسبت به قبل از انقلاب افزایش یافته است.
خخخخ 
جالبه که بنده در یک سایت دیگه مقایسه سال 57 با بعد از انقلاب را دیده بودم که یک عزیز مانند شما گفته بود، سال 57 که مملکت به هم ریخته بود با سال 56 مقایسه میکردی.